Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Metaforyka choroby jako sposób obrazowania procesów społecznych w dyskursie rosyjskiego radykalnego prawosławia

100%

Zemszał P.

Przegląd Rusycystyczny

|

2024

|

nr 2 (186)

117-133

RU

Метафоры, связанные с феноменом болезни на протяжении столетий использовались в различных дискурсах для изображения социальных процессов, которые, по мнению отправителя, требуют срочных мер по исправлению ситуации. Особую популярность они приобрели примерно в середине XIX века в результате динамичного развития интереса к биологическим и медицинским наукам, а затем под сильным влиянием материалистического и сенсуалистического взгляда на мир. Интересно, что этот тип метафоры также интенсивно эксплуатируется в духовно-религиозном дискурсе, в случае данного исследования – в дискурсе радикального русского православия. Было проанализировано почти 800 текстов на предмет встречаемости концептуальной метафоры с исходным доменом БОЛЕЗНЬ; выявленные реализации были разделены на семантические категории, соответствующие различным аспектам описываемой в дискурсе действительности. Оказалось, что метафора болезни находит очень широкое применение в исследуемом дискурсе, являясь важным средством формирования установок аудитории и в случае религиозного дискурса.

EN

Metaphors associated with the concept of disease have been used in various discourses for centuries to depict social processes that, in the opinion of the sender, require urgent corrective action. It became particularly popular around the mid-nineteenth century due to the rapid development of interest in the biological and medical sciences, and later due to the strong influence of a materialist and sensualist view of the world. Interestingly, this type of metaphor is also intensively exploited by denominational discourse, in the case of this study the discourse of radical Russian Orthodoxy. Almost 800 texts were analysed for the occurrence of the conceptual metaphor CHOROBA; the identified realisations were divided into semantic categories corresponding to different aspects of the reality described in the discourse. It turns out that the disease metaphor finds a very wide application in the studied discourse, being an important means of shaping the audience's attitudes also in the case of religious discourse.

PL

Metaforyka związana ze zjawiskiem choroby od wieków używana jest w rozmaitych dyskursach dla obrazowania procesów społecznych wymagających w opinii nadawcy pilnych działań naprawczych. Szczególną popularność zdobyła sobie ok. połowy XIX wieku w wyniku dynamicznego rozwoju zainteresowania naukami biologicznymi, medycznymi, a następnie w związku z silnym wpływem materialistycznego i sensualistycznego poglądu na świat. Co ciekawe, ten typ metafory jest również intensywnie wyzyskiwany przez dyskurs wyznaniowy, w przypadku niniejszego opracowania chodzi o dyskurs radykalnego rosyjskiego prawosławia. Analizie pod kątem występowania metafory pojęciowej z domeną źródłową CHOROBA poddano niemal 800 tekstów, zidentyfikowane realizacje zostały podzielone na kategorie semantyczne odpowiadające różnym aspektom opisywanej w dyskursie rzeczywistości. Okazuje się, że metafora choroby znajduje w badanym dyskursie bardzo szerokie zastosowanie, stanowiąc istotny środek kształtowania postaw odbiorców również w przypadku dyskursu wyznaniowego.

2

Objawienie w ujęciu radykalnej ortodoksji

51%

Zatwardnicki S.

Teologia w Polsce

|

2019

|

tom 13

|

nr 2

237-260

EN

A broad understanding of revelation corresponds to a wide range of theological interests of radical orthodoxy. The article shows which conceptions are struggled against and which interpretations of revelation are promoted by the movement’s supporters. Following Thomas Aquinas, representatives of radical orthodoxy assume that revelation is an event which combines illumination of the intellect, the interpretation of reality in this light and internal transformation of a soul. Such a point of view leads to rejection of a modern conception of revelation (Suárez’s heritage). According to representatives of radical orthodoxy, by coming back to patristic and medieval roots, especially to metaphysics of participation, one can overcome dualisms of faith and reason together with those of nature and grace. Henri de Lubac’s surnaturel paradox is spread onto issues of biblical exegesis and development of doctrine. Issues of relation of theology to philosophy is dealt with as well. In fact the discussion with opinions of leaders of the movement should be reduced to a meta-argument concerning the polarity: unity vs distinction. Finally, the attitude of radical orthodoxy is presented against a background of catholic theology. The radicalism characteristic of the movement turns out to simultaneously shake the orthodox balance typical of Catholicism.

3

Objawienie w ujęciu radykalnej ortodoksji

32%

Zatwardnicki S.

Teologia w Polsce

|

2019

|

tom 13

|

nr 2

237-260

EN

A broad understanding of revelation corresponds to a wide range of theological interests of radical orthodoxy. The article shows which conceptions are struggled against and which interpretations of revelation are promoted by the movement’s supporters. Following Thomas Aquinas, representatives of radical orthodoxy assume that revelation is an event which combines illumination of the intellect, the interpretation of reality in this light and internal transformation of a soul. Such a point of view leads to rejection of a modern conception of revelation (Suárez’s heritage). According to representatives of radical orthodoxy, by coming back to patristic and medieval roots, especially to metaphysics of participation, one can overcome dualisms of faith and reason together with those of nature and grace. Henri de Lubac’s surnaturel paradox is spread onto issues of biblical exegesis and development of doctrine. Issues of relation of theology to philosophy is dealt with as well. In fact the discussion with opinions of leaders of the movement should be reduced to a meta-argument concerning the polarity: unity vs distinction. Finally, the attitude of radical orthodoxy is presented against a background of catholic theology. The radicalism characteristic of the movement turns out to simultaneously shake the orthodox balance typical of Catholicism.

PL

Rozległemu zakresowi zainteresowań teologicznych radykalnej ortodoksji odpowiada szerokie rozumienie objawienia. W artykule zaprezentowano, jakim ujęciom sprzeciwiają się, a jakie interpretacje objawienia proponują zwolennicy ruchu. Podążając za Tomaszem z Akwinu, reprezentanci radykalnej ortodoksji przyjmują, że objawienie jest wydarzeniem, w którym łączą się oświecenie intelektu, interpretacja rzeczywistości w tym świetle oraz wewnętrzna przemiana duszy. Taki punkt widzenia wiąże się z odrzuceniem nowożytnej koncepcji objawienia (dziedzictwo Suáreza). Zdaniem reprezentantów radykalnej ortodoksji powrót do patrystyki i średniowiecza, zwłaszcza do metafizyki partycypacji, ma pozwolić na przekroczenie dualizmów wiary i rozumu oraz natury i łaski. Henriego de Lubaca paradoks surnaturel zostaje rozciągnięty również na kwestie egzegezy Pisma Świętego oraz rozwoju doktryny. Poruszono także zagadnienie relacji teologii i filozofii. Dyskusję z poglądami liderów ruchu należy sprowadzić do metasporu dotyczącego biegunowości: jedność – rozróżnienie. W zakończeniu stanowisko radykalnej ortodoksji zostało ukazane na tle katolickiej teologii. Okazuje się, że radykalizm charakteryzujący ruch sprawia, że ortodoksyjna równowaga typowa dla katolicyzmu chwieje się w posadach.