Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Neutralność etyczna państwa – ideał czy fikcja?

100%

Zadykowicz T.

Roczniki Teologiczne

|

2021

|

tom 68

|

nr 3

115-126

EN

Between the aspirations to create a religious state and the attitudes of combating all manifestations of religiosity in social life, there is sometimes a proposition of neutrality in worldview issues, including moral norms. Can the state and its institutions really maintain such neutrality? What is the Church's attitude to such proposals? The article is an attempt to answer these questions. It is based on the analysis of the phenomenon of neutrality itself, its forms and the true intentions of its supporters. These analyzes prove that neutrality is an ambivalent phenomenon and its acceptance by the Church depends on many conditions.

PL

Między dążeniami do stworzenia państwa wyznaniowego a postawami walki z wszelkimi przejawami religijności w życiu społecznym pojawia się niekiedy propozycja neutralności w kwestiach światopoglądowych, w tym w odniesieniu do zasad i norm moralnych, jakimi kierują się obywatele. Czy państwo i jego instytucje mogą rzeczywiście taką neutralność zachować? Jaki jest stosunek Kościoła do takich propozycji? Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na te pytania na podstawie analizy samego fenomenu neutralności, jej form oraz prawdziwych intencji zwolenników. Analizy te dowodzą, że neutralność jest postawą ambiwalentną i jej akceptacja przez Kościół jest uzależniona od wielu warunków.

2

Przygotowania do Soboru Watykańskiego II w opinii polskich dyplomatów

85%

Kucharski W.

|

nr 2

PL

Preparations for the Second Vatican Council as Seen by Polish DiplomatsA presentation of the way in which the staff of the Polish Embassy in Rome observed preparations for the Second Vatican Council in 1958–1962. The text belongs to a current of research analysing the attitude of the communists towards the Catholic Church and relations between communist states and the Vatican. The author provides information about diplomats who obtained data concerning the Apostolic See and the titular preparations as well as their chief informers. He also indicated the cooperation between Polish diplomats and those of other communist countries regarding information exchange, joint policies vis a vis the See, and the participation in the Council of bishops from various member–countries of the Soviet sphere of influence. The article is based predominantly on material produced by the diplomatic service: dispatches, notes, reports, and analyses by the staff of the Embassy of the People’s Republic of Poland in Rome.

3

Czynniki historyczne warunkujące obecną sytuację wyznaniową w Polsce

85%

Romański-Cebula S.

|

nr 1

233-246

EN

Among the multiple factors determining the contemporary legal and social status of the Church and religious associations, historical events and experiences seem to have had a crucial role. They have influenced not only the demographic picture of denominations but also the awareness and identity of contemporary Polish citizens. While being strictly correlated to societal, demographic, political and legal reasons, these factors can be a valuable subject of research for scholars and scientists dealing with different scientific areas. The author’s objective is to isolate and analyse the most important historical events and experiences helpful for describing the status of religion in Poland.

PL

Wśród wielu czynników determinujących współczesną sytuację prawną i społeczną Kościołów i związków wyznaniowych, wydarzenia i doświadczenia historyczne wydają się mieć kluczową rolę. Kształtują one nie tylko demograficzny obraz wyznań, ale sięgają znacznie głębiej, stanowiąc o świadomości i tożsamości współczesnych mieszkańców Polski. Wprawdzie ściśle skorelowane z czynnikami społecznymi, demograficznymi, politycznymi czy prawnymi – po wyodrębnieniu mogą stać się bardzo cennym przedmiotem badań dla przedstawicieli różnych nauk. Autor artykułu stawia sobie za cel wyodrębnienie i poddanie wstępnej analizie najważniejszych wydarzeń i doświadczeń historycznych pomocnych w opisie obrazu religijnego Polski.

4

Epoka napoleońska między sferą sacrum a profanum

71%

Sołga P.

|

nr 108

97-123

EN

The goal of the article is to present Napoleon Bonaparte’s attitude towards religion and the Church, which was expressed in the social and political life of France during his reign. The main point of inquiry was the then situation of the Church and its relations with the French state, sacralization and desacralisation, secularization and Catholicization, as well as the legitimacy of the authorities. A separate element of research is the religiosity of the French emperor.

