Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Kobiety w przedsiębiorstwach usługowych–prognozy nieliniowe

100%

Strożek P.

|

tom 1

|

nr 2

331-340

PL

Artykuł ma na celu analizę zatrudnienia kobiet w sektorze przedsiębiorstw usługowych w przekroju polskich województw. Okres badania to 17 jednostek czasu –obejmujących lata 19952011. Artykuł prezentuje również prognozy liczby zatrudnionych kobiet w przedsiębiorstwach usługowych do roku 2015, wygenerowane na podstawie nieliniowych modeli trendu. Prognozy te były podstawą do sklasyfikowania polskich województw, które wypadły najlepiej, a które najgorzej według analizowanej cechy. Problematyka artykułu jest bardzo istotna, gdyż zmienił się stereotypowy model rodziny, w którym to tylko mężczyzna jest odpowiedzialny za jej utrzymanie. Kobiety coraz częściej robią karierę zawodową i mają duży udział w dochodach gospodarstwa domowego. Niestety nadal mają miejsce takie sytuacje, że kobiety znacznie częściej niż mężczyźni muszą zmagać się z różnego rodzaju barierami wejścia na rynek. I nie są to tylko bariery prawne, ale przede wszystkim wynikające z mentalności pracodawców.

2

Proletariuszka

88%

Luksemburg R.

Praktyka Teoretyczna

|

2012

|

tom 6

49-52

PL

Róża Luksemburg rozważa w tym artykule położenie kobiet-robotnic w warunkach gospodarki kapitalistycznej. Podkreśla społeczne znaczenie ich pracy (w przeciwieństwie do bezczynności kobiet pochodzących z burżuazji czy arystokracji), które nie idzie jednak w parze z jakimikolwiek prawami publicznymi. Droga emancypacji tych „najbiedniejszych z biednych” wiedzie, zdaniem Luksemburg, przez udział w ruchu robotniczym. Żądania częściowe, oderwane od walki o zniesienie kapitalizmu, z góry skazane są na porażkę. Jedynie zniesienie kapitalizmu pozwoli na ustanowienie rzeczywistego równouprawnienia i rozciągnięcie pełni praw publicznych na wszystkich członków społeczeństwa.

3

Równouprawnienie zawodowe kobiet - teoria i praktyka

75%

Chudzicka J.

Nowa Elektrotechnika

|

2010

|

tom nr 11 (75)

39-42

4

Działalność instytucji rządowych na rzecz realizacji zasady równości wobec prawa w Polsce po 1989 r.

63%

Pięta-Szawara A. , Świrgoń-Skok R.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2022

|

nr 6(70)

171-185

PL

Instytucje i organizacje, które składają się na polski ruch feministyczny funkcjonujący w Polsce po 1989 r., można sklasyfikować na wiele sposobów. Jednym z nich jest wyodrębnienie podmiotów o charakterze rządowym oraz pozarządowym, na podstawie kryterium jednostki założycielskiej oraz źródła finansowania ich działalności3. Przedmiotem analizy podjętej na potrzeby przygotowania niniejszego tekstu stały się wyłącznie instytucje publiczne, powstałe z inicjatywy organów administracji rządowej i im podlegające. Skoncentrowano się na powoływanym przez Prezesa Rady Ministrów urzędzie pełnomocnika rządu do spraw związanych z równym traktowaniem4, którego zarówno nazwa, jak i kompetencje oraz sposób usankcjonowania prawego, zmieniały się po transformacji ustrojowej wielokrotnie.

EN

Institutions and organizations that constitute Polish feminist movement acting in Poland after 1989 can be classified in many ways. One of them is isolating government and non-government subjects based on the criteria of founding body and the sources of financing the activities. Only public institutions formed at the initiative of government departments and supervised by them are the subject of the analysis undertaken for preparation of hereby paper. The main focus of the paper is the Office of the Government Plenipotentiary for Equal Treatment appointed by the Prime Minister. The title, competence and methods of legal recognition of the Office has changed multiple times after the political transformation.

