Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Dramaty (nie)zwierzęce w teatrze lalek dla dzieci

100%

Drwięga A.

|

nr 5

103-120

EN

Agata Drwięga in her paper investigates how animals are present in contemporary drama for children and in Polish puppet theatre. Pieces in which animals are treated as if they were humans (in both negative and positive sense) are discussed. Investigated dramas include A. Wiktorowska-Chmielewska’s Malwinka in the Bird’s Kingdom and M. Guśniowska’s Marvin. Here, animals are generally treated as objects, and their real nature is not relevant for the content of drama. Texts concentrate on certain aspects of animal nature but also include animals which still undergo anthropomorphism (for example in: M. Guśniowska’s The Snake, M. Prześluga’s Beak in Beak and M. Baltscheit’s One Day Only). The last performance discussed in the paper is Baltic. A Dog on an Ice Floe directed by R. Wicza-Pokojski which tells the story of an animal but retains its subjectivity and places it at the same level as human experience. In general, the artist’s approach to animals is manifested by not only the puppet’s looks, but also by their role in the show. Puppets of less popular animals (e.g. pigeons, snakes or mayflies) often do not resemble original organisms, in contrast to puppets of mammals (e.g. cats, dogs). In the same time, non-human characters are almost always anthropomorphised or infantilized.

PL

Agata Drwięga analizuje, w jaki sposób zwierzęta są obecne we współczesnych dramatach dla dzieci oraz na scenach polskich teatrów lalek. Autorka wspomina sztuki (Malwinka w Ptasim Królestwie A. Wiktorowskiej-Chmielewskiej i Marvin M. Guśniowskiej), które cechuje przedmiotowe podejście do zwierząt. Swoją uwagę koncentruje przede wszystkim na tekstach eksponujących wybrane aspekty zwierzęcej natury, jednak nieuciekających od antropomorfizacji bohaterów (Dziób w dziób M. Prześlugi, Wąż M. Guśniowskiej i Tylko jeden dzień M. Baltscheita). Ostatnim przedmiotem analizy jest spektakl Baltic. Pies na krze R. Wiczy-Pokojskiego, gdzie opowiedziano historię zwierzęcia, zachowując odrębność jego natury, jednocześnie stawiając je na równi z człowiekiem. Podejście realizatorów do kwestii zwierzęcej objawia się zarówno przez