Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Promieniowanie gamma w wodach Pomorza

100%

Janukowicz H.

|

tom Nr 6

57-64

EN

Water semples representing sea water, river water, reservoir water, drinking water and underground water were studied by use of the gamma ray spectral analisis. Only gamma emitters in the (228)U and (232)Th series and (40)K were detected. No fission product was detected with specific activity 0,1 Bq/kg. The present data could be the base line for future monitoring of the radioactivity released from a nuclear plants. The variation of detected specific activities may be due to geological differences and the effect of plants.

2

Nowe sposoby przeciwdziałania zagrożeniu pochodnymi radonu w kopalniach

100%

Skowronek J.

|

tom T. 55, nr 2

28-31

PL

Zagrożenie powodowane promieniotwórczością w niektórych kopalniach nieuranowych jest faktem. Dotyczy to również kilku kopalń węgla kamiennego. Przeprowadzone badania wykazały, że przy zastosowaniu odpowiednich prostych zabiegów profilaktycznych promieniotwórczość krótkookresowa, na którą są eksponowani górnicy, może być skutecznie ograniczona, utrzymana nawet poniżej minimalnych wartości przewidzianych w odpowiednich przepisach.

EN

The hazard caused by radioactivity in some non-uranium mines is a fact. It refers also to some hard coal mines. the carried out testa proved that when using proper simple preventive treatment a short duration radiation, to which miners are exposed, can be effectively limited and maitained even below the minimum values forseen by pertinent regulations.

3

Fosfogips apatytowy i jego właściwości wiążące

88%

Dankowski M.

|

tom nr 1

89-94

4

Czy powinniśmy obawiać się odpadów radioaktywnych?

88%

Strupczewski A.

|

tom Nr 9

5--10

PL

Zanim przystąpimy do oceny zagrożenia ze strony odpadów promieniotwórczych, trzeba sobie zdać sprawę, że cała Ziemia pełna jest pierwiastków ulegających rozpadom radioaktywnym i to wcale nie wskutek awarii w Czarnobylu. Kilkadziesiąt izotopów promieniotwórczych rozpada się w naszym środowisku naturalnym, na przykład potas K-40, stanowiący nieodłączną część mleka, które tylu ludzi pije - i które jest tak zdrowe, gdy niemowlę ssie je z piersi matki. Jedyna możliwość by zmniejszyć radioaktywność mleka, to dodać do niego wody, ale nawet i w zwykłej wodzie są rozpuszczone pierwiastki emitujące promieniowanie.

5

Sezonowe zmiany aktywności radonu w pomieszczeniach mieszkalnych

75%

Dołhańczuk-Śródka A. , Ziembik Z. , Chalecka E. , Wacławek M.

|

tom Vol. 15, nr 1

61-68

PL

Przedstawiono wyniki pomiarów aktywności 222Rn wykonanych przez uczniów Gimnazjum w Strzeleczkach, którzy pod kierunkiem nauczyciela chemii umieszczali w swoich domach (znajdujących się na terenie gminy Strzeleczki) na okres 2 miesięcy detektory śladowe. Pomiary powtarzano dwukrotnie: w sezonie zimowym i w letnim 2007 roku. Do pomiaru aktywności 222 Rn wykorzystano metodę detektorów śladowych, którymi były klisze typu LR-115 firmy Kodak, czule na promieniowanie alfa. Pomiary wskazują, że wszystkie z ww. mieszkań spełniają obowiązujące zalecenia Komisji Europejskiej z dn. 2 1.02.1990 r. (Commission Recommendation 90/143/Euratom) dotyczące dopuszczalnych aktywności radonu. Przeprowadzone pomiary umożliwiły ocenę zagrożenia radonem w badanym regionie, dodatkowym efektem przedsięwzięcia było rozpropagowanie wśród młodzieży i mieszkańców gminy wiedzy na ten temat.

EN

The results of 222Rn activity measurements in apartment rooms were described. The data were obtained by pupils from junior high school in Strzeleczki, Opole Silesia, Poland, who under guidance of chemistry teacher placed trace detectors in their apartments. The 2 month measurements were repeated twice, first time in winter and second time in summer 2007. For 222Rn activity measurements the trace detectors method was chosen, using Kodak LR-115 films. The results showed that in all of apartments examined the Rn activity did not exceed the European Commission recommendations (Commission Recommendation 90/143/Euratom, 21.02.1990). The measurements performed allowed to assess the Rn risk in the region investigated. Additionally, the knowledge about Rn hazard was distributed among commune citizens.

6

Health risk profile for terrestrial radionuclides in soil around artisanal gold mining area at Alsopag, Sudan

75%

Idriss H. , Salih I. , Alaamer A. S. , AL-Rajhi M. A. , Osman A. , Adreani T. E. , Abdelgalil M. Y. , Ali N. I.

|

tom Vol. 66, no. 4

673–-681

EN

This study shows the assessment of radiation hazard parameters due to terrestrial radionuclides in the soil around artisanal gold mining for addressing the issue of natural radioactivity in mining areas. Hence, the levels 238U, 232Th, 40K and 226Ra in soil (using gamma spectrometry), 222Rn in soil and 222Rn in air were determined. Radiation hazard parameters were then computed. These include absorbed dose D, annual effective dose E, radium equivalent activity Raeq, external hazard Hex, annual gonadal dose equivalent hazard index AGDE and excess lifetime cancer risk ELCR due to the inhalation of radon (222Rn) and consumption of radium (226Ra) in vegetation. Uranium (238U), thorium (232Th) and potassium (40K) averages were, respectively, 26, 36 and 685 Becquerel per kilogram (Bq kg-1). Soil radon (4671 Bq m-3) and radon in air (14.77 Bq m-3) were found to be less than worldwide data. Nevertheless, the average 40K concentration was 685 Bq kg-1. This is slightly higher than the United Nations Scientific Committee on the Effects of Atomic Radiation average value of 412 Bq kg-1. The obtained result indicates that some of the radiation hazard parameters seem unsavory. The mean value of absorbed dose rate (62.49 nGy h-1) was slightly higher than average value of 57 nGy h-1 (~ 45% from 40K), and that of AGDE (444 lSv year-1) was higher than worldwide average reported value (300 lSv year-1). This study highlights the necessity to launch extensive nationwide radiation protection program in the mining areas for regulatory control.

7

Ocena in situ radioaktywności materiałów budowlanych w turystycznym centrum spacerowym Wrocławia

75%

Sołecki A. , Nowak K. , Śliwiński W. , Tchorz-Trzeciakiewicz D.

|

tom R. 15, NR 2

141--148

PL

Za pomocą przenośnego gainma-spektrometru RS-320 wykonano pomiary mocy dawki promieniowania gamma DK,ii,Tn [nGy/h], generowanej przez naturalne materiały kamienne oraz zawartości uranu, toru i potasu. W pierwszym etapie badań zmierzono zmienność mocy dawki w zależności od grubości warstwy płytek granitowych. Stwierdzono, że w miarę wzrostu miąższości warstwy do wartości 8,4 cm następuje stopniowy wzrost mocy dawki do wartości 84 nGy/h. Powyżej miąższości 8,4 cm dalszy wzrost miąższości warstwy nie powoduje widocznego wzrostu mocy dawki promieniowania gamma, a niewielkie kilkuprocentowe wahania związane są z naturalną zmiennością składu płytek. W drugim etapie badań przeprowadzono pomiary mocy dawki promieniowania gamma DK. u, Th [nGy/h], generowanej przez naturalne materiały kamienne, zastosowane do budowy promenady na ulicy Świdnickiej we Wrocławiu. Pomiary wykonano w trzech profilach wysokościowych. Pierwsza seria pomiarów, wykonana bezpośrednio na płytach kamiennych, wykazywała znaczne zróżnicowanie mocy dawki promieniowania gamma, wahające się w przedziale od 107,4 nGy/h dla bazaltów do 173,0 nGy/h dla czerwonych granitów. Pomiary wykonane na wysokości 0,5 i 1,0 m wskazują na stopniowe uśrednianie wyników, wynikające z nakładania się efektów przylegających do siebie pasów wykonanych z różnych materiałów kamiennych. Gamma-spektrometryczne pomiary in situ umożliwiają bardziej wszechstronną analizę zagrożeń radiacyjnych niż klasyczne pomiary laboratoryjne materiałów budowlanych. Jest to możliwe dzięki pomiarowi końcowego efektu radiacyjnego wynikającego z różnych rozmiarów i geometrii badanych budowli.

EN

Absorbed radiation dose of terrestrial gamma dose rate DK, u, n. [nGy/h] emitted by building stone has been measured using RS-320 gamma-spectrometer. Also uranium, thorium and potassium content has been measured. In the first stage relation of emitted dose to the thickness of granite tiles layer has been measured and analyzed. Dose increase is evidently related to the layer thickness in the range below 8.4 cm. Later on, further increase of granite layer thickness does not result in significant increasing trend in gamma dose and observed variation is related to natural differences in composition of granite tiles. In the second stage measurements on the promenade of the Świdnicka street in Wrocław have been carried out in the place where various stone materials (basalt, granodiorite, red and grey granite) have been used. In the case of measurements located directly on the promenade surface gamma dose range varied from 107.4 nGy/h (basalt) to 173.0 nGy/h (red granite). Measurements at the altitude of 0.5 and 1.0 m resulted in more averaged values due to influence of adjacent less radioactive stones. In situ gamma-spectrometric measurements seem to be more effective tool of radiological risk assessment than traditional laboratory analyses of building stones due to the possibility of analyzing finał result of various geometries and thicknesses of measured constructions.

8

Radowa gorączka

63%

Pospieszny T. , Wajs-Baryła E. , Nowak I.

|

2024

|

tom [Z] 78, 1-2

71--100

EN

When Marie Skłodowska-Curie began research on the radiation of uranium compounds discovered by Henri Becquerel, she uncovered two new chemical elements, sparking a revolution in atomic science. From the very beginning, radium was hailed as a miraculous element; itssalts emitted heat, colored porcelain and glass, and emitted a unique glow. Radium quickly found applications in medicine, where it was not only used to treat diseases but also employed in „mild radium therapy” for preventive purposes. Radium, however, possessed not only healing properties but also purported to have the ability to beautify, rejuvenate, prevent, and captivate. A global „radium fever” ensued, leading to the addition of radioactive salts to almost all everyday products. The stories of the „radium girls” and golfer Eben Byers, however, cast a shadow over the fame of radium.

9

Gamma-spektrometria jako metoda weryfikacji i zwiększenia dokładności dokumentowania parametrów radiologicznych surowców mineralnych w złożu

63%

Solecki A. , Nowak K. , Śliwiński W. , Tchorz-Trzeciakiewicz D.

|

tom R. 52, nr 6

38-44

PL

Porównano gamma-spektrometryczne pomiary aktywności 40K oraz izotopów z szeregów rozpadu 238U i 232Th wykonane spektrometrem RS230 in situ w zakładach eksploatujących złoża surowców mineralnych z wynikami laboratoryjnymi CLOR. Kombinacja tych wyników w formie wskaźników aktywności f1 i f2 jest podstawą oceny bezpieczeństwa materiałów budowlanych. Przy pomocy radiometru EKO-D mierzono całkowitą (obejmująca promieniowanie kosmiczne) moc dawki równoważnej promieniowania gamma. Wykazano, że dokładność pomiarów in situ jest porównywalna z wynikami analiz laboratoryjnych i że pomiary całkowitej mocy dawki równoważnej promieniowania gamma wykonywane przy użyciu radiometru EKO-D mogą być w wielu wypadkach wystarczające do oceny bezpieczeństwa materiału budowlanego.

EN

In situ gamma spectrometric measurements of 40K, 238U and 232Th series activity performed by means of RS230 radiometer have been compared with standard CLOR laboratory analyzes. Combination of these parameters in form of f1and f2 activity indices is crucial for radiological safety assessment of building material. Total gamma dose rate (including cosmic radiation) has been measured by means of EKO-D radiometer. Obtained results indicate that in situ measurements are comparable with laboratory analyzes and total gamma dose rate measured by means of EKO-D radiometer can be used for radiation safety estimation.

10

Rewolucja w nauce : odkrycie polonu i radu

63%

Pospieszny T.

|

2024

|

tom [Z] 78, 1-2

15--35

EN

The history of radioactivity is inextricably linked with the figures of Marie Skłodowska-Curie, Pierre Curie and Ernest Rutherford. Without a trace of exaggeration, it should be admitted that we owe the knowledge of this phenomenon to them. Thanks to their work and genius, the radiation emitted by the „strangeˮ elements has gained notoriety in the scientific world. Over time, they were joined by other researchers, expanding the foundations of the new science and building a huge palace on them. They also emphasized the practical use of radioactive elements. And although the phenomenon itself was discovered in 1896 by Antoine Henri Becquerel, the birth of radioactivity should be attributed to the pioneering work of Rutherford and the Curies. The discovery of polonium and radium by Marie and Pierre Curie marked the beginning of a fascinating journey that led humanity into the atomic age. Thanks to them, the alchemists’ dream came true.