5

Feminizm w adwokaturze. Lidia Poët – pierwsza kobieta adwokat we Włoszech

63%

Golowska M.

|

2023

|

nr 4

128-142

EN

The article presents the story of Lidia Poët in the legal profession and her influence on the development of law and transformations in the legal system. The article addresses the obstacles that women had to overcome to become part of the justice system. Lidia Poët, as a lawyer, had to face limited access to legal education, lack of social acceptance, and discrimination in the labor market, resulting in the revocation of her right to practice law. The aim of the scholarly article is to present and analyze the history of the first female lawyer in Europe and to highlight the influence of socio-cultural factors on the career development of women in the field of law. Currently, women have significant representation in the legal profession, and among the youngest lawyers and trainee advocates, their clear dominance can be observed. It is incredible that over a hundred years ago, there were no practicing women at all.

PL

Artykuł przedstawia historię Lidii Poët w zawodzie adwokata oraz jej wpływ na rozwój prawa i przemiany zachodzące w systemie prawnym. W artykule ujęte zostały przeszkody, z jakimi musiały zmagać się kobiety, aby stać się częścią wymiaru sprawiedliwości. Adwokat Lidia Poët musiała stawić czoła ograniczonemu dostępowi do edukacji prawniczej, brakowi akceptacji społecznej oraz dyskryminacji na rynku pracy skutkującej cofnięciem uprawnień do wykonywania zawodu adwokata. Celem artykułu naukowego jest przedstawienie i analiza historii pierwszej kobiety adwokat w Europie oraz ukazanie wpływu społeczno-kulturowych uwarunkowań na rozwój kariery kobiet w dziedzinach prawa. Aktualnie kobiety mają znaczącą reprezentację w środowisku adwokackim, a wśród najmłodszych prawników i aplikantów adwokackich można dostrzec ich wyraźną dominację. Niewiarygodne, że ponad sto lat temu nie było w ogóle żadnej praktykującej kobiety.

6

OBYWATELSTWO SPOŁECZNE KOBIET A POLITYKA SPOŁECZNA – PRZEZ PRAWA DO UPODMIOTOWIENIA?

63%

Zamorska K.

|

nr 1(538)

11-17

EN

The article is an attempt to present the key role of social policy in determining the changing due to the extension of social rights place of women in society. The assumption was made that the concept of social citizenship changes and depends on the model of a welfare state. In order to show this relationship, three separate stages in Polish social policy were distinguished symbolically: the interwar period, the period of the Polish People’s Republic and the stage, initiated in the 1990s. The article uses descriptive and comparative-critical methods, reaching to the work of various authors. Equality principles at the level of legal standards have always been present in social policy in Poland. At the level of practice, however, their implementation has not been yet completed

PL

Artykuł jest próbą przedstawienia istotnej roli polityki społecznej w określaniu zmieniającego się pod wpływem rozszerzenia praw społecznych miejsca kobiet w społeczeństwie. Przyjęto założenie, że pojęcie obywatelstwa społecznego zmienia się i zależy od modelu państwa o charakterze opiekuńczym. W celu ukazania tej zależności wyróżnione zostały symbolicznie trzy odrębne etapy w polskiej polityce społecznej: dwudziestolecie międzywojenne, okres PRL-u oraz etap zapoczątkowany w latach 90. XX w. W artykule zastosowano metody opisową i porównawczo-krytyczną, sięgając do prac różnych autorów. Zasady równościowe na poziomie standardów prawnych były zawsze obecne w polityce społecznej w Polsce. Na poziomie praktyki ich realizacja nie jest jeszcze dokończona.

7

Polityka równouprawnienia w relacjach UE-Afryka. Wybrane aspekty

63%

Cichecka A.

Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego

|

2021

|

tom 15

|

nr 2

55-68

EN

The consequences of the negotiations undertaken between the EU and Africa constitute important determinants for shaping economic, political, and social relations in the coming years, and therefore deserve special attention. The results of this discussion will also be crucial to the women’s status and gender agenda, especially in the context of recovery after the COVID-19 pandemic. Accordingly, the underlying goal of this article is to discuss the areas of cooperation between the EU and Africa that are important to gender initiatives undertaken during the ongoing negotiations. The paper first gives an overview of the evolution of the gender agenda in Euro-African relations. In the second section, the institutional and legal framework of the EU-Africa cooperation is characterized. And the third part discusses the status of the gender agenda during the ongoing negotiations. The last part of the paper is devoted to a conclusion. It has been concluded that the gender agenda is not a new idea and that it has been a part of the EU-Africa partnership in the past. It was also noted that the concept of women’s rights has evolved over the years – from marginal to constitutive. It was observed that EU and AU perceive gender agenda differently and that these different approaches are the continuation of the trends visible in the past. The paper is based on: a critical analysis of existing sources, i.e., subject literature, press releases, and the information published by the EU and AU, and content analysis, i.e., political speeches and official documents.

PL

Konsekwencje negocjacji prowadzonych na linii UE-Afryka stanowią ważne determinanty kształtowania stosunków gospodarczych, politycznych i społecznych w nadchodzących latach i dlatego zasługują na szczególną uwagę. Wyniki tej dyskusji będą również kluczowe dla statusu kobiet i agendy równouprawnienia, zwłaszcza w kontekście odbudowy po pandemii COVID-19. W związku z powyższym, podstawowym celem artykułu jest omówienie obszarów współpracy między UE a Afryką, istotnych dla inicjatyw równouprawnienia podejmowanych podczas trwających negocjacji. W pierwszej części zarysowano kontekst historyczny rozwoju agendy równouprawnienia w relacjach euro-afrykańskich. Następnie zaprezentowano współczesne instytucjonalno-prawne ramy partnerstwa na linii UE-Afryka istotne dla polityk równościowych. W trzeciej części przedstawiono rozważania odnośnie pozycji agendy równouprawnienia w trwających negocjacjach. Stwierdzono, że agenda równouprawnienia nie jest ideą nową i że w przeszłości stanowiła część partnerstwa na linii UE-Afryka. Zauważono także, że kwestia praw kobiet ewoluowała na przestrzeni lat – od marginalnej do konstytutywnej oraz od wąskiej do szerokiej. Wykazano, że UE i UA prezentują odmienne podejście do kwestii równouprawnienia. Zaobserwowano także, że odmienne interpretacje roli i znaczenia agendy równouprawnienia stanowią kontynuację trendów widocznych w przeszłości i są przykładem rozbieżności na linii UE-UA. Artykuł został przygotowany w oparciu o krytyczną analizę źródeł zastanych, tj. literatury przedmiotu, prasy oraz informacji publikowanych przez UE i UA i analizę treści, tj. wypowiedzi polityków oraz oficjalnych dokumentów.

8

Zrównanie wieku emerytalnego w Polsce a kwestie równouprawnienia kobiet i mężczyzn na rynku pracy

63%

ANDRUSZKIEWICZ I.

Przegląd Politologiczny

|

2011

|

nr 2

189-196

EN

The paper presents the solutions applying to retirement in Poland that combine two systems: the capitalization system and repartition. Trying to answer the question of whether different retirement ages for men and women is discriminatory, the author refers to the adjudi- cation of the Supreme Court and public opinion. The paper also indicates that the practice of giving notice of employment termination to women with permanent employment contracts only because they have acquired the right to retirement benefit violates the Constitution of Poland.

9

Równość w zatrudnieniu – próba definicji

63%

Sypecki P.

Roczniki Administracji i Prawa

|

2020

|

tom 4

|

nr XX

235-244

EN

The article is an attempt to define equality in employment – a concept which, in the author’s opinion, has not been defined in a satisfactory manner. In consideration of it, the achievements of not only legal sciences, but also social philosophy have been used. The conclusions of the philosophical research on equality point in the direction of legal considerations. It can be noticed that the legal approach to equality refers to the concepts known to social philosophies. The article analyses the way in which equality is expressed in international, EU and Polish legal acts, referring in particular to employment issues. On the basis of these considerations, a definition of this concept is proposed.

