Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Teoria i praktyka w kreowaniu środowiska mieszkalnego

100%

Buszko H. B.

Kwartalnik Architektury i Urbanistyki

|

2001

|

tom T. 46, z. 3

325-328

2

Potrzeba bezpieczeństwa oraz identyfikacji z najbliższym otoczeniem czynnikiem kształtującym współczesna wielorodzinną, architekturę mieszkaniową

70%

Taraszkiewicz A.

|

tom Vol. 4, nr 4

72-77

EN

From the very beginning human beings created their habitat in a way which would ensure maximum safety. The safety was supposed to come not just from the use of currently available building techniques but also from the individual features of living space being created, from the adaptation of place to individual needs of the inhabitants and from the harmony with the local culture, tradition and natural environment. The industrial revolution interrupted this natural process causing generation of vast areas of standardized buildings, populated by foreign, anonymous inhabitants. The twentieth century intensified this situation despite the efforts of the CIAM propagators to humanize life. Negative social phenomena such as lack of identity with a place of residence or lack of feeling of safety were faced especially after the Second World War when a big scale industrialized building program caused considerable uniformization of space. The analysis of the resident's attitude towards newly built residential areas gives basis for the statement that the acceptance of the space designs proposed by the architects depends mainly on relation between new buildings and the characteristics of the space where it is located. Generally accepted were buildings the design of which strongly distinguishes itself from the monotonous and dull background, or the buildings which although individual, but fit nicely in valuable and interesting for some reason surroundings. Accepted by the inhabitants, architectural forms characteristic of specific area or group of buildings, give rise to a feeling of liking and satisfaction coming from dwelling in particular space, giving origin to such concepts as "our street", "our suburb"A tendency to secure safety resulted in formation of two new, very interesting even though totally different as far as size and character arc concerned, types of multi-family residential buildings - condominiums and apartment buildings.

3

Alexandria, Cyrenaica, Cyprus: Ptolemaic Heritage in Imperial Residential Architecture

70%

Pensabene P.

|

tom 58

11-31

EN

The relationship between Alexandria and the architectural traditions of Cyrenaica and Cyprus is currently becoming an important research topic. Beside the clear historical and geographical links, many comparisons specifically between the Cyrenaican and Cypriote architecture and that of Alexandria evidence a strong influence of the latter on both lands. The Alexandrian impact on architecture dates back to the Ptolemaic Period and continued under the Romans until late Antiquity

4

Vom Berliner Schloss zum Humboldt Forum: ein Paradigma Deutscher Konfliktgeschichte

70%

Bredekamp H.

|

nr 30

279-304

DE

The lecture concerns the Berlin Palace (Stadtschloss) and presents a view of its long history, starting with its construction in the Baroque style by an artist of the Polish origin, Andreas Schlüter, up to its contemporary reconstruction with a new institutional function (Humboldt Forum). The ten sections of the text not only present architectural and artistic history of this residence but also pivotal historical events and contexts which affected the dimensions and meaning of its functioning. The Palace, entangled into German history but also reflecting it, especially as regards the 19th and 20th centuries, becomes both a starting point for an evaluation of this history and posing questions about the future. Along with the ferociously debated, present-day reconstruction and its museum function, it also seems to be a psychogram of diverse stages of the condition of German spirit.

5

Od Zamku Berlińskiego do Forum Humboldtów: paradygmat konfliktu w niemieckiej historii

61%

Bredekamp H.

|

nr 30

437-461

EN

The lecture concerns the Berlin Palace (Stadtschloss) and presents a view of its long history, starting with its construction in the Baroque style by an artist of the Polish origin, Andreas Schlüter, up to its contemporary reconstruction with a new institutional function (Humboldt Forum). The ten sections of the text not only present architectural and artistic history of this residence but also pivotal historical events and contexts which affected the dimensions and meaning of its functioning. The palace, entangled into German history but also reflecting it, especially as regards the 19th and 20th centuries, becomes both a starting point for an evaluation of this history and posing questions about the future. Along with the ferociously debated, present-day reconstruction and its museum function, it also seems to be a psychogram of diverse stages of the condition of German spirit

