In this article the authors analyse the regional peculiarities of Lithuanian rural settlements’ function change. The article pays attention to the methodological problems that appear while analysing rural settlements. Also, in the article it is pointed out the soviet heritage of rural settlements functions’. Apart from that, the article stresses the main factors that influence rural territorial development and the change of settlements’ functions. It was defined that “urbanizing” of economy and concentration of residents around the cities influences the decline of links of residents‘ with the place where they live and where they work. Such situation also determines the decline of functional dependence of rural settlements’. In future it should emerge stronger relations between living and working place. Apart form that, it emerges new and diverse territorial structure that is more dependant on local factors. References 33. Figs 5. Table 1. In Lithuanian, summary in English
This article pays attention to the network of settlements and the territorial distribution of the residents in the most sparsely populated territories in Lithuania. Due to the population decline the sparsely populated territories are expanding. These changes influence the settlement system as the settlements are shrinking and the number of settlements without residents is growing. The survey underlines that the less inhabited ward is, the greater part of it is consisted of the smallest settlements (up to 50 inhabitants) and the greater part of residents lives in them. The objective of the article is to underline the peculiarities of the settlement network and to stress the tendencies of the settlement system change in the most sparsely territories in Lithuania. The most sparsely populated territories are defined as the wards in which the rural population density does not exceed 7.5 inhabitants per km2. The number of such wards in Lithuania in 2011 was 39. References 17. Figs 6. Table 1. In Lithuanian, summary in English.
The presented contribution contains a discussion and a version of the document on the Bezławki settlement (Germ. Bäslack) dated 29 June 1409. This source survived only as a 16th-century copy included in a larger notebook with excerpts of documents confirming the bestowal of lands, estate sale and purchase transactions and land borders within the Rastenburg Hauptamt. Next to information relevant to the history of Bezławki and the nearby settlements, the discussed document also presents the manner of creating dependencies between the less affluent and the rich landowners belonging to the group of the so-called free men (Germ. Freien). As a result, it illustrates the mediatisation process, which is rather poorly confirmed by source documents and virtually non-researched for Prussia of the 1st half of the 15th century.
This article examines the state of Polish communities in rural areas of the North Caucasus between the two world wars. The author notes that mono-ethnic settlements of Poles were not formed in the region for various reasons. This was the result of both objective reasons (dispersion of the Polish settlement, predominance of social groups and professions characteristic of urban life) and the result of the conscious policy of the tsarist (royal) and Soviet authorities (after the Civil War) which prevented their creation. Despite the small number of the Polish rural population, they had more customs, traditions, faith, language and national identity for a long time than their urban compatriots.
RU
В статье рассматривается состояние польских общин в сельских населенных пунктах Северного Кавказа в период между двумя мировыми войнами. Автор отмечает, что в регионе по разным причинам не сформировались моноэтниче-ские поселения поляков. Это было как следствием объективных причин (дисперсность расселения поляков, преобладание социальных групп и профессий, характерных для городской жизни), так и результатом сознательной политики царских, а после революции и гражданской войны советских властей, препятствовавших их созда-нию. Несмотря на малочисленность польского сельского населения, в быту селян в большей степени, чем у городских соотечественников, продолжительное время сохранялось следование обычаям, традициям, вере, использовался родной язык и преобладало национальное самосознание.
Turystyka jest obecnie jedną z najbardziej masowych, dochodowych i intensywnie rozwijających się branż gospodarki światowej. Rozwój funkcji turystycznych w wiejskich jednostkach osadniczych o bogatej historii skutkuje głębokimi zmianami w ich organizacji przestrzennej: niezbędny jest rozwój systemu usług, zwiększenie zasobu miejsc parkingowych, powierzchnie, ukształtowanie stref ruchu pieszego w okolicy miejsc organizacji imprez masowych. Prócz kreowania warunków sprzyjających turystyce, nastawionej na poznanie historii oraz walorów dziedzictwa kulturowego i przyrody, ważne jest rozwijanie możliwości związanych z walorami etnicznymi. Rozwój funkcji turystycznej zaprezentowano na przykładzie miejscowości Szczorse w rejonie nowogródzkim.
EN
Tourism in the modern world is one of the most mass, profitable and intensively developing branches of the world economy. Development of tourist functions in rural settlements (places) with valuable historical heritage causes in entering of essential changes into their town-planning organization: it is necessary to improve system of public services, to increase the area of parking places, to form pedestrian zones in places for the masses visiting. Besides creation of favorable conditions for thetourism aimed at acquaintance with a historical, cultural and natural heritage, development of the opportunities connected with ethnic features is important. Features of development of such settlements on an example of settlement Shchorsy of Novogrodek region are considered.
