Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 11

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  sód
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
|
1998
|
tom Nr 7-8
208-213
PL
Zbadano możliwość pomiaru dużych stężeń sodu i potasu przy zastosowaniu zmodyfikowanej metody pomiaru stężenia pierwiastków metodą płomieniowej absorpcyjnej spektrometrii atomowej o zmniejszonej czułości oznaczania (zastosowanie skróconej drogi promieniowania w ośrodku absorbującym). Ustalono optymalne warunki pomiaru obu metali we wzorcach przy zastosowaniu trzech różnych długości drogi promieniowania w ośrodku absorbującym (palnik obrócony pod kątem 90°, 60°, 30° względem osi optycznej. Pozytywne wyniki, świadczące o możliwości znacznego obniżenia czułości oznaczania, uzyskano w przypadku potasu. Zbadano wpływ anionów (Cl[-], SO4[2-], PO4[3-]) na pomiar dużych stężeń potasu oraz podano metodę eliminacji występujących interferencji.
PL
W pracy analizowano zawartość sodu, potasu i wapnia w przekroju pionowym wody oraz w osadzie dennym Zbiornika Rybnickiego. Średnie zawartości badanych metali w wodzie wynosiły: 109 mgNa/dm3, 11 mgK/dm3 i 52 mgCa/dm3. Zawartość badanych metali w osadzie dennym wahała się w zakresie ... . W wodzie powierzchniowej i przydennej obserwowano korelację zawartości sodu z zawartością potasu i wapnia. W osadzie dennym występowała zależność między zawartością sodu i potasu oraz potasu i wapnia.
EN
In the work content of sodium, potassium and cacium in the vertical profile of water and bottom sediment in the Rybnik Reservoir was analysed. The mean contents of the examined metals in the water amounted to: 110 mgNa/dm3, 11 mgK/dm3, 60 mgCa/dm3. The content of the metals in the sediment appeared in the following ranges:... . There was a significant correlation of sodium content with potassium and calcium contents in the surface and hypolimnetic water. In the sediment, there was a dependence between the content of sodium - potassium and potassium - calcium.
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań wytrącania jarozytów z kwaśnych roztworów siarczanu żelaza(III). Badania przeprowadzono w dwóch temperaturach dla różnych kwasowości roztworu i przy różnym stosunku Fe/Na. Określono optymalne warunki, przy których stopień przejścia żelaza do jarozytu był najwyższy. Stwierdzono, że ze wzrostem pH roztworu maleje w szlamach udział żelaza w postaci jarozytu.
EN
The results of investigations of jarosites precipitation from acid solutions of iron(III) sulphate were introduced. The investigations were conducted in two temperatures for different acidities of solution and for different relation Fe/Na. Qualify optimum conditions for which the degree of passage of iron to jarosite was the highest. Affirm, that the contribution of iron in jarosite form in slimes diminishes with growth pH of solution.
4
Content available remote Treatment of waste sodium/NaK; decommissioning hardware and facilities
75%
EN
The decline in government interest (both USA and abroad) in further developing liquid metal cooled reactors has left a legancy of unneeded and unused government owned sodium and NaK component test facilities, including nuclear reactors. These facilities will have to have their inventories of sodium drained and the equipment and piping treated to passivate the residual reactive metal. The bulk drained sodium (estimated at 1.4 million kg that will be radioactive, and 0.9 million that will be non radioactive) will also have to be treated to convert the chemically active metallic sodium into a non hazardous chemical form or possibly reused (non radioactive sodium). A review of the past experience with the various techniques for safety handling and disposing of reactive metals and facilities and equipment containing these materials is presented with emphasis on both the technical basis and practical requirements involved.
