Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

El milagro en la teología contemporánea

100%

Sokołowski K.

Studia Ełckie

|

2012

|

tom 14

429-451

EN

The article, while trying to avoid any strait apologetic approach to the religious problem of miracle, considers it in the theological perspective. The theological interpretation seems to be necessary, as those aspects of the Judeo-Christian revelation that make it believable need to be integrated into a broader and deeper outlook, into a broader epistemological and religious framework for its proper understanding. The article consists of the following parts: “Voices of Dictionary”, “Miracle as the Definitive Criterion of Revelation, “Miracle and its Dimensions”, “Miracles as the Credibility of Faith”, “Miracles, Christology, Liberation”, “Functions of Miracle”.

2

Ještě jednou ke vztahu vědy, filosofie a víry

100%

Blecha I.

Filosofický časopis (Philosophical Journal)

|

2009

|

tom 57

|

nr 1

87-91

EN

This contribution is a polemical reaction to Jaromír Feber’s article which was published in this journal (year 56/2008, pp. 729-737) under the title Science, philosophy and faith. It reminds us of Feber’s call for the introduction of religious faith into science and it begs to disagree. The article attempts to place the polemic into the wider context of contemporary debates about the character of science and about the ever-growing tolerance towards various expressions of the esoteric and of pseudo-science. It calls for greater attention to the basic procedures of scientific work, attention which is required in philosophy as anywhere else.

3

Developing a Continuum of Experiences for Catholic Faith Formation

75%

O’Shea G.

Studia Ełckie

|

2012

|

tom 14

19-39

EN

This paper summarizes the contribution of Montessori approaches to religious education, both by Maria Montessori herself and by the more recent work of Sofia Cavalletti, Gianna Gobbi and the Catechesis of the Good Shepherd. It is acknowledged that this work has been pursued primarily in an attempt to match religious experiences with developmental sensitive periods. The question remains, however, of how the needs of those who have missed the ideal moment for the various aspects of their religious development can be accommodated. A case is made for seeing the typi-cal stages of human development described by Montessori as a general sequential process for all learning, including religious. Consequently, the sequence of experiences used in the Catechesis of the Good Shepherd might be able to serve the wider purpose of indicating an appropriate se-quence for all religious learning.

4

Wiara religijna a sąd egzystencjalny

75%

Szczyrba S.

Studia Philosophiae Christianae

|

2011

|

tom 47

|

nr 2

123-134

EN

The article is an attempt to grasp the structure of an act of religious faith, a primary act in which the subject recognizes the presence of the holy mystery. The act of religious faith supports a secondary act of recognizing something as the revealed truth of the Divine. This truth is announced by the Teaching Authority of the Church, and accepted by virtue of authority. The paper attempts a determination of the primary religious act and confronts it with existential proposition

PL

Artykuł stanowi pewną próbę przeniknięcia tajemniczej struktury aktu wiary religijnej, aktu prymarnego, w którym podmiot rozpoznaje i uznaje obecność działającej Tajemnicy, który w wydatnym stopniu wspiera akt (akt sekundarny) uznania czegoś za prawdę objawioną przez Boga, a głoszoną (podawaną do wiary) przez Nauczycielski Urząd Kościoła, czyli przyjmowaną na mocy autorytetu. W tym celu podjęto próbę dookreślenia owego prymarnego aktu wiary i skonfrontowania go z sądem egzystencjalnym.

5

Miloš Dokulil: Masaryk a náboženství. Sedm zastavení k 75. výročí úmrtí TGM

75%

Novotný Z.

Filosofický časopis (Philosophical Journal)

|

2014

|

tom 62

|

nr 3

443-451

EN

In this review study, the author above all observes the new perspectives on the philosophy of religion of T. G. Masaryk put forward in the book by M. Dokulil under review. He points to the multidisplinary approach (philosophy, theology, religious studies, ethics, sociology, psychology, selected natural sciences) of M. Dokulil, which is made possible by his immense erudition. The author of the study, together with the author of the book under review, refutes the frequently voiced opinion that would treat T. G. Masaryk as a thinker of the 19th century, significant only in his own time (and not a real philosopher at all), and on the contrary he attempts to show that Masaryk’s ideas and approach are still highly relevant.

