Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Zespół Guillaina–Barrégo – najczęstsza, ale trudna do rozpoznania polineuropatia nabyta

100%

Jaszczura M. , Morawiecka-Pietrzak M. , Woźny Ł. , Adamczyk B.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2018

|

tom 14

|

nr 3

271-276

EN

Guillain–Barré syndrome, an acute autoimmune inflammatory polyneuropathy, is the most frequent cause of acute onset flaccid paresis. Various sources report its incidence of 1–4/100,000 individuals per year. A triggering factor in most cases is a previous respiratory or gastrointestinal tract infection. Apparently, via the molecular mimicry mechanism, antibodies against bacterial or viral antigens are formed and bind with similar epitopes in the peripheral nervous system. The clinical picture is highly diversified and may range from slight muscle weakness within the feet to full-blown tetraplegia with respiratory failure. The typical course of the disease consists of the progressive phase, the plateau phase and the recovery phase, lasting even 6–14 months. The diagnosis is based on the criteria published in 1978. They encompass clinical signs and symptoms as well as electrophysiological and pathomorphological parameters. A crucial sign leading to the diagnosis is progressive flaccid paresis of more than one limb with the absence or reduction of tendon reflexes. The treatment involves plasma exchange and intravenous immunoglobulin. The use of glucocorticosteroids, interferon beta, rituximab and eculizumab requires further investigation. Moreover, symptomatic treatment, kinesiotherapy, respiratory physiotherapy, thromboembolic prophylaxis, nutritional therapy and pain management are also very important. Prognosis is in most cases favourable, but mortality ranges from 4 to 15% despite appropriate treatment and intensive care. The aim of this article is to sum up current information about Guillain–Barré syndrome and to emphasise the relevance of this disease, which requires further investigation in both paediatric and adult patients.

PL

Zespół Guillaina–Barrégo, ostra zapalna polineuropatia o charakterze autoimmunologicznym, jest najczęstszą przyczyną wiotkiego niedowładu kończyn o ostrym początku. Według różnych źródeł zapadalność wynosi 1–4/100 000 ludności na rok. Czynnikiem wyzwalającym w większości przypadków jest przebyta wcześniej infekcja układu oddechowego lub przewodu pokarmowego. Prawdopodobnie na drodze mimikry molekularnej dochodzi do powstawania przeciwciał przeciwko antygenom bakteryjnym lub wirusowym, które wiążą się z podobnymi epitopami w obwodowym układzie nerwowym. Obraz kliniczny jest niezwykle różnorodny, waha się od niewielkiego osłabienia siły mięśniowej w obrębie stóp aż do pełnej tetraplegii z niewydolnością oddechową. Typowy przebieg choroby obejmuje okres narastania objawów, plateau i fazę zdrowienia trwającą nawet 6–14 miesięcy. W rozpoznaniu stosuje się kryteria opublikowane w 1978 roku, które obejmują objawy kliniczne, kryteria elektrofizjologiczne i patomorfologiczne. Objawem koniecznym do rozpoznania jest postępujący wiotki niedowład więcej niż jednej kończyny ze zniesieniem lub osłabieniem odruchów ścięgnistych. W leczeniu stosuje się plazmaferezę oraz dożylne wlewy immunoglobulin. Natomiast zastosowanie glikokortykosteroidów, interferonu beta, rituksymabu i ekulizumabu wymaga dalszych badań. Niezwykle istotne są również: leczenie objawowe, kinezyterapia, fizjoterapia oddechowa, profilaktyka zakrzepowo-zatorowa, leczenie żywieniowe oraz postępowanie przeciwbólowe. W większości przypadków rokowanie jest dość dobre, ale śmiertelność, pomimo prawidłowego leczenia w warunkach intensywnego nadzoru, wynosi 4–15%. Poniższa praca ma na celu podsumowanie bieżących informacji na temat zespołu Guillaina–Barrégo oraz podkreślenie istotności zagadnienia, które wymaga dalszych badań zarówno w populacji pacjentów pediatrycznych, jak i dorosłych.

2

Rola ultrasonografii w rozpoznawaniu utajonych złamań kości łódeczkowatej

100%

Ali M. , Ali M. , Mohamed A. , Mannan S. , Fallahi F.

Journal of Ultrasonography

|

2018

|

tom 18

|

nr 75

325-331

EN

Background: Ultrasonography is widely utilized by emergency physicians and radiologists to diagnose various orthopaedic diseases, including fractures. We aim to derive a definitive estimate of the diagnostic accuracy of ultrasonography in clinically suspected scaphoid fractures. Methods: We undertook a systematic review and meta-analysis of included diagnostic cohort studies that discussed the use of ultrasonography in the diagnosis of occult scaphoid fractures. We searched the National Institute for Health and Care Excellence database using the Healthcare Databases Advanced Search tool. In addition, we utilized the PubMed database to search the Medical Literature Analysis and Retrieval System Online, Excerpta Medica database, Cumulative Index of Nursing and Allied Health and Allied and Complimentary Medicine databases. Studies were included if they discuss the role of ultrasound imaging in the diagnosis of scaphoid fractures based on cortical interruption, radio-carpal effusion and scapho-trapezium-trapezoid effusion. Quality assessment was performed using the methodological index for non-randomized studies scoring system. Results: 6 non-randomized control studies met the inclusion criteria. Collectively, these included 236 patients with a mean age ranging from 18 to 41.2 years. The quality of these articles ranged between moderate and high based on the methodological index for nonrandomized studies score. The mean sensitivity was 88.95% (standard deviation 10.03) and mean specificity was 89.50% (standard deviation 12.21). Conclusion: The current literature reveals high sensitivity and specificity in the use of ultrasonography in scaphoid fracture diagnosis. However, multiple factors including technical differences in ultrasound machines and probes, small sample sizes and variability of subsequent confirmatory tests have created a challenge in determining the ultimate reliability of ultrasonography in the diagnosis of occult scaphoid fractures. Considering these factors and limitations, large-sample and high-quality clinical trials are needed to adequately assess its reliability for this purpose. One stop clinics, in the authors’ opinion, would be an ideal setting for its introduction as well as for future trials.

PL

Wprowadzenie: Ultrasonografia jest szeroko wykorzystywana w medycynie ratunkowej i radiologii do diagnozowania różnych schorzeń narządu ruchu, w tym złamań. Celem pracy jest jednoznaczne ustalenie stopnia dokładności badania ultrasonograficznego w przypadku klinicznego podejrzenia złamania kości łódeczkowatej. Metody: W pracy podjęto się przeglądu systematycznego i metaanalizy wybranych badań kohortowych, które dotyczą wykorzystania ultrasonografii w rozpoznawaniu utajonych złamań kości łódeczkowatej. Przeszukano bazę National Institute for Health and Care Excellence z wykorzystaniem narzędzia wyszukiwania Healthcare Databases Advanced Search. Wykorzystano również bazę PubMed do przeszukania baz danych Medical Literature Analysis and Retrieval System Online, Excerpta Medica, Cumulative Index of Nursing and Allied Health oraz Allied and Complimentary Medicine Database. Do analizy włączano te badania, które dotyczą roli badania ultrasonograficznego w rozpoznawaniu złamań kości łódeczkowatej na podstawie przerwania ciągłości istoty zbitej, wysięku w stawie promieniowo-nadgarstkowym oraz wysięku w stawie łódeczkowato-czworobocznym. Oceny jakości analizowanych prac dokonywano na bazie klasyfikacji punktowej badań nierandomizowanych. Wyniki: Kryteria włączenia spełniło 6 badań porównawczych bez randomizacji. Badania te obejmowały łącznie 236 pacjentów o średniej wieku od 18 lat do 41,2 roku. Jakość artykułów wahała się pomiędzy średnią a wysoką na podstawie wyniku w klasyfikacji punktowej badań nierandomizowanych. Średnia czułość badania w analizowanych pracach wynosiła 88,95% (odchylenie standardowe: 10,03), a średnia swoistość 89,50% (odchylenie standardowe: 12,21). Wnioski: Najnowsze doniesienia literaturowe mówią o wysokiej czułości i swoistości badania ultrasonograficznego w rozpoznawaniu złamania kości łódeczkowatej. Ustalenie wiarygodności badania ultrasonograficznego w rozpoznawaniu utajonych złamań kości łódeczkowatej jest jednak trudne ze względu na liczne czynniki, takie jak różnice techniczne pomiędzy stosowanymi aparatami i głowicami ultrasonograficznymi, niska liczebność badanych prób oraz różnice w typie badania stosowanego do potwierdzenia rozpoznania. Ze względu na te czynniki i ograniczenia do właściwej oceny wiarygodności badania ultrasonograficznego stosowanego do omawianego celu potrzebne są badania kliniczne wysokiej jakości. Według autorów ośrodki kompleksowej diagnostyki typu „one stop clinic” byłyby idealnym miejscem na wprowadzenie badań ultrasonograficznych do diagnostyki złamań kości łódeczkowatej oraz na prowadzenie badań klinicznych w przyszłości.

