Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Wątki Trissińskie w „Cabirii” (1914) Giovanniego Pastrone, superprodukcji włoskiego kina niemego

100%

Rusnak R.

|

nr 008

233-239

IT

L’articolo prende come obiettivo d’esame una delle produzioni più cospicue e poderose del cinema muto italiano, ossía "Cabiria" (1914) di Giovanni Pastrone, la quale viene considerata qui tanto come una messa in scena dell’ epoca di guerre puniche assai riuscita quanto come una manifestazione di certo tipo d’esperienze tipiche per gli italiami negli anni della spedizione conquistatrice in Libia. Uno dei modelli più significativi per la sua azione, oltre a quelli di Flaubert e Salgari, è stata "Sophonisba" di Gian Giorgio Trissino, un celebre dramma rinascimentale dal quale sono stati tratti alcuni personaggi, come Masinissa, Scipione e Sophonisba stessa, nonché avvenimenti essenziali, poi integrati con successo con la trama principale del film. Si esamina dunque in grosso modo la maniera in cui il racconto trissiniano viene trasferito sullo schermo tenendo presente prima di tutto di questioni come la visualizzazione della realtà antica, il semplificare dei conflitti morali e l’ostentazione del Pastrone nel trattare scene del sogno della principessa e della sua morte suicida.

2

Świat orientu w baśniach Bolesława Leśmiana. Wizja pisarza, odbiór czytelniczy i recepcja teatralna

88%

Uljasz A.

|

tom 14

378-390

PL

Tematem artykułu jest wizja świata orientu, zaprezentowana przez Bolesława Leśmiana w Klechdach sezamowych i w powieści Przygody Sindbada Żeglarza, a także recepcja czytelnicza i teatralna tych utworów. Cel autora opracowania stanowiły popularyzacja wizji pisarza w ujęciu problemowym i zbadanie jej odbioru. Przeanalizował utwory literackie Leśmiana, ich recenzje oraz inne związane z nimi materiały źródłowe. Poddał analizie szatę graficzną najważniejszych wydań obu książek. Przestudiował głosy, zarejestrowane na portalach czytelniczych, zwracając uwagę na ilość i treść wypowiedzi. Wiedzy o recepcji teatralnej dostarczyła analiza danych, wyszukanych na portalu e-teatr.pl, afiszów, plakatów i programów teatralnych, publikacji prasowych. Wyniki badań zsyntetyzowano w tekście publikacji. Z analizy materiału badawczego wynika, że baśnie Leśmiana dotąd cieszą się poczytnością wśród dzieci i dorosłych. Są wysoko oceniane przez czytelników. Adaptacje tych dzieł mają dużą popularność w teatrach. Odbiór Klechd sezamowych i Przygód Sindbada Żeglarza kształtuje otwartość na różnorodność kulturową u osób czytających książki i odwiedzających teatry

3

Śmiech – dialog – wywrotowość. Bachtin w recepcji antropologicznej

75%

Majbroda K.

|

tom 104

PL

Michaił Bachtin jest jednym z najbardziej wpływowych teoretyków filozofii i literatury. Jego refleksje i praca nad dialogiem oraz karnawałem zmieniły sposób czytania tekstów – zarówno literackich, jak i kulturowych. Celem artykułu jest umieszczenie recenzowanej książki w kontekście recepcji Bachtina w naukach społecznych i humanistycznych. Tytułowe triada: śmiech, dialog i wywrotowość to tropy w poruszaniu wielowątkowej myśli badacza literatury. Książka, która jest głównym punktem odniesienia dla tych rozważań, pokazuje, że różne elementy koncepcji karnawału Bachtina i jego teorii śmiechu mogą być bardzo dobrym punktem wyjścia do stworzenia nowoczesnych i skutecznych ram teoretycznych dla dyskursu i praktyki antropologicznej.

