W pracy przedstawiono metodykę oraz wyniki badań nad wpływem różnych gatunków roślin (koniczyna czerwona, lucerna mieszańcowa, trawa-życica wielokwiatowa) na równomierność wymieszania ich z konserwantem (benzoesan sodu) oraz na wielkość jego strat w procesie zbioru roślin sieczkarnią zbierającą. Równomierność wymieszania benzoesanu sodu z zielonką oraz wielkość jego strat oceniano na podstawie oznaczenia ilościowego kwasu benzoesowego metodą spektrofotometryczną w reprezentowanych próbkach zielonek. W wyniku badań stwierdzono, że różnice w wartościach wskaźnika nierównomierności wymieszania bezoesanu sodu z materiałami roślinnymi oraz wielkości strat konserwantu w zależności od gatunku roślin zastosowanych w badaniach były niewielkie. Nie stwierdzono statystycznie istotnych różnic.
EN
Paper describes the methods and results of studying effects of different plant species (clover, lucerne, grass-Lolium multiflorum) on mixing uniformity and losses of preservative (sodium benzoate) at harvesting plants with a forage harvester. Uniformity of mixing with harvested forage and losses of sodium benzoate were evaluated on the basis of quantitative determination of benzoetic acid in forage samples using spectrophotometric method. The results showed that either the coefficients of natrium benzoate - forage mixing non-uniformity and observed preservative losses only slightly depended on studied plant species. No significant differences were found.
Basing on data from literature as well as own research, various methods and techniques of adding preservatives to ensilaged green fodders were analyzed. It was found, that addition of preservatives when harvesting with collecting chaff cutters, should be used in national agriculture to improve the quality of produced ensilages. This is because this way homogeneous mixing of preservatives with green fodder can be achieved. One should consider the possibility of starting the production of metering devices, which would be installed on collecting chaff cutters. The tests made so far with the models of metering devices should allow for production of a good model of Polish metering device.
Przedstawiono próbę oceny równomierności wymieszania ciekłego konserwantu z zielonką w procesie jej zbioru sieczkarnią zbierającą uwzględniającą kompleksowo wpływ głównych czynników, dla przyjętych kryteriów i założeń. Określono zależności pomiędzy głównymi czynnikami - zmienne niezależne (miejsce dodawania konserwantu do zielonki w sieczkarni zbierającej, wydajność zbioru, długość sieczki, wilgotność rośliny, gatunek rośliny) - a nierównomiernością wymieszania - zmienna zależna - ocenianą w oparciu o wskaźnik nierównomierności wymieszania konserwantu z zielonką. Zależności te opisano za pomocą równań regresji. Stwierdzono, że czynnikami wpływającymi w istotny sposób na równomierność wymieszania konserwantu z zielonką są: miejsce dodawania konserwantu do zielonki w sieczkarni zbierającej, wydajność zbioru i długość sieczki.
EN
Paper presents an attempt to evaluating the uniformity of mixing liquid preservative with green crop being harvested by a forage harvester (field chopper). The effect of main factors was considered in complex according to assumed criteria. Interrelationships were determined among the main factors - independent variables - such as the point in forage harvester where the preservative was supplied, harvesting output, chaff length, kind of harvested crop and its moisture content, and the uniformity of preservative distribution in plant material (dependent variable), evaluated on the basis of uneveness index for preservative - plant material mixing. The relationships were described by regression eguations. It was stated that the factors affecting significantly the uniformity of mixing liquid preservative with chopped green crop were: the point of preservative application to piant material in a forage harvester, harvesting output and chaff length.