Celem artykułu jest analiza zmian poziomu ujawnień środowiskowych informacji finansowych w raportach rocznych dotyczących lat 2005-2015 wybranych 20 spółek notowanych na GPW w Warszawie, charakteryzujących się znaczącym negatywnym oddziaływaniem na środowisko. Do oceny poziomu tych ujawnień (zakresu i jakości) wykorzystano metodę analizę zawartości. Analiza wykazała, że w latach 2005-2015 wystąpiła słaba tendencja wzrostowa poziomu ujawnień. Kształtowanie się poziomu ujawnień było w większym stopniu skutkiem zmian zakresu prezentowanych informacji niż zmian jakości tych ujawnień. Ze względu na brak zmian regulacji prawnych w zakresie prezentowania środowiskowych informacji finansowych w raportach rocznych spółek publicznych w analizowanym okresie można uznać, w świetle teorii legitymizacji, że wzrost poziomu ujawnień informacji był wynikiem wzrastających oczekiwań społeczeństwa wobec przedsiębiorstw w zakresie prowadzenia działalności minimalizującej negatywny wpływ na środowisko naturalne.
Opracowanie podejmuje problematykę rozwoju rachunkowości środowiskowej, jako obszaru rozwoju rachunkowości przedsiębiorstw XXI wieku. Dzięki rachunkowości środowiskowej, funkcjonującej w ramach tradycyjnego systemu rachunkowości, przedsiębiorstwa mogą dostarczać swoim interesariuszom informacje ilościowe o podejmowanych działaniach środowiskowych. Głównym produktem rachunkowości środowiskowej jest raport środowiskowy zawierający dane liczbowe, w tym dane finansowe. W opracowaniu podjęto próbę identyfikacji przesłanek rozwoju rachunkowości środowiskowej i raportowania środowiskowego płynących zarówno z teorii rachunkowości, jak i z praktyki gospodarczej. Dla poparcia stanowiska dotyczącego perspektyw rozwoju rachunkowości środowiskowej i raportowania środowiskowego w Polsce przytoczone zostały wyniki dotychczasowych badań wtórnych oraz badań własnych autorki prowadzonych wśród spółek z indeksu WIG20.
EN
The paper takes into consideration the issue of environmental accounting as an development area of corporate accounting in twenty-first century. Through the environmental accounting, which is included in the framework of the traditional accounting system, the company can provide its stakeholders with quantitative information about actions taken on the natural environment. The main product of environmental accounting is the environmental report with figures, including financial data. This paper attempts to identify the conditions of development of environmental accounting and environmental reporting flowing both from accounting theory and from business practice. In support of its position on the prospects for the development of environmental accounting and environmental reporting in Poland there are cited the results of existing secondary research and the author's own research conducted among companies included to the index WIG20 listed in Warsow Stock Exchange.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W początkowym etapie wdrażania zasad rozwoju zrównoważonego na po. ziomie mikroekonomicznym decyzje odnoszące się do oddziaływania na środowisko dotyczyły głównie spełnienia określonych prawem standardowi eliminacji ewidentnych przejawów nieracjonalności. Wraz z rosnącym zakresem stosowania instrumentów ochrony środowiska, w tym instrumentów o charakterze pośrednim, wymagających od przedsiębiorstw dokonywania wyborów odnoszących się do korzystania ze środowiska i jego ochrony, zwiększało się zapotrzebowanie na narzędzia wsparcia decyzji w tym obszarze. W odpowiedzi na to zapotrzebowanie powstały między innymi metody ekologicznej oceny cyklu życia, analizy przepływów materialnych, rachunkowość ekologiczna i wiele innych.
EN
Variety of environmental management systems and tools applied in companies, as well as a diversity of environmental policy instruments directed towards companies make decisions concerning envrronmental aspects of business activity increasingly important as well as progressively more complicated. Therefore, new tools facilitating multi-criteria analyses are needed.The environmental information system is such a tool. in the paper, the environmental information system is discussed. The system links the physical approach based on the material-energy balance and the monetary approach in the form of environmental financial and management accounting.