PL

Artykuł stanowi próbę zdefiniowania równości w zatrudnieniu – pojęcia, które w ocenie autora nie zostało zdefiniowane w zadowalający sposób. W rozważaniach nad nim został wykorzystany dorobek nie tylko nauk prawnych, ale także filozofii społecznej. Wnioski wynikające z filozoficznych badań nad równością wskazują bowiem na kierunek rozważań prawnych. Można bowiem dostrzec, że prawne ujęcie równości odnosi się do koncepcji znanych filozofii społecznej. W artykule dokonano analizy sposobu wyrażenia równości w aktach prawa międzynarodowego, unijnego oraz polskiego, odnoszących się w szczególności do kwestii zatrudnienia. Na podstawie tych rozważań zaproponowana została definicja tego pojęcia.

10

Cyfrowy tłum – charakterystyka zjawiska

63%

Zbirański A.

Świat Idei i Polityki

|

2018

|

nr 17

261-272

PL

Celem artykułu jest opisanie zjawiska cyfrowego tłumu, specyficznego dla funkcjonowania debaty politycznej w Internecie (ze szczególnym uwzględnieniem mediów społecznościowych). Odnosząc się do koncepcji G. Le Bona i R. Girarda, przedstawia sposób zachowania się cyfrowego tłumu i jego znaczenie dla rozwoju debaty publicznej w obszarze komunikacji masowej, jakim jest Internet.

EN

The purpose of this article is to describe the phenomenon of the digital crowd, which is a phenomenon specific to the functioning of political debate on the Internet (with particular emphasis on social media). Referring to the concept of Le Bon and Girard, it presents the behavior of the digital crowd and its importance for the development of public debate in the area of mass communication such as the Internet.

11

Męska czwarta władza. O dominacji mężczyzn w mediach informacyjnych

63%

Chlebowski M.

Dyskurs & Dialog

|

2023

|

nr 11(1)

123-139

EN

The study aims to outline the problem of gender inequality in news programs. The text is based on the research conducted among journalists about the lowered representation of women among guests in programs prepared by news journalists. Socio-cultural reasons (5 reasons) and organizational and formal reasons (2 reasons) were indicated among the conclusions. The aim of this paper is also to present examples of solutions aimed at increasing the participation of women in news programs.

PL

Celem artykułu jest zarysowanie problemu nierówności płci w programach informacyjnych. Osią tekstu są wyniki badań własnych przeprowadzone wśród dziennikarzy nad przyczynami niskiej reprezentacji kobiet wśród gości w programach i materiałach przygotowywanych przez dziennikarzy informacyjnych. Wśród wniosków wskazano na przyczyny społeczno-kulturowe (5 przyczyn) oraz przyczyny organizacyjno-formalne (2 przyczyny). Wskazano też przykłady rozwiązań zmierzających do zwiększenia udziału kobiet w programach informacyjnych.

12

Prawa kobiet prawami człowieka

54%

Limanowska B.

|

2014

|

nr 2 (198)

159-173

13

Równość kobiety i mężczyzny w godności i prawie do sakramentów ze szczególnym uwzględnieniem święceń i małżeństwa

51%

Trojanowski B.

Polonia Sacra

|

2022

|

tom 26

|

nr 3

29-52

EN

The fundamental right of the faithful to the sacrament comes from God’s law. It is a guarantee of the possibility of achieving the spiritual goods that are necessary for salvation. Only the law of God contained in the essence of the sacraments themselves can limit this law. Among the general conditions that must be met in order to exercise the right to the sacrament are those mentioned in can. 843 Corpus Iuris Canonici. The universal legislator cares for the equal treatment of all the faithful on the basisof their dignity. From this dignity comes the equality of men and women also in accessing the sacraments. This is true of all seven sacraments. In the case of Baptism, Confirmation, Eucharist, Penance and Reconciliation, and the Anointing of the Sick,the Legislator does not introduce any gender differences or even mention them. The biggest discussions on the issue of equality arise from the possibility of receiving the sacrament of Holy Orders only for men. However, it must be said that the Church isfree to choose candidates for ordination. Therefore, it must be said that men also do not have this right. For this reason, men and women are also equal in law in this matter. In the case of the sacrament of matrimony, woman and man are equal in law andduties (cf. can. 1055 of the Code of Canon Law). It could be said that a woman is in a sense privileged in the Latin Church as regards the obstacle to abduction. However, the intention of the legislator is to ensure that everyone has the right to free choice oftheir spouse. That is why all normative decisions, both canonical and liturgical, aim to emphasize this equality of woman and man.