PL

The lecture concerns the Berlin Palace (Stadtschloss) and presents a view of its long history, starting with its construction in the Baroque style by an artist of the Polish origin, Andreas Schlüter, up to its contemporary reconstruction with a new institutional function (Humboldt Forum). The ten sections of the text not only present architectural and artistic history of this residence but also pivotal historical events and contexts which affected the dimensions and meaning of its functioning. The palace, entangled into German history but also reflecting it, especially as regards the 19th and 20th centuries, becomes both a starting point for an evaluation of this history and posing questions about the future. Along with the ferociously debated, present-day reconstruction and its museum function, it also seems to be a psychogram of diverse stages of the condition of German spirit.

6

Dom podmiejski. Wielorodzinna architektura mieszkaniowa jako element urbanizacji obrzeżnych terenów aglomeracji szczecińskiej w końcu XX i początkach XXI w.

60%

Bizio K.

|

2019

|

tom nr 26

81--94

PL

Tematem artykułu są badania wielorodzinnej architektury mieszkaniowej, której powstanie po 1989 r. powiązane jest z procesami urbanizacji obrzeżnych terenów aglomeracji szczecińskiej. Wybrane, reprezentatywne przykłady poddano analizie ze względu na cechy kompozycji urbanistycznej. W artykule dokonano opisu kolejnych faz rozwoju aglomeracji szczecińskiej od końca XIX w. do czasów współczesnych w kontekście zmian form wielorodzinnej architektury mieszkaniowej, powstającej na obszarach podmiejskich. Dla potrzeb opracowania wprowadzono typologię rozwiązań ze względu na wielkość i rodzaj kompozycji. Omówiono problemy powstawania nowej architektury mieszkaniowej na obszarach byłych wsi, adaptacje i rozbudowy byłych zespołów majątków ziemskich i założeń przemysłowych. Omówiono także wpływ form procesów inwestycyjnych na kształt rozwiązań przestrzennych, oraz omówiono perspektywy dalszego rozwoju.

EN

The subject of the paper is the study of multifamily residential architecture, which was developed after 1989 and is directly related to the urbanization processes in the Szczecin agglomeration. Selected and representative examples were analyzed in terms of their characteristics of urban composition. The article describes the consecutive stages of development of the Szczecin agglomeration from the end of the 19th century to the present day in the context of changes in the shapes of multifamily residential architecture, emerging in suburban areas. For the purposes of the paper, typology of solutions was introduced based on the size and type of composition. Difficulties of creating new residential architecture in the areas of former villages, adaptations and extensions of former complexes of land estates and industrial complexes were discussed. The impact of the forms of investment processes on the shape of spatial solutions is also discussed, as well as the prospects for further development.

7

Duch miejsca duchem opiekuńczym albo o różnicowaniu architektury mieszkaniowej

60%

Zalewska J. , Chwalibóg A.

|

tom nr 2

136--139

8

Małe mieszkanie z ogrodem w tle w teorii i praktyce popularnego budownictwa mieszkaniowego w międzywojennej Polsce

60%

Rozbicka M.

|

tom nr 5

3-467

9

Architektura obiektów rekreacyjnego zamieszkiwania pasa nadmorskiego Pomorza Zachodniego na przełomie XX i XXI w. Urbanizacja i komercjalizacja przestrzeni oraz ich wpływ na środowisko kulturowe i naturalne

60%

Bizio K.

