The Unification Church, or the Unificationism, also known as HAS-UWC (Holy Spirit Association for the Unification of World Christianity) or ‘Moonies’ (the term deemed now as disrespectful) but originating from the name of the founder Sun Myung Moon, who set up this Christian religious movement in Northern Korea in 1954 has approximately 3 million followers worldwide. Its existence and popularity are a global phenomenon, interesting not only for sociologists of religion but for politicians, philosophers and people of faith. The impact of this movement and the two-way social change remain a rare subject of study and this paper aims to fill the gaps and to discuss contemporary situation in regards to its followers.
Kraje Europy Wschodniej w czasie transformacji ustrojowych lat dziewięćdziesiątych przeżyły wiele przemian. Dziesiątki lat izolacji za „Żelazną Kurtyną” miały istotny wpływ na życie społeczne. System totalitarny, ograniczając prawa jednostki i izolując społeczeństwo od wpływów z zewnątrz, przyczynił się mimowolnie do ograniczenia wpływu tendencji i procesów społecznych obecnych w społeczeństwach demokratycznych i liberalnych. Chociaż przejście od systemu totalitarnego do demokratycznego w płaszczyźnie politycznej dokonało się bardzo szybko, to w świadomości społecznej proces ten będzie trwał dziesiątki lat. Transformacja ustrojowa i związane z nią przemiany społeczne stanowią podstawę do ujawnienia sekularyzacji spontanicznej i pluralizmu społeczno-kulturowego. Stosując teorię przemian P. L. Bergera można przyjąć, że na Słowacji, podobnie jak w społeczeństwach wysoko rozwiniętych, pod wpływem sekularyzacji spontanicznej i pluralizmu społeczno-kulturowego dokonuje się proces przejścia od „świata oceny” do „świata wyboru”. Można go określić jako proces subiektywizacji i niewierności w stosunku do świata tradycyjnego. Świat oceny i świat wyboru rzutuje na dwa typy społeczeństw, mianowicie na społeczeństwo oceny i społeczeństwo wyboru. Pierwsze z nich charakteryzuje się sytuacją, w której występuje brak alternatyw, opcji i wyborów. Jednostka ludzka w tym typie społeczeństwa znajduje się poniekąd w pewnym determinizmie. Społeczeństwo wyboru stwarza sytuację, w której występuje wielość alternatyw, opcji i wyborów, a nawet „sytuację, w której wybór staje się imperatywem”. Społeczeństwo oceny można inaczej określić jako społeczeństwo tradycyjne, zaś społeczeństwo wyboru – jako społeczeństwo nowoczesne. Można zapytać, czy ruch od społeczeństwa oceny do społeczeństwa wyboru jest nieodwracalny. Z pewnością w ludzkiej kulturze był w jakimś stopniu nieuchronny, ponieważ został wyznaczony przez osiągnięcia techniki i przeobrażenia w mentalności ludzi. Podjęcie tematu permanentnej formacji w Ruchu „Rzeki Życia” związane jest z przedstawieniem aktywności wspólnoty religijnej działającej w okresie totalitarnym i rozwijającym się w dobie demokratycznej Słowacji. Autor pracy ma osobiste doświadczenie zaangażowania w powyższy ruch. Poznawczym uzasadnieniem jest przedstawienie Ruchu „Rzeka Życia”, szczególnie jego metod formacyjnych o charakterze permanentnym, oraz upowszechnienie jego działalności, a także wskazanie na konkretne formy realizacji dzieła apostolatu chrześcijańskiego we wspólnotach wierzących, animowanie laikatu oraz dowartościowanie tej formy pastoralnej aktywności w Kościele na Słowacji. Mała grupa była zawsze obecna w historii Kościoła, ale po Soborze Watykańskim II objawiła się z nową intensywnością – jako odpowiedź na potrzeby człowieka, który poszukuje Boga. Dobrze zrozumiał to i wcielił w życie ks. prof. Blachnicki, założyciel Ruchu „Światło-Życie”. Na Słowacji starał się tę ideę realizować o. Michal Zamkowski. Jego mała grupa stworzyła fundament dla późniejszego ruchu misyjnego „Rzeka Życia”. Użyte w artykule terminy wymagają krótkiego wyjaśnienia. Permanentna formacja oznacza formację, która przebiega nieustannie od chwili zostania członkiem grupy – wspólnoty. Małą grupę tworzy od 8 do 15 osób wierzących, którzy regularnie się spotykają w ramach wspólnoty. „Rzeka Życia” jest zrzeszeniem chrześcijańskim i w myśl nauczania współczesnego Kościoła określana jest jako wspólnota czy nawet ruch religijny. W niniejszym artykule jest przedstawiona działalność „Rzeki Życia” na terenie obecnej Słowacji w latach 1983-2003.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW