Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Ograniczenie prawa stosowania represaliów w konfliktach zbrojnych

100%

Strychalski A.

Studia Bezpieczeństwa Narodowego

|

2014

|

tom R. 4, Nr 5

473--491

PL

Represalia to środki odwetowe stosowane przez jedno państwo w odpowiedzi na bezprawne, niesłuszne lub krzywdzące działanie innego państwa takimi samymi środkami, a więc obiektywnie rzecz biorąc bezprawnymi, lecz usprawiedliwionymi w konkretnej sytuacji bezprawną działalnością innego państwa. Przy ich stosowaniu obowiązuje: zasada proporcjonalności - należy dbać, by zastosowane środki miały podobny charakter lub wagę jak bezprawne działanie, które je spowodowało, i zasada humanitarności - represalia powinny odnosić się przede wszystkim do rzeczy, nie do ludzi. Celem represaliów jest skłonienie państwa - podmiotu deliktu - do usunięcia skutków bezprawnego czynu lub zaprzestania dalszego gwałcenia prawa, skłonienie przeciwnika do poddania się prawnym następstwom popełnienia przezeń deliktu międzynarodowego, a więc do przywrócenia poprzedniego stanu rzeczy, udzielenia reparacji i zadośćuczynień. Mimo że represalia stosownie do postanowień prawa międzynarodowego są legalne, to w dokumentach MPHKZ takich jak konwencje genewskie z 1949 r., protokoły dodatkowe z 1977 r. oraz konwencja haska z 1954 r. zastosowano liczne zakazy stosowania tych środków odwetowych. Autor w swoim artykule omawia przedmiotowe zakazy.

EN

“The reprisals” imply the revenge means used by one country against the unlawful, unjust or painful actions of another country, that has a similar weight and is as well unlawful but justified by a specific fore actions of the antagonist state. When using the reprisals the specific rules have to be considered: of proportional action - its means and meaning must by similar to the one used by the antagonist, and of humanitarian rule - the reprisals should be aimed at objective means of a country but not at the people. The aim of the reprisals is to influence an action of a given state - the object of actions - to remove its unlawful deeds or stand before a judgement of international community and returning to the status quo prior to its actions. Although the use of reprisals are legal in the international law, their usage is heavily regulated by the international agreements. The author makes a general analisys of subject discussed.

2

Prawo siły czy siła prawa – reminiscencje w dwusetleciu Kongresu Wiedeńskiego 1815 r.

80%

Łaski P.

Studia Prawnicze KUL

|

2016

|

nr 2

81-103

EN

Analysing power and for her applying by you to raise belongs, that her nucleon - it is using the military force which is ultima ratio of contemporary couples in the defence of their territory and the population - with word of their statehood. And although in the sphere of the international law we are dealing with the ban on for her applying, in practice a relative capacity has it is that ban, what results not that much from the plot of the Charter o the United Nations, what above all from the practice of states. The one whereas in the individual, collective, preventive situation of the self-defence, in the fight against terrorism or in case of humane intervention as allowing situations for her using is appealing to the military force. Contemporary states with reference to using force are guided by a rule that where it is about business of the state she is before regulations. And this state of affairs didn't change in two hundred past years which passed from the Congress of Vienna 1815. Of him whereas participants were of the opinion then, which in spite of the expiry of two centuries, didn't change, and coming down to the fact that in world altogether his military and economic power is deciding on the position of the state, and only then participation in alliances of servicemen what results from the fact that legal-international regulations referring to using force don't have a deciding influence on taken action with for her using international relations towards other participants.

PL

Analizując siłę i jej stosowanie przez państwa podnieść należy, iż jej nukleon – to użycie siły zbrojnej, która jest ultima ratio współczesnych państwa w obronie ich terytorium i ludności – słowem ich państwowości. I jakkolwiek w sferze prawa międzynarodowego mamy do czynienia z zakazem jej stosowania, to ów zakaz w praktyce ma względny charakter, co wynika nie tyle z treści Karty NZ, co przede wszystkim z praktyki państw. Ta zaś odwołuje się do siły zbrojnej w sytuacji samoobrony indywidualnej, zbiorowej, prewencyjnej, w walce z terroryzmem czy w razie interwencji humanitarnej jako sytuacji dopuszczających jej użycie. Współczesne państwa w odniesieniu do użycia siły kierują się regułą, że tam, gdzie chodzi o interes państwa jest ona przed uregulowaniami prawnymi. I ten stan rzeczy nie uległ zmianie w minionych dwustu latach, jakie upłynęły od Kongresu Wiedeńskiego 1815 r. Jego zaś uczestnicy stali wówczas na stanowisku, które mimo upływu dwóch stuleci, nie uległo zmianie, a sprowadzające się do tego, że o pozycji państwa w świecie decyduje łącznie jego siła militarna i ekonomiczna, a dopiero potem uczestnictwo w sojuszach wojskowych, co wynika z faktu, iż prawnomiędzynarodowe unormowania odnoszące się do użycia siły nie mają decydującego wpływu na podejmowane działania z jej użyciem w stosunku do innych uczestników stosunków międzynarodowych.