PL

Fundamentalne prawo wiernych do sakramentu pochodzi z ustanowienia Bożego. Jest ono gwarantem możliwości osiągnięcia duchowych dóbr, które są niezbędne do zbawienia. Jedynie prawo Boże zawarte w istocie samych sakramentów może to prawo ograniczyć. Wśród fundamentalnych warunków, które trzeba spełnić, aby można było korzystać z prawa do sakramentu są te, które zostały wymienione w kan. 843 Kodeksu prawa kanoniczngo. Prawodawca powszechny troszczy się o równe traktowanie wszystkich wiernych ze względu na ich godność. Z niej wypływa równouprawnienie kobiety i mężczyzny również w kwestii przystępowania do sakramentów. Dotyczy to wszystkich siedmiu sakramentów. W przypadku chrztu, bierzmowania, Eucharystii, pokuty i pojednania oraz namaszczenia chorych prawodawca nie wprowadza żadnych różnic co do płci ani nawet o niej nie wspomina. Największe dyskusje w sprawie równouprawnienia budzi możliwość przystępowania do sakramentu święceń tylko mężczyzn. Jednakże należy stwierdzić, że Kościół jest wolny w wyborze kandydatów do święceń. Dlatego należy stwierdzić, że również mężczyźni nie mają takiego prawa. Z tego względu mężczyźni i kobiety są również równi w prawie w tej kwestii. W przypadku sakramentu małżeństwa, kobieta i mężczyzna są zrównani w prawie i obowiązkach (por. KPK, kan. 1055). Można byłoby stwierdzić, że kobieta w pewnym sensie jest uprzywilejowana w Kościele łacińskim, jeśli chodzi o przeszkodę uprowadzenia. Jednak w intencji prawodawcy jest zapewnienie wszystkim prawa do wolnego wyboru małżonka. Dlatego wszystkie decyzje normatywne, zarówno kanoniczne, jak i liturgiczne, mają na celu uwydatnienie tej równości kobiety i mężczyzny.

14

The woman citizen of Poland’s transformation period: The image of women in Polish women’s press (1989–1992)

51%

Szwed-Walczak A.

Rocznik Historii Prasy Polskiej

|

2021

|

tom 24

|

nr 4

69-95

EN

This article presents the results of a study aimed at reconstructing the image of the woman citizen promoted in the women’s magazines in 1989–1992, the first phase of the great transformation following the collapse of Poland’s socialist system. Within the scope of the study were high-circulation magazines (over 500,000 copies), including the two leading weeklies “Przyjaciółka” and “Kobieta i Życie”. A total of 208 issues of every magazine published in that time span were analyzed. The methods used included content and textual analysis, complemented by the examination of some recurrent topoi treated as indicators of some inexplicit (hidden) meanings, i.e. the attitudes of women to the process of reform, their role in the agenda for change, and the barriers they came up against in the public sphere.

PL

Celem badań była rekonstrukcja medialnego obrazu kobiety jako obywatelki w polskiej prasie dla kobiet w latach 1989–1992. Przedmiotem badań były czasopisma, które osiągały we wskazanym okresie największy nakład (powyżej 500 tys. egzemplarzy). Wśród nich znalazły się: tygodnik „Przyjaciółka”, tygodnik „Kobieta i Życie”. Badanie objęło 208 numerów każdego ze wskazanych tygodników (prze-badano wszystkie numery, które ukazały się w okre-ślonej cezurze badawczej). W badaniach posłużono się analizą treści oraz zawartości, aczkolwiek podjęto również próbę analizy ukrytego znaczenia zamieszcza-nych w prasie dla kobiet komunikatów. W tym celu zbadano toposy dominujące w analizowanych tekstach, które ukazywały stosunek kobiet do zmian ustrojowych i ich roli w państwie, a także prezentowały bariery realizacji zadań kobiet w przestrzeni publicznej.

15

Obchody Międzynarodowego Dnia Kobiet w Rosji w latach 1913–1991

51%

Goworko-Składanek B.

Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych

|

2017

|

nr 2(3)

58-73

PL

Po raz pierwszy Dzień Kobiet był obchodzony w Petersburgu w 1913 r. Dopiero w 1921 r. na mocy decyzji II Komunistycznej Konferencji Kobiet postanowiono uczcić Międzynarodowy Dzień Kobiet w dniu 8 marca. Nowe święto zostało ustanowione na cześć udziału kobiet w demonstracji w Petersburgu w dniu 23 lutego (8 marca) 1917 r. Od 1922 r. 8 marca był obchodzony jako święto proletariackie, skupiające się wokół Rosyjskiej Partii Komunistycznej (bolszewickiej), związków zawodowych i haseł budowania nowego ładu społecznego. W dwudziestą rocznicę zakończenia Wielkiej Wojny Ojczyźnianej 8 marca został uznany dniem wolnym od pracy na mocy dekretu Prezydium Rady Najwyższej ZSRS. Do czasu pierestrojki państwowym obchodom dnia 8 marca towarzyszyły hasła polityczne. Po upadku Związku Sowieckiego dzień 8 marca pozostał na liście dni świątecznych Federacji Rosyjskiej i zarazem dniem wolnym od pracy.

EN

International Women’s Day was celebrated for the first time in St. Petersburg in 1913. It was only after the 2nd Communist Women’s Conference’s decision in 1921 to proclaim March 8th International Women’s Day. The new holiday was established in honor of the women’s participation in a demonstration in St Petersburg on the 8th of March 1917. From 1922 it was celebrated as a proletarian feast, closely tied to the Russian Communist Party (Bolsheviks) and trade unions with their slogans on building a new social order. On the 20th anniversary of the end of the Great Patriotic War, the Presidium of the Supreme Soviet of the USSR declared the 8th of March as work free day. By the time of perestroika, the state celebrations of International Women’s Day were accompanied by political propaganda. After the fall of the Soviet Union, the 8th of March remained on the list of official public holidays of the Russian Federation.

16

Zagadnienie praw kobiet na łamach „Kobiety i Życia” (1970–1989)

51%

Ćwik U.

Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych

|

2016

|

nr 1(1)

66-83

EN

The term “women's rights” should be understood as the power and freedom enjoyed by women in society. In some countries, women's rights are supported by law and local custom, whilein others they are ignored and violated. This is due to several factors: religious, social, cultural, economic or legal. The aim of this article is to present the issues of women's rights published in “Kobieta i Życie” magazine in the years 1970–1989. “Kobieta i Życie” was one of the most popular women's magazines in the Polish People's Republic. The magazine was addressed to the female intelligentsia living in cities. In 1970 Barbara Sidorczuk became the managing editor and the magazine’s thematic focus shifted to the themes of social status of women, improving qualifications and their rights in various fields of social life. By applying the method of analysis of the work the author of this article attempted to answer the following questions: How often did press materials address issues of women’s rights? What privileges were mentioned mostoften?

PL

Prawa kobiet, rozumiane jako uprawnienia i wolności należące do kobiet i dziewcząt w danych społeczeństwach, w niektórych regionach są zinstytucjonalizowane i wspierane przez prawo, miejscowe zwyczaje oraz zachowanie, podczas gdy w innych są ignorowane i łamane. Wynika to z kilku czynników, m.in. religijnych, społecznych, ekonomicznych, kulturowych czy prawnych. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie problematyki związanej z prawami kobiet, publikowanej na łamach „Kobiety i Życia” – jednego z najpopularniejszych czasopism kobiecych okresu Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Po 1970 r. i objęciu stanowiska redaktor naczelnej przez Barbarę Sidorczuk na łamach „Kobiety i Życia” coraz częściej poruszana była problematyka statusu społecznego kobiet oraz ich uprawnień w różnych dziedzinach życia publicznego. Poprzez metodę analizy zawartości prasy autorka stara się przede wszystkim, odpowiedzieć na pytanie: Jak często w publikowanych materiałach prasowych pojawiały się zagadnienia związane z prawami kobiet?