3

Kurcz powiek – od rozpoznania do właściwego leczenia

100%

Schinwelski M.

OphthaTherapy

|

2019

|

tom 6

|

nr 1

43-50

EN

Background: Blepharospasm is a movement disorder characterized by involuntary spasms of eye-closing muscles. This second most common adult-onset focal dystonia still raises many doubts among ophthalmologists and neurologists. Aim of the study: To present current knowledge about blepharospasm with historical background of the disease. Methods: Literature review regarding diagnosis, pathophysiology and treatment of blepharospasm. Results: Different types of eye-closing spasms, the spread of dystonia, co-occurrence of eyelid opening apraxia, enhanced blinking, sensory trick and psychiatric disorders define blepharospasm as a heterogeneous condition. Actual genetic, electrophysiological and neuroimaging studies reveal complex and multifocal involuntary movements generators defining blepharospasm and other focal dystonias as a ”communication node disorders” where botulinum toxin acting at the end of all pathways is the first-line treatment. Conclusions: The history of blepharospasm as a neurological condition that affects the eye shows that the most important discoveries regarding the diagnosis, pathophysiology and treatment of this disease have occurred owing to ophthalmologists and neurologists. Therefore, the future of blepharospasm will also depend on this cooperation

PL

Wprowadzenie: Kurcz powiek (blepharospasm) jest zaburzeniem ruchowym charakteryzującym się mimowolnym skurczem mięśni zamykających oczy. Ta druga co do częstości dystonia ogniskowa występująca w wieku dorosłym wciąż budzi wiele wątpliwości zarówno wśród okulistów, jak i neurologów. Cel: Przedstawienie aktualnej wiedzy na temat kurczu powiek na tle rysu historycznego choroby. Metody: Przegląd literatury dotyczącej rozpoznania, patofizjologii i leczenia kurczu powiek. Wyniki: Różne typy skurczów mięśni zamykających oczy, rozprzestrzenianie się dystonii na dolną część twarzy i szyję, współwystępowanie apraksji otwierania powiek, częstego mrugania, trików czuciowych oraz zaburzeń psychiatrycznych definiują kurcz powiek jako heterogenną jednostkę chorobową. Aktualne badania genetyczne, elektrofizjologiczne i neuroobrazowe przynoszą wiedzę na temat złożonych i wieloogniskowych generatorów ruchów mimowolnych definiujących kurcz powiek wraz z innymi dystoniami ogniskowymi jako „chorobę węzła komunikacyjnego”, w której toksyna botulinowa działająca na końcu wszystkich ścieżek patologicznych jest leczeniem z wyboru. Wnioski: Historia kurczu powiek jako choroby neurologicznej dotykającej narządu wzroku pokazuje, że najważniejsze odkrycia dotyczące rozpoznania, patofizjologii oraz leczenia tej choroby miały miejsce zarówno dzięki okulistom, jak i neurologom. Dlatego przyszłość opisywanej choroby również będzie zależała od tej współpracy.

4

Facial pain - methods of treatment according to evidence based medicine, current view

88%

Przeklasa-Muszyńska A. , Wiatr M. , Dobrogowski J.

Ból

|

2012

|

tom 13

|

nr 1

28

EN

Facial pain has no rare occurrence, though there is no clear epidemiological data. Most of the complaints, especially acute pain, is associated with tooth problems and can be effectively treated by dentists. The difficulties arises when the pain is chronic. It became to be the diagnostic and therapeutic problem for many specialists. The facial pain may be caused by abnormalities in various head structures: meninges, cornea, tooth pulp, oral mucosa, and nose, temporo-mandibular joint, and thus have several physiological differences compared to the spinal nociceptive system. A helpful and widely accepted tool in diagnosis of facial pain is The International Classification of Headache Disorders [2004]. It describes many pain syndromes of the head and face. There are still reports of new pain syndromes of the head and face region not covered in this classification, or are variant already described pain syndromes. Facial pain due to a lack of objective diagnostic tests and a wide range of causes and symptoms cause difficulties for many physicians. Therefore, knowledge about chronic facial pain, the possibility of treatment is necessary not only for pain specialists, but also for GP and other medical specialties (dentists, ophthalmologists, laryngologists, neurologists).

PL

Ból w obrębie twarzy nie jest rzadkim zjawiskiem, choć nie ma jednoznacznych danych epidemiologicznych. Większość dolegliwości, zwłaszcza ból ostry, związana jest z dolegliwościami ze strony zębów i może być skutecznie leczone przez stomatologów. Problem pojawia się, jeśli ból ma charakter przewlekły, stanowi on wówczas problem zarówno diagnostyczny jak i terapeutyczny dla wielu specjalistów. Ból w obrębie twarzy może powstawać w różnych strukturach: opony mózgowe, rogówka, miazga zęba, śluzówka jamy ustnej, czy nosa, staw skroniowo-żuchwowy, tym samym posiada kilka odmiennych cech fizjologicznych w porównaniu z rdzeniowym systemem nocyceptywnym. Powszechnie akceptowana jest klasyfikacja bólów głowy i twarzy opracowana przez International Headache Society - The International Classification of Headache Disorders [2004]. Opisano w niej wiele zespołów bólowych dotyczących głowy i twarzy, ale jak wynika z doświadczeń klinicznych, wciąż pojawiają się doniesienia o nowych zespołach bólowych głowy i twarzy nie ujętych w tej klasyfikacji, bądź będących niewyodrębnioną odmianą już opisanych zespołów bólowych. Bóle twarzy ze względu na brak obiektywnych testów diagnostycznych i szeroki zakres przyczyn i objawów sprawiają trudności lekarzom wielu specjalności. Z tego względu wiedza na temat przewlekłych bólów twarzy i możliwości ich leczenia jest niezbędna nie tylko dla lekarzy zajmujących się leczeniem bólu w specjalistycznych poradniach leczenia bólu, ale także dla lekarzy pierwszego kontaktu, jak i innych specjalności medycznych (stomatologów, okulistów, laryngologów, neurologów).

5

Rak płuca wczesne wykrycie = dłuższe życie

75%

Głuszewski W.

|

2006

|

tom z. 4

29-31

6

Thaumasyt. Cz.1: Droga do powszechnie przyjętego zrozumienia

75%

Bensted J.

|

2007

|

tom R. 12/74, nr 4

165-178

PL

Omówiono odkrycie naturalnego minerału thaumasyt i wyjaśnienie jego struktury. Kluczem do opracowania jego struktury były badania w podczerwieni przeprowadzone przez Moenkego jak również rentgenograficzne prace Laffaille'a z Protesem i Taylora z Edgem. Udokumentowały one nietypową, sześciokrotną koordynację krzemu przez tlen, lub grupy OH. Począwszy od 1960 roku thaumasyt stał się bardziej znany jako produkt w zniszczonym betonie. Główne mechanizmy korozji siarczanowej z utworzeniem thaumasytu zostały także przedstawione. Nowoczesne metody analizy stwarzają dobre warunki do identyfikacji thaumasytu w przyszłości. Trzeba podkreślić, że korozja siarczanowa z utworzeniem thaumasytu jest znacznie rzadsza od klasycznej korozji siarczanowej.

