The objective of this study is to theoretically define and distinguish between a radio play and radio production. Hence the first part of the paper characterizes the individual components of a radio production (speech, music, sound and silence), its performativity and its basic building block — the acoustic situation arising out of the interaction between the acting and the sound production. In the next section the radio production is considered as a sound composition (by theoretical passages on montage and time and space phenomena) and finally the historical roots of this radio work are also referred to. The second half of the study focuses on the radio play, which it endeavours to analyse primarily on the basis of its relationship to the theatre play. The study then goes on to examine both the structural elements and the types of radio plays and the secondary processes involved in the creation of this literary work: adaptation and dramatization.
This article is devoted to Maria Wiercińska’s work from 1946–1952, when the theatre actress and director focused on radio, first in Łódź and then in Wrocław. It presents the results of research based on Wiercińska’s manuscript listing her radio works of that time and on the script of her radio play Niebezpieczne życie (Dangerous Life, written and first broadcast in 1935 under the direction of Michał Melina), which has not been analysed or published to date. The extant script dates from 1946, when Wiercińska directed the radio play herself (broadcast in 1947). Thanks to the author’s notes and edits, it is possible to reconstruct her understanding and enactment of the principles of performance art in the new medium. These sources, as well as Wiercińska’s correspondence, confirm that radio was her passion, showing the place of radio work in her artistic output and the influence of her experience in recitation on her work with the microphone. The perspective of micro-history enables a thorough examination of this form of Wiercińska’s work, casting light on this somewhat forgotten figure. The article broadens the knowledge about women who co-created Polish theatre in the 20th century.
PL
Tekst poświęcony jest twórczości Marii Wiercińskiej z lat 1946–1952, kiedy aktorka i reżyserka skupiła się na pracy dla radia, najpierw w Łodzi, potem we Wrocławiu. Źródłem badawczym jest rękopis Wiercińskiej, porządkujący prace radiowe oraz tekst jej słuchowiska Niebezpieczne życie (1935, premiera radiowa w reżyserii Michała Meliny w tym samym roku), dotychczas nieanalizowany i niepublikowany. Zachowany scenariusz pochodzi z 1946, wtedy Wiercińska sama reżyserowała słuchowisko (emisja 1947). Egzemplarz z notatkami i skreśleniami autorki umożliwia prześledzenie, jak rozumiała i realizowała zasady twórczości w nowym medium. Wymienione źródła oraz korespondencja Wiercińskiej potwierdzają, że radio było jej pasją, pokazują miejsce prac radiowych w jej dorobku i wpływ doświadczeń w dziedzinie recytacji na pracę z mikrofonem. Perspektywa mikrohistorii pozwala dokładnie zbadać wybraną formę działalności twórczej artystki nieco zapomnianej. Artykuł poszerza wiedzę o kobietach współtworzących polski teatr w XX wieku.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.