PL
Brak zainteresowania rządów w USA (i zagranicą) dalszymi pracami nad ulepszaniem reaktorów chłodzonych ciekłym metalem, pozostawił w spadku niepotrzebny Na i NaK, a także reaktory jądrowe i towarzyszące im oprzyrządowanie. Urządzenia te muszą zostać zinwentaryzowane, sód usunięty, a wyposażenie i przewody rurowe poddane pasywacji, z uwagi na pozostałe resztki reaktywnego metalu. Usunięty sód (jego ilość szacuje się na 1400 ton radioaktywnego i 900 ton nieaktywnego) ma być poddany konwersji do postaci bezpiecznej chemicznie, lub użyty powtórnie (sód nieaktywny). Przedstawiono przegląd doświadczeń, związanych z różnymi technikami bezpiecznego operowania i dysponowania metalami reaktywnymi oraz urządzeniami i oprzyrządowaniem, zawierającym takie metale. Nacisk położono zarówno na podstawy technologiczne, jak i na wymagania praktyczne.
EN
The complex compound of [Na(OPPh3)4]PF(6) formula was obtained in the reaction of triphenylphosphine oxide (OPPhs) with sodium hexafluorophosphate (NaPFg) in dichloromethane (CH(2)Cl(2). The slow crystallization at room temperature produced crystals suitable for X-ray analysis. Crystals are triclinic, space group P1 with a = 12.035(3), b= 14.268(3), c = 19.397(4) A, Alfa = 72.72(2), beta = 89.14(2), gamma = 88.29(2)°, V = 3178.9(12 A3 and Z = 2 at 100 K. The sodium cation is surrounded by four oxygen atoms of OPPh(3) ligands in a tetrahedral fashion. The slight difference of Na-O distances (2.207(2)-2.239(2) A) as well as remarkable difference of P-O-Na angles (137.37(7)-172.55(9)°) found in [Na(OPPh3)4J+ cation are explained by formation of intramolecular C-H.. .O interactions as well as intermolecular interactions of C-H.. .F type between phenyl rings and fluorins of PF-(6).
PL
W 20-miesięcznym doświadczeniu wazonowym porównano możliwość akumulacji azotu, fosforu, potasu, sodu, wapnia i magnezu w glebie oraz działanie na produkcję biomasy roślin osadów ściekowych pobranych z 13 oczyszczalni, w których wydzielono dwie grupy (serie): pochodzące z terenów północno-wschodniej Polski (uznanych za ekologicznie czyste) i duzych aglomeracji miejsko-przemysłowych. Do gleby w wazonach wniesiono jednakowe ilości w przeliczeniu na suchą masę osadów, która odpowiada 75 t * ka, a następnie uprawiano kolejno po sobie: burak ćwikłowy oraz koper. Zawartość potasu i sodu w roślinach oznaczano metodą ESA. Badania wykazały, że koncentracja potasu w roślinach obu serii osadów ściekowych nie wykazała znaczących różnic, natomiast sodu w serii północno-wschodniej Polski o 9-30% wyższa w porównaniu z dużymi aglomeracjami miejskimi. Akumulacja potasu, a w jeszcze większym stopniu (o 10-40%) sodu była wyższa w serii północno-wschodniej Polski w porównaniu z dużymi aglomeracjami miejskimi. W ciągu 20 miesięcy badań najwięcej potasu akumulowały rośliny z osadamiL Mrągowa, Iławy i Olsztyna, najmniej Zalewa, natomiast sodu obiektów Zalewa, Mrągowa i Iławy.
EN
During 20 months lasting pot trial the possibility of patassium and sodium accumulation was studies as well effects on crops biomass of an application sewage sludges sampled from 13 sewage treatment plants. Sludges were studied in two experimental series: first originated from north-eastern Poland (regarded as ecologically clean) and second from big Polish cities. The same amount of sewage sludge expressed in dry matter (75 t of DM per ha) was introduced to the soil and following vegetable crops were grown: chard, spinach, lettuce, small radish, onion, red beet and dill. Concentrations of studied nutrients was detemined by ESA method. Our studies have shown that potassium concetration in plant tissues of two experimental series of sewage sludges did not show any significant differences, wheareas sodium was higer in the series of north-eastern Poland by 9-30% compared to big cities. Potassium and ewen more sodium (10-40%) concentration was higher in the series of north-eastern Poland than in the series of big Polish cities. In the time of the experiment the highest amount of K was accumulated in plants of sludges treatment: Mrągowo, Iława, and Olsztyn, the lowest Zalewo, whereas highest accumulation of sodium was found in Zalewo, Mrągowo and Iława.