EN

The history of natural mineral thaumasite and its structure examination was presented. Key, in gradual unfurling of proper structure of thaumasite was infrared examination by Moenke as well as X-ray crystallographic works of Laffaille and Protes together with Taylor and Egde. As a result the sixfold was established coordination of siliceous with oxygen/OH. Starting from 1960 year thaumasite became more generally known as a deterioration product of cement mortar and concrete. Main mechanisms of thaumasite sulphate attack was also discussed. Modern methods of analyses offer much improved resolution and the ability to identity thaumasite in the future. However thaumasite sulphate attack is much rarer in practice than normal sulphate attack.

7

Pierwotny rak drobnokomórkowy jajnika, typ hiperkalcemiczny (SCCOHT) u młodej kobiety – opis przypadku, przegląd piśmiennictwa i sposoby leczenia

63%

Cieminski A. , Emerich J.

Current Gynecologic Oncology

|

2011

|

tom 9

|

nr 3

206-215

EN

Primary small cell carcinoma of the ovary, hypercalcemic type (SCCOHT) is an extremely rare neoplasm of the neuroendocrine tumor (NET) family, diagnosed mainly in young women in their second and third decade. In 50-75% of the cases it coexists with mostly asymptomatic hypercalcemia. Due to highly non-specific and cryptic course, much like ovarian cancer, in about half of the cases it is detected in far-advanced clinical stages. Determination of final diagnosis is possible only after surgery, based on comprehensive microscopic and immunohistochemical studies. Management of a primary SCCOHT diagnosed in a 19-year-old woman is discussed in detail. Initial surgical treatment did not result in a correct histological diagnosis. The patient underwent combined treatment, including surgery and chemotherapy. Over 3 years’ follow-up, she has been operated on six-fold. Even using several protocols of adjuvant chemotherapy after surgery, consecutive recurrences of the disease could not be prevented. To date, no uniform management protocol has been developed, due mainly to great rarity of this tumor type and its extremely aggressive behavior. Advanced cases require aggressive surgical treatment, including hysterectomy with adnexectomy and omentectomy. Considerable clinical dilemma is posed by young women, who wish to preserve fertility. Some authors suggest that faced with such an aggressive tumor type, even in early-stage cases, preservation of fertility in young women should not be taken into account. In late-stage cases, cytoreduction is recommended. Adjuvant and neoadjuvant chemotherapy of the pulmonary type (cisplatin + etoposide) is an important part of the therapy. In view of very aggressive behavior of the tumor, selected cases may require high-dose chemotherapy with autologous stem cell rescue (HD-SCR) as first-line adjuvant treatment or, even more frequently, as consolidation treatment. In early-stage cases, great hope is associated with the use of adjuvant radiotherapy after surgery and chemotherapy. SCCOHT is a rare condition with an aggressive clinical course and poor prognosis, where treatment outcomes are still far from satisfactory. In spite of treatment, most patients die during the first two years. Inability to perform large-scale randomized trials results in lack of optimal and universally accepted management protocol. Close cooperation of highly specialized oncologic centers is necessary to promote our understanding of biology of this tumor type.

PL

Pierwotny rak drobnokomórkowy jajnika, typ hiperkalcemiczny (SCCOHT) to niezmiernie rzadki nowotwór z grupy guzów neuroendokrynnych (NET), rozpoznawany głównie u młodych kobiet, w drugiej i trzeciej dekadzie życia. W 50-75% przypadków towarzyszy mu najczęściej bezobjawowa hiperkalcemia. Z uwagi na niecharakterystyczny, skryty przebieg, jak w raku jajnika, rozpoznaje się go w około połowy przypadków w zaawansowanej postaci klinicznej. Ustalenie ostatecznego rozpoznania możliwe jest tylko w przebiegu pooperacyjnym po wykonaniu ostatecznej oceny histopatologicznej z uzupełniającym badaniem immunohistochemicznym. Przedstawiono sposób leczenia pierwotnego raka drobnokomórkowego jajnika o typie hiperkalcemicznym stwierdzonego u 19-letniej chorej. Podczas pierwotnego zabiegu operacyjnego nie ustalono prawidłowego rozpoznania histopatologicznego. Pacjentkę poddano leczeniu skojarzonemu obejmującego chirurgię i chemioterapię. W ciągu 3 lat sześciokrotnie operowana. Pomimo stosowania różnych schematów chemioterapii uzupełniającej po leczeniu chirurgicznym nie udało się zapobiec kolejnym wznowom choroby. Jak dotąd nie ma ujednoliconego postępowania leczniczego z uwagi na niezmierną rzadkość występowania tego typu nowotworu, jak również jego wybitnie agresywny charakter. W przypadkach zaawansowanych wymagane jest agresywne postępowanie chirurgiczne obejmujące usunięcie macicy z przydatkami wraz z siecią większą. Olbrzymim dylematem klinicznym są młode kobiety, które chcą zachować płodność. Część autorów uważa, że przy tak agresywnym charakterze tego nowotworu nawet we wczesnych postaciach klinicznego zaawansowania nie powinno się brać pod uwagę zachowania płodności u młodych kobiet. Przy dużym zaawansowaniu klinicznym zalecana jest cytoredukcja. W leczeniu stosuje się chemioterapię, najczęściej adiuwantową, taką jak w typie płucnym – cisplatyna + etopozyd, a także neoadiuwantową. Z uwagi na bardzo agresywny charakter nowotworu w wyselekcjonowanych przypadkach stosuje się chemioterapię wysokodawkową z autologicznym przeszczepem komórek macierzystych szpiku (HD-SCR) jako leczenie uzupełniające I rzutu, jak również częściej jako konsolidację leczenia. Duże nadzieje pokłada się w zastosowaniu radioterapii uzupełniającej po leczeniu skojarzonym obejmującym chirurgię z adiuwantową chemioterapią we wczesnych stopniach zaawansowania klinicznego. Rak drobnokomórkowy jajnika, typ hiperkalcemiczny to rzadki nowotwór o agresywnym przebiegu i niekorzystnym rokowaniu, którego wyniki leczenia są nadal niezadowalające. Większość chorych pomimo leczenia umiera w ciągu dwóch lat od rozpoznania. Niemożność przeprowadzenia badań randomizowanych skutkuje brakiem ustalonego optymalnego, obowiązującego leczenia tego nowotworu. Konieczna jest ścisła współpraca wysokospecjalistycznych ośrodków onkologicznych nad biologią tego nowotworu.

8

Mleko - alergia i nietolerancja

63%

Ziajka S. , Dzwolak W.

|

1998

|

tom T. 52, nr 11

37-38

PL

W artykule przedstawiono definicje, klasyfikację oraz charakterystykę nietolerancji laktozy i alergii na mleko krowie. Omówiono czynniki warunkujące występowanie i objawy tych zaburzeń, a także metody ich rozpoznawania. Ponadto zaprezentowano sposoby stosowane w zapobieganiu i leczeniu nietolerancji laktozy i alergii na białka mleka krowiego.

EN

The definitions, classification and characteristics of lactose intolerance and milk allergy are presented. Factors determining incidence and symptoms of the disorders as well as methods of their diagnosis are discussed. Moreover, the main ways of prevention and therapeutics of lactose intolerance and milk proteins allergy are shown.

9

Współistnienie raka jelita grubego i ciąży

63%

Osuch B. , Wyględowski J. , Mazurek-Kantor J.