4

Powieść szachowa jako powieść historyczna. Nieco przewrotna alternatywa gatunkowa

71%

Graf P.

|

nr 5

47-61

EN

The article focuses on two purposes. On the one hand, it constitutes an attempt to redefine the genre of historical novel in the circumstances in which the attempts made so far have turned out to be insufficient. The new definition shifts the centre of gravity from structural features (which are impossible to be determined following the experience of the narrativization of history) to the poetics of reception. On the other hand, the article also has its interpretative purpose which entails complicating the results of the analysis through the scrutiny of the chess novel that multiplies the historicity of the literary work and triggers more questions to be raised. Thus, the article aims at an alternative description of historical prose as an important literary experience of today’s world.

PL

Artykuł realizuje dwa cele. Pierwszym z nich jest ponowne zdefiniowanie gatunkowe powieści historycznej w sytuacji, w której dotychczasowe próby opisania tej formy okazują się niewystarczające. Nowa definicja przenosi punkt ciężkości z cech strukturalnych (niemożliwych do ustalenia po doświadczeniu narratywizacji historii) na poetykę odbioru. Cel drugi, interpretacyjny, polega na skomplikowaniu uczynionych rozpoznań poprzez analizę powieści szachowej, która multiplikuje historyczność utworu i zmusza do postawienia innych pytań. Tym samym artykuł zmierza do alternatywnego opisu ważnego dziś doświadczenia literackiego, jakim jest proza historyczna.

5

Doktor Murek zredukowany, doktor Murek zrehabilitowany. Recepcja twórczości Tadeusza Dołęgi-Mostowicza wobec postrzegania literatury popularnej w polskich badaniach historycznoliterackich i refleksji krytycznej

63%

Poniatowska I.

|

tom 26: ERRARE HUMANUM EST. BŁĘDY W BADANIACH HUMANISTYCZNYCH, ICH RODZAJE I KONSEKWENCJE

113-126

EN

The article relates to selected issues in the reception of the works by Tadeusz Dołęga-Mostowicz in recent Polish literary research. The text is a reflection on what made the author of Trzecia płeć [The Third Sex] a subject of intense scrutiny by researches. It proposes that the popularity of Dołęga-Mostowicz stems not only from the fact that his works relate to topics which can attract contemporary readers. The article highlights that the biography of the author (as a witness of, and a participant in, his times), is so fascinating, that it becomes worthy of a separate reflection for readers and scholars, which is not a common occurrence for authors of popular literature. In the present article, the consideration of a position occupied by the author of Profesor Wilczur [Professor Wilczur] on the map of Polish literature is related to the exploration of the issue of over-interpretation of popular texts. It is also connected to the attempts at inscribing ‘the third one’ into the sphere of interpretative readings, to which the text does not entitle one. The article also discusses this in relation to the issue of anachronism in literary research, as well as to attributing a creative intention to an author of a literary text, which was not part of their original concept.

6

George Bernard Shaw on the Polish stage – a brief overview

63%

Suwalska-Kołecka A.

|

tom 4

213 - 220

PL

Głównym celem tego artykułu jest przedstawienie głównych aspektów recepcji twórczości George’a Bernarda Shaw w Polsce. Uważany za dramatopisarza, który wytyczył kierunek rozwoju współczesnego dramatu brytyjskiego, Shaw był witany entuzjastycznie przez polską widownię od początku dwudziestego wieku. Warszawa nosiła z tego powodu przydomek miasta shawiańskiego, a jego popularność osiągnęła apogeum w okresie międzywojennym. Po wojnie sztuki Shawa były często wystawiane, a lewicowe poglądy autora utożsamiano z obowiązującą linią polityczną partii. Rok 1989 i transformacja ustrojowa spowodowała zmniejszenie zainteresowania jego twórczością. Jego sztuki powracają ostatnio na polskie sceny poddane postmodernistycznemu recyclingowi.