6

Cel nauczania według Tomasza z Akwinu

63%

Sieńkowski M.

Scripta Philosophica. Zeszyty Naukowe Doktorantów Wydziału Filozofii KUL

|

2013

|

tom 2

93-105

EN

Among the medieval teachers and orators a special place is taken by St. Thomas Aquinas. His preaching and teaching involves bascally the knowledge of wisdom – that is the knowledge of ultimate causes of reality. Looking for the causes of the world, according to Aquinas, evolves itself into indicating the ultimate aim of everything, especially that of man. The aim of all beings, which is alsounderstood as the first cause, is identified with God. Religious faith is one of the ways of knowing God. Thanks to this faith it becomes possible to know the essence of God, correspondently to the human way of existence and knowing in temporal life. Accordingly, the teaching task consists in proclaiming the truth about God as the ultimate end of man, as well as in preparing and empowering him, on the path of faith, to receive contents of God's revelation.

PL

Wśród średniowiecznych nauczycieli i oratorów szczególne miejsce zajmuje św. Tomasz z Akwinu. U podstaw jego przepowiadania i nauczania legła wiedza mądrościowa – tj. wiedza o ostatecznych przyczynach rzeczywistości. Poszukiwanie przyczyn świata, zdaniem Akwinaty, przeradza się we wskazywanie na ostateczny cel wszystkiego, zwłaszcza zaś cel istnienia człowieka. Cel wszystkich bytów, rozumiany także jako pierwsza przyczyna, identyfikowany jest z Bogiem. Wiara religijna stanowi jedną z dróg poznania Boga. Dzięki niej możliwe staje się poznanie istoty ("essentia") Boga, odpowiednio do ludzkiego, temporalnego sposobu istnienia i poznawania. Zgodnie z tą myślą, zadanie nauczania polega na głoszeniu prawdy o Bogu jako ostatecznym celu człowieka, jak również na przygotowaniu człowieka i uzdolnieniu go, na drodze wiary, do przyjęcia treści Bożego Objawienia.

7

NIEJASNOŚCI W WITTGENSTEINOWSKIM UJĘCIU WIARY RELIGIJNEJ

63%

Czesna E.

Roczniki Filozoficzne

|

2012

|

tom 60

|

nr 2

47-70

PL

Autor Wykładów o wierze znacząco wpłynął na rozwój analitycznej filozofii religii. Jego koncepcja wiary religijnej uchodzi wśród komentatorów za kontrowersyjną i radykalną. W moim artykule staram się pokazać, że Wittgensteinowskie uwagi będące podstawą powyższej kwalifikacji, są często niejasne i niekonkluzywne. Omawiam krytycznie m.in. przesłanki tzw. „Wittgensteinowskiego fideizmu”, na który składają się następujące twierdzenia: 1) o nierozumieniu się teisty i ateisty, 2) o autonomii dyskursu religijnego (niezależności od naukowego i zdroworozsądkowego obrazu świata), 3) o niereferencyjności języka religii (nie opisuje on rzeczywistości metafizycznej), 4) o niemożności krytykowania religii. W ramach pytania o autonomię przekonań religijnych, staram się dociec, czy według Wittgensteina istnieją „podobieństwa rodzinne”, semantyczne między pojęciami empirycznymi a religijnymi, a także, jaką rolę w wierze pełnią argumenty rozumowe: świadectwa historyczne, twierdzenia nauk przyrodniczych, „dowody” na istnienie Boga. Natomiast w ramach pytania o odniesienie przedmiotowe i funkcję przekonań religijnych, wyjaśniam na czym polega Wittgensteinowski nonkognitywizm.