Current Gynecologic Oncology

|

2011

|

tom 9

|

nr 2

122-129

EN

According to literature data, colorectal cancer may coexist in 0.02-0.1% of all pregnancies. Pregnant women may develop any type of malignancy, usually breast cancer, cervical cancer, lymphomas, malignant melanoma, leukemias, ovarian cancer, thyroid cancer and digestive tract tumors. The commonest digestive tract malignancies are large bowel and rectal cancer. Pregnancy may alter the course of neoplastic disease. In this setting, one of the key diagnostic problems is the masking of tumor signs and symptoms by coexisting pregnancy, making correct diagnosis considerably more difficult. This results in higher clinical stages at presentation and delayed treatment. First published reports of colorectal cancer during pregnancy are usually incidental findings, discovered as a result of treatment of various complications of pregnancy. Modern oncologic science, supported by early tumor detection programs, enables timely diagnosis and effective treatment of many digestive tract tumors. Nevertheless, distortion of tumor signs by pregnancy, different dynamics of tumor growth, pregnancy-imposed limitations of diagnostic and therapeutic modalities, all contribute to delayed diagnosis and institution of correct treatment. Doctors should be vigilant and able to differentiate signs and symptoms pregnancy-related from those indicating a colorectal cancer. The scope of diagnostic and therapeutic modalities implemented when faced with a colorectal cancer coexisting or not with pregnancy is similar. Apart of clinical stage and tumor location, the key factors influencing timing and mode of treatment of a pregnant woman are gestational age and condition of the fetus.

PL

Współistnienie ciąży i nowotworu złośliwego dotyczy, według różnych źródeł, 0,02-0,1% wszystkich ciąż. U kobiety ciężarnej może rozwinąć się każdy rodzaj nowotworu, najczęściej jednak rozpoznawane są: rak piersi, rak szyjki macicy, chłoniaki, czerniak złośliwy, białaczki, rak jajnika, rak tarczycy, nowotwory przewodu pokarmowego. Wśród nowotworów przewodu pokarmowego dominują raki jelita grubego i odbytnicy. Ciąża może zmieniać przebieg choroby nowotworowej. Jednym z podstawowych problemów diagnostycznych w tych przypadkach jest maskowanie objawów nowotworu przez współistniejącą ciążę, co znacznie utrudnia rozpoznanie, zwykle w wyższym stopniu klinicznego zaawansowania, i tym samym opóźnia leczenie. Historia pierwszych opisanych przypadków raka przewodu pokarmowego to zwykle przypadkowe „znaleziska” ujawnione podczas leczenia różnych powikłań ciąży. Współczesna wiedza onkologiczna, poparta programami wczesnego wykrywania nowotworów, pozwala na szybkie wykrycie i skuteczne leczenie wielu nowotworów przewodu pokarmowego. Niemniej jednak w dalszym ciągu maskowanie objawów guza przez ciążę, odmienna dynamika wzrostu nowotworu, ograniczone przez ciążę metody rozpoznawcze i lecznicze opóźniają ustalenie istoty choroby oraz wdrożenie odpowiedniego postępowania. Lekarze muszą zachować czujność i umiejętnie odróżniać objawy mogące towarzyszyć ciąży od symptomów wskazujących na możliwość współistnienia raka jelita grubego. Zakres metod rozpoznawczych i leczniczych stosowanych w przypadku raka jelita grubego w ciąży i poza nią jest porównywalny. Oczywiście w przypadku kobiety ciężarnej poza stopniem klinicznego zaawansowania i lokalizacją guza do najważniejszych czynników determinujących termin i sposób leczenia należą wiek ciąży i dobrostan płodu.

10

Wavelet Analysis of Current Applied to Detect Traction Adhesion Loss Condition of a Railway Vehicle

63%

Kozłowski M.

|

2009

|

tom R. 85, nr 11

51-54

EN

The article submits a thesis that the phenomenon of traction adhesion loss of a railway vehicle driven by DC motors can be efficiently evaluated within the area of the motor current wavelet transform coefficients. Function of energy difference between a scaling function and the basic wavelet has been proposed as the phenomenon characteristic. Short time windows have been obtained for the transform. The obtained time of the phenomenon identification assumes values of around 20ms.

PL

Przedstawiono tezę, że zjawisko zerwania przyczepności elektrycznego pojazdu szynowego z silnikami prądu stałego można skutecznie oceniać w dziedzinie współczynników transformaty falkowej prądu silnika. Jako cechę charakterystyczną zjawiska zaproponowano funkcję różnicy energii funkcji skalującej i falki podstawowej. Uzyskano krótkie okna czasowe transformaty. Uzyskane czasy rozpoznania zjawiska kształtują się na poziomie ok. 20 ms. Artykuł jest kontynuacją pracy [1].

11

Rak szyjki macicy w przebiegu ciąży. Trudności diagnostyczne i powikłania

63%

Jach R. , Radoń-Pokracka M. , Kolawa W. , Basta P. , Mika M. , Kula M. , Kabzińska-Turek M. , Basta A.

Current Gynecologic Oncology

|

2010

|

tom 8

|

nr 2

112-122

EN

Invasive cervical cancer is the type of malignancy occurring most often during pregnancy and the incidence thereof is estimated at 1:1200 to 1:2200 cases. In the course of pregnancy, early stages of this tumor are usually detected. Typical symptoms of cervical cancer, i.e. vaginal bleeding, fluor and pain are highly non-specific and may be misdiagnosed as pregnancy-related phenomena. Oncologic and cytological diagnosis are an important component of prenatal care. When cytological study in a pregnant woman proves suspicious, the recommended modality for further diagnostic work-up is colposcopy. The main duty of a healthcare professional faced with a pregnant woman with pathological cytological findings is to exclude (or confirm) stromal invasion. Usually, close colposcopic-cytological supervision is recommended, and in the case of suspected stromal invasion – cone biopsy of the cervix. During pregnancy, cervical biopsy and conization of cervix are reserved for cases where invasive disease can not be ruled out by any other method, e.g. cytology, colposcopy or imaging studies. Imaging diagnosis should be implemented for the sake of clinical staging only and be limited to modalities associated with the lowest possible dose of ionizing radiation. Methods of choice include magnetic resonance imaging and ultrasonography. Curettage of cervical canal is not recommended. Diagnostic work-up requires vast experience and sound clinical judgment on the part of the examiner, enabling differentiation of pathological lesions from pregnancy-related physiological conditions. Progression of preinvasive disease to invasive stage during pregnancy is extremely rare. Studies confirmed possible regression of CIN lesions after termination of pregnancy. Chances for regression correlate with type of delivery, increasing after vaginal delivery. Pregnancy does not influence the course of disease at invasive stage, does not alter its prognosis or clinical characteristics. Caesarean section is recommended only in the case of suspected invasive cancer. There are few studies dealing with fetal complications associated, precluding any general conclusions. However, studies revealed an elevated proportion of newborns with low birth weight born by mothers at an invasive stage.

PL

Inwazyjny rak szyjki macicy jest nowotworem, który najczęściej zaburza przebieg ciąży, występując z częstością od 1/1200 do 1/2200 przypadków. W czasie trwania ciąży częściej spotykane są wczesne stadia tego nowotworu. Objawy raka szyjki, takie jak krwawienie z dróg rodnych, upławy i ból, są niespecyficzne i mogą być błędnie rozpoznane jako nieprawidłowości związane z ciążą. Diagnostyka onkologiczna i badanie cytologiczne stanowią ważny element opieki prenatalnej. Metodą rekomendowaną w populacji kobiet ciężarnych jako rozszerzenie diagnostyki w przypadku nieprawidłowego wyniku badania cytologicznego jest kolposkopia. Głównym zadaniem lekarza obserwującego ciężarną z nieprawidłowym wynikiem badania cytologicznego jest wykluczenie inwazji podścieliska. Zaleca się zwykle ścisłą obserwację kolposkopowo-cytologiczną, a w przypadku podejrzenia inwazji biopsję klinową szyjki macicy. Biopsja szyjki macicy oraz konizacja w czasie trwania ciąży są metodami zarezerwowanymi dla przypadków, w których choroby inwazyjnej nie można wykluczyć innymi metodami, takimi jak cytologia, kolposkopia czy badania obrazowe. Diagnostyka obrazowa powinna być stosowana wyłącznie w celu określenia stopnia zaawansowania nowotworu i ograniczona do metod związanych z możliwie najniższą dawką promieniowania jonizującego. Obrazowanie przy pomocy rezonansu magnetycznego (MRI) oraz ultrasonografii jest postępowaniem z wyboru. Nie zaleca się łyżeczkowania kanału szyjki. Wymagane jest duże doświadczenie osoby przeprowadzającej diagnostykę, aby rozróżnić zmiany fizjologiczne w okresie ciąży od zmian patologicznych. Progresja choroby przedinwazyjnej w stadium inwazyjne w czasie trwania ciąży jest bardzo rzadka. Badania potwierdzają możliwość regresji zmian CIN po zakończeniu ciąży. Częstość regresji koreluje z metodą prowadzenia porodu, zwiększa się przy prowadzeniu porodu drogami natury. Ciąża nie ma wpływu na przebieg choroby nowotworowej w stadium inwazyjnym, nie zmienia jej rokowania i charakterystyki. Cięcie cesarskie jest zalecane jedynie w przypadku podejrzenia raka inwazyjnego. W kontekście powikłań płodowych niewielka liczba badań utrudnia interpretację. Badania wykazują zwiększony odsetek dzieci z niską masą urodzeniową matek w stadium choroby inwazyjnej.