3

Nauka w walce o wolność, czyli rewolucja kulturalna w Instytucie Badań Jądrowych

80%

Latek S.

Postępy Techniki Jądrowej

|

2018

|

tom z. 4

10--14

PL

Po przedstawieniu krótkiej historii powołania Instytutu Badań Jądrowych (IBJ) i jego działalności do końca lat 70-tych w artykule podano informacje o protestach załogi IBJ bezpośrednio po wprowadzeniu stanu wojennego (13 grudnia 1981 r.) i w latach 1982-1983. Podano liczne przykłady represjonowania pracowników instytutu: internowania, zwalniania z pracy, przesłuchania, kary finansowe. Opisano przyczyny, przebieg i konsekwencje przekształcenia IBJ w trzy instytuty. W artykule powołano się na źródła (raporty i publikacje) wydane odpowiednio w roku 1983, 1992, 2008.

EN

Short history of the establishing of the Institute of Nuclear Research (INR) and its activity up to 1980 year was described. Then at the article more detailed information about the protests of INR personnel from the beginning of the martial law till end of year 1983 is presented. Examples and figures concerning different forms of reprisals (prisons, dismisses, financial penalties) used toward INR workers were given in the article. The article describes course and the consequences of destruction of INR designed to dispose of the socially and politically active part of the Poland’s major research institute personnel.

4

"Krzewiciele polskich idei " . Duchowni katoliccy zesłani do Imperium Rosyjskiego- czasy polskiej niewoli narodowej

70%

Niebelski E.

Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce

|

2016

|

tom 126

111-190

PL

Opracowanie traktuje o dziejach polskiego katolickiego duchowieństwa zsyłanego do Rosji za udział w antyrosyjskich spiskach i powstaniach zbrojnych oraz stającego w obronie ograniczanego i prześladowanego Kościoła czasów zaborów, dokładnie od 1767 r. (od porwania w Warszawie dwóch biskupów i potajemnego wywiezienia do Rosji) aż po pierwszą dekadę XX w., gdy władze carskie zsyłały głównie za sprawy kościelne. Indywidualne losy księży zesłańców przedstawione są na tle carskiej polityki represyjnej, po takich zdarzeniach, jak konfederacja barska (1768-1772), powstanie kościuszkowskie 1794, wojna Napoleona z Rosją 1812, powstanie listopadowe 1830-1831, spiski dwóch następnych dekad, powstanie styczniowe 1863-1864 oraz likwidacja Kościoła unickiego w 1839 na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczpospolitej i w 1875 r. w Królestwie Polskim. Księży zesłańców, podobnie też świeckich skazywano na różne rodzaje kar: na katorgę, osiedlenia oraz tzw. zamieszkanie pod nadzorem policyjnym. Kierowano ich w różne regiony Rosji, katorżników głównie na Syberię Wschodnią: do guberni irkuckiej, a zwłaszcza w tereny za Bajkałem do kopalń i fabryk. Na ogół pracowali tylko okresowo, bywali też zakuwani w kajdany. Część zesłańców utrzymywała się z rządowego zasiłku, datków płynących z kraju, niektórzy parali się różnym rzemiosłem, większość wegetowała. Miejscem katorgi znanym ze złej sławy były kopalnie w Akatui i Aleksandrowskim Zakładzie za Bajkałem, a najgłośniejszym miejscem licznego osiedlenia księży – wioska Tunka w Tunkińskiej Dolinie, w Sajańskich górach; w Akatui po 1864 zgromadzono ok. 70 księży katorżników, w Tunce w latach 1866-1866 osadzono 156. Co najmniej 930 duchownych zesłano do Imperium w przeciągu stu kilkudziesięciu lat. Z tego powróciło na polskie ziemie około 200, zmarło na Wschodzie ponad 150, los około 580 pozostałych jest nieznany. Być może pewna część z tej grypy jeszcze do kraju powróciła, ale na dzisiejszym etapie badań ustalić tego nie sposób. Pośród owych setek duchownych znalazło się aż 18 biskupów – wywiezionych do guberni rosyjskich (żaden nie został skazany na Syberię) lub relegowanych poza macierzyste diecezje. Z całej tej grupy dwóch biskupów zmarło na zesłaniu (unicki biskup nominat Jan Kaliński i Konstanty Łubieński), sześciu (Józef Gutkowski, Zygmunt Sz. Feliński, Adam Krasiński, Paweł Rzewuski, Karol Hryniewiecki, Franciszek A. Symon) musiało opuścić na zawsze Imperium Rosyjskie. Dziesiątki, a chyba nawet setki miejsc rozproszonych po całym Imperium Rosyjskim zostało naznaczonych prochami zmarłych tam zesłańców, w tym i duchownych katolickich. Z tych najbardziej znanych można wymienić m.in.: Petersburg, Archangielsk, Pinega, Perma, Galicz, Wiatka, Jarosław, Kirsanów, Spassk, Kostroma, Kazań, Saratów, Smoleńsk, Petropawłowsk, Iwandar, Odessa, za Uralem Maryińsk, Omsk, Tobolsk, Tomsk, Aczyńsk i dalej ku wschodowi – Irkuck, Czyta, Akatuj, Aleksandrowski Zawod, Nerczyńsk, a głównie wspomniana Tunka (16-17 księży tam pochowano) – szczególne miejsce i wymowny symbol zesłańczej udręki duchownych czasów polskiej niewoli narodowej. Najgłośniejsze postaci politycznych wygnańców XIX w., następnie dobrowolnie pozostających w Imperium Rosyjskim i pracujących dla Kościoła, to: proboszcz irkucki marianin o. Krzysztof Szwermicki, proboszcz w Tomsku ks. Walerian Gromadzki, proboszcz w Tobolsku Wincenty Przesmycki, proboszcz irkucki Józef Rozga, proboszcz w Krasnojarsku Mateusz Wejtt i proboszcz wielu parafii, m.in. w Dorpacie, Irkucku i Jamburgu – ks. Fryderyk Jozafat Żyskar. Abp. Zygmunt Szczęsny Feliński został przez Kościół katolicki kanonizowany. „Krzewiciele polskich idei” to rosyjskie pejoratywne określenie polskiego duchowieństwa jako fanatycznie przywiązanego do polskości i Kościoła, propagującego takież idee pośród swoich rodaków.

