W kolekcji roślin przeznaczonych do rekultywacji terenów zdegradowanych i gruntów bezglebowych w Instytucie Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Radzikowie znajduje się gatunek, nad którym prowadzone są aktualnie badania dotyczące jego przydatności do rekultywacji terenów zdegradowanych oraz jako nowej potencjalnej rośliny paszowej. Rośliną tą jest sylfia przerośnięta - (Sylphium perfoliatum L). Sylfia wykazuje bardzo dużą długowieczność w uprawie na tym samym stanowisku [UTEUSH 1991]. Rośliny wysadzone punktowo bujnie się krzewią tworząc od 10 do 20 pędów bocznych. Są one wysokie do 2,5 m. Łodygi są wewnątrz puste, na przekroju przypominające romb o wklęsłych ścianach, rozgałęziają się głównie w górnej części. Liście są duże, zwykle ciemnozielone, szorstkie, wydłużone o średnich wymiarach 30 x 20 cm z ząbkowanymi brzegami, siedzące, zrośnięte polarnie, naprzeciwległe na węzłach łodyg, jakby przeszyte łodygą. Dolne liście rozetkowe osadzone są na długich ogonkach. W pierwszym roku życia rośliny tworzą tylko bujną rozetkę z grubymi, okazałymi liśćmi. W kolejnych latach sylfia wytwarza liczne łodygi i w zależności od gęstości wysiewu tworzy bardzo zwarty łan. Wadą tego gatunku jest nierównomierne kwitnienie, które trwa około dwóch miesięcy. Z punktu widzenia rekultywacji, długo kwitnąca roślina stanowi interesujący i miły dla oka obiekt oraz może być użyta jako roślina do tworzenia pastwisk pszczelich. Roślina wytwarza duże ilości pyłku. 100% pyłku barwi się acetokarminem, co oznacza, że jest on w pełni żywotny. Owocem jest dwuskrzydła brązowa niełupka. Nasiona sylfii smakiem przypominają nasiona słonecznika gryzowego. W dotychczasowych badaniach dokonano opisu i pomiarów cech morfologicznych 2-, 3- i 4-letnich roślin oraz przeprowadzono pomiary zielonej i suchej masy. Ponadto prowadzone są obserwacje wegetacji tego gatunku na wysypiskach śmieci komunalnych przeznaczonych do rekultywacji.
EN
Plant Breeding and Acclimatization Institute's collection of plants intended to recultivation of degraded and depleted areas includes Sylphium perfoliatum, a plant being presently under studies for its usability on devastated soils in Poland. Sylfia is a very long - lived perennial plant. Under good conditions it produces 10 to 20 lateral shoots. Its height is up to 2,5 m. The stems of cross section in form of rhombus with concave walls, empty inside, branch out mainly in the upper part. The leaves are large, usually dark green, rough, oblong with crenate edges and average dimensions 30 x 20 cm. The lower leaves form a rosette. They sit on long petioles. In the first year the rosette is luxuriant and leaves are large and thick. In the next years Sylfia plants produce many stems. The density of plant cover depends on sowing rate and may be abundant. The drawback of this species is irregular blooming, lasting for about 2 months. However, from the view point of land recultivation long blooming of plants may be advantageous. Sylfia can also be used to create the bee pastures. This plant produces high quantities of pollen. The fruits are two-wing, brown achenes. The seeds of Sylfia are similar in taste to those of sunflower. The morphological traits were studied in 2-, 3- and 4- years old plants. Dry and green matter were also determined. Moreover, the vegetation and performance of this species are observed on municipal dumping sites, destined to recultivation.
The aim of present paper was quantitative evaluation of triterpenoid saponins – oleanosides occurring in leaves, inflorescences and rhizomes of annual and biennial Silphium perfoliatum L. plants. It was found that all studied above and underground organs contained triterpene saponins whose aglycone was oleanolic acid. It was proven that leaves of Silphium perfoliatum L. contained the highest amount of oleanosides as compared to inflorescences and rhizomes and thus they could be an attractive source for pharmaceutical industry. It was also found that oleanoside level in leaves decreased along with the plant’s development.
PL
Celem badań prezentowanej pracy była ocena ilościowa saponin triterpenowych – oleanozydów, występujących w liściach, kwiatostanach i kłączach roślin jednorocznych i dwuletnich Silphium perfoliatum L. Potwierdzono, że wszystkie badane organy nadziemne i podziemne Silphium perfoliatum L. zawierały saponiny triterpenowe, których aglikonem był kwas oleanolowy. Wykazano, że licie Silphium perfoliatum L. Zawierały najwicej oleanozydów w porównaniu do kwiatostanów i kłączy, i mogłyby być pod tym względem atrakcyjnym surowcem dla przemysłu farmaceutycznego. Stwierdzono, że wraz z rozwojem roślin poziom oleanozydów w liściach malał.