12

Zagrożenia dróg osuwiskami i przykłady ich eliminowania

63%

Trojnar K.

|

2009

|

tom nr 11

359-366

PL

Osuwiska stwarzają poważne problemy w budownictwie drogowym. Bardzo istotne jest rozpoznanie osuwiska, analiza stateczności i wybór metody stabilizacji. Autor opisuje analizy i podaje przykłady stabilizacji osuwisk z zastosowaniem kolumn cementowo-wapiennych i mikrofali oraz pasm geosyntetyków.

EN

Landslides create serious problems in road engineering. Landslide investigation, stability analysis and choice of stabilization method are very significant. The author describes analyses and presents examples of landslide stabilization with use of lime-cement columns and micro piles, and geosynthetic strips.

13

Rak jajowodu – obraz kliniczny, diagnostyka, leczenie. Opis przypadku

63%

Cieminski A. , Lewandowski J. , Emerich J.

Current Gynecologic Oncology

|

2013

|

tom 11

|

nr 3

217-228

EN

Primary fallopian tube carcinoma (PFTC) is a rare tumor diagnosed mainly between the fourth and sixth decade of the patient’s life. The etiology of this cancer remains unknown. Presumably, genetic, hormonal, and reproductive factors like the ones in ovarian cancer may increase the PFTC risk. The germ-line BRCA1 and BRCA2 mutation is the only documented risk factor related to its etiology. Given the rarity of the incidence and diagnostic difficulties concerning the fallopian tube hyperplasic changes in early stages of disease, the diagnosis of PFTC is most often intraoperative and/or happens after the settlement of the final histopathological diagnosis. The pathologic process in early stages is characterized by a stingy or asymptomatic course. The Latzko’s triad, the group of classical symptoms of PFTC, is reported in 15% of cases. It is caused by infilling and decompression of partly blocked oviduct by the pathological process. One of the PFTC signs is the presence of retroperitoneal spread in the endosalpinx before ovaries are involved. The paper presents the case of PFTC treatment in 47-year-old patient diagnosed only intraoperatively, who was subject to conservative treatment 6 months prior to hospitalization – with no result. During this time appropriate diagnosis was not obtained. Combined treatment including surgery and chemotherapy was applied. After obtaining intraoperative positive histopathological exam for fallopian tube neoplastic process, radical surgical treatment was performed. The patient underwent the hysterectomy, adnexectomy, omentectomy, pelvic lymphadenectomy and surgical staging like in ovarian cancer. The adjuvant chemotherapy according to platinum and taxan protocol was administered. The surgical treatment is the base of fallopian tube therapy. In young women in early-stage of the disease, who wish to preserve fertility, conservative treatment is allowed. In other cases hysterectomy, adnexectomy, omentectomy, pelvic and para-aortic lymphadenectomy cytological smears and peritoneum sampling like in ovarian cancer protocol are made. In advanced cases the treatment includes the primary and secondary cytoreduction. In adjuvant therapy the first and the second line chemotherapy is used like in ovarian cancer protocols. At present there are not recommendations for hormonotherapy or adjuvant radiotherapy. The most important prognostic factors are the stage of the disease and the lack of optimal cytoreduction (residual tumor >2 cm). When compared to ovarian cancer, primary fallopian tube cancer more often tends to involve retroperitoneal space and to metastasize distantly. Due to the facts that its clinical symptoms appear earlier, it is diagnosed at earlier stages. A better prognosis regarding the survival in advanced cases points to a different biology of the neoplasm than the one in the ovarian cancer.

PL

Pierwotny rak jajowodu to rzadki nowotwór, o nie do końca znanej etiologii, rozpoznawany najczęściej w 4.–6. dekadzie życia. Przypuszcza się, że na jego rozwój mają wpływ czynniki genetyczne, hormonalne i reprodukcyjne podobne jak w przypadku raka jajnika. Jedynym udokumentowanym czynnikiem związanym z etiologią tego nowotworu są germinalne mutacje genu BRCA1 i BRCA2. Z uwagi na rzadkość występowania oraz trudności diagnostyczne dotyczące zmian rozrostowych w obrębie jajowodu we wczesnej fazie choroby rozpoznanie pierwotnego raka jajowodu ustalane jest najczęściej w trakcie zabiegu operacyjnego lub po uzyskaniu ostatecznego wyniku badania histopatologicznego. Proces chorobowy we wczesnych stadiach przebiega skąpoobjawowo lub bezobjawowo. W 15% przypadków występuje tzw. triada Latzki, czyli zespół klasycznych objawów pierwotnego raka jajowodu, będących następstwem wypełniania i opróżniania częściowo zablokowanego przez proces chorobowy jajowodu. Jedną z cech raka jajowodu jest możliwość występowania rozsiewu wewnątrzotrzewnowego już w przypadku zmian ograniczonych do śluzówki jajowodu, zwykle przed zajęciem przez proces chorobowy jajników. Przedstawiono przypadek pierwotnego raka jajowodu u 47-letniej kobiety, rozpoznanego dopiero śródoperacyjnie. Pacjentkę przez 6 miesięcy przed hospitalizacją leczono – bez efektu – zachowawczo, nie mogąc ustalić właściwego rozpoznania. Chorą poddano leczeniu chirurgicznemu i chemioterapii. Po uzyskaniu wyniku doraźnego badania histopatologicznego, potwierdzającego obecność procesu nowotworowego w obrębie jajowodu, przeprowadzono radykalne leczenie operacyjne, obejmujące wycięcie macicy z przydatkami, siecią większą, wyrostkiem robaczkowym i węzłami chłonnymi biodrowymi oraz chirurgiczną ocenę stopnia zaawansowania, jak w przypadku raka jajnika. W leczeniu uzupełniającym zastosowano chemioterapię z użyciem pochodnej platyny i leku z grupy taksanów. Podstawę leczenia raka jajowodu stanowi zabieg chirurgiczny. W przypadku młodych kobiet, pragnących zachować płodność, we wczesnych stadiach choroby możliwe jest postępowanie oszczędzające. W późniejszych stadiach wykonuje się wycięcie macicy z przydatkami, siecią większą, węzłami chłonnymi miednicznymi i okołoaortalnymi oraz pobiera się rozmazy cytologiczne lub wykonuje biopsję otrzewnej zgodnie z protokołem jak w przypadku raka jajnika. W stadiach zaawansowanych postępowanie obejmuje wykonanie pierwotnej lub wtórnej operacji cytoredukcyjnej. W leczeniu uzupełniającym stosuje się chemioterapię zarówno I, jak i II rzutu według schematów takich jak w leczeniu raka jajnika. Obecnie nie ma rekomendacji dotyczących stosowania radioterapii i hormonoterapii w leczeniu adiuwantowym. Do najważniejszych czynników prognostycznych należą stopień zaawansowania klinicznego i brak optymalnej cytoredukcji (zmiany resztkowe >2 cm). W porównaniu z rakiem jajnika rak jajowodu wykazuje większą tendencję do zajęcia przestrzeni pozaotrzewnowej i wystąpienia przerzutów odległych. Ponieważ objawy kliniczne pojawiają sie w nim wcześniej, częściej rozpoznawany jest we wczesnych stopniach zaawansowania. Lepsze rokowanie co do przeżycia w przypadkach zaawansowanej choroby wskazuje na odmienną niż w raku jajnika biologię nowotworu.

