Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Czy relatywista może być parezjastą?

100%

Moroz J.

|

2014

|

tom 1

PL

Tytułowe pytanie jest w równym stopniu problematyczne, jak i zasadne, dlatego też moim celem będzie próba ujęcia tego zagadnienia z dwóch teoretycznie odmiennych pozycji – realisty i konstruktywisty epistemologicznego. W końcowej części tekstu spróbuję jednak nakreślić możliwości godzenia postawy parezjasty z akceptacją dla stanowiska relatywistycznego.

EN

The article aspires to provide the reader with the answer to the relevant question whether a relativist can be a parrhesiast. This is a complicated question, because parrhesia implies ethical commitment, which from the relative point of view is difficult to justify. I present two different philosophical perspectives (epistemological realism and radical relativism) as two possible approaches to the main problem.

2

O wartościach w środowisku cyfrowym. Wybór Cyphera

86%

Gurczyński J.

|

2020

|

tom 8/1

185-201

PL

Celem artykułu jest przytoczenie argumentów na rzecz tezy, że o kwestiach mo-ralnych nie sposób decydować bez odwoływania się do rozstrzygnięć natury ontolo-gicznej. Ilustracją głównej linii argumentacyjnej jest wybór Cyphera –jednego z pobocznych bohaterów filmu Matrix. Cypher decyduje sięna zdradę walczących o wolność ludzi w zamian za dostanie życie w rzeczywistości wirtualnej. Wybór ten wydaje się przy pierwszej analizie problemu całkowicie naganny, gdyż wiąże się z porzuceniem świata rzeczywistego i prowadzeniem pozornie nieautentycznego życia w symulacji komputerowej. Argumentować można jednak, że dychotomia świata rzeczywistego i wirtualnego jest jedynie pozorna. Wybierając rzeczywistość wirtualną Cypher wybrał funkcjonowanie w świecie, który tak samo jak świat rze-czywisty umożliwiazaistnienie podmiotowości moralnej i autentyczne przeżywanie. To,co różni oba światy,to z pewnością rodzaje determinacji jakim podlega podmiot. Cypher woli żyć w świecie,w którym podlega determinacjom narzucanym przez Matrix, niż w świecie realnym, gdzie jego zachowanie determinowane jest przez geny i imperatywy biologiczne.

3

O zagadnieniach relatywizmu w globalnej architekturze

86%

Serafin A.

|

nr 4

4

Relatywizm. Pojęcie, rodzaje, podstawowe problemy

72%

Moroz J.

|

tom 1

1-14

EN

The issue of relativism is one of the basic issues raised by contemporary epistemology. The concept of relativism is important for pedagogical considerations for two reasons: (I) discussions about relativism are, in some sense, controversial in relation to accepted values in “our” culture; (II) pedagogy has philosophical foundations. The multiplicity of approaches and semantic ambiguity of the problem of relativism may pose some interpretation difficulties. The aim of the text is to show and define possible types of relativism, with particular emphasis on the “strongest” version of epistemological relativism – alethic relativism.

5

O wartościach w środowisku cyfrowym. Wybór Cyphera

58%

Gurczyński J.

|

nr 1

185-201

EN

The paper tries to defend the thesis that it is impossible to decide upon moral issues without any references to the ontology of the world we live in. An illustrative example of the main argumentation line is the choice made by Cypher-a second plan character in the movie Matrix. Cypher decides to betray human rebels fighting against machines for freedom and, as a reward, accepts affluent life in the virtual reality. His choice seems to be superficially reprehensible because of the abandonment of the real world and authentic life. However, one can argue that the dichotomy between the real and virtual world is seeming. By choosing the virtual reality Cypher decided to act in a world which, like the real world, makes it possible to be a moral subject and enables authentic experience. The difference between both the worlds lies in the type of determination limiting any conscious subject. Cypher prefers to live in a world determined by the algorithm of Matrix more than in a world where his behaviour is determined by genes and other biological factors.

PL

Celem artykułu jest przytoczenie argumentów na rzecz tezy, że o kwestiach moralnych nie sposób decydować bez odwoływania się do rozstrzygnięć natury ontologicznej. Ilustracją głównej linii argumentacyjnej jest wybór Cyphera – jednego z pobocznych bohaterów filmu Matrix. Cypher decyduje się na zdradę walczących o wolność ludzi w zamian za dostanie życie w rzeczywistości wirtualnej. Wybór ten wydaje się przy pierwszej analizie problemu całkowicie naganny, gdyż wiąże się z porzuceniem świata rzeczywistego i prowadzeniem pozornie nieautentycznego życia w symulacji komputerowej. Argumentować można jednak, że dychotomia świata rzeczywistego i wirtualnego jest jedynie pozorna. Wybierając rzeczywistość wirtualną Cypher wybrał funkcjonowanie w świecie, który tak samo jak świat rzeczywisty umożliwia zaistnienie podmiotowości moralnej i autentyczne przeżywanie. To, co różni oba światy, to z pewnością rodzaje determinacji jakim podlega podmiot. Cypher woli żyć w świecie, w którym podlega determinacjom narzucanym przez Matrix, niż w świecie realnym, gdzie jego zachowanie determinowane jest przez geny i imperatywy biologiczne.