PL

Celem artykułu jest ukazanie stosunku Napoleona Bonapartego do religii i Kościoła, co wyrażało się w życiu społeczno-politycznym Francji w czasie jego rządów. Za główny punkt dociekań przyjęto sytuację Kościoła i jego relacje z państwem francuskim, sakralizację i desakralizację, laicyzację i katolicyzację, a także legitymizm władzy. Osobny element badań stanowi religijność cesarza Francuzów.

5

Współdziałanie Kościoła i państwa na rzecz pokoju i pojednania na Półwyspie Koreańskim. Wstęp do badań

71%

Buczek L. , Fiejdasz-Buczek L.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2022

|

tom 25

129-156

EN

The aim of the study is to analyze the forms of cooperation between the Church and the State for peace and reconciliation on the Korean Peninsula. First, the genesis of the contemporary Korean states is described alongside with the different legal and political systems of the Republic of Korea and the Democratic People’s Republic of Korea. Then, using the historical and legal-dogmatic methods, the paper systematizes and characterizes the most important actions undertaken by the Catholic Church (at the level of the parish, diocese, Episcopal Conference of the Republic of Korea and the Holy See) aiming to contribute to the unification of the Korean states. It is found that although the aspirations for peaceful unification are expressed in the constitutions of both states, cooperation between political and ecclesiastical institutions in this regard is not based on normative acts to a large extent. In practice, it is rather informal and highly dependent on the degree of mutual trust. Another important factor is the will of foreign powers that have vital interests in this part of the world. Nevertheless, it is precisely from the principle of peaceful unification that the Catholic Church derives its competence to cooperate and support efforts towards reconciliation and potential unification of the Korean Peninsula.

PL

Celem artykułu jest analiza form współpracy Kościoła Katolickiego z państwem na rzecz pokoju i pojednania na Półwyspie Koreańskim. Tytułem wstępu przedstawiono genezę współczesnych państw koreańskich oraz odmienności ustroju i porządków prawnych Republiki Korei i Koreańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej. Na tym tle, wykorzystując metodę historyczną i prawno-dogmatyczną, usystematyzowano i scharakteryzowano ważniejsze działania Kościoła Katolickiego (na poziomie parafii, diecezji, Konferencji Episkopatu Republiki Korei i Stolicy Apostolskiej), które zostały ukierunkowane na realizację idei zjednoczenia państw koreańskich. Ustalono, że chociaż w konstytucjach obu tych państw dano wyraz dążeniom do pokojowego zjednoczenia, to jednak współpraca instytucji politycznych i kościelnych w omawianym zakresie w małym stopniu opiera się na aktach normatywnych. W praktyce ma ona z reguły charakter nieformalny, a jej powodzenie zależy między innymi od stopnia wzajemnego zaufania stron. Istotne znaczenie posiada też jednak wola mocarstw, które mają swoje interesy w tej części świata. Niemniej jednak to właśnie z zasady pokojowego zjednoczenia Kościół Katolicki wyprowadza swoją kompetencję do współdziałania i wspierania wysiłków na rzecz pojednania i potencjalnego zjednoczenia Półwyspu Koreańskiego.

6

Polisemiczny charakter zjawiska laickości i przykłady jego zastosowania we współczesnym dyskursie publicznym

57%

Dudała R.

|

nr 2

PL

Przeprowadzona analiza przywołuje polisemiczny charakter pojęcia laickości, na co wpływ miały nowożytne idee polityczne i filozoficzne. Określone to zostało dwoma stanowiskami: diachronicznym, które ujmuje laickość jako rozciągnięty w czasie proces, oraz synchronicznym, które pozwala dostrzec w niej jednoczesność zachodzących zjawisk. W ten sposób koncepcja laickości odsłania swą praktyczną wartość w odniesieniu do wyzwań dotyczących zarówno kryzysu państwowości, jak i zmieniających się relacji państwo–Kościół. Wartość tę potwierdza miejsce, jakie w badaniach nad laickością zajmują zasady suwerenności, równości czy separacji. W konsekwencji realizowana w systemie demokratycznym zasada laickości opiera własne odniesienie do podstawowych wartości na merytorycznej argumentacji, wzajemnej perswazji oraz konsensusie jako procedurze podejmowania decyzji.W stosunku do pierwszego stanowiska analiza przywołuje badania przeprowadzone przez specjalistów z dziedziny nauk politycznych, filozoficznych, prawnych i socjologicznych. Natomiast drugie odniesione zostało do trzech wybranych kwestii, które określają funkcje laickości: relatywizmu, publicznej roli religii oraz prawdy.