14

Ocena przydatności kryteriów Williamsa w rozpoznawaniu atopowego zapalenia skóry w praktyce lekarza pediatry

63%

Samochocki Z. , Dejewska J. , Rujna P. , Rosińska-Borkowska D. , Zabielski S.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2009

|

tom 5

|

nr 3

219-225

EN

The number of various diagnostic criteria for atopic eczema that have been carried out world-wide shows how many difficulties and doubts this diagnose still causes. In 1994 one of those criteria were presented by the UK working party’s (Williams et al.). The aim of his study was to examine the validity of the UK diagnostic criteria for atopic dermatitis in children and to compare the results with those of Hanifin and Rajka. One hundred and sixty six children from paediatric out-patient clinic (67 boys and 99 girls) aged 4-15 lat (mean age 10.3) were examined. All of them beside the skin changes had pruritus. They underwent thorough clinical examination and were assessed according to Hanifin and Rajka criteria. The results were then subjected to statistical analysis. Atopic eczema was diagnosed in 108 children, remaining 58 infants suffered from scabies, seborrhoic dermatitis, irritant reactions, psoriasis vulgaris, acne vulgaris and urticaria. All of the examined children had a history of dry skin in the last year. History of involvement of typical skin areas, onset under the age of 2, visible eczema of typical localization and a personal history of asthma or hay fever were noted in 96,3% (104/108), 71.3% (77/108), 67.6% (73/108) and 64.3% (70/108) respectively. All of those features were observed more frequently in comparison with the group of non-atopic children and that fact was statistically significant (p<0.001). In 3/108 examined children the results turned false negative and in 2/58 – false positive. The Williams criteria showed sensitivity and specificity of 97.2% and 96.6% respectively. Conclusions: 1. The UK diagnostic criteria for atopic dermatitis are very useful in paediatrician everyday practice, especially in children over 3 years old. 2. Both features general dry skin and history of skin involvement in typical localization are the most useful in diagnosing atopic eczema in children. 3. In complicated and doubtful cases the age limit of the early onset below 2 might be stretched up to 5 which improves overall diagnostic efficiency.

PL

O trudnościach w rozpoznawaniu AZS u dzieci świadczy stosowanie wielu różnych metod diagnostycznych. Jedną z nich są kryteria zaproponowane przez Williamsa i wsp. Celem pracy było określenie przydatności kryteriów Williamsa i wsp. w rozpoznawaniu AZS u dzieci poprzez ocenę porównawczą z kryteriami Hanifina i Rajki. Badaniami objęto 166 pacjentów Poradni Dermatologicznej (67 chłopców i 99 dziewczynek) w wieku od 4 do 15 lat (średnio 10,3 roku), którzy niezależnie od zmian skórnych zgłaszali świąd skóry. Poddano ich badaniu klinicznemu i procedurom zawartym w kryteriach Hanifina i Rajki. Dokonano analizy statystycznej wyników. U 108 dzieci rozpoznano AZS, a u 58 – świerzb, łojotokowe zapalenie skóry, zapalenie skóry z podrażnienia, łuszczycę, trądzik młodzieńczy oraz pokrzywkę. U wszystkich chorych na AZS wykazano suchość skóry. Zajęcie typowych okolic podawane w wywiadzie, początek zmian skórnych <2. roku życia, czynne zmiany w przegubach i osobnicze obciążenie atopią obserwowano odpowiednio u 96,3% (104/108), 71,3% (77/108), 67,6% (73/108) i 64,3% (70/108) pacjentów. Wszystkie te cechy występowały statystycznie istotnie częściej (p<0,001) w porównaniu z grupą dzieci, u których nie rozpoznano wyprysku atopowego. Stosując kryteria Williamsa i wsp., u 3/108 chorych wykazano fałszywie ujemne wyniki, a u 2/58 – fałszywie dodatnie. Czułość i swoistość tej metody badawczej wynosiła odpowiednio 97,2% i 96,6%. Wnioski: 1. Kryteria diagnostyczne Williamsa i wsp. są bardzo pomocne w praktyce lekarza pediatry w rozpoznawaniu AZS u dzieci powyżej 3. roku życia. 2. Suchość skóry i potwierdzenie w wywiadzie obecności zmian wypryskowych o typowej lokalizacji są najbardziej przydatne w rozpoznawaniu AZS u dzieci. 3. W przypadkach wątpliwych rozszerzenie granicy wieku wystąpienia pierwszych zmian skórnych z 2 do 5 lat zwiększa wykrywalność choroby.

15

Złamanie prącia z całkowitym rozerwaniem cewki moczowej – opis przypadku

63%

Bortnowski L. , Ząbkowski T. , Syryło T. , Jedynak R. , Zieliński H.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2009

|

tom 5

|

nr 1

66-68

EN

Penile fracture is an effect of impetuous penis flexure during erection. In 20-30% of cases trauma is combined with urethra damage. Penile fracture occurs most often during sexual intercourse, but it can be also result of injury and masturbation. Case report is about 33 years old man, who suffered from penile fracture with complete urethral rupture. Patient was admitted to Urology Department about 3 hours after sexual intercourse during which he felt penile sudden, severe pain. During hospital admission blood in the urethral orifice and penile swelling was present as well pathological penile curvature. On USG tunica albuginea rupture was diagnosed. Patient was qualified for emergency surgery. Before procedure urethrography was performed, which showed complete proximal urethral rupture. Intraoperatively this observation was confirmed as well corpora cavernosa fissure. After haematoma evacuation, corpora cavernosa were repaired and urethral stumps were connected end to end using Foley’s catheter. Suture skin ended procedure. No complications were observed just after surgery and during follow-up after one year. Patient has no micturition and erection problems. Diagnostic tools restricted in time but chosen properly and early surgery have provided good functional effect.

PL

Złamanie prącia jest wynikiem gwałtownego zgięcia prącia będącego w stanie wzwodu. W około 20-30% przypadków urazom prącia towarzyszy uszkodzenie cewki moczowej. Do złamania prącia najczęściej dochodzi podczas stosunku płciowego, ale może być ono wynikiem uderzenia i masturbacji. Autorzy przedstawiają przypadek 33-letniego mężczyzny, który podczas stosunku płciowego doznał złamania prącia z całkowitym przerwaniem ciągłości cewki moczowej. Pacjent został przyjęty do Kliniki Urologii w trybie dyżurowym mniej więcej 3 godziny po odbytym stosunku płciowym, podczas którego poczuł gwałtowny, silny ból prącia. Przy przyjęciu stwierdzono krew w ujściu zewnętrznym cewki moczowej, obrzęk i zasinienie prącia oraz jego charakterystyczne patologiczne wygięcie w kształcie saksofonu. W wykonanym badaniu ultrasonograficznym stwierdzono przerwanie ciągłości osłonki białawej. Podjęto decyzję o doraźnej operacji naprawczej. Zabieg operacyjny poprzedzono wykonaniem uretrografii wstecznej, która wykazała całkowite przerwanie ciągłości cewki moczowej w jej przednim odcinku. W znieczuleniu ogólnym po denudacji skóry prącia śródoperacyjnie potwierdzono całkowite przerwanie ciągłości cewki moczowej z rozejściem się kikutów oraz pęknięcie obu ciał jamistych. Po ewakuowaniu krwiaka zeszyto oba ciała jamiste, a na cewniku Foleya zespolono kikuty cewki moczowej. Zabieg zakończono założeniem szwów na skórę. Nie stwierdzono powikłań we wczesnym okresie pooperacyjnym i podczas kontrolnego badania po roku od operacji. Pacjent nie zgłosił zaburzeń mikcji i erekcji. Ograniczona do niezbędnych badań diagnostyka i przygotowanie chorego do doraźnej operacji przyniosło w końcowym efekcie bardzo dobre wyniki czynnościowe.