11

Kruszywa z żużla powstającego przy produkcji miedzi i możliwości ich wykorzystania w świetle wymagań ochrony środowiska

63%

Rajczyk K. , Rolka G. , Gambal P.

|

tom R. 9, nr 27

84--94

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań promieniotwórczości naturalnej kruszyw wyprodukowanych w KGHM Metraco S.A. z żużla powstającego przy produkcji miedzi. Porównano poziom aktywności promieniotwórczej kruszyw naturalnych i sztucznych oraz surowców i materiałów budowlanych. Zwrócono szczególną uwagę na właściwości kruszyw z żużla pomiedziowego w świetle wymagań ochrony środowiska oraz pod kątem jego przydatności dla budownictwa drogowego. Oceniono możliwość zastosowania odpowiednich frakcji kruszyw pomiedziowych jako substytutu kruszyw naturalnych do produkcji betonów samozagęszczalnych.

EN

In this elaboration, the results of testing the aggregates natural radioactivity, produced by KGHM Metraco form slag originated from production of copper, were shown. The level of natural and artificial aggregates as well as raw and building materials radioactivity was compared. The attention was focused on the properties of copper slag aggregates in terms of environmental protection as well as their utility in road engineering. The possibility of using appropriate copper slag aggregates fractions against natural aggregates to SCC was evaluated.

12

Oblicza jodu - jego suplementacja w czasie zagrożenia konfliktem zbrojnym

63%

Martula E. , Morak-Młodawska B. , Jeleń M.

|

tom nr 4

25--27

PL

Wojna rozgrywająca się za wschodnią granicą Polski sprawiła, że coraz bardziej martwimy się o swoje bezpieczeństwo, zdrowie i życie. Znając historię, zdajemy sobie sprawę z realnego zagrożenia, jakie stanowi, niefunkcjonująca już, elektrownia jądrowa znajdująca się w Czarnobylu na terenie Ukrainy. Sytuacja ta sprawiła, że z aptecznych półek, po awarii w tejże elektrowni, we wzmożonym tempie zaczął znikać płyn Lugola - substancja podawana ludziom w latach 80. XX wieku. Należy zdać sobie jednak sprawę z tego, czym jest ten preparat i czy zażywanie go chroni człowieka przed szkodliwymi skutkami promieniowania. Dodatkowo należy zastanowić się, czy wydarzenia rozgrywające się obecnie na terenie Czarnobyla są realnym zagrożeniem dla zdrowia Polaków. Niniejszy artykuł jest odpowiedzią na te rodzące się pytania. Przybliża czytelnikowi najważniejsze informacje dotyczące jodu, zasadności jego suplementacji oraz korzystnych i negatywnych jej skutków.

EN

The war which is going on beyond Poland’s eastern boarder has made us increasingly concerned about our safety, health and lives. Knowing our history, we are aware of the threat posed by non-functioning nuclear power plant located in Chernobyl, Ukraine. Due to this situation, Lugol’s iodine, a solution administered to people in the 1980s, began to disappear at an increased rate from pharmacy shelves after the failure of the power station. However, it is important to realise what this preparation is and whether taking it protects humans from harmful effects of radiation. Additionally, it should be considered whether the events currently occurring in Chernobyl pose a real threat to the health of Poles. This article answers these emerging questions, presenting the most important information on iodine, rationale behind its supplementation as well as its beneficial and negative effects.

13

Radioactivity of some building and raw materials used in Croatia

63%

Sofilić T. , Barišić D. , Sofilić U. , Đuroković M.

Polish Journal of Chemical Technology

|

2011

|

tom Vol. 13, nr 3

23-27

EN

In the present study, the activity concentrations of 226Ra, 232Th, 40K in some building and raw materials used in Croatia were measured by using a gamma-ray spectrometer with the HPGe detector. The average activity concentrations of the studied different building and raw materials ranged from 11.6 š 1.7 (concrete) to 251.2 š 25.7 Bqkg-1 (GBFS), 14.0 š 2.7 (concrete) to 54.4 š 8.3 (coal fly ash) and 147.2 š 19.0 (concrete) to 773.7 š 82.0 Bqkg-1 (tuff) for 226Ra, 232Th and 40K, respectively. Radium equivalent activity, activity concentration index, absorbed gamma dose rate indoor due to the external exposure and corresponding annual effective dose were determined to estimate the exposure risk arising due to the use of these building and raw materials.