EN

The analysis evokes the polysemous character of the concept of laicism, which was influenced by modern political and philosophical ideas. Two positions have determined this: a diachronic one encompasses laicism as a process extended in time, and a synchronous one allows one to perceive the simultaneity of phenomena. Thus, the concept itself reveals its practical value, especially in the context of these challenges, which affect both the state crisis and the changing relationship between the State and the Church. This value is confirmed by an important place in the secular research that is based on the principles of sovereignty, equality and separation. Thus, laicism postulated and implemented in the democratic system and its reference to fundamental values should support, above all, the importance of arguments, mutual persuasion and decision-making procedures based on consensus. In relation to the first position, the analysis refers to research carried out by specialists in the fields of political, philosophical, legal and sociological sciences. The second one, however, referred to three selected issues that define the functions of laicism: relativism, the public role of religion and truth.

7

Audiencje polityków komunistycznej Polski u papieża w latach 1945–1978

57%

Kucharski W.

|

nr 29

50-71

EN

After the Second World War, Communist Poland and the Holy See did not maintain official diplomatic relations for over a quarter of the century (1945–1974). Despite that complicated situation, there were several personal meetings between the Pope and the representatives of Communist Poland during the pontificated of Pius XII, John XXIII and Paul VI. These meetings seemingly confirm the definite rule of the Vatican’s diplomacy which does not refuse to talk with anyone and to conduct dialogue in any situation. The analysis of the circumstances and the courses of meetings between Communist politicians from Poland and the Pope allows us to draw the line that divides the period in question into two parts. Until 1965, the Pope held audiences with Catholic activists engaged in public Communist Poland, while after that date, there were also meetings with Communist politicians, including two foreign ministers and a First Secretary of the Central Committee of the Polish United Workers’ Party. Throughout nearly the entire period, the primary goal of the relations between Poland and the Vatican, including meetings with the Pope, was to win the Holy See’s favour, particularly in opposition to the Primate, and create the propaganda image of religious freedom and good relations between the state and the Church in Poland. It is difficult to assess how the Holy See benefited from those meetings. The dialogue started in 1965, and it took an institutional form in 1974, but that did not affect the model of religious policy in Poland, and the strong position of the Church did not result from the dialogue between the Communists and the Vatican, but the unrelenting and principled policy of the Episcopate lead by the Primate. I have based the present article primarily on materials prepared by the Communist diplomatic service and stored in the Archives of the Ministry of Foreign Affairs and documents prepared by the Party and administration of the Communist Poland, particularly the Office for Religious, and stored at the Polish Central Archives of Modern Records. Diaries and memoirs also proved to be important – particularly those by Jerzy Zawieyski and Janusz Zabłocki.

8

Polityczne uwarunkowania funkcjonowania kościelnych organizacji charytatywnych w Republice Czeskiej

57%

Kamiński T.

|

nr 2

75-92

EN

The article concerns the political determinants of church charities in the Czech Republic. The first part of the article deals with the relationship between the state and the Catholic Church in this country. The provisions of the Constitution and the unratified agreement with the Holy See are discussed. Next, the regulations contained in the Social Services Act 2006 are presented. This law gives religious organizations the right to provide social services. The last part discusses the activities of the largest religious provider of social services in the Czech Republic, namely the Catholic Caritas, in more detail.

PL

W artykule podjęty został problem szeroko rozumianych politycznych uwarunkowań kościelnej działalności charytatywnej w Republice Czeskiej. W pierwszej części omówiono relacje pomiędzy państwem a Kościołem katolickim w tym kraju. Przywołane zostały przepisy konstytucji oraz jeszcze nieratyfikowanej umowy ze Stolicą Apostolską. Następnie zostały przeanalizowane regulacje prawne stwarzające ramy dla zaangażowania Kościoła w czeskim systemie usług socjalnych. Właściwe przepisy w tym zakresie zawiera ustawa o służbach społecznych z roku 2006. W ostatniej części, celem egzemplifikacji, została przybliżona działalność największego wyznaniowego dostawcy usług socjalnych w Republice Czeskiej, a mianowicie katolickiej Caritas.