17

Korzystanie ze sprzeciwu sumienia w kontekście zasady równouprawnienia i kryterium zawodu

51%

Skwarzyński M.

|

tom 19

63-88

PL

W związku z dotychczasowymi badaniami naukowymi jak i orzecznictwem sądów wskazać należy, że źródłem normatywnym dla sprzeciwu sumienia jest prawo człowieka do wolności sumienia i wyznania. Potwierdza to linia orzecznicza Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz polskiego Trybunału Konstytucyjnego, zwłaszcza wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie sygn. akt K 12/14. Artykuł uzupełnia argumentację o powiązanie sprzeciwu sumienia z zakazem dyskryminacji. Wskazano w nim, że zasada równouprawnienia i związany z nią zakaz dyskryminacji ma zastosowanie w przypadku klauzuli sumienia. W wyniku przeprowadzonych badań ustalono, że zawód czy praca nie może być negatywną przesłanką różnicującą i dyskryminującą. Łamie to wprost zakaz dyskryminacji, który także obejmuje dyskryminację w przypadku pracy czy zawodu.

EN

As a result of existing research and case–law of the courts, it should be noted that the source of the normative for conscientious objection is a human right to freedom of conscience and religion. This follows from the case law of the ECHR and the Polish Constitutional Court, especially the judgment of the Constitutional Court in case no. No. K 12/14. This article complements the arguments of the relationship of conscientious objection to the prohibition of discrimination. The principle of equality and the related prohibition of discrimination applies in the case of conscientious objection. As a result of the research proved that the profession / work can not be a negative condition for differentiating and discriminating. Directly violates the prohibition of discrimination, which also includes discrimination in the case of work or profession.

18

EU-Africa Relations: looking through a gender lens

51%

Cichecka A.

|

nr 4(62)

99-113

EN

The expiry of the Cotonou Agreement encourages European states to change their approach towards African countries. Efforts undertaken by the European Union may end the relationship based on dependency and may open access to a more equal partnership with common interest at the centre. The consequences of the ongoing negotiations between the EU and Africa constitute important determinants for shaping economic, political and social relations in the coming years, and therefore deserve special attention. The results of this discussion will be also crucial to women’s status and gender concepts. Accordingly, the main aim of this article is to evaluate gender initiatives undertaken between the EU and Africa in selected aspects of their cooperation, with particular emphasis on the ongoing negotiations. The article has been elaborated on the basis of gender-sensitive analysis, that is also called a gender-lens perspective. Firstly, this article presents an overview of the evolution of gender agenda in institutional and legal framework of cooperation between Europe and Africa. Secondly, this text refers to the agreements and disagreements over gender agenda during the ongoing negotiations. And the last part of the article are conclusions. The research is based on the following methods and tools: critical analysis of existing sources (desk research); content analysis of subject literature, press releases and the information published by the European Union and African Union; as well as the field research and interviews that the author has conducted with representatives of the non-governmental organisations in Tanzania. The field research was funded by a grant from the National Science Centre – PRELUDIUM 9, number: 2015/17/N/HS5/00408.

PL

Wygaśnięcie umowy z Kotonu skłania państwa europejskie do zmiany podejścia wobec państw afrykańskich. Europa stara się wejść w rolę zrównoważonego mediatora, który stanowiłby alternatywę wobec Chin i USA. Podejmowane starania mogą przesądzić o losach wzajemnej współpracy na linii UE–Afryka, a konsekwencje trwających obecnie negocjacji stanowią istotne determinanty dla kształtowania partnerskich relacji gospodarczych, politycznych i społecznych w nadchodzących latach i zasługują na szczególną uwagę. Wyniki tej dyskusji będą również kluczowe dla statusu kobiet i agendy równouprawnienia. W związku z powyższym, podstawowym celem niniejszego artykułu jest ewaluacja inicjatyw równościowych, podejmowanych między UE a Afryką – w wybranych aspektach współpracy, ze szczególnym uwzględnieniem trwających negocjacji. W pierwszej części tekstu dokonano przeglądu inicjatyw równościowych, odnosząc się do instytucjonalno-prawnych ram współpracy między Europą i Afryką. W drugiej części wskazano i przeanalizowano punkty wspólne i sprzeczne, prezentowane przez Unię Europejską i Unią Afrykańską odnośnie agendy równouprawnienia. W ostatniej części sformułowano wnioski. Artykuł został przygotowany w oparciu o analizę literatury przedmiotu, prasy oraz informacji publikowanych przez UE i UA, jak również na podstawie badań terenowych finansowanych w ramach grantu Narodowego Centrum Nauki – PRELUDIUM 9, numer: 2015/17/N/HS5/00408.