6

Antropologia Benedykta XVI na tle błędnych antropologii współczesnych

58%

Warzeszak J.

|

2015

|

tom 1

EN

Pope Benedict XVI in his speeches spoke up in weighty matters for humanity. Definitely presented the Catholic position and pointed out mistakes of false ideologies, especially concerning human being, his nature, vocation, the sense of life and conduct. Most of all he indicated the pernicious influence of such ideology on the conduct of man and society. The chief defect of ideologies spread around today and at the same time their common denominator – according to the Pope – is the denial of the transcendent dimension of man, and even directly combating of what is the subject of a formal theological anthropology, that means the man’s relation with God. At the same time, the characteristic of theses ideologies is the fact that they want to be universal and want to form social life. In this article, the author discusses these ideologies and shows what is contrary in them to the theological anthropology. The author also presents the characteristics of anthropology of Joseph Ratzinger – Benedict XVI as dialogical, relational, communional and integral.

7

Sprachliche Herausforderungen an die Rechtsvergleichung im Agrarrecht

58%

Martínez J.

|

2021

|

nr 2(29)

331-348

IT

Il diritto agrario combina due direzioni opposte di sviluppo del diritto in generale. Da un lato, si tratta di un aspetto locale o regionale. Infatti, come nessun’altra disciplina, essa è legata a una specificità regionale, culturale, tradizionale e infine linguistica. Ciò consegue dalla sua particolare natura. Dall’altro, il diritto agrario è quell’area del diritto a livello dell’Unione europea che si caratterizza per il maggior grado di integrazione. La politica agricola comune è riuscita a far europeizzare questo ambito del diritto, radicato a livello locale e regionale, e al tempo stesso ha fatto nascere un linguaggio tecnico specifico del diritto agrario europeo. Quindi, le ricerche giuridiche comparate di diritto agrario si trovano costrette a dover affrontare una sfida del tutto particolare, vale a dire devono saper combinare le specificità linguistiche, locali e regionali, con il linguaggio tecnico europeo del diritto agrario. Fortunatamente, il relativismo del linguaggio tecnico del diritto agrario non va a ostacolare gli studi giuridici comparati, anche se, oltre alle conoscenze linguistiche, richiede al ricercatore pure una approfondita conoscenza culturale, sociale ed economica di un altro Paese. Il Professor Budzinowski incarna queste abilità nella sua ricerca giuridica comparata come quasi nessun altro scienziato.

PL

Prawo rolne łączy w sobie dwa przeciwstawne kierunki rozwoju prawa. Z jednej strony zawiera element lokalny lub regionalny. Jak mało która dziedzina jest ono związane z określonym regionem, kulturą i tradycją, a także z określonym językiem. Jest to konsekwencją swoistego charakteru prawa rolnego. Z drugiej strony jest ono dziedziną prawa funkcjonującą na poziomie Unii Europejskiej, którą cechuje największy stopień integracji. Wspólna Polityka Rolna zeuropeizowała tę dziedzinę prawa, która jest zakorzeniona lokalnie i regionalnie, a przy tym stworzyła specyficzny język techniczny europejskiego prawa rolnego. Prowadzenie badań prawnoporównawczych w dziedzinie prawa rolnego staje zatem przed wyzwaniem połączenia lokalnej i regionalnej specyfiki językowej oraz europejskiego języka technicznego prawa rolnego. Relatywizm technicznego języka prawa rolnego nie stoi na przeszkodzie komparatystyce prawniczej. Jednak poza znajomością języka wymaga ona od badacza również dogłębnej wiedzy kulturowej, społecznej i ekonomicznej na temat innego państwa. Profesor Budzinowski wykorzystuje te umiejętności w swoich badaniach prawnoporównawczych jak mało który uczony.

EN

Agricultural law combines two opposing directions of development of law in general. One is connected with the local or regional element and indeed, like no other discipline, is linked to a specific region, culture, tradition and linguistic specificity, being a consequence of the specific nature of agricultural law. On the other hand, at the level of the European Union it is characterised by the greatest degree of integration. The Common Agricultural Policy has made agricultural law locally and regionally rooted but, at the same time, it has created a specific technical language of European agricultural law. Therefore, conducting a comparative legal research into the field of agricultural law faces a particular challenge as it requires combining both local and regional linguistic specificities with the European technical language of agricultural law. This relativism of the technical language of agricultural law does not, however, stand in the way of legal comparativism. However, apart from the linguistic knowledge, it requires the researcher to possess thorough cultural, social and economic knowledge of another country. Professor Budzinowski, unlike many other scholars, embodies these skills in his comparative legal research.