EN

The main aim of this paper is to delineate the most crucial aspects of the reception of George Bernard Shaw’s plays in Poland. Shaw, believed to have set the direction of modern British drama, has been welcomed enthusiastically by Polish audiences since the beginning of the twentieth century. Warsaw was called a “Shavian city” and his popularity reached its peak in the years between the two World Wars. After WWII, Shaw’s plays were frequently staged and his political views were presented as being in line with the ruling party’s policies. The fall of Communism brought about a decline in his presence on Polish stages, but he reappeared recently in productions that dismantle his plays in postmodern ways

7

Gazeta Wyborcza on Czech literature and Czech authors in 1989–2019

63%

Rogoż M.

|

nr 2

75-93

PL

Na łamach „Gazety Wyborczej” w latach 1989–2019 zamieszczano artykuły przeglądowe, recenzje, reportaże, felietony i wzmianki, poświęcone rozmaitym aspektom życia kulturalnego w Czechach, szczególnie zaś współczesnej literaturze. Odnosiły się one zarówno do poszczególnych autorów, jak i miejsc oraz kwestii ideowych, powiązanych z literaturą czeską. Najwięcej pisano o twórczości tych autorów czeskich, którzy byli popularni i nagradzani, jak Hrabal, Kundera, Ota Pavel, Hašek, Havel, Čapek, Škvorecký. Popularyzowano także mniej znanych czeskich twórców literackich, jak Michal Viewegh, Irena Obermannova, Jachym Topol.

EN

During the three decades since 1989 Gazeta Wyborcza published a considerable number of articles, reviews, reports, essays (feuilletons) and news items about various aspects of Czech cultural life, especially contemporary literature (i.e. individual authors as well as issues and sites with literary connections). While a steady focus was kept on the work of the most popular, award-winning writers like Václav Hrabal, Milan Kundera, Ota Pavel, Jaroslav Hašek, Karel Čapek and Josef Škvorecký, Gazeta Wyborcza also promoted the fiction of Michal Viewegh, Irena Obermannová and Jáchym Topol

8

Mickiewicz nieogarniony. Rec.: Adam Mickiewicz. Twórczość. Vol. 1. Opracował Zespół: Zbigniew Przychodniak, Jerzy Borowczyk, Zofia Dambek-Giallelis, Elżbieta Lijewska, Alicja Przybyszewska. Warszawa 2019. „Bibliografia Literatury Polskiej »Nowy Korbut«”. T. 10

63%

Prussak M.

|

nr 3

243-251

PL

W omówieniu bibliografii podmiotowej Adama Mickiewicza opublikowanej w serii „Nowy Korbut” zamieszczono uzupełnienia, które można było uwzględnić dzięki ostatnim publikacjom zwierającym nieznane dotąd fakty i materiały. Upomniano się również o poszerzenie bazy XIX-wiecznych przekładów tekstów Mickiewicza, które mogłyby w istotny sposób zmodyfikować stan wiedzy na temat recepcji twórczości poety poza środowiskiem polskojęzycznym.

EN

In the presentation of Adam Mickiewicz’s subject bibliography published within the series of “Nowy Korbut” (“New Korbut”) contains supplements that could be allowed for due to the latest publications with unknown until now facts and materials. Additionally, it respects the enlarged collection of the 19th c. Mickiewicz’s translations into various languages that might substantially modify the state of research in the poet’s output reception outside Polish-speaking environments.

9

„Wszystko, co powiesz, może być użyte przeciwko Tobie”, czyli o odpowiedzialności etycznej filozofów za słowo pisane

63%

Janicka J.

|

nr 2(6)

35-47

EN

Providing the problems with the exegesis of the philosophers thought, the author tries to recog-nize the reasons of this situation. She contemplates both the purposeful beclouding as well as the impossibility of giving the precise expression of the object of cognition. The author indicates, that when the reader meets the article, the latter stops being the author`s own belonging, which gives rise to the matter of responsibility for the author`s words. It is of the utmost importance when the possible interpretations considers the authority and the historical context of re-reading of the philosophy text.

10

Recepcja europejskiej normy kanalizacyjnej PN EN-752 w Polsce

63%

Linczar P.

|

tom Nr 3 (47)