|

tom nr 24

150--163

PL

Zmiany polityczne i gospodarcze, które rozpoczęły się w Polsce w 1989 r., wpłynęły także na rozwój architektury dedykowanej wypoczynkowi. Jednym z przykładów takich procesów mogą być przemiany architektury obiektów rekreacyjnego zamieszkiwania pasa nadmorskiego Pomorza Zachodniego. Od blisko trzydziestu lat obserwować można coraz szersze procesy urbanizacji tych obszarów, które w niedalekiej jeszcze przeszłości pełniły funkcję leśne lub rolnicze. Zjawiska te wpisują się w szerszą perspektywę zmian cywilizacyjnych wpływających w konsekwencji na relację człowieka z krajobrazem nadmorskim. W pierwszej części artykułu przedstawiono rys historyczny dotyczący rozwoju miejscowości nadmorskich dzisiejszego Województwa Zachodniopomorskiego. Druga część artykułu poświęcona jest próbie wprowadzenia typologii w zakresie realizowanych po 1989 r. obiektów rekreacyjnego zamieszkiwania, oraz oceny ich współczesnego wpływu na zmiany w środowisku kulturowym i naturalnym. Część trzecia to podsumowanie i próba określenia przyszłych kierunków rozwoju tego typu architektury na badanym obszarze.

EN

The political and economic changes that occurred in 1989 in Poland have influenced the development of recreational architecture and facilities. The transformations that took place within the field of the architecture of recreational residence buildings located in the seaside region of Western Pomerania exemplify these shifts. For nearly thirty years, one has been able to observe the progressing urbanisation of areas that were recently used for agriculture and forestry. These phenomena belong to a broader spectrum of civilisational changes that influence the relationship between seaside areas and the people who live in them. The opening section of the paper presents a historical overview of the development of seaside towns and cities in the area that constitutes the contemporary Western Pomerania. The following part is dedicated to an attempt at introducing a typology of recreational residences created after 1989 and presenting an evaluation of their present influence on the changes that take place in the cultural and natural environment. The third section offers a summary and an attempt at defining the directions of future development for this type of architecture in the studied regions.

10

Uwag kilka o architekturze mieszkaniowej - idea transparentności

60%

Czajka R.

|

tom Vol. 9, nr 7

86-95

PL

Szkło ze względu na swoje niezwykłe właściwości fascynowało twórców od chwili wynalezienia. Jest to jeden z niewielu materiałów, który pozwala na tworzenie zdecydowanych granic architektury z jednoczesnym zachowaniem w pełni kontaktu wizualnego z otoczeniem. Spośród materiałów budowlanych jest najbardziej iluzoryczny, a jednak konkretny .Wykorzystanie szkła w architekturze łączy się bezpośrednio z możliwościami jego produkcji. Na początku rozwoju produkcji elementy szklane były stosunkowo małe, co oczywiście miało związek z możliwościami ręcznego formowania. Wiele do życzenia pozostawiał także stopień przezroczystości. W miarę rozwoju technologii wytwarzania szkła budowlanego powierzchnia przeszkleń w obiektach wzrastała. W XIX stuleciu wraz z uprzemysłowieniem i podniesieniem jakości produkowanego szkła pojawiły się pierwsze próby spektakularnego jego zastosowania w architekturze.

EN

Glass, because of its unusual properties fascinated artists since its invention. This is one of the few materials that allows you to create strong boundaries of architecture while maintaining full visual contact with the environment. Among the building materials glass is the most illusory, but practical. The use of glass in architecture is directly connected with the possibilities of producing it. At the early stages of manufacture development glass parts were relatively small, which was due to its potential of being hand-shaped; besides, the degree of its transparency was insufficient. As the technology of building glass developed, the surface of glass in buildings increased. In the nineteenth century, with industrialization and increasing quality of glass produced, the first attempt was made to use it in the spectacular architecture. Nowadays, a large glass is not only a formal procedure for the visual and functional connection inside the house or apartment with the environment, but also allows for the acquisition of heat from solar radiation. Such solutions are clearly an attempt to get closer to the residential architecture of modern principles of sustainable architecture. The idea of transparency has been brought about in today's technologically advanced embodiments of the glass houses, which were no longer simply a literary fiction.