Purpose: Environmental protection constitutes an important challenge for 21st-century civilization and stakeholders not only expect financial statements that describe an entity numerically, but they also want additional, non-financial/descriptive data that presents the impact of the business operations on the natu-ral environment.The main objective of the study was to verify whether the financial statements and man-agement board reports on the activities of Polish mass passenger transportation carriers contain infor-mation on the impact of their activities on the environment, and in particular, about the carbon footprint. Consequently, does the information contained allow for an objective assessment of the impact of mass passenger transportation carriers on the climate, and thus allow stakeholders to make decisions regarding the conclusion of business transactions with these companies? Methodology/approach: The following research methods were used in the study: a literature review, analysis of legal acts, a case study, and deduction and synthesis methods. Findings: On the example of the audited entities, it was found that current disclosures in the area on the impact of business activity on the natural environment of entities dealing with mass passenger transportation are not satisfactory. Originality/value: The article is part of a scientific discussion on the growing importance of financial and non-financial disclosures regarding the impact of business activity on the natural environment.
PL
Cel: Ochrona środowiska stanowi ważne wyzwanie cywilizacji XXI wieku, a interesariusze oczekują już nie tylko samych sprawozdań finansowych opisujących jednostkę liczbowo, lecz także dodatkowych, niefinansowych/opisowych danych, prezentujących wpływ prowadzonej działalności na środowisko naturalne. Głównym celem badania była weryfikacja, czy sprawozdania finansowe oraz sprawozdania zarządu z prowadzonej działalności polskich firm z branży pasażerskiego transportu masowego zawierają informacje o wpływie ich działalności na środowisko naturalne, a w szczególności na temat emitowanego śladu węglowego. W konsekwencji ustalenie, czy zawarte informacje pozwalają obiektywnie ocenić wpływ przedsiębiorstw osobowego transportu masowego na klimat, a tym samym umożliwiają interesariuszom na podejmowania decyzji w zakresie zawierania transakcji biznesowych z tymi firmami. Metodyka/po-dejście: W opracowaniu wykorzystano następujące metody badawcze: analizę literatury, analizę aktów prawnych, studium przypadku oraz metody dedukcji i syntezy. Wyniki: Na przykładzie badanych jedno-stek stwierdzono, że aktualne informacje w zakresie wpływu działalności gospodarczej na środowisko na-turalne podmiotów zajmujących się przewozami masowymi nie są zadowalające. Oryginalność/wartość: Artykuł stanowi element dyskusji naukowej na temat wzrostu znaczenia finansowych i niefinansowych ujawnień w zakresie wpływu działalności gospodarczej na środowisko naturalne.
History is the main backbone of understanding the reasons behind developments, and sustainability re-porting is one of the most important developments in accounting. In this sense, the purpose of this study is to provide a chronology of the historical development of sustainability reporting. The historical re-search method with a periodic approach was applied. This paper divides the development history of sustainability reporting into three main periods: the pre-standardization period, between 1962 and 1998, the standardization (institutionalization) period, between 1999 and 2016, and the post-standardization period, which started after 2016. In addition, based on events, three sub-periods are defined for the pre-standardization period. This paper is one of the rare studies in the literature that identifies the chronologi-cal process of sustainability reporting’s historical development.
PL
Historia jest główną podstawą zrozumienia przyczyn rozwoju sprawy, a sprawozdawczość z zakresu zrównoważonego rozwoju jest jednym z najważniejszych etapów rozwojowych w rachunkowości. W tym kontekście celem artykułu jest przedstawienie chronologii historycznego rozwoju sprawozdawczości dotyczącej zrównoważonego rozwoju. Zastosowano metodę badań historycznych z podejściem okreso-wym. W artykule pokazano historię rozwoju sprawozdawczości dotyczącej zrównoważonego rozwoju w podziale na trzy główne okresy: okres przed normalizacją – lata 1962–1998; okres normalizacji (insty-tucjonalizacji) – lata 1999–2016 oraz okres po normalizacji, który rozpoczął się po 2016 roku. Ponadto dla okresu przed normalizacją określono trzy okresy cząstkowe na podstawie zdarzeń. Artykuł jest jednym z nielicznych opracowań w literaturze przedmiotu, który ukazuje chronologicznie historię sprawozdaw-czości dotyczącej zrównoważonego rozwoju.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.