EN

The author of “Lectures on Religious Belief” significantly influenced the development of ana- lytic philosophy of religion. His conception of religious belief is regarded by many commentators as controversial and radical. In this article I try to demonstrate that his remarks being the basis for this negative appraisal, are often unclear and inconclusive. I discuss critically, i.a., premises of so-called “Wittgensteinian fideism,” which consists of the following claims: (1) a lack of understanding between a theist and an atheist, (2) the autonomy of religious discourse (independence from a scien- tific and a common sense world view), (3) non-referential language of religion (it does not depict metaphysical reality), (4) an inability to criticize religion. Regarding the question of the autonomy of religious beliefs, I try to inquire whether, according to Wittgenstein, there are semantic “family resemblance” between the empirical and religious concepts, and also, what is the role of rational arguments in the field of faith: historical evidence, claims of natural science, arguments for the existence of God. As regards the problem of the reference and function of religious beliefs, I explain reasons why Wittgenstein’s position is classified as non-cognitivism.

8

Johna F. Haughta poglądy na temat relacji nauka-religia

51%

Zalewska E.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2007/2008

|

tom 4-5

127-160

PL

W artykule autorka omawia teorię Johna F. Haughta, który odcinając się od kreacjonizmu i krytykując materializm metafizyczny, stara się pogodzić ewolucjonizm z biblijną wizją świata. Rozważane są tutaj główne założenia teistycznego ewolucjonizmu Haughta: hierarchiczna wizja świata, która wraz z hierarchią wyjaśnień ma uzasadniać potrzebę łączenia teorii ewolucji z wiarą religijną; metafizyka przyszłości, która ma wyjaśniać problem teodycei; a także estetyczna zasada kosmologiczna, mająca stanowić alternatywę dla socjobiologii i dualizmu psychofizycznego w dziedzinie etyki i ekologii.

EN

Author discusses the theory proposed by John F. Haught who, cutting himself off from creationism and criticizing metaphysical materialism, tries to reconcile evolution with Biblical vision of the world. Considered here are the main suppositions of Haught’s theistic evolution: hierarchical vision of the world which in connection with hierarchy of explanations is supposed to account for necessity of combining the evolutionary theory with religious faith; metaphysics of the future which should explain theodicy problem; and aesthetic cosmological principle understood as an alternative to sociobiology and psychophysical dualism in the fields of ethics and ecology.

9

Osiąganie dojrzałości moralnej

51%

Marek Z.

Studia Paedagogica Ignatiana

|

2016

|

tom 19

|

nr 1

39-56

PL

Zaistnienie harmonii we współżyciu ludzi uważamy za jedno z podstawowych zadań wychowania. Ciągle aktualne jest przy tym pytanie o to, co należy czynić, by ona istniała. Osiąganie takiej umiejętności nazywamy moralnością, która jest przedmiotem oddziaływań wychowawczych. Jej istotę upatrujemy w nabywaniu zdolności rozróżniania i wybierania wartości oraz respektowania ich w codziennym życiu. W takim przypadku mówimy o moralności przyrównywanej do wewnętrznego kompasu, który wskazuje człowiekowi drogę postępowania i nakłania do kroczenia nią. Na wybór określonego sposobu postępowania osoby znaczący wpływ wywierają przyjmowane koncepcje antropologiczne objaśniające naturę człowieka. W artykule przyjmujemy, że człowiek jako istota cielesno-duchowa potrzebuje wsparcia do swego rozwoju fizycznego i duchowego. W tym ostatnim wymiarze dużym wsparciem jest rozwijana przez procesy wychowania duchowość. To za jej pośrednictwem człowiek nadaje swemu życiu określony styl i formę. Innym istotnym wsparciem w rozwoju moralnym człowieka jest wiara religijna. Wspiera ona rozwój wyższych potrzeb człowieka, jakimi są potrzeby duchowe. Ich zaspokajanie kształtuje w osobie zapotrzebowanie na wartości niematerialne, a to z kolei sprzyja nabywaniu umiejętności krytycznego myślenia o sobie w świetle treści i zasad życia religijnego oraz podejmowania wysiłków do tworzenia warunków harmonijnego życia społecznego.