61--65

PL

Termin recepcja, zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego PWN [1] oznacza „przyjmowanie lub przyswajanie sobie czegoś". W pracach filologicznych jest on używany często i chętnie w tytułach prac dotyczących przyjęcia książek czy też różnego typu publikacji analizowanych autorów przez czytelników w poszczególnych krajach. W tym artykule, który nie jest pracą filologiczną, termin recepcja jest używany w odniesieniu do europejskiej normy EN-752 (Zewnętrzne systemy kanalizacyjne. Drain and sewer systems outside buildings). Warto, a nawet trzeba zadać sobie pytanie na ile zapisy, czy może jeszcze ogólniej mówiąc filozofia projektowania i eksploatacji systemów kanalizacyjnych sformułowana w tej normie generalnie dla całego obszaru Europy jest przyjmowana, rozumiana i na koniec stosowana w Polsce? Pytanie to jest bardzo aktualnym, gdyż ostanie lata przyniosły olbrzymie inwestycje w zakresie modernizacji i rozbudowy systemów kanalizacji zwłaszcza bytowo-gospodarczych, realizowane głównie w ramach Krajowego programu oczyszczania ścieków komunalnych (KPOŚK) i współfinansowane znacząco ze środków europejskich.

11

Sprawozdanie z międzynarodowej konferencji naukowej w Wiśle „Literatura obu Ameryk II”

63%

Fiedeń A.

|

nr 5(10)

432-435

EN

The report summarizes the International Academic Conference ‘Literature of Both Americas II’ (‘Literatura Obu Ameryk II’) which was held by the Faculty of Philology of the University of Silesia (Katowice) from 17 to 19 November 2014. It was the second conference of the series, which this time took place in picturesque Wisła and gathered researchers of migrant literature from both Poland and abroad. The multitude and variety of research areas presented not only supported their multidimensional exploration, but also once again showed that the issue of migrant literature in historical and literary research is reaching ever-widening circles. The conference in Wisła presented both a panoramic and detailed account of Polish literature in Canada and the United States, but still it paid attention to the need for focusing on the less explored issue of Polish literature in Latin and South America.

12

Zur (R)Evolution des Populären. Christian Kracht und seine Bedeutung für die Popliteraturforschung

63%

Jędrzejewski M.

|

tom 23

207-218

EN

The aim of the study is the analysis of the reception of the German writer Christian Kracht in the pop literature research. As empirical material were used selected scientific articles about the pop literature. At the beginning are an introduction and theoretical elaborations. The second part focuses on analytic considerations. At the end is a summary. The thesis is that Kracht is considered one of the most important representatives of the pop literature. He contributed significantly to a revolution of the literary stream and the beginning of the New German Pop Literature in the 90s.

13

„Try to praise the mutilated world”: Adam Zagajewski and the poetry of 9/11

63%

Cavanagh C. , Cavanagh C.

|

nr 6

14

Recepcja Norwida w latach 1939-1956

63%

Wojtasińska D.

|

tom 33

275-285

XX

Przemysław Dakowicz’s book “Lecz ty spomnisz, wnuku…” Recepcja Norwida w latach 1939-1956. Rzecz o ludziach, książkach i historii [“But you will remember, grandson…”. Reception of Norwid in the years 1939-1956. About people, books and history] (Warszawa: IBL PAN, 2011) is concerned with the reception of Norwid in the years 1939-1956 and shows it against the background of historical events and ideological debates of those times. In the initial parts of the book the author writes about Norwid’s influence on the formation of patriotism in the young generation during World War II, among others he mentions Krzysztof Kamil Baczyński; he also writes about war-time editions of writings by the author of Vade-mecum. In the further part of the book we read about ideological manipulations that Norwid works underwent in Poland after the war, and about the disputes in which circles having different outlooks on the world took part. We also receive information about the functioning of Norwid’s works on the publishing market of that time, and about the reception of Norwid during “the thaw”. The next chapter is focused on the confrontation of two models of reading the author of Silence – Julian Przyboś’s and Mieczysław Jastrun’s. Dakowicz’s book not only shows the models of reception of Norwid in the years 1939-1956, but also presents changes in Polish culture occurring in many planes. The author gathers various traces of reception, inspirations, debates and polemics around Norwid. Because of its subject-matter the book may prove to be interesting not only for those studying literature, but also for ordinary readers interested in Polish culture and history.