EN
The aim of this study was to investigate the effects of selenium oxoacids and same of their salts of the type MSeO3 and MSeO4 (where X = Cd, Zn and Na2) applied in the concentration range from 10-6 to 10-3 mol dm-3 on length of roots and shoots of rapeseed (Brassica napus L.) and to compare the toxic effect of selenates(IV) with that of corresponding selenates(VI). The set of Se-containing compounds was completed with H2SeO3 and an adduct of H2SeO4 with nicotinamide (H2SeO4 . nia) as well as with Cd(SeCN)2(nia)2. The studied compounds inhibited germination and growth of rapeseed seedlings. In general, root growth of rapeseed was inhibited to a greater extent than the shoot growth. The inhibitory effectiveness of the studied compounds related to root and shoot growth inhibition of B. napus plants was expressed by IC50 values. Se oxidation state affected the toxicity of the studied compounds. Compounds Na2SeO3 and H2SeO3 containing selenium as Se(IV) exhibited higher toxicity than Na2SeO4 and H2SeO4 with Se(VI). On the other band, CdSeO4 was more toxic than CdSeO3. The phytotoxic effects of CdSeO4, ZnSeO4 and Cd(SeCN)2(nia)2 were compared with those of the corresponding sulphur analogues CdSO4, ZnSO4 and Cd(SCN)2(nia)2.
PL
Zbadano wpływ oksokwasów selenowych i kilku soli typu MSeO3 i MSeO4 (gdzie X = Cd, Zn i Na2) stosowanych w stężeniach od 10-<; do 10-3 mol. dm-3 na długość korzeni i kiełkowanie nasion rzepaku (Brassica napus L.) i porównano skutki toksycznego działania selenianów(IV) oraz selenianów(VI). Związki zawierające Se zostały uzupełnione o H2SeO3 i związek addycyjny H2SeO4 z amidem nikotynowym (H2SeO4 . nia), jak również o Cd(SeCN)2(ni)2. Analizowane związki hamowały kiełkowanie i wzrost rzepaku. Wzrost korzenia nasienia rzepakowego był hamowany w większym stopniu niż wzrost pędu. Inhibicyjne działanie analizowanych związków na ukorzenianie się i wzrost roślin B. napus było wyrażony przez wartości IC50. Stopień utlenienia selenu miał wpływ na toksyczność analizowanych związków. Związki Na2SeO3 i H2SeO3 zawierające selen Se(IV) były bardziej toksyczne niż Na2SeO4 i H2SeO4 z selenem Se(VI). Z drugiej strony, CdSeO4 był bardziej toksyczny niż CdSeO3. Fitotoksyczne działania CdSeO4, ZnSeO4 i Cd(SeCN)2(nia)2 były porównywalne ze skutkami wywołanymi przez odpowiednie analogi siarczanowe: CdSO4, ZnSO4 i Cd(SCN)2(nia)2.