EN

We consider introducing harmony among individuals to be one of the main tasks of education. How to attain it is still the question. Achieving such a skill, called morality, is the object of educational activities. Its essence is seen in acquiring the capability to discern and choose values and respect them in one’s daily life. In this sense morality can be compared to the internal compass which points to the man the way of conduct and urges to follow it. The choice of specific practices is influenced by accepted anthropological concepts explaining human nature. This paper argues that man as a corporeal-spiritual being needs support for his physical and spiritual development. In the latter dimension his development is greatly assisted by the education-enhanced spirituality. It is through spirituality that man gives his life a certain style and form. Another important support in the moral development of man is religious faith. It supports the development of higher human needs, such as spiritual needs. Satisfying these needs creates the person’s demand for immaterial values, and this in turn fosters her ability of critical self-reflection in the light of the contents and principles of religious life, and of striving to create conditions for a harmonious social life.

10

On the epistemic dimension of religion

51%

Gutowski P. , Gutowski P.

|

11

Sekularizace v pohledu inter- a intragenerační transmise : ČR ve srovnání post-komunistických zemí střední Evropy

38%

Paleček A.

Naše společnost (Our Society)

|

2015

|

tom 13

|

nr 2

13-26

EN

This paper is focused on changing rates of church affiliation and church attendance in the course of intergenerational and intragenerational transmission on the cases of four post-communist countries of central Europe: the Czech Republic, Slovakia, Hungary and Poland. It is a generally accepted fact that the rates of traditional forms of religiosity in the Czech society declined continuously during the second half of the 20th century, while such an enormous decline was not indicated in other post-communist countries of Central Europe. These differences and their causes are main question for this analytical work. Contemporary religiosity is dependent on rates of its reproduction between generations. Inter- and intragenerational transmission was influenced by two basic factors: First, by an anti-religious policy, which varied between the communist regimes, and second by the resistance of some people and families against that concrete anti-religious policy. The rapid secularisation of Czech society was due to those two factors.

CS

V minulém roce byla na stránkách periodika Naše společnost publikována empirická stať s názvem „Náboženské vyznání v České republice z perspektivy inter a intragenerační transmise“ [Paleček, Vido 2014]. Tato práce představila možný metodologický postup, jehož prostřednictvím je možno zjišťovat míru úspěšnosti přenosu religiozity ve společnosti během neustálého procesu generační obměny. Je obecně známo, že současná ČR se v tradičních formách religiozity řadí mezi nejvíce sekulární nejen mezi zeměmi post-komunistickými, ale i v kontextu celé Evropy [Hamplová 2000; Lambert 2004; Meulemann 2004; Need, Evans 2001; Nešpor 2010a; Tomka 2010]. Avšak, i když je ČR pouze jednou ze zemí, jejichž historie byly poznamenány 40ti lety komunistické státní moci, přesto se mezi těmito zeměmi řadí k nejvíce sekulárním. Je možno uvažovat, zda se protináboženská politika v ČR lišila oproti této politice v dalších zemích s komunistickou totalitní mocí nebo se lidé v těchto zemích naopak lišily odolností vůči této politice. V náhledu výše citovaného metodologického postupu může otázka znít, zda a jak se lišila úspěšnost předávání tradiční religiozity mezi generacemi v ČR oproti dalším post-komunistickým zemím a jaké byly možné příčiny těchto rozdílů. Sledovanými formami tradiční religiozity budou v této práci deklarované náboženské vyznání a návštěvnost na bohoslužbách v kostelích.