11

Architektura mieszkaniowa Aldo Rossiego – pomiędzy racjonalizmem a poetyką

60%

Mielnik A.

|

2019

|

tom nr 26

61--70

PL

Artykuł jest częścią badań autorki nad tendencjami racjonalistycznymi we współczesnej architekturze mieszkaniowej. Przedmiotem analizy są teorie urbanistyczno-architektoniczne Aldo Rossiego i ich wpływ na projektowaną przez niego architekturę mieszkaniową wielorodzinną różnych typów (kwartał zabudowy, budynek narożny, miejska willa, blok) w Berlinie i Mediolanie. Aldo Rossi, teoretyk i twórca, badał, a następnie stosował w projektowaniu metodologię, która czerpała informacje o mieście i jego architekturze z przeszłości, z historii i „zbiorowej pamięci”. Tam próbował określić uniwersalne, niezmienne formy i elementy architektoniczne. W swoich badaniach typologicznych szukał następnie połączenia abstrakcyjnego języka geometrii z funkcją (również zgłębianą historycznie), analizował teren, lokalne struktury, materiały, unikalne cechy miejsca. Autorkę interesuje, dlaczego dzieła Rossiego, charakteryzujące się niezwykłym formalizmem i bezkompromisowością, stanowiły w czasie swego powstania i nadal stanowią ważne przykłady, a nawet ikony miejskiej architektury mieszkaniowej. Tekst ma również pokazać, że „dziedzictwo teoretyczne i architektoniczne” Aldo Rossiego może być nadal źródłem inspiracji w rozwiązywaniu problemów stojących przed architekturą. Również dzisiaj twórcy, sięgając po ustalone w przeszłości formy, struktury, typy oraz materiały, mogą kontynuować poszukiwania wartości uniwersalnych w architekturze, biorąc pod uwagę współczesne warunki i potrzeby. Podjęcie tematu ma zwrócić uwagę na kwestię racjonalizmu jako ogólnej postawy w kształtowaniu miejskiej architektury mieszkaniowej, która może stanowić kompromis pomiędzy przeszłością a teraźniejszością, tradycją a nowością.

EN

This article is part of the author’s research on rationalist tendencies in contemporary residential architecture. The subject of this analysis are the urban architectural theories of Aldo Rossi and their influence on the design of various multi-family housing architecture (building quarter, corner building, urban villa, block) in Berlin and Milan. Aldo Rossi, a theoretician and creator, researched the history and collective memory to draw information - about the city and its architecture -, and then applied this methodology to his design. He tried to define universal, invariable forms and architectural elements. In his typological research, he was looking for a combination of: an abstract language of geometry with a function (also explored historically), analysis of the area, local structures, materials, and unique features of the environment. The author is interested in why Rossi’s works, characterized by unusual formalism and a unwillingness to compromise, during their formation and now, still constitute important examples, or even icons, of urban housing architecture. The text is also intended to show that Aldo Rossi’s “theoretical and architectural heritage” can still be a source of inspiration in solving the problems facing contemporary architecture. Even today, creators reaching for the forms, structures, types and materials established in the past, may continue to search for universal values in architecture, taking into account contemporary conditions and needs. The objective is to draw attention to the issue of rationalism as a general attitude in shaping urban housing architecture, which may constitute a compromise between the past and the present, tradition and novelty.

12

Mieszkać oszczędnie

60%

Maciejowska-Haupt P.

|

tom R. 107, z. 6-A/1

153-160

PL

Poszukiwanie oszczędności w obliczu wciąż rosnącego zapotrzebowania terenów przeznaczonych na cele mieszkalne w miastach i na jego przedmieściach projektowanie architektury mieszkaniowej stawia obecnie nowe wyzwania. Rozwój technologii daje nowe możliwości na wszystkich etapach inwestycji od wyboru lokalizacji począwszy, poprzez projekt, proces budowy, kończąc na użytkowaniu budynków jednorodzinnych, wielorodzinnych czy też całych osiedli. Dynamiczny rozwój technologiczny i wymiana informacji sprawia, że rozwiązania dotąd eksperymentalne stają się powszechnie dostępne. Stawiają przed projektantami wyzwanie - wykorzystania technologii do stworzenia estetycznej, oszczędnej formy.