EN
The aim of the study was to determine the level of calcium, magnesium, sodium, phosphorus and potassium in the waters flowing from the roofs of houses with varying degrees of coverage on the background of their contents in rain waters. On the basis of the Minister of Environment Decree of 24 July 2006 on conditions to be met for the introduction of sewage into the water or ground and on substances particularly harmful to the aquatic environment, runoff from paved areas shall be treated as sewage, and runoff from roofs of buildings are treated as pure water and can be discharged into the environment without a permit. However, literature data indicate the possibility of a significant enrichment of rainwater at the time of contact with the roof covering. The study included 24 roofs of houses or small trade buildings. As background to the research used rainwater collected in two randomly selected locations within the area of research. The study was conducted in areas with low human impact, in order to best capture the effect of the type of roofing material on the formation of water chemistry. Research area was located in the Luslawice in the Tarnow county in Malopolska province. The study included the most common roofs in the surveyed area: cement tile, ceramic tile, bituminous, unpainted galvanized metal, copper and asbestos cement. The tested water samples to determine the content of calcium, phosphorus, magnesium, sodium and potassium. In addition, it was determined the pH value of water and electrolytic conductivity. The results of this study indicate that the water runs off the roofs of respondents in each case contained a greater quantity of the analyzed elements in comparison with rainwater. For example, while the average content of magnesium in the water flowing from the tile cement was almost ten times higher than in rain water, in the case of tile ceramic was almost five times more water from the bituminous coverings contained about three times more magnesium, and water from the galvanized metal contained about six times more as compared with rainwater. Also in the case of most other elements enrichment factors found in the waters cover the cement (tile, and asbestos cement) then galvanized and coated while the lowest were recorded in the enrichment of waters from the roofs of the covering of ceramic tiles. Also noted an increase in the conductivity values in waters from the roofs of the coverings of cement, galvanized steel and ceramic tiles. All runoff from the roofs were of generally higher pH value compared with rainwater, the biggest reaction - about 8 found in the water with cement tiles, slightly lower, about 7.0 in water from roofs with ceramic tiles and sheet copper. pH of the water in the coated sheet was lower than in water, rainwater and oscillating within 5.5. Rainwater pH was 5.94.
PL
Celem pracy było określenie składu chemicznego wód spływających z dachów domów z różnym pokryciem na tle ich zawartości w wodzie deszczowej. W niniejszej pracy przedstawiono zawartość wapnia, magnezu, sodu, fosforu i potasu. Na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego spływy z terenów utwardzonych traktowane są jako ścieki, natomiast spływy z dachów budynków traktowane są jako wody czyste i można je odprowadzać do środowiska bez pozwolenia wodnoprawnego. Dane literaturowe wskazują jednak na możliwość znacznego wzbogacenia wody deszczowej w czasie kontaktu z pokryciem dachowym. Badaniami objęto 24 dachy domów jednorodzinnych lub małych budynków pełniących funkcje siedzib firm handlowo-usługowych. Jako tło do badań użyto wody opadowej zebranej w dwóch losowo wybranych miejscach na terenie obszaru badań. Badania przeprowadzono na terenach o niskiej antropopresji, aby jak najlepiej uchwycić wpływ rodzaju pokrycia dachowego na kształtowanie się chemizmu wód. Obszar badań zlokalizowany był we wsi Lusławice w powiecie tarnowskim, województwo małopolskie. Badaniami objęto dachy najczęściej występujące na badanym terenie: dachówka cementowa, dachówka ceramiczna, pokrycie bitumiczne, blacha ocynkowana, blacha miedziana, a także eternit. W badanych próbkach wód oznaczono zawartość wapnia, fosforu, magnezu, sodu oraz potasu. Dodatkowo oznaczono wartość pH wody oraz przewodność elektrolityczną. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że woda spływająca z badanych dachów w każdym przypadku zawierała większe ilości analizowanych pierwiastków w porównaniu z wodą deszczową, przy czym na przykład średnia zawartość magnezu w wodzie spływającej z dachówki cementowej była prawie dziesięciokrotnie większa niż w wodzie deszczowej, w przypadku dachówki ceramicznej było to prawie 5 razy więcej, natomiast woda z pokryć bitumicznych zawierała około 3 razy więcej magnezu, natomiast woda z blach ocynkowanej i powlekanej zawierała około 6 razy więcej tego pierwiastka w porównaniu z wodą deszczową. Także w przypadku pozostałych pierwiastków największe współczynniki wzbogacenia odnotowano w wodach z pokryć cementowych (dachówka i eternit),następnie z blach ocynkowanych i powlekanych, a najmniejsze wzbogacenie odnotowano w wodach z dachów o pokryciach z dachówek ceramicznych. Odnotowano także zwiększenie się wartości przewodności elektrolitycznej w wodach z dachów o pokryciach cementowych, blachy ocynkowanej oraz dachówki ceramicznej. Wszystkie spływy z dachów odznaczały się generalnie większą wartością pH w porównaniu do wody deszczowej; największy odczyn - około 8 - stwierdzono w wodzie z dachówki cementowej, nieco niższy, około 7,0, w wodzie z dachów z dachówki ceramicznej i blachy miedzianej. Wartość pH wody blachy powlekanej była niższa niż w wodzie deszczowej i oscylowała w granicach 5,5. Odczyn deszczówki wynosił 5,94.
