Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Komplementarność mądrości i roztropności w ludzkim postępowaniu. Ujęcie św. Tomasza z Akwinu

100%

Andrzejuk I.

|

tom 1

85-107

EN

While considering the problem of human dispositions, Thomas Aquinas indicates the special role of disposition in human action. Its unique position is caused by the fact that it is both intellectual and moral virtue. Wisdom, however, is a intellectual virtue, which relies on ability to cognizing the truth, which is not available to the man in indirect cognition. Therefore, wisdom make the human intellect able to its proper operations – reasoning. However, there is no indirect transfer from wisdom, which is theoretical disposition to the human action and here is the place for prudence, which is disposition of both intellect and will. It seems that cooperation of both virtues plays the considerable role in human activity. Aquinas claims, that the object of human appetite is only cognizable. In this way wisdom – as a virtue concerning human cognition – is related to the prudence, which includes human cognition as well as appetite. The precise analysis of St. Thomas Aquinas’s texts show, that relationship between wisdom and prudence is very strict and both virtues rely on each other. Practically it means, that one cannot be prudent without being wise and one cannot be wise without being prudent.

2

Praca w monastycyzmie pachomiańskim

100%

Kasprzak D. A.

|

tom 87

155-174

EN

A patristic reflection on the key texts of Pachomian on the issue of cenobitic labor and its consequences allows us to draw the following conclusions. In pachomian's ideological conception, work was to be an ascetic activity, carried out in silence and in complete submission to superiors. The primary type of Pachomian labor was agricultural work in the fields. Braiding, on the other hand, appears to have been a more ascetic complement to the former. The pachomian's other work was subservient to agriculture and braiding. The Christological motivation for the work emerges from the letters of Pachomius and the Book of Horsiesi. The crises of the Pachomian communities of the late 40s and 60s of the 4th century verified the original assumptions of the Rule. The casuistic and bureaucratic normative management of the order during Horsiesi's first term of office killed both the idealism of the monks and their human or monastic responsibility. It provoked opposition ("We want nothing to do with Horsiesi or the rules he sets") and rebellion from the brothers. Under Theodore, another διακριτικός of the community, there was a calming down in the order. Paradoxically, systematic work brought tangible material results, which began to threaten the spiritual purpose of the order. This second crisis of the order's management was resolved by entrusting to Divine Providence the tension between monastic observation and systematic work and the enrichment of the institution. Successfully, it seems, because the Pachomians survived in Egypt until the Arab invasion in the 9th century.

PL

Patrystyczna refleksja nad kluczowymi tekstami pachomian dotyczącymi zagadnienia pracy cenobickiej i jej skutków pozwala na wyciągniecie następujących wniosków: w zamyśle ideowym Pachomiusza praca miała być czynnością ascetyczną, dokonującą się w ciszy i w zupełnym podporządkowaniu się przełożonym. Podstawowym zajęciem pachomian była praca rolnicza na polach. Natomiast plecionkarstwo wydaje się być bardziej ascetycznym uzupełnieniem tej pierwszej. Pozostałe prace pachomian miały charakter służebny wobec rolnictwa i plecionkarstwa. Chrystologiczną motywację do podjęcia pracy rekonstruujemy na podstawie listów Pachomiusza i Księgi Horsiesiego. Kryzysy wspólnot pachomiańskich z końca lat 40 i 60 IV wieku zweryfikowały pierwotne założenia Reguły. Kazuistyczny i urzędniczo normatywny zarząd zakonu za pierwszej kadencji Horsiesiego zabijał zarówno ideowość mnichów, jak i ich ludzką czy zakonną odpowiedzialność. Wywołał sprzeciw („Nie chcemy mieć nic wspólnego z Horsiesim ani z zasadami, które ustala”) i bunt braci. Za rządów Teodora, kolejnego z διακριτικός wspólnoty doszło do uspokojenia w zakonie. Paradoksalnie systematyczna praca przyniosła wymierne efekty materialne, co zaczęło zagrażać duchowemu celowi zakonu. Ten drugi kryzys zarządu zakonu zażegnano poprzez zawierzenie Bożej Opatrzności napięcia pomiędzy zakonną obserwacją a systematyczną pracą i bogaceniem się instytucji. Wydaje się, że było to skuteczne rozwiązanie, bo pachomianie przetrwali w Egipcie aż do najazdu arabskiego w IX wieku.