EN

Searching for efficiency in contemporary housing architecture facing constantly growing demand for areas designed for housing estate inside the city and its suburbs has never been more challenging. Technological development creates new possibilities in every stage of construction development process from location, through design and construction ending with the usage - in single and multifamily residential buildings as well as whole communities. Dynamic advancement of technology and exchange of information causes that experimental solutions become accessible and commonly used. Therefore there is a new challenge for the architect to use the available technology to create an aesthetic and efficient form.

13

Bo01 - przykład zrównoważonej dzielnicy mieszkaniowej

60%

Kusińska E.

Środowisko Mieszkaniowe

|

2007

|

tom nr 5

132--137

14

Gemini Residence - mieszkaniowy silos

51%

Galas M.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2009

|

tom R. 106, z. 1-A

252-255

PL

Dziś reguły zastąpiono intuicyjnym poszukiwaniem form. Czy więc powrót do reguł jest możliwy? [1] Gemini Residence jawi się jako przykład budynku, w którym proporcje bryły, symetria, osiowość rozwiązania rzutów, rygorystyczna rytmika fasad, staranność podziałów sprawiają wrażenie, że budynek jest zaprojektowany według reguł - może tych opisanych przed wiekami?

EN

Nowadays, the rules have been replaced by the intuitive search of forms. Is it still possible to return to the rules? [1]. Gemini Residence seems to be an example of building which proportions of volums, symmetry, axial plans, rigorous rhythm of the faccades and modesty of divisions make an expression of following the rules - perhaps those descrived centuries ago?

15

Geneza i formy terenów rekreacyjnych w kompozycji urbanistycznej modernistycznych zespołów mieszkaniowych. Część 2 - modernizm po II wojnie światowej i nurty go kontestując

51%

Bizio K.

|

tom nr 17

15--29

PL

Artykuł jest drugą częścią opracowania dotyczącego genezy i form rozwoju terenów rekreacyjnych w kompozycji modernistycznych zespołów mieszkaniowych. W części 1 omówiono rozwój środowiska mieszkaniowego idei do II wojny światowej, wyróżniając pięć typów kompozycji terenów rekreacyjnych. W części 2 omówiono rozwój modernizmu i ruchów go kontestujących po II wojnie światowej, wyróżniając dalszych osiem typów kompozycji (sześć typów kompozycji modernistycznych i dwa typy kompozycji kontestujących modernizmu, ale pozostających z nim w bezpośrednim związku). Jako typ 6 wyróżniono modernistyczne zespoły powstające w śródmieściach miast europejskich, na terenach zniszczonych podczas II wojny światowej. Kompozycje te znajdowały się najczęściej w kontrapunkcie wobec istniejącej wcześniej zabudowy zwartej, promując otwarte tereny rekreacyjne. Jako typ 7 zdefiniowano kompozycje socrealistyczne, które powstając w krajach Europy Środkowej i Wschodniej, stanowiły chwilowe odejście od idei modernistycznych, choć część z nich w kolejnych latach rozwijana była zgodnie z modernistycznymi schematami. Typ 8 stanowią najliczniejsze i najbardziej charakterystyczne dla powojennego modernizmu osiedla satelickie powstające od lat 50. do lat 80. XX w. Typ 9 to osiedla wywodzące się z koncepcji kompozycji liniowych i strukturalnych. Typ 10 stanowią zespoły późnego modernizmu, które w formie manifestów postulowały często radykalne połączenia architektury i terenów naturalnych. Typ 11 to urbanistyka postmodernizmu, który kontestował modernizm, ale w części schematów także nawiązywał do niego. Typ 12 to urbanistyka neomodernizmu powstająca na przełomie XX i XXI w., poszukująca inspiracji w szeroko rozumianym dorobku XX-wiecznego modernizmu. W podsumowaniu opisano główne trendy rozwojowe analizowanego zjawiska.