EN

The article considers the history of Polish Catholic priests exiled to Russia for participating in anti-Russian conspiracy and armed uprisings and defending the constricted and persecuted Church in the times of partitions, precisely from 1767 (since the secret abduction of two bishops from Warsaw to Russia) to the first decade of the 20th century, when the tsarist authorities sentenced to exile mainly for church matters. Individual fortunes of the exiled priests are presented on the background of tsarist repression policy, after such events as Bar Confederation (1768-1772), the Ko􀄞ciuszko Uprising (1794), Napoleon’s war with Russia (1812), the November Uprising (1830-1831), con190 EUGENIUSZ NIEBELSKI spiracies of the two following decades, the January Uprising (1863-1864) and the elimination of the Uniate Church in 1839 in the eastern regions of the Old Poland and in the Kingdom of Poland in 1875. The exiled priests, similarly to lay exiles, were sentenced to various kinds of punishment: hard labour, settlement and the so called residence under police surveillance. They were directed to various regions of Russia, the labourers mainly to Eastern Siberia: to the Irkutsk Governorate, especially to the Transbaikal region to coal mines and factories. They usually worked periodically, sometimes they were shackled. Some exiles lived from a government allowance, donations from Poland, some engaged in various crafts, most vegetated. A place notorious for hard labour were the coal mines in Akatuy and Aleksandrov in the Transbaikal region and the best known for numerous settlement of priests was village Tunka in Tunka valley in the Sayan Mountains; in Akatuy after 1864 about 70 priests were detained, in Tunka in 1866-1866 there were 156. At least 930 priests were exiled to the Russian Empire in the course of a hundred and several dozen years. From this number about 200 returned to Poland, more than 150 died in exile, the fate of about 580 remaining ones is unknown. Some of these may have returned to Poland but it is impossible to establish at the present stage of research. Among the hundreds of priests were 18 bishops – exiled to the Russian governorates (none was exiled to Siberia) or expelled from their home dioceses. Two bishops died in exile (Uniate bishop nominee Jan Kali􀄔ski and Konstanty 􀃠ubie􀄔ski), six (Józef Gutkowski, Zygmunt Sz. Feli􀄔ski, Adam Krasi􀄔ski, Pawe􀃡 Rzewuski, Karol Hryniewiecki, Franciszek A. Symon) had to leave the Russian Empire for ever. The ashes of dead exiles and – among them – Catholic priests were scattered around tens or even hundreds of places around the Russian Empire. The best known among those places were: Saint Petersburg, Arkhangelsk, Pinega, Perm, Galich, Vyatka, Yaroslavl, Kirsanov, Spassk, Kostroma, Kazan, Saratov, Smolensk, Petropavlovsk, Ivandar, Odessa, beyond the Ural Mountains – Mariinsk, Omsk, Tobolsk, Tomsk, Achinsk and further East – Irkutsk, Chita, Akatuy, Aleksandrov, Nerchinsk, and the above mentioned Tunka (16-17 priests were buried there) – a particular place and a meaningful symbol of the torment of the exiled priests in the times of Polish national bondage. The most famous figures of political exiles of the 19th century, later remaining in the Russian empire at their own will and working for the Church, were: the parish priest of Irkutsk Józef Rózga, of Krasnoyarsk Mateusz Wejt and the parish priest of many parishes, among them Dorpat, Irkutsk and Yamburg, Rev. Fryderyk Jozafat 􀄩yskar. The Archbishop Zygmunt Szcz􀄊sny Feli􀄔ski was canonised by the Catholic Church. „Propagators of Polish ideas” was a pejorative Russian term to describe Polish clergy as fanatically attached to Polishness and the Church, propagating such ideas among their compatriots.