Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Palimpsest w przekształceniach opactwa cysterskiego w Rudach po II wojnie światowej

100%

Dąbkowska M.

|

nr 1(45)

19-30

PL

Artykuł ma na celu naświetlenie przekształceń, jakich dokonano w opactwie cysterskim w Rudach Raciborskich po II wojnie światowej. Ten bogaty i rozległy zespół architektoniczny, ukształtowany w ciągu kilku epok artystycznych, po sekularyzacji zamieniono na pałac książęcy. Na skutek zniszczeń w czasie wojny utracona została część zabytkowej materii, tj. m.in. średniowieczne sklepienia, nowożytne tynki, sztukaterie, detale i elementy architektoniczne. Jednocześnie spod barokowego tynku odsłoniły się świetnie zachowane średniowieczne polichromie. Prace konserwatorskie wówczas przeprowadzone miały charakter purystycznej odbudowy bez szacunku dla zabytkowej materii. Bez względu na stan zachowania usunięto wszystkie średniowieczne malowidła, patynę ścian, barokowe stiuki, które mogły pozostać w formie tzw. świadków. Kreując architektoniczny palimpsest, pozbawiono obiekt znacznej części jego historii, albowiem straty poniesione nie są możliwe do odrobienia.

EN

The article is aimed at describing the transformations of the Cistercian abbey in Rudy Raciborskie after World War II. This architectural complex, established after the secularization was converted into a ducal palace. During the World War II medieval vaults, stucco works, details and elements of architecture were destroyed. However, due to that fact, medieval polychromes were revealed. All the conservation works conducted at that time were of purifying character and resulted in the destruction of all medieval paintings, patina on the walls as well as Baroque stucco works, which could have been left in the form of the so called “testimony”. This architectural palimpsest deprived the building of a part of its history and the losses are impossible to recover.

2

Ciemna, szpetna, zepsuta. Norma i anomalia w opisie łaciny średniowiecznej

100%

Nowak K.

|

tom 73

161-174

PL

W artykule omawiamy wybrane aspekty pojęcia normy, jakie dawały i niekiedy dają jeszcze o sobie znać w badaniach nad łaciną średniowieczną. Analizując wywód Charlesa du Cange’a z jego Glossarium, wskazujemy na preskryptywizm, jaki cechował wczesny dyskurs mediolatynistyczny. Przedstawiał on łacinę średniowieczną jako produkt zepsucia łaciny klasycznej, a dziś – będąc przejawem uniwersalnego mitu językowego (Watts 2014) – daje o sobie znać w opisie łaciny średniowiecznej jako zestawu dewiacji. Następnie omawiamy, odwołując się do modelu normy wypracowanego przez Bartsch (1982), efekty reformy karolińskiej z VIII w. jako przykładu szeroko zakrojonej polityki językowej. Ów akt „higieny językowej” (Cameron 1995) skutkował podniesieniem odmiany języka do statusu języka wzorcowego oraz kodyfikację i promulgację normy. W zakończeniu poświęcamy nieco miejsca roli błędu językowego w praktyce filologa i językoznawcy.

EN

The paper presents selected prescriptive tendencies that influenced and still influence Medieval Latin studies. It starts with a discussion of the preface of du Cange’s Glossarium, which demonstrates prescriptivism, typical of the early linguistic discourse. In this perspective Medieval Latin necessarily appears as a result of the decay of the purity of Classical Latin. This view, a universal linguistic myth (Watts 2014), is at present responsible for the misrepresentation of Medieval Latin as a set of mere deviations. Next, following the descriptive framework proposed by Bartsch (1982), the article shows the effects of the 8thcentury Carolingian reform. This act of “verbal hygiene“ (Cameron 1995) resulted in turning a specific language variety to a linguistic standard, which was then codified and promulgated. The article closes with a brief discussion of the role that language error plays in the work of a philologist and linguist.

3

Konstruktywizm w warszawskich salonach automobilowych. Artyści Bloku wobec motoryzacji i problemów kultury robotniczej (1924–1925)

80%

Strożek P.

|

nr 3

33-56

EN

The exhibitions: by Henryk Berlewi held at the Austro-Daimler automobile showroom and by the Blok group at the Laurin & Klement automobile showroom were the first manifestations of Constructivism in Warsaw. Both exhibitions opened in March 1924 and glorified the unrivalled achievement of collective labour organisation that was the automobile. This article examines the significance of artistic endeavours of the Warsaw Constructivists in the face of the issues related to car construction and production in a local and international context. Their early postulates and experiments were oriented more towards issues of machine production than towards the radical social transformations and revolutionary aspirations of the struggling proletariat. Their view of creativity as based on a rational division of labour indicates that there existed an inconsistency within the Blok group in the perception of the role of an artist as both a creator/engineer and a producer/worker. The conclusions of the analysis show the history of the Blok group as moving from the rationalisation and methodical organisation of work to the issues of establishing a space for the results of this work.

PL

Wystawy Henryka Berlewiego w salonie automobilowym Austro-Daimler oraz grupy Blok w salonie automobilowym Laurin & Klement były pierwszymi manifestacjami konstruktywizmu w Warszawie. Oba pokazy zostały otwarte w marcu 1924 r. i gloryfikowały niedoścignione dzieło kolektywnej organizacji pracy, jakim był samochód. Niniejszy artykuł analizuje znaczenie działań artystycznych warszawskich konstruktywistów wobec zagadnień budowy i produkcji samochodów w kontekście lokalnym i międzynarodowym. Ich wczesne postulaty i eksperymenty w większym stopniu były zorientowane na kwestie produkcji maszyn niż na radykalne przemiany społeczne i rewolucyjne dążenia walczącego proletariatu. Oparcie twórczości na racjonalnym podziale pracy ukazywało niespójne postrzeganie roli artysty wewnątrz grupy Blok zarówno jako twórcy-inżyniera, jak i wytwórcy-robotnika. Wnioski z przeprowadzonej analizy ukazują dzieje Bloku wiodące od fascynacji kwestiami metodycznej organizacji pracy do organizacji przestrzeni dla rezultatów tej pracy.