EN

The article is the second part of a study on the origins and forms of development of recreational areas in the composition of modernist housing estates. The first part discusses the development of residential environment before the World War II, distinguishing five types of composition of recreational areas. The second part discusses the development of modernism and movements contesting it after World War II, distinguishing additional eight types of composition (six types of modernist composition and two types of composition contesting modernism but remaining in a direct relationship with them). As type 6 are distinguished modernist units formed in the centers of European cities, in the areas destroyed during World War II. These compositions were mostly in counterpoint to the pre-existing compact developments, promoting open recreational areas. A type 7 is social realist composition, which created in the countries of Central and Eastern Europe, constituted temporary deviation from modernist ideas, although in subsequent years some of them has been developed in accordance with the modernist schemes. Type 8 are the most numerous and most typical for post-war modernism satellite settlements arisen from the 50s to the 80s of the twentieth century. Type 9 are settlements derived from the concept of linear and structural compositions. Type 10 are the units of late modernism, which frequently in the form of manifests argued for a radical combination of architecture and natural areas. Type 11 is a postmodernist urbanism that had modernism context, but in some schemes also alluded to it. Type 12 is a neomodern urbanism formed at the turn of the twentieth and twenty-first century, seeking inspiration in the broadly understood achievements of twentieth-century modernism. In the summary are described the main development trends of the analyzed phenomenon.

16

Architektura sakralna we współczesnym środowisku mieszkaniowym Finlandii

51%

Lewandowska A. , Piórkowska M.

|

tom nr 42

4--21

PL

Tematem artykułu jest fenomen powstawania nowych obiektów sakralnych Kościoła luterańskiego w Finlandii, pomimo stale laicyzującego się społeczeństwa. Celem przedstawionych badań jest poznanie przyczyn analizowanego zagadnienia poprzez pryzmat funkcji i roli jaką te obiekty pełnią dla lokalnych społeczności. Do analizy wybranych przykładów świątyń zastosowano narracyjną metodę badawczą. Zastosowana metoda pozwoliła na ujęcie pragmatycznych aspektów architektury, jakimi są struktura obiektu i forma w kontekście kulturowym osadzonym w przynależnym miejscu i czasie. Zagadnienie ujęto na tle religijno-społecznym, przedstawiając przyczyny i sposoby dostosowywania obiektów sakralnych do współczesnych, różnorodnych potrzeb wspólnoty. Kontynuacja tradycji tworzenia wysokiej jakości architektury połączonej z wernakularną tradycją budowania jest obecna we współczesnych obiektach sakralnych, które w swojej funkcji i skali dostosowywane są do celu, jakiemu mają służyć nie tylko we wspólnocie, ale i często w całej dzielnicy jako miejsca spotkań i integracji mieszkańców.

EN

The subject of the article is the phenomenon of creating new sacral buildings of the Lutheran Church in Finland, despite the increasing secularization of the society. The goal was to understand the reasons of the issue through the prism of the function and role these architecture play for local communities. The narrative research method was used to analyse selected examples of sacral architecture. The method allowed to capture the pragmatic aspects of architecture, such as the structure of the object and the form in the cultural context embedded in the appropriate place and time. The issue is presented in a religious and social context, discovering the causes and ways of adjusting sacral objects to the contemporary, diverse needs of the community. Continuation of the tradition of creating high-quality architecture combined with the vernacular building tradition is present in contemporary sacral architecture. Their function and scale are adjusted to the purpose they are to serve not only in the community, but often in the entire district as meeting places for residents.

17

Architektura (bez) granic.

51%

Juchniewicz B.

|

2007

|

tom Vol. 7, nr 5

191-198

EN

Constructing as marking borders and relations between interior/exterior is the special form of expression that should be considered in a broader context relating to different aspects of human life. Thus, a question arises about changes in the status of border in modem architecture which continuously transforms due to changes in human existence - a voyager in the world of new media. The borders currently understood as previous barriers become contact areas or plane of frontier (the in-between). Architects arc searching for solutions that will assure continuity in impression of landscape and internal area. Many projects, by utilizing large transparent areas and exterior walls, follow this idea. Varying topography of surroundings often inspires to segmenting monolith and creating the multilevel, flexible structure of interior. In this way, the basic change is achieved in perennial tradition of house constructing which is observed in a perspective of border marking. Interior is not an antithesis of exterior world anymore. Blurred borders, in modern architecture, change status of the place, the notion strictly combined with the sense of security and identity. Traditional place replaces the complicated system of links and contacts with all unlimited surroundings.