3

PARTES INTEGRALES JAKO PODSTAWA TŁUMACZENIA CNOTY ROZTROPNOŚCI W TRADYCJI PERYPATETYCKIEJ

80%

Gondek M. J.

|

2016

|

tom 59

|

nr 1

41-57

EN

The functioning of prudence is characterized by following parts: integral, subjective, and potential. Fundamental importance for prudence have its integral parts. St. Thomas Aquinas treated them as constituting the virtue of prudence. They have the essential character. Their existence is necessary to achieve a perfect act (perfectum actum) of virtue. Thus it is not possible to explain prudence without taking into account its structure, pay attention to the integral parts. The factor of actualization and perfection, whereby prudence is realized, decided about crucial character of its integral parts.

PL

Funkcjonowanie roztropności charakteryzują części: integralne, subiektywne i potencjalne. Podstawowe znaczenie dla roztropności mają części integralne. Tomasz z Akwinu potraktował je jako konstytuujące cnotę roztropności. Posiadają one charakter konieczny. Ich zaistnienie jest niezbędne do tego, by zrealizował się doskonały akt (perfectum actum) cnoty. Dlatego nie jest możliwe wyjaśnienie roztropności bez ujęcia jej struktury, zwrócenia uwagi na części integralne. O ich kluczowym charakterze decyduje czynnik aktualizacyjno-doskonałościowy, dzięki któremu roztropność się realizuje.

4

Umiarkowanie i roztropność Symeona, władcy bułgarskiego w listach Mikołaja Mistyka, patriarchy Konstantynopola. Kilka uwag

80%

Leszka M. J.

|

tom 84

93-104

EN

Between 912–927, Nicholas Mystikos, Patriarch of Constantinople maintained a correspondence with Simeon, ruler of Bulgaria. The goal of Nicholas’ correspondence was to persuade Simeon to end hostilities and make peace with Byzantium. For this purpose, he employed various methods and resorted to a variety of arguments. Appeals to temperance and prudence were clearly means of influencing Simeon to abandon military action and take steps that would bring peace. It seems that for Nicholas Mystikos, the primary criterion for recognizing Simeon as a temperate and prudent man were his actions in the political sphere and whether they were aligned with Byzantine interests.

PL

W latach 912-927 Mikołaj Mistyk, patriarcha Konstantynopola prowadził korespondencję z Symeonem, władca Bułgarii. Jej celem było nakłonienie Symeona do zakończenia działań wojennych i zawarcia pokoju z Bizancjum. By ten cel osiągnąć Mikołaj Mistyk imał się różnych metod i sięgał po różnorodne argumenty. Odwoływanie się patriarchy do umiaru i roztropności było jednym z środków wpłynięcia na Symeona, by ten zaniechał działań militarnych, a podjął takie, które doprowadziłyby do zawarcia pokoju. Dla Mikołaja Mistyka podstawowym kryterium uznania Symeona za człowieka kierującego się w swoim życiu m.in. cnotami umiarkowania i roztropności było to, czy jego działania w sferze politycznej były zgodne z bizantyńskimi interesami.

5

Sofiologia jako nowy dział filozofii i sposób na jej ożywienie

61%

Breczko J.

|

2015

|

nr 15

35-45

RU

Автор постулирует создание нового раздела философии, который был бы систематичным, рациональным рассуждением о мудрости. Автор называет его «софиологией», желая использовать этот термин не только в теологическом значении (как в русской традиции), но и в философском (автор считает, что английский термин wisdom research слишком далек от польского языка). Софиология делилась бы на описательную часть (которая исследовала бы то, как понимали мудрость в разных культурах и временах) и на нормативную часть, которая бы занималась вопросом, чем собственно является мудрость (что такое настоящая мудрость). Таким образом, автор стремлюeт подчеркнуть значение поучительной рефлексии и усилить роль философии в современном культурном пейзаже, в котором специалист и эксперт вытесняют мудреца.

EN

The author proposes the creation of a new branch of philosophy that would be systematic, rational reflection on wisdom. He calls it “sofiologia”, using the term in the sense of not only theological (as in Russian thought), but also philosophically (he thinks that the English term wisdom research is too far from the Polish language). Sofiologia would contain the descriptive part (investigating as wisdom is conceived in different cultures and times) and the operative part, trying to figure out what wisdom really is (what is the true wisdom). He would like to emphasize the importance of sapiential reflection and strengthen the role of philosophy in the contemporary cultural landscape, in which a specialist or an expert displaces a sage.