A growing interest in tradition and memory, as well as a strong need for "taking root" in the environment are nowadays manifested, among others, in the flourishing of various spectacles based on folklore, growing out of the old folk tradition to explore it in different ways. Such spectacles have been and still are the domain of amateur theatres operating in the rural environment, outside the mainstream theatrical life, which accounts for little interest exhibited by researchers, theatrologists and ethnographers alike. To change such an attitude it is necessary to undertake thorough field research in order to describe the phenomenon of amateur ritual theatres and their condition in the contemporary times in the context which is most appropriate for them, such as folklorism, postfolklorism or revivalism. Therefore, the reflections contained in the article have become an introduction to this type of research and they aim at exploring the possibility of using the concept of cultural transfer in such research. It seems interesting to trace the paths of transmission of traditional folk culture content, that is folklore, which took place and continues through a number of ritual theatres, in the network of conditions which they are subjected to, still operating in the ever-changing cultural reality hugely affected by the media. It is also highly interesting to offer a preliminary diagnosis of the goals set by the initiators and authors of this transfer.
PL
Wzrost zainteresowania tradycją i pamięcią, także mocno odczuwalna potrzeba „zakorzenienia” się w środowisku, przejawia się obecnie między innymi w rozkwicie rozmaitych widowisk opartych na folklorze, wyrastających z dawnej tradycji ludowej, w różny sposób ją eksplorujących. Widowiska tego typu były i są nadal domeną teatrów amatorskich, działających w środowisku wiejskim, poza głównym nurtem życia teatralnego, co tłumaczy niewielkie nimi zainteresowanie badaczy, zarówno teatrologów jak i etnografów. Zmiana takiego nastawienia wymaga podjęcia gruntownych badań terenowych, by opisać fenomen amatorskich teatrów obrzędowych i ich kondycje w czasach współczesnych w najodpowiedniejszym dla nich kontekście: olkloryzmu, postfolkloryzmu. oraz rewiwalizmu. Zawarte w artykule rozważania są zatem wstępem do tego typu badań i sprawdzeniem możliwości wykorzystania w nich koncepcji transferu kulturowego. Wydaje się bowiem interesujące prześledzenie dróg transmisji treści ludowej kultury tradycyjnej - folkloru, do jakiej dochodziło i nadal dochodzi za pośrednictwem teatrów obrzędowych, w sieci uwarunkowań, jakim podlegają, działając w ciągle zmieniającej się pod wpływem mediów rzeczywistości kulturowej oraz wstępne rozpoznanie celów, jakie stawiają sobie inicjatorzy i sprawcy tego transferu.
In Muṭiyēṯṯu’, a ritual theatre performed in some Hindu temples of central Kerala (South India), ritual and theatre are intricately woven to form a cluster that plays a well-defined role in the cult of the goddess Bhadrakāḷi. It ‘works’ as a ritual because of the realistic theatralization of key portions of her myth, the generation of sacrificial violence and ritual pollution, as well as the embodiment of the goddess using an array of musical, dramatic and performative components. With its overt theatrical essence, Muṭiyēṯṯu’ displays all the features corresponding to and expected by Bhadrakāḷi in a specific condition and is thereby seen as a most effective offering to appease, please and worship her. The ethnographic data provided in this article highligh how the Hindu logic of imitation allows the materialization of the goddess—and its culmination in possession—using theatrical and performative tools to create life, hence giving substance and ritual legitimacy to Bhadrakāḷi’s physical manifestation that is at the core of the power assigned to Muṭiyēṯṯu’ in its traditional context.
The text presents the state of loneliness and isolation experienced in their theatrical work by the members of theatre laboratories (based on the case of the Odin Theatre) and socially excluded people (for example, those taking part in the activities of the theatre operating at the Women’s Rights Centre in Warsaw). In the first part it shows how loneliness can ally itself with the dramatic artist to become an important element of his or her work method and »life in art«. The second part of the paper deals with the original practice of the therapeutic and »ritual theatre« set up by Dagna Ślepowrońska and its influence on women who have been victims of violence in their liberation from the feeling of isolation.
PL
Tekst prezentuje doświadczenia samotności i osamotnienia w pracy teatralnej członków laboratoriów teatralnych (na przykładzie Odin Teatret) oraz osób zagrożonych wykluczeniem społecznym (na przykładzie działalności Kobiecego Ośrodka Teatralnego w Centrum Praw Kobiet w Warszawie). W pierwszej części tekstu ukazuje, w jaki sposób samotność może stać się sprzymierzeńcem artysty teatru i ważnym elementem jego metody pracy i „życia w sztuce”. W drugiej części opisuję praktykę terapeutyczno-teatralną „teatru obrzędowego”, stworzoną przez Dagnę Ślepowrońską oraz jej wpływ na proces uwalniania się z doświadczeń osamotnienia kobiet mających za sobą doświadczenia przemocy.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.