8

Próba przezwyciężenia relatywizmu – przypadek Alasdaira MacIntyre’a

58%

Andryszczak P.

|

nr 3

123-137

PL

MacIntyre jest przekonany, że nie istnieje racjonalność jako taka, a jedynie „racjonalność-tej-lub-owej-tradycji”. Wyróżnia on trzy tradycje intelektualne i moralne, które we współczesnym świece zmagają się o zwycięstwo. Pierwszą z nich nazywa „encyklopedyczną”, ponieważ jej kanoniczym tekstem jest IX wydanie encyklopedii Britannica. Druga z nich, zwana jest „genealogią”, wywodzi się od F. Nietzschego i w niej podobną rolę pełni jego dzieło "Z genealogii moralności". Trzecią zaś jest „tradycja”, której kluczowym przedstawicielem jest św. Tomasz z Akwinu. Zdaniem MacIntyre’a z konfrontacji pomiędzy nimi wychodzi zwycięsko tomizm, czego współczesnym wyrazem jest nauka moralna zawarta w encyklice "Veritatis Splendor". Z tego powodu najpierw ukazaliśmy sposób ujęcia i rozstrzygnięcia przez MacIntyre’a sporu pomiędzy trzema tradycjami. To doprowadziło go do przyjęcia absolutyzmu moralnego Jana Pawła II. Tekst zwieńczyliśmy uwagami krytycznymi odnoszącymi się do jego próby przezwyciężenia relatywizmu moralnego.

EN

MacIntyre puts forward the thesis that we cannot achieve tradition-transcendent standards of rational thinking. There is no such thing as rationality-as-such because it exists only as rationality-from-a point-of-view. In fact, it belongs to a certain tradition within which it has been developed. He distinguishes three traditions of moral enquiry that fight in contemporary world for victory. The first is “Encyclopaedia”, the name of which was taken from the Ninth Edition of the Encyclopaedia Britannica and represents a research program typical of modern liberal philosophy. F. Nietzsche initiated the second tradition called “Genealogy”. Its canonical text is Zur Genealogie der Moral. MacIntyre also identifies also a third ethical research program called “Tradition” and one of its principal authors is Thomas Aquinas. He argues that, even if we live in a world of different traditions, we know how to act. Thomism and its doctrine of natural law offers the most rational solution to moral problems. A very fruitful way of putting this into practice can be found in the teachings in "Veritatis Splendor". We present his way of resolving the conflict by arguing that Thomism is the superior of the three traditions, which leads MacIntyre to accept the conclusions of "Veritatis splendor". Finally, we offer our opinion on his attempt to overcome relativism and accept moral absolutism.

9

ROLA ROZUMU I RELIGII W PRZESTRZENI PUBLICZNEJ – ZAGROŻENIA WSPÓŁCZESNEJ AGORY

58%

Adamczyk T.

|

2016

|

tom 59

|

nr 4

53-70

EN

A conflict between relativism and fundamentalism is considered by many sociologists as one of the most important phenomena in the contemporary world. It constitutes a significant risk for peaceful coexistence in the public space. The paper presents the positions of many contemporary intellectuals (inter alia: J. Habermas, P.L. Berger, J. Ratzinger) who are looking for new solutions for social discourse which would be based on consensus and social dialogue. Moreover, this article underlines the importance of reason and religion in creating an axiological fundation essential for contemporary agora.

PL

Konflikt między relatywizmem i fundamentalizmem przez wielu socjologów uważany jest za jedno z najważniejszych zjawisk współczesności. Stanowi on zagrożenie dla pokojowego funkcjonowania przestrzeni publicznej. Autor prezentuje stanowiska współczesnych intelektualistów (J. Habermasa, P.L. Bergera, J. Ratzingera), którzy szukają nowych rozwiązań społecznego konsensusu. Artykuł ukazuje znacznie rozumu i religii w kształtowaniu fundamentu aksjologicznego istotnego dla współczesnej agory.

10

Ekonomia na rozdrożu: pomiędzy monizmem i pluralizmem metodologicznym

58%

Horodecka A.