PL
Sód jest jednym z powszechnie występujących w żywności kationów nieorganicznych, dodawanych głównie w postaci chlorku sodu. Jako taki, dodaje żywności smaku, lecz także działa jako czynnik konserwujący. Jednakże nadmiar sodu zwiększa ryzyko występowania problemów zdrowotnych oraz powszechnie zalecane znakowanie produktów spożywczych z informacjami na temat ich wartości odżywczych powoduje, iż staje się koniecznością stosowanie metod bezpośredniego oznaczania zawartości sodu.
EN
The aim of the study was to determine the contents of alkaline and alkaline earth elements in soil and their contents in the biomass of same plants. In the study the following energy plants were used: Helianthus tuberosus, Rosa multiphlora and Salix viminali. In the experiment post-sewage waters from mechanical-biological sewage plant 'Łęczyńska Energetyka' situated in KWK Bogdanka in Nadrybie were used. The results of the experiment reveal that 2-year irrigation of podsolic soil with pre-filtered post-sewage waters caused considerable changes in soil chemistry. These changes included an increase of soil reaction, the mass of the alkaline elements, as well as changes in the relations between these elements. The energy plants that were cultivated absorbed the elements studied in different ways, which resulted in different reserves of these elements in the soil. Of all the investigated energy plants, the greatest capabilities to absorb the elements from the soil were observed in Helianthus tuberosus, whereas the smallest amounts of alkaline elements were absorbed by Salix viminalis.
PL
Celem badań było przeprowadzenie oceny zawartości pierwiastków alkalicznych i ziem alkalicznych w glebie oraz ich zawartości w biomasie wybranych roślin. Do badań wykorzystano uznane za rośliny energetyczne Helianthus tuberosus. Rosa multiphlora oraz Salix viminali. W doświadczeniu zastosowano wody po ściekowe pochodzące z mechaniczno-biologicznej oczyszczalni "Łęczyńskiej Energetyki" znajdującej się w KWK Bogdanka w Nadrybiu. Z przeprowadzonych badań wynika, że nawadnianie przez okres 2 lat gleby bielicowej oczyszczonymi wodami pościekowymi spowodowało znaczne zmiany w jej chemizmie, polegające głównie na wzroście odczynu gleby oraz masy i wzajemnych stosunkach między pierwiastkami zasadowymi zaś uprawiane rośliny energetyczne w zróżnicowany sposób pobierały badane pierwiastki, stąd też różny był ich zapas glebie. Wśród badanych roślin największe zdolności pobierania tych pierwiastków' z gleby wykazywał topinambur najmniejszymi zaś charakteryzowała się wierzba.