19

Prawo pacjenta do opieki duszpasterskiej w świetle konstytucyjnej zasady równouprawnienia kościołów i innych związków wyznaniowych

51%

Ożóg M.

|

tom 19

217-236

PL

Przedmiotem artykułu jest przedstawienie prawa pacjenta do opieki duszpasterskiej w perspektywie problematyki położenia prawnego wspólnoty religijnej, której wyznawcą lub członkiem pozostaje pacjent. Analiza uwzględnia zasadę równouprawnienia kościołów i innych związków wyznaniowych w prawie polskim (art. 25 ust. 1 Konstytucji RP). Autor przedstawia gwarancje prawa pacjenta do opieki duszpasterskiej oraz status prawny kościołów i innych związków wyznaniowych w zakresie prawa do prowadzenia duszpasterstwa specjalnego pacjentów w podmiotach leczniczych. Ustalenia teoretycznoprawne zostały skonfrontowane z praktyką funkcjonowania podmiotów leczniczych, poprzez wskazanie informacji dotyczących realizacji prawa pacjenta do opieki duszpasterskiej w wybranych placówkach leczniczych w Polsce. Rozważania prowadzą do sformułowania praktycznych wniosków.

EN

The objective of this article is to present the patient’s right to pastoral care, with reference to the legal status of a given religious group. The analysis is conducted pursuant to the principle of equal rights of churches and other religious organisations (Art. 25.1 of the Constitution of the Republic of Poland of April 2nd 1997). The author presents legal guarantees of the patient’s right to pastoral care, and discusses the right of churches and other religious organisations to provide patients with pastoral care during hospitalisation. The theoretical findings were compared with the practice of medical entities in Poland in terms of application of the right to pastoral care. The final section of the article provides some practical proposals.

20

Apfia – adresatka Listu do Filemona

51%

Wajda A. M.

|

nr 1

EN

Mentioning Aphia as an addressee of the Letter to Philemon is an important part of considering women’s duties in the early Christian communities. It turns out, that in spite of the role as housewives and mothers frequently assigned to them, some of them became also close and important co-workers of St. Paul. Therefore, contrary to certain opinions of feminist theologians, the Apostle of Nations seems to be the least chauvinist writer of his age. In addition to Apphia, who undoubtedly played an important role in the life of community gathering at Philemon’s home, it is also necessary to mention Priscilla (Acts 18 : 1 ff.), Lydia (Acts 16 : 11–14 ff.) and Phoebe (Romans 16 : 1 ff.). They were St. Paul’s closest collaborators. The service of these women shows that thanks to Christianity, contemporary social divisions had been overcome. The divisions have completely lost their significance or have changed their character, due to overworking them in the spirit of Gospel.

PL

Wymienianie Apfii jako adresatki Listu do Filemona wpisuje się mocno w zagadnienie posługi kobiet w pierwszych wspólnotach chrześcijańskich. Okazuje się bowiem, że pomimo powszechnie przypisanej im roli gospodyń domowych i matek, niektóre z nich stały się także bliskimi i znaczącymi współpracownicami św. Pawła. Dlatego też, wbrew pewnym opiniom teologów feministycznych, Apostoł Narodów jawi się nam jako najmniej szowinistyczny pisarz swej epoki. Obok Apfii, która niewątpliwie odgrywała ważną rolę w życiu wspólnoty gromadzącej się w domu Filemona, wymienić trzeba także Pryscyllę (Dz 18, 1nn), Lidię (Dz 16, 11–14nn) oraz Febe (Rz 16, 1nn). Są to najbliższe współpracownice św. Pawła. Posługa tych kobiet pokazuje, że wraz z chrześcijaństwem zostają przezwyciężone dotychczasowe podziały społeczne. Zupełnie przestają mieć one znaczenie lub przybierają inny charakter, co wynika z przepracowania ich w duchu orędzia Ewangelii.