14

Maria Skłodowska-Curie i nagrody Nobla

51%

Pospieszny T.

|

2024

|

tom [Z] 78, 1-2

37--57

EN

Marie Skłodowska-Curie is the only woman awarded the Nobel Prize twice: in physics in 1903 and in chemistry in 1911. She is also the only person to have received these awards in two different scientific disciplines. It is worth noting, however, that she almost did not receive any of them. In 1903, only Pierre Curie and Antoine Becquerel were nominated for the Nobel Prize. It was claimed that Marie Skłodowska-Curie was only her husbandʼs assistant. Thanks to the intervention of Pierre Curie, Marie was also appreciated. In 1911, Madame Curie was nominated for the Nobel Prize in Chemistry, but after French newspapers revealed her affair with Paul Langevin, some Swedish scientists demanded that she resign from receiving the prize. Strength of character, courage and independence made Marie Skłodowska-Curie not give in to attacks from public opinion and lies, and she received both Nobel Prizes with dignity, thus creating her legend.

15

Analysis of AP1000 radioactive material release accidents with MELCOR Accident Consequence Code System (MACCS)

51%

Niewiński G. , Stępień M. , Góral K.

|

tom Vol. 97, nr 5

446--454

EN

The probable introduction in the medium term of nuclear energy into the Polish national power system has become a source of anxiety in society. While Poland already has a research nuclear reactor (acronym: MARIA) at the National Center for Nuclear Research in Świerk, near Warsaw, issues regarding safety and the possible consequences of an accident in the first baseload nuclear power plant have triggered public debate. As part of the licensing process of any newly designed reactor, scenarios for a range of accidents at the plant together with their consequences must be modeled, analyzed and presented in the licensing documentation. In this context a model was built based on a complex set of data - including data provided by the reactor manufacturer, location and environmental data, weather conditions and possible accident scenarios to perform simulations with a computational tool called MELCOR Accident Consequence Code System (MACCS). MACCS is used to perform accident-related calculations, including release of radioactive material to the atmosphere and short and longterm consequences. The analysis involved releases of radioactive material from an AP1000 nuclear reactor assumed to be located on the Polish seacoast and demonstrates that the lethality and incidence of cancer caused by radioactive release are significantly lower than natural.

16

Zawartość Cs-137 w wybranych ekosystemach leśnych w Polsce

51%

Kwapuliński J. , Fischer A. , Królak E. , Grieger D. , Surma M.

|

tom R. 17, nr 2

70-74

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań nad występowaniem Cs-13 7 w wybranych obszarach Polski. Jako bioindykator zawartości Cs-137 wykorzystano szpilki świerka, kosodrzewinę, mchy, porosty i grzyby. Stężenie Cs-137 było oznaczane na złożu AMP (fosforomolibdenianu amonowego). Pobór prób był przeprowadzony w okolicy Siedlec. Zawartość Cs-137 w mchach i porostach zmieniała się odpowiednio od 3,37 Bq/kg do 343 Bq/ kg oraz od 3,6 Bq/kg do 174 Bq/kg. W okresie pozyskiwania prób i oznaczeń opad całkowity Cs-127 wynosił 74 Bq/m2miesiąc w Tatrach i 82 Bq/m2miesiąc w Karkonoszach. Przeciętna zawartość Cs-137 w grzybach, mchach i porostach była zróżnicowana w zależności od gatunku. Przeciętne zawartości Cs-137 wzrastały w funkcji wysokości położenia siedliska. Na obszarach górskich radioaktywność Cs-137 była wyższa w porównaniu do terenów nadmorskich.

EN

In the paper the results Cs-137 at some region of Poland were presented. As bioindicator Cs-137 content can one to involve the spruce needles, dwarf mountain pine, mosses, lichens and mushrooms. The concentration of Cs-137 were determined by mean layer of AMP (phosphoromolibdate ammonium). The samples were collected near town Siedlce. Cs-137 contents in mosses and lichens changed from 3,4 Bq/ kg to 343 Bq/kg and from 3,6 Bq/kg to 174 Bq/kg. In the period of investigation fallout of Cs-137 was equal 74 Bq/m2mounth in Tatra Mountains and at Karkonosze Mountain likely about 82 Bq/m2mounth. The average Cs-137 radioactivity in mushrooms, mosses, lichens were different in relation to their species. The average Cs-137 contents was higher of altitude place site. Moreover on the mountain areas Cs-137 radioactivity was higher in comparison to Baltic Region.