|
2011
|
tom Nr 27
5-12
PL
W pracy przedstawione są wyniki 9-letnich badań składu chemicznego opadów atmosferycznych. Celem badań był o uzyskanie danych o ilości pierwiastków ważniejszych dla żyzności gleby, wnoszonych do niej z opadami atmosferycznymi. Dane te powinny być uwzględniane w innych badaniach, a także w praktyce rolniczej. Badania prowadzono na wschodnich obrzeżach Wrocławia narażonych na zanieczyszczenia powietrza z różnych źródeł . Zbierano i badano opad całkowity (mokry łącznie z suchym). Analizy prób wykonano metodami aktualnie zalecanymi (referencyjnymi). Średnie stężenia składników w opadach obliczano jako średnie ważone, gdzie wagą była wysokość opadów. Roczne ilości składników wnoszonych na powierzchnię gleby obliczano jako iloczyn rocznej sumy opadów i średniego rocznego stężenia danego pierwiastka. Uzyskane wyniki wykazały wysokie zawartości niektórych składników, a zwłaszcza azotu, siarczanów i chlorków w opadach atmosferycznych, a tym samym duże ich ilości wnoszone do gleby. Są to ilości wpływaj ą ce na właściwości chemiczne gleb, a tak ż e na ich żyzność . Średnie roczne ilości siarczanów (43 kg Nźha-1), azotu (36 kg Nźha-1) i chlorków (27 kg Nźha-1), s ą znacznie większe ni ż w innych regionach Polski, mniej narażonych na zanieczyszczenia powietrza. Ilości azotu wnoszone do gleby z opadami są na tyle wysokie, ż e powinny by ć uwzględniane w bilansie nawozowym gospodarstw rolnych, a szczególnie gospodarstw ekologicznych. W badanych opadach występuje przewaga ilości jonów kwasogennych (SO42-, Cl-, NO3-) nad ilością jonów zasadowych (Ca2+, Na+, K+, Mg2+), co może pogarsza ć odczyn gleb. Okres badań charakteryzował się bardzo dużym zróżnicowaniem, zarówno miesięcznych jak i rocznych sum opadów atmosferycznych. Zróżnicowane były równie ż stężenia badanych składników w opadach atmosferycznych. Obliczenia statystyczne wyników badań nie wykazały jednak żadnej zależności stężeń składników w opadach od ich wielkości.
EN
Presented in the paper are results of 9-year studies relating to chemical composition of atmospheric precipitations. The purpose of the study was to obtain data of quantities of elements more important for soil fertility, carried into it with precipitation. This data should be taken into consideration in other studies as well as in agricultural practice. The studies were conducted in the eastern outskirts of Wrocław exposed to air pollution from different sources. Total precipitation (wet together with dry) was collected and tested. Analysis of samples was performed by methods currently recommended (referential). Average concentration of components in precipitation was calculated as weighted average, where the weight was amount of precipitation. Annual quantities of components carried onto the soil surface were calculated as the product of annual sum of precipitation and average annual concentration of the given element. Results obtained showed high contents of certain components, particularly nitrogen, sulfates and chlorides in atmospheric precipitation, and hence their large quantities carried into the soil. They are quantities that affect the chemical properties of soil as well as its fertility. Average annual quantities of sulfates (43 kg Nźha-1), nitrogen (36 kg Nźha-1) and chlorides (27 kg Nźha-1), are significantly larger than in other regions of Poland that are less exposed to air pollution. Quantities of nitrogen carried into the soil with precipitation are high enough to require consideration in fertilizer balance of agricultural farming, especially in ecological farming. In the precipitations examined, there is predominance in quantities of acidic ions (SO42-, Cl-, NO3-) over quantities of basic ions (Ca2+, Na+, K+, Mg2+), which could worsen soil reaction. Period of studies was characterized by very large, diversified, both monthly as well as annual sums of atmospheric precipitation (Table 1). Also diversified were concentrations of tested components in atmospheric precipitation (Table 2). Results of testing (including statistical methods) did not however show any dependence of concentrations of components in precipitation from their amounts, since these concentrations depend on pollution of air originating from various sources and from varying intensity of their emission and air mass circulation.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.