16

Giardioza u dzieci – właściwe rozpoznanie może być trudne

63%

Sawicka-Parobczyk M.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2012

|

tom 8

|

nr 3

247-251

EN

Giardiasis is a parasite illness of alimentary canal, caused by invasion of primeval – flagellum from species of Giardia intestinalis. Infection appears all over the world, in some areas it affects up to 30% of population. It affects mostly children of 2-5 years old. The infection passes from the infected persons. Life cycle of Giardia takes place in one individual and embraces two stages of development: trofozoit and cyst. Alimentary canal is a way of infection which can be caused by drinking water or eating food containing lamblia’s cysts. In most cases it affects children gathered in kindergartens or day nurseries where the infection is spread by direct contacts. Clinical outcome of giardiasis is varied, it can present either no symptoms or a typical but not very specific symptoms, e.g., diarrhoea, stomachache or fever. The disease can cause chronic diarrhoeas, the lost of weight, and give rise to the symptoms of allergy. Finding the cysts in stool is diagnostic but plenty of examines are usually necessary. The immunoflourescent examination and immunoenzimatic technique (ELISA) become commonly used in detection of antigen Giardia lamblia. These testes display high sensitivity and specificity. Such drug substances as metronidazole or other nitroimidazoles has been used for years and they are still the first choice in treatment of G. intestinalis infection. In this paper two cases with different clinical outcome are presented. Both cases turned out to be a diagnostic challenge. The difficulties delayed the application of proper treatment and recovery.

PL

Giardioza (łac. giardiasis) to choroba pasożytnicza przewodu pokarmowego wywoływana inwazją pierwotniaków – wiciowców z gatunku Giardia intestinalis (G. intestinalis). Zakażenie występuje na całym świecie, w niektórych regionach dotyczy nawet 30% ludności. Najczęściej chorują dzieci w wieku 2-5 lat. Źródłem zakażenia są osoby chore. Cykl życiowy Giardia odbywa się w jednym osobniku i obejmuje dwa stadia rozwojowe – trofozoit i cystę. Do zarażenia dochodzi drogą pokarmową poprzez wypicie wody lub spożycie żywności zawierających cysty lamblii. Możliwe jest również zarażenie poprzez kontakty bezpośrednie. Dotyczy to głównie dzieci przebywających w żłobkach i przedszkolach oraz osób wspólnie mieszkających. Przebieg kliniczny giardiozy jest różny, może być bezobjawowy; typowe, choć mało specyficzne objawy to bóle brzucha i gorączka. Choroba może stanowić przyczynę przewlekłych biegunek, zaburzeń wchłaniania, chudnięcia, może dawać odczyny alergiczne. O diagnozie przesądza znalezienie cyst pasożyta w kale, zwykle konieczne jest wykonanie wielu badań. W celu wykrycia antygenów Giardia lamblia coraz powszechniej stosuje się badania immunofluorescencyjne i techniką immunoenzymatyczną (ELISA). Testy te charakteryzują się wysoką czułością i swoistością. Lekami pierwszego wyboru w leczeniu infekcji G. intestinalis są stosowane od wielu lat metronidazol i inne nitroimidazole. W niniejszej pracy zaprezentowano przypadki dwojga dzieci, u których przebieg kliniczny był odmienny, a trudności diagnostyczne opóźniły prawidłowe leczenie i powrót do zdrowia.

17

Migrena u dzieci i młodzieży. Zasady rozpoznania i terapii ze szczególnym uwzględnieniem problemów psychologicznych

63%

Wendorff J. , Wiśniewska B.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2006

|

tom 6

|

nr 3

133-138

EN

Between 2% and 10% of children preset the so-called “functional” pains, for which a “cause” is not found. However, the lack of evidence for organic cause does not mean in itself that problem is exclusively “psychological”. Psychological factors interact with this biological basis, even though we do not know how (triggers, shared background, or both?). IHS in 2004 presents a new classification for headache disorders, cranial neuralgias and facial pain, which includes criteria of the diagnosis of migraine in children. Authors pay attention on the differences in the migraine clinical diagnostic criteria in children in relation to the adults. Evolution of migraine symptoms during the childhood depend generally on the maturity of dopaminergic and serotoninergic systems. The diagnosis of migraine bases on history, examination and observation of the child during and after attacks. Some psychological features are more frequent in children with migraine. Psychogenic attacks triggering factors are the most frequent in children and psychotherapy is most effective as the prophylactic therapy. In the last period there are a few studies concerning the role of antiepileptics in the treatment of migraine. The new double blinded studies are needed to establish the indications and effectiveness of the prophylactic treatment in migraine in children.

PL

2-10% dzieci miewa tzw. bóle „czynnościowe”, w których nie stwierdza się organicznej przyczyny. Najczęściej dotyczy to bólów głowy. Brak dowodów na organiczną ich przyczynę nie oznacza jednak, że problem jest wyłącznie „psychologiczny”. Czynniki psychologiczne współdziałają z biologicznymi, chociaż nie zawsze wiadomo, w jakim mechanizmie (czynnik prowokujący, czynnik o wspólnym podłożu albo oba razem?). Międzynarodowe Towarzystwo Bólów Głowy zaprezentowało w 2004 roku nową klasyfikację bólów głowy, neuralgii i bólu twarzy obejmującą również kryteria rozpoznania migreny u dzieci. Autorzy zwracają uwagę na różnicę między klinicznymi kryteriami diagnostycznymi u dzieci i u dorosłych. Ewolucja objawów migrenowych, które obserwujemy w okresie dzieciństwa, zależy głównie od dojrzewania układu dopaminowego i serotoninergicznego. Rozpoznanie migreny jest oparte na wywiadzie, badaniu przedmiotowym i obserwacji dziecka w czasie napadu i po nim. Niektóre cechy sylwetki psychologicznej stwierdza się częściej wśród dzieci z migreną. Psychogenne czynniki prowokujące napad są najczęstsze u dzieci, a psychoterapia to najskuteczniejsza metoda leczenia profilaktycznego. W ostatnim okresie zostało opublikowanych kilka badań dotyczących leczenia profilaktycznego migreny u dzieci za pomocą leków przeciwpadaczkowych. Jednakże konieczne są kolejne badania oparte na metodzie podwójnie ślepej próby, aby ustalić ostatecznie wskazania i skuteczność leczenia profilaktycznego w migrenie u dzieci.

18

Przerzut raka szyjki do skóry sromu po 9 latach od radykalnego leczenia operacyjnego z uzupełniającą radio- i chemioterapią – opis przypadku

63%

Cieminski A. , Wojtylak S. , Emerich J.

Current Gynecologic Oncology

|

2010

|

tom 8

|

nr 4

244-250

EN

Cutaneous metastases of cervical cancer are extremely rare, even in late stage disease. They usually appear up to 10 years after first diagnosis in about 0.1-2.0% of all cases. They most frequently appear in the abdomen, vulva and anterior chest, usually as an isolated lesion; multifocal lesions are rare. We present a case of an isolated cutaneous vulvar metastasis of an adenosquamous cervical cancer, developing 9 years after radical surgical treatment followed by radiotherapy (teleand brachytherapy), 8 years later undergoing surgical excision of recurrent tumor with subsequent chemotherapy. Histological study of both primary cervical and secondary cutaneous lesions excluded vulva as place of origin, confirming metastatic character of adenosquamous tumor. Upon surgical excision of the metastasis, the patient received adjuvant chemotherapy. Unfortunately, rapid progression followed in spite of treatment instituted, as confirmed by imaging studies (multiple round focal lesions in the lungs and liver, bilaterally enlarged inguinal lymph nodes consistent with secondary tumor seeding seen on magnetic resonance imaging and a local intrapelvic lesion visualized by computed tomography). Cutaneous metastases of cervical cancer are considered a ominous prognostic factor, associated with faradvanced terminal phase of the disease or local recurrence with multiple distant metastases, as confirmed by the present case. In this setting, treatment is palliative only, consisting in chemotherapy, radiotherapy and surgical excision of the lesion, used either in combination or alone. Mean survival since diagnosis is only 3-4 months and only about 20% of the patients survive over 1 year.

