The article analyses the 1996 novel Eureka Street by the Northern Irish writer Robert McLiam Wilson as an example of historical novel discussed in the context of its evolution influenced by the developments in the theory of historiography. Set in the 1990’s Belfast, the novel is both a panorama of the Northern Irish society divided religiously and politically, and a satire on Northern Irish reality and politics. Most importantly, however, it is a romance, which constitutes the generic dominant of the novel and which on the one hand locates it in the venerable tradition of historical romance à la Walter Scott, and on the other introduces essential modifications. The most important of them is the changed concept of history, whose elevated status of an explicatory, unified metanarrative is substituted with several micro-histories; important, too is metafiction which exposes the inevitable constructedness of any historical narrative, both academic and fictional; and the shift of accents from history to romance and love, both presented as a remedy for the traumatic past. Discussing various concepts of the sublime, the essay argues that Wilson’s novel defines it in a different way: the sublime of history perceived as chaos and terror is substituted in the novel with the sublime of love perceived as order and beauty, thus providing hope for the overcoming of the past, its religious and political divisions, and hate.
PL
Artykuł analizuje powieść współczesnego północnoirlandzkiego pisarza, Roberta McLiama Wilsona pt. Ulica marzycieli w kontekście ewolucji gatunku powieści historycznej. Osadzona w Belfaście powieść jest zarówno panoramą podzielonego społeczeństwa Irlandii Północnej, jak i satyrą na północnoirlandzką rzeczywistość i obyczaje. Przede wszystkim jednak jest romansem, który stanowi gatunkową dominantę powieści, sytuując ją z jednej strony w tradycji romansu historycznego à la Walter Scott, z drugiej wprowadzając doń istotne modyfikacje. Najważniejsze z nich to odmienna koncepcja historii, podważająca jej rangę i eksplifikacyjne możliwości i zastępująca jedną meta-narrację Historii wieloma mikro-historiami; metafikcyjność tekstu, zwracająca uwagę na konstruowalność każdej narracji historycznej, tak powieściowej jak i akademickiej; oraz przesunięcie akcentu z historii i przygody na romans i miłość, które przedstawiane są jako schronienie przed traumą przeszłości. Przywołując różne koncepcje wzniosłości artykuł dowodzi, iż w stosunku do tradycyjnej powieści historycznej Wilson definiuje ją odmiennie: wzniosłość historii, postrzegana jako chaos i terror, zastąpiona jest wzniosłością miłości, przedstawianej jako porządek piękna i nadzieja na przezwyciężenie bagażu przeszłości i nienawiści.
The article is a description of an extensive novel by a Galician writer, Maria Pomezańska née Chłędowska, entitled Gertruda Komorowska and published in 1853 in Lviv. The analysis is based on a few issues. Firstly, the sources determining a particular variant of the story of the marriage between Szczęsny Potocki and Gertruda Komorowska and the crime committed against a young woman. Secondly, the way the heroes were created and their mutual emotional and psychological relationships. Thirdly, the motivations that prompted the writer to deal with the topic which was already known and described in literature at that time. The article leads to the conclusion that Pomezańska’s work refers to women’s historical anecdotes of the 18th and 19th centuries, but its goals are essentially feminist, also because the past is used to build a kind of female supplement to official history. Its widely known canvas was filled with the voice of women, overlooked or marginalized by male writers.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.