The article focuses on the issue of the structure and organization of the rural settlement network. An original research procedure was developed in the field of local settlement analysis, i.e. the focus was on changes taking place in the lowestlevel local government units. The issue of depopulation was addressed on an intramunicipal scale. The following research questions were formulated: does depopulation affect all settlement units in rural communes? What types of communes can we distinguish in terms of demographic differences between towns? and what are the reasons for the differences between settlement units? The considerations refer to the concept of key settlements, which is important for spatial planning. Therefore, a hypothesis was formulated which assumed that the number of communes in which, despite general depopulation, there is an increase in some settlements, is large enough to determine the basic regularities of settlement transformations. The topic discussed in the article has important implications for the current and future organization of local settlement structures. It was found that in the vast majority of communes in the Lublin Voivodeship, all rural settlements lost residents in the first two decades of the 21st century. It has been noticed that demographic growth in some towns in the areas of municipalities that are generally depopulating is taking place in the suburban zones of smaller centers, although it is difficult, due to the noncommon nature of the phenomenon, to determine spatial regularities in this respect. In our opinion, it is also worth paying attention to villages that do not officially have urban status, although they show many such features. Some of them have received city rights in recent years. The development of these settlements in rural areas in the context of the concept of key settlements should be thoroughly examined in subsequent studies in this field.
PL
W artykule skoncentrowano się na zagadnieniu struktury i organizacji wiejskiej sieci osadniczej. Opracowano oryginalne postępowanie badawcze w zakresie analizy lokalnej osadnictwa, tj. skupiono się na zmianach zachodzących w jednostkach samorządu terytorialnego najniższego szczebla. Kwestię depopulacji podjęto w skali wewnątrzgminnej. Sformułowano następujące pytania badawcze: czy depopulacja dotyczy wszystkich jednostek osadniczych w gminach wiejskich? jakie typy gmin pod względem różnic demograficznych pomiędzy miejscowościami możemy wyróżnić? jakie są przyczyny występujących różnic pomiędzy jednostkami osadniczymi? Rozważania odnoszą się do istotnej dla planowania przestrzennego koncepcji osiedli kluczowych (key settlements). Sformułowano zatem hipotezę, w której założono, że liczba gmin, w których pomimo ogólnej depopulacji mamy do czynienia ze wzrostem niektórych osiedli, jest odpowiednio duża do określenia podstawowych prawidłowości przekształceń osadniczych. Temat poruszony w artykule jest ważny dla bieżącej i przyszłej organizacji lokalnych struktur osadniczych. Stwierdzono, że w większości gmin województwa lubelskiego wszystkie osiedla wiejskie traciły mieszkańców w pierwszych dwóch dekadach XXI w. Zauważono, że wzrost demograficzny w niektórych miejscowościach na obszarach gmin generalnie wyludniających się ma miejsce w strefach podmiejskich mniejszych ośrodków, choć trudno, ze względu na niepowszechny charakter zjawiska, stwierdzić w tym zakresie prawidłowości. Naszym zdaniem warto również zwrócić uwagę na wsie, które oficjalnie nie mają statusu miejskiego, choć wykazują wiele takich cech. Część z nich w ostatnich latach otrzymała prawa miejskie. Rozwój tych osiedli na terenach wiejskich w kontekście koncepcji kluczowych osiedli powinien być wnikliwie zbadany w kolejnych studiach z tego zakresu.
One of the symptoms of urbanization processes in post-war period was the spatial development of large Polish cities, with mainly smali towns and neighboring rural settlements being incorporated into their borders. In the course of time most of the incorporated settlements became integral parts of the city, yet some of them, in spite of the passage of several dozen years sińce the incorporation, retain their rural character. The problem of rural settlements functioning in administrative borders of a large city was presented on the case study of Wrocław city, to which 3 towns and 54 rural settlements were incorporated in post-war and interwar period. The main objects of this paper are to identify rural settlements functioningin Wrocław city borders, to define the main reasons of their durability in the spatial structure of a large city and to evaluate the conseąuences of their incorporation.
PL
Jednym z przejawów procesów urbanizacji w okresie powojennym był rozwój przestrzenny dużych miast, w granice których wcielane były głównie małe miasta i okoliczne miejscowości wiejskie. Większość wcielonych miejscowości z czasem stała się integralnymi osiedlami miasta, jednak niektóre z nich, mimo upływu kilkudziesięciu lat od inkorporacji, zachowały swój wiejski charakter. Problem funkcjonowania osiedli wiejskich w granicach administracyjnych dużego miasta przedstawiony został na przykładzie Wrocławia, do którego w okresie międzywojennym i powojennym wcielono w sumie 3 miasta i 54 wsie. Zasadniczym celem opracowania jest identyfikacja osiedli o wiejskim charakterze funkcjonujących w granicachWrocławia, określenie głównych przyczyn ich trwałości w strukturze przestrzennej dużego miasta oraz ocena skutków inkorporacji.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.