Prace i Materiały Instytutu Rozwoju Gospodarczego SGH

|

2013

|

tom 92: Polityka gospodarcza w poszukiwaniu nowego paradygmatu

271-303

PL

W opracowaniu zostały przedstawione zmiany w metodologii nauk ekonomicznych ukazane w kontekście zmian zachodzących w filozofii nauki. Przegląd zmian w metodologii ekonomii dokonany został z uwzględnieniem znaczenia cezury przypadającej na lata 70./80. Wskazano na możliwe przyczyny tych zmian i ich skutki dla ekonomii. I tak w pierwszej części ukazane są zmiany w metodologii ekonomii do lat 70., w drugiej przedstawiono rolę przełomu w latach 70. i 80. i jego znaczenie dla dalszych zmian, które analizowane są w części trzeciej. W końcowej części ukazane są tendencje w rozwoju ekonomii oraz zarysowana zostaje wizja ekonomii przyszłości.

EN

The paper presents the discussion on changes in methodology of economic sciences in the context of changes within philosophy of science. The review of changes in methodology of economy considers the significance of 1970s and 1980s, indicating the likely reasons for the changes and their effects for economy. And thus, the first part of the paper presents the changes in methodology till 1970s, the second one discusses the role of the 1970s-1980s breakthrough and its role in further changes analysed in the third part. The final part of the paper focuses on trends in the development of economy and envisages the economy of the future.

11

O zagadnieniach relatywizmu w globalnej architekturze

58%

Serafin A.

|

tom T. 11, nr 4

100--105

PL

Tekst omawia zagadnienia relatywizmu w kontekście międzynarodowej architektury, jak również konfrontuje je z przeciwnymi tendencjami. Wybrane przykłady świadczą o tym, że tego rodzaju architektura jako wynik globalizmu przeciwstawia się tradycji. Mimo przedstawienia główne aspektów relatywizmu, artykuł ten stanowi również prolegomenę do tendencji absolutystycznych w architekturze. Paradoksalnie absolutyzm nie zawsze narzuca architekturze styl historyzujący, lub monumentalny. Relatywizm jednak nie stanowi jednorodnego stylu i nie posiada sprecyzowanych granic. W tym świetle jakakolwiek próba całkowitej negacji tradycyjnych wartości w procesie projektowania wydaje się być skazana na niepowodzenie.

EN

This paper discusses the issues of relativism towards the international architecture but it also confronts them with the opposing ideas. Some examples prove that this sort of architecture as the result of globalism is against the tradition. Despite the presentation of the main aspects of relativism, this article contains the preface to absolutism tendency in architecture. Paradoxically the absolutism of a form does not always mean the neo historical and monumental style. However the relativism is non homogenous style and it has no clear logical limits. Moreover the negation of the traditional values during the design process seems to be doomed to fail.

12

Koncepcja nadprzyrodzoności w systemach religijnych Wschodu (Azji) i ich recepcja na Zachodzie (USA i Europa) na gruncie światopoglądu New Age

29%

Murziński P.

|

2017

|

tom 3

EN

Present article aims at showing the supernaturalism conception of religious systems of the East against the background of Christian supernaturalism conception based on the Word of God and the conception of New Age Movement which is built on worldview of religious systems of the East. The base of this conception diff ers from the Christian one. It is a pantheist delineation of God, so it assumes there is no real border between Him and creature. This fact changes perception of character of the creation and idea of spirituality diametrically. Because this delineation premises an emanation of divinity, not the act of Creation without violation of the essence of God, it does not mention about the real identity of human being, Divine Mercy, or eternal life at all. For humane-self is illusive and Wight is coming up for process of consecutive reincarnations, which are dependent on karma. Ergo, spirituality of the East does not base on right of reprieve and techniques that are associated with the spirituality are peculiarly gnostic, connected with enlightenment of mind and nirvana, explained by entrants of New Age as stifling or transformation of perceptorium. These ideas have been present in western notion starting from ancient Greek thought through Jewish kabbalah, Christian Gnosticism, esotericism, illuminism, theosophy, anthroposophy and so-called potential of human’s mind development characteristic of New Age’s praxis. On the other hand, transcendental meditation, yoga, reiki or martial arts base on idea of socalled divine qi energy which with suitable techniques, poises, or meditation you can tap inside you or be fulfilled with to get specified benefits, therapic powers, inner harmony, etc. It is a cosmic delineation of God regarded as macrocosm and human regarded as a microcosm defined as a hologram of surrounding reality. What is more, according to religious systems of the East and New Age Movement, human is regarded as a small piece of divine mind and direct emanation of god. They need no God’s Epiphany, tenets, or religious system which would make knowable reality objective or would mediate between them and God. From the viewpoint of this world’s vision, there can’t be any objective truth, because everyone is in possession of it proportionately to their enlightenment. Hence cognitive relativism ant toleration towards different opinions or religious systems, for ultimate instance in this perception of God and the world is only Wight, not Epiphany or any religious authority.