W pracy oceniono potrzeby nawożenia azotem jabłoni, pozwalające na minimalizację zużycia nawozów przy osiągnięciu optymalnego wzrostu drzew oraz wczesnego i obfitego plonowania. Doświadczenie przeprowadzono w latach 1994-2008 na jabłoniach odmiany Šampion okulizowanych na podkładce M.9, rosnących na glebie typu mada, wykazującej skład pyłu ilastego w rozstawie 3x1 m. Zastosowano pięć kombinacji nawożenia: (1) N - 0 (bez azotu, kontrola); (2) N - 50 (50 kg N∙ha-1, jednorazowo wiosną na całej powierzchni); (3) N - 100 (100 kg N∙ha-1, jednorazowo wiosną na całej powierzchni); (4) N - 50+50 (50 kg N∙ha-1 wczesną wiosną+50 kg N∙ha-1 około 5 tygodni później na całej powierzchni); (5) N - 50 herb. (50 kg N∙ha-1 wiosną tylko na pasach herbicydowych). Jako nawóz azotowy zastosowano saletrę amonową. Badania wykazały, że wzrost drzew mierzony polem przekroju poprzecznego pnia nie zależał w sposób istotny ani od dawki, ani od sposobu nawożenia azotem. Nawożenie azotem nie miało też wpływu na sumę plonów z drzewa za lata (1995-2008). Identyczną sytuację odnotowano w przypadku wskaźnika intensywności owocowania wyrażonego stosunkiem sumy plonów 1995-2008 do pola przekroju poprzecznego pnia mierzonego wiosną 2009 roku. Zarówno dawka, jak i sposób nawożenia azotem nie miały również wpływu na średnią masę owocu.
EN
The objective of study was to assess the needs of nitrogen fertilization in apple orchards and to define an optimal rate and mode of fertilizer application, at simultaneous optimum growth and cropping of the trees. The experiment was carried out in Warsaw-Wilanów on alluvial loamy soil in the years 1994-2008. In autumn 1993 Šampion apple trees on M.9 rootstock were planted at 3x1 m spacing. Beginning from 1994 different fertilizer treatments were applied: (1) N - 0 (control, without nitrogen); (2) N - 50 (50 kg N∙ha-1, applied in early spring on the whole soil surface); (3) N - 100 (100 kg N∙ha-1, in early spring on the whole soil surface); (4) N - 50+50 (50 kg N∙ha-1 in early spring+50 kg N∙ha-1 5 weeks later, on the whole surface); (5) N - 50 herb. (50 kg N∙ha-1 on herbicide strips only, in early spring). Nitrogen was applied as ammonium nitrate. Neither the rate nor mode of N fertilization showed any effect on the growth of trees. Nitrogen fertilization did not affect the cumulated yield of apple trees and mean fruit weight for the years 1995-2008. Cropping efficiency coefficient for 14 years of bearing (1995-2008), calculated in relation to the trunk cross-section area in spring 2009, did not depend on N fertilization, either.