15

Impresje zaoceanicznego czytelnika

63%

Sabo R.

|

nr 5(10)

239-245

EN

The paper attempts to form a subjective judgment of literary events taking place in Poland after 1990. The author shares his observations on the literary works of Polish prose writers (Pilch, Karpowicz, Kuczok) focusing the reader’s attention on Joanna Bator’s novel Ciemno, prawie noc. The language of artistic expression becomes the main point of reference. On the basis of the analysis of these two prose works we put forward a thesis that post-Gombrowiczan language: the language of derision, grotesque, baroque elaborateness, has lost its popularity and now it is covering the reality rather than uncovering it. In turn, at the other extreme one may find Andrzej Stasiuk’s Opowieści galicyjskie. These are texts, narrations and stories which are suitable for reading; they can either delight or outrage. They stand on their own merits, so they do not need excessive analyses which interfere with the pleasure of reading.

16

Tropem Kapuścińskiego w Hiszpanii – o poszukiwaniu odniesień oraz dziennikarskich inspiracji

63%

Kolankowska M.

|

tom 18

|

nr 3

358-374

EN

The aim of the article is the search for the sources of fascination with Kapuściński’s oeuvre in the Spanish academic milieu. In the essay discussed were the examples of actions taken by the researchers in Spain and in Poland whose idea was to propagate the thoughts of the author of The Shadow of Sun. The article shows that Kapuściński’s reflections on the topic of the journalist and correspondent profession are still relevant and many Spanish journalists invoke them in their work in a direct or indirect manner.

PL

Celem artykułu jest poszukiwanie źródeł fascynacji twórczością Ryszarda Kapuścińskiego w hiszpańskim środowisku akademickim. W eseju omówiono przykłady Działań podejmowanych przez badaczy w Hiszpanii i w Polsce, których ideą było propagowanie myśli autora Hebanu. Artykuł wskazuje, że refleksje Kapuścińskiego na temat zawodu reportera i korespondenta są wciąż aktualne, a wielu hiszpańskich dziennikarzy odwołuje się do nich w swojej pracy w sposób bezpośredni lub pośredni.

17

Клинический случай нового Раскольникова в романе Текст Дмитрия Глуховского

51%

Ermashova I.

Przegląd Rusycystyczny

|

2024

|

nr 1 (185)

101-115

EN

This article is devoted to the novel TEXT by Dmitry Glukhovsky and is especially focused on its reading in an interdisciplinary manner. It is a kind of attempt to compare evaluative readings and judgments, which mainly affect the intertextuality of the novel (a parallel with Raskolnikov), the modern realities of Russia and the problems of technical evolution. This analysis considers the artistic embodiment of the PSTR in modern prose, in the Text, and contributes to the relationship between literature and medical humanities.

PL

Niniejszy artykuł poświęcony jest powieści „Tekst” Dimitrija Glukhovsky’ego, w szczególności koncentruje się na jej interdyscyplinarnym odczytaniu. Jest to pewna próba zestawienia szacunkowych odczytań i sądów, które dotykają głównie intertekstualności powieści (paralele z Raskolnikowem), współczesnych realiów kraju i problemów ewolucji technicznej. Niniejsza analiza bada artystyczne wcielenie zespołu stresu pourazowego we współczesnej prozie, w „Tekście”, i przyczynia się do wzajemnych relacji między literaturą a humanistyką medyczną.

RU

Данная статья посвящена роману Дмитрия Глуховского Tекст, а именно его прочтению в междисциплинарном ключе. Это некая попытка выравнивания оценочных прочтений и суждений, которые в основном затрагивают интертекстуальность романа (параллель с Раскольниковым), современные реалии страны и проблемы технической эволюции. Настоящий анализ рассматривает художественное воплощение ПСТР в современной прозе, в Тексте, и вносит вклад во взаимосвязь литературы и гуманитарных медицинских наук.