18

REAKCJA FORMY 1. Krótki wykład na temat architektury

51%

Monestiroli A.

|

tom Nr 3

39--52

19

Portret osiedla

51%

Seruga W.

|

tom nr 3

60--65

20

Rezydencja i zaplecze gospodarcze w dobrach biskupów przemyskich ob. łac. w Radymnie w świetle XVIII-wiecznych opisów inwentarzowych

51%

Proksa M. , Zub M.

|

tom z. 64, nr 3/II

285--292

PL

Celem artykułu jest analiza architektoniczna i przestrzenno-użytkowa zespołu rezydencjonalno-gospodarczego w dobrach biskupów przemyskich ob. łac. w Radymnie, wstępnie przedstawiono także architekturę pozostałych zespołów mieszkalno-gospodarczych wchodzących w skład tych dóbr wg ich stanu w połowie XVIII wieku oraz uwagi związane z lokalizacją poszczególnych kompleksów zabudowy. Analiza została przeprowadzona na podstawie tekstu lustracji miasta dokonanej krótko przed 1750 rokiem na zlecenie biskupa przemyskiego Wacława Hieronima Sierakowskiego oraz dwóch wojskowych map topograficznych: z lat 80-tych XVIII wieku i połowy wieku XIX. Na rezydencję biskupów, oprócz drewnianego pałacu w typie dworu alkierzowego z czterema alkierzami narożnymi, otoczonego wałami i fosą, składały się inne zabudowania mieszkalne oraz gospodarcze. W obrębie obronnego obwodu znajdowały się oficyny, kuchnia z piekarnią i szafarnią (spiżarnią) oraz drewutnia z karmnikiem, a także studnia i piwnica, poza wałami ulokowano natomiast stajnię, wozownię, cegielnię i kuźnię, zaś za pałacem rozciągał się ogród. Oprócz zespołu pałacowego w skład omawianych posiadłości wchodziły w XVIII wieku jeszcze trzy folwarki określone w dokumencie źródłowym jako radymiński (w bezpośrednim sąsiedztwie rezydencji), Bogudzięka (dawny wójtowski) oraz najnowszy – skołoszowski. Osobnym, niewielkim kompleksem zabudowań o trudnej do ustalenia lokalizacji była arenda z browarem, a listę obiektów składających się na gospodarcze zaplecze w dobrach biskupów przemyskich ob. łac. w Radymnie zamykają wolnostojący spichlerz oraz karczma.

EN

The purpose of the article is to analyse the spatial program and architectural features of the complex of residential and utilitarian structures in the Latin-rite bishops’ property in Radymno. We also present the main features of the rest of the complexes of domestic and utilitarian buildings constituting part of this property (as they were described in the mid-18th century) and some remarks concerning the location of the above mentioned sets of buildings. The analysis has been carried out on the basis of the text of the act of surveying the town, ordered shortly before 1750 by Wacław Hieronim Sierakowski, the bishop of Przemyśl. Two topographical military maps (one of the 1780s and the other of the mid-19th century) have been used as an additional source. The bishops’ residence consisted of a wooden palace with four protruding alcoves in corners, surrounded by the rampart and moat, and other domestic and utilitarian buildings. Inside the defensive circuit there were located: a domestic building for staff, a kitchen with a bakery and a storeroom, a woodshed with a feeder, a water well and a cellar. Outside the rampart there were standing: a stable, a coach house, a brickyard and a forge. There was also a garden beside the palace. In addition to the residential complex three folwarks, named ‘Radyminski’ (in the neighbourhood of the residence), ‘Bogudzięka’, and the newest one – ‘Skoloszowski’ were also part of the property. A separate, small complex of buildings, whose location is difficult to establish, was the inn with the brewery, and at the end of the list of the utilitarian buildings in the Latin-rite bishops’ property in Radymno there is the detached granary and the inn.