PL

Przerzuty raka szyjki macicy do skóry nawet w zaawansowanych stadiach choroby występują niezmierne rzadko, zwykle w okresie do 10 lat od pierwotnego rozpoznania, stanowiąc około 0,1-2% wszystkich przypadków. Ich najczęstsza lokalizacja to ściana brzucha, następnie srom i w dalszej kolejności przednia ściana klatki piersiowej. Zazwyczaj rozpoznawane są jako zmiana pojedyncza, rzadziej wieloogniskowo. W pracy przedstawiono przypadek izolowanego przerzutu raka szyjki do skóry sromu o typie histologicznym raka gruczołowo-płaskonabłonkowego po 9 latach od radykalnego leczenia operacyjnego. W okresie od pierwotnego leczenia do rozpoznania przerzutu u chorej zastosowano uzupełniającą radioterapię (tele- i brachyterapię), następnie po 8 latach usunięto chirurgicznie wznowę nowotworu w obrębie jamy brzusznej, umiejscowioną w sieci większej, a także w obrębie jej powłok, oraz przeprowadzono następową chemioterapię. Histopatologiczna ocena zmiany pierwotnej w obrębie szyjki macicy oraz wtórnej w obrębie skóry wykluczyła jej pierwotny punkt wyjścia ze sromu i potwierdziła przerzutowy charakter nowotworu o typie adenosquamosum carcinoma. Po chirurgicznym wycięciu przerzutu u pacjentki zastosowano uzupełniającą chemioterapię. Mimo zastosowania leczenia uzupełniającego odnotowano szybką progresję choroby od momentu rozpoznania przerzutu, potwierdzoną w badaniach obrazowych – MR (krągłe zmiany ogniskowe w płucach i w wątrobie o charakterze zmian wtórnych oraz powiększone patologicznie węzły chłonne pachwinowe obustronnie) i TK jamy brzusznej (obraz wskazujący na zmianę miejscową w miednicy mniejszej). Przerzut raka szyjki do skóry uznaje się za niekorzystny rokowniczo czynnik, związany z zaawansowaną krańcową postacią choroby lub wznową miejscową z licznymi odległymi przerzutami, co potwierdza przedstawiony przypadek. Leczenie ma charakter paliatywny i obejmuje chemio-, radioterapię i chirurgiczne wycięcie zmiany jako metody samodzielne lub skojarzone. Średnie przeżycie od momentu rozpoznania to zaledwie około 3-4 miesiące. Zaledwie 20% chorych przeżywa powyżej 1 roku.

19

Pierwotny surowiczy rak otrzewnej – diagnoza, leczenie i rokowanie

63%

Miedzińska M. , Bodnar L. , Bobkiewicz P. , Bidziński M.

Ginekologia Onkologiczna

|

2007

|

tom 5

|

nr 1

15-21

EN

Primary peritoneal serous carcinoma (PPSC) is a rarely diagnosed malignancy. Furthermore, use of different terminology and classifications in reporting particular cases precludes collection and presentation of reliable epidemiological data. As a consequence, we lack adequate experience, enabling confident management of patients with this diagnosis. On histological grounds, PPSC is a neoplasm identical to invasive epithelial ovarian cancer. Also, patients present a similar profile of clinical symptoms. Most often these include abdominal pain, gastrointestinal disorders and weight loss. Clinical staging is based on surgical-pathological criteria of advanced ovarian cancer. Therapeutic management, i.e. combination of cytoreductive surgery and chemotherapy, is similar to that used in the treatment of late-stage ovarian cancer. Systemic adjuvant and palliative treatment includes chemotherapy protocols based on platinum derivates, recently combined with paclitaxel. Proper administration of combined treatment yields a high response rate and mean survival time of about 40 weeks. Prognosis in PPSC is not fully elucidated. Some studies indicate that prognosis is similar to that seen in late-stage ovarian cancer, while others report worse outcomes and shorter survival. Unfavourable prognostic factors include: suboptimal cytoreduction, poor general condition, advanced age of patient and 4th clinical stage. Data gathered hitherto point to highly similar natural course of PPSC and ovarian cancer, justifying the same therapeutic approach in both these conditions.

PL

Pierwotny surowiczy rak otrzewnej (primaryperitonealserous carcinoma, PPSC) jest nowotworem rzadko rozpoznawanym. Jednocześnie stosowanie różnej terminologii i klasyfikacji poszczególnych przypadków nie pozwala na przedstawienie wiarygodnych danych epidemiologicznych. W związku z powyższym brak jest wystarczającego doświadczenia w postępowaniu z chorymi z tym rozpoznaniem. PPSC histopatologicznie jest nowotworem o utkaniu identycznym z inwazyjnym nabłonkowym rakiem jajnika. Pacjentki manifestują także podobny profil objawów klinicznych. Najczęściej są to dolegliwości bólowe ze strony jamy brzusznej, zaburzenia pracy przewodu pokarmowego, ubytek masy ciała. Do oceny stopnia zaawansowania wykorzystuje się kyteria oceny chirurgiczno-patologicznej zaawansowanego raka jajnika. Również postępowanie terapeutyczne skojarzenie operacji cytoredukcyjnej z chemioterapią, jest analogiczne do leczenia zaawansowanego raka jajnika. W systemowym leczeniu uzupełniającym i paliatywnym stosowane są schematy chemioterapii oparte na pochodnych platyny, obecnie w połączeniu z paklitakselem. Właściwe przeprowadzenie leczenia skojarzonego pozwala na uzyskanie wysokiego odsetka odpowiedzi i średnich przeżyć sięgających 40 miesięcy. Nie jest do końca wyjaśniona kwestia rokowania w PPSC. Niektóre badania wskazują na podobieństwo do rokowania w zaawansowanym raku jajnika, natomiast inne donoszą o gorszych wynikach leczenia i krótszym przeżyciu chorych. Do niekorzystnych czynników prognostycznych należą: nieoptymalna cytoredukcja, gorszy stan ogólny, starszy wiek pacjentek oraz IV stopień zaawansowania choroby. Dotychczas zgromadzone dane przemawiają za znacznym podobieństwem przebiegu naturalnego PPSC i raka jajnika, co upoważnia do stosowania takiego samego postępowania terapeutycznego w obu tych jednostkach chorobowych.

20

Obraz kliniczny mielopatii szyjnej

51%

Klimek A.

Aktualności Neurologiczne

|

2010

|

tom 10

|

nr 1

12 - 18

EN

The cervical myelopathy (CM) belongs to the civilization diseases connected to age. The symptoms of the disease were well known from many years after yet the neuroradiological examinations (CT or NMR) can confirmed the diagnosis of cervical myelopathy. In 1928 year Stookey presented the theory of CM aetiology, since other authors have formed their opinions or modified Stookey’s theory. Now is established that the cervical myelopathy is the effects from following abnormalities: 1) the direct pressure of the bone, osteochondrosis or its calcifications changes to spinal cord; 2) the ischaemic changes to cause by pressure to the spinal cord vessels; 3) repetitive microtraumas connected whit the flexion or extension movements of the neck. It is considered that CM develops when the diameter of canal vertebralis narrows by 30%. The spinal cord gets flattened in the anterior-posterior size. Few anatomopathological investigations have shown that on the level of the lesions were observed gliosis or demyelination of the spinal cord. The lateral columns of the spinal cord are more prone to the pressure than anterior or posterior one. The osteochondrosis as the osteophytes are present in 90% of people over 60 years. The initial symptoms of CM are headache or pain of the neck. Later the pain is radiated to shoulders or brachium, the upper limbs weaken, the patient is feeling paresthesias mostly in palms. After some time the lower limbs were found less efficiency and spastic rigidity. The gait to turn slowly and clumsy. The disturbances with continence of urine was also appeared. The muscles atrophy, mainly hands, have been observed as well as impaired deep sensation or vibration. Is characterized the hyperreflexia in upper and lower limbs. Sometimes is appeared a patellar clonus as well as the Lhermitte’s sign. In the differential diagnosis should be taken under consideration many diseases, but the results of the neuroradiological examination should be a decisive factor. We should remember also that the examination of the cerebrospinal fluid is normal. The CM is disease of the slowly progressive course. The surgical treatment of the disease might give better results in the initial stage of the disease – 30% of patients reported the improvements in their condition. In 2 to 3 years after the surgery the symptoms reoccur and the neurological status of the patients is similar to those who have been treated in the conservative way.