18

O wartościach w świetle swobodnych wypowiedzi uczniów. Przestrzeń aksjologicznego projektowania sytuacji lekturowej

51%

Sporek P.

|

2018

|

nr 7

129-140

EN

The following text concerns values revealated in free student’s opinions. The first point of reference for the issue mentioned above was to search for the axiological image of young generation. The second point of reference is the presence of values in the teaching of the Polish literature and language. Further part of the text describes the koncept of planning the lesson based on the use of students’ opinions (open interpretations), which if organised in a planned and conscious way, could stimulate students’ participation and facilitate reading while dealing with literature discussed at school. Materials obtained this way show the axiological thinking of young people. The way the axiological thinking of young people mentioned in the topic has been discussed in reference to the exemplifying material, which constituted the record of student’s opinions gathered during Polish language classes regarding the very first reception of a literary text chosen for discussion. These selected cultural texts are: The Old Man and the Sea by Ernest Hemingway, Córka czarownic by Dorota Terakowska and Troy directed by Wolfgang Petersen. In the conclusion the author drew attention to the importance of free student’s statements for cultural and literary education and to discover the axiological diagnoses of students.

PL

Tekst artykułu skupia się wokół zagadnienia wartości, które ujawniają się w swobodnych wypowiedziach uczniowskich. Jego pierwsza część ogniskuje się wokół badań nad aksjologią wśród uczniów. Druga odnosi kwestie związane z wartościami do problemów dydaktyki literatury. Dalsza część artykułu opisuje koncepcję wykorzystania swobodnych wypowiedzi uczniowskich dla potrzeb kształcenia kulturowo – literackiego oraz służy prezentacji świata rozpoznań aksjologicznych, które ujawniają się w konfrontacji uczniów z rozmaitymi tekstami kultury. Na potrzeby niniejszego artykułu zaprezentowane zostały uczniowskie świadectwa odbioru takich dzieł jak Stary człowiek i morze Ernesta Hemingwaya, Córka czarownic Doroty Terakowskiej oraz filmu Troja w reżyserii Wolfganga Petersena. W zamknięciu tekstu autor zwraca uwagę na rolę i znaczenie tak organizowanych swobodnych wypowiedzi dla odkrywania uczniowskich sposobów wartościowania świata oraz realizacji założeń kształcenia kulturowo-literackiego.

19

Les inspirations maeterlinckiennes dans l’oeuvre de Bolesław Leśmian

51%

Vandenborre K.

|

tom LXX

217-231

EN

The present article has to be understood as a first introduction on Maurice Maeterlinck’s influence on Bolesław Leśmian’s work in general. The topic being quite broad, the focus is on theater and more precisely on the connection between Pelleas and Melisande (1892) and Possessed Violin Player (1911–1912). In order to understand this intertextual parallel, biographical and historical context as well as theoretic and philosophical relations is also examined in the first and the second parts of the article. The comparison reveals striking connections, relying mainly on theater which aims to be exclusively suggestive.

20

„Sytuacja specyficzna” – konserwacja zabytkowego ogrodu

51%

Conan M. H.

|

nr 1

5-27

PL

Stawiając sobie za cel w rozważaniach na temat konserwacji ogrodów wyjście poza debaty wokół jej metod, artykuł prezentuje znamienne projekty konserwatorskie z terenu Chin i Japonii. Z każdym pokrótce przedstawianym przykładem autor wprowadza stopniowo konceptualny rodzaj analizy. Zostaje sformułowanych kilka szczegółowych pytań dotyczących relacji między stosunkiem odwiedzających zabytkowe ogrody do historii, obrazowaniem przeszłości i rodzajem odbioru, jaki te miejsca wywołują. Różnice kulturowe pomiędzy Azją Wschodnią a Zachodem dają podstawy, by poddawać w wątpliwość traktowanie wszystkich ogrodów w kategoriach zabytku oraz odwoływanie się do projektu historycznego ogrodu jako jego kwintesencji. W artykule podjęto próbę zdefiniowania konserwacji historycznego ogrodu jako tworzenia „specyficznej sytuacji” i przekonania czytelnika do tej koncepcji.

EN

In order to move discussions about garden conservation beyond current debates about methods, this essay turns to highly significant garden conservation projects in China and Japan. It incrementally introduces a conceptual frame of analysis as each new example is briefly discussed. As a whole it raises a few precise questions about the relationships between public attitudes towards past history, representations of the past and reception of historic gardens. Cultural differences between East Asia and the West also allow calling into question the assimilation of all gardens to monuments as well as the reliance on design as the essential feature of any historic garden. The paper defines and argues for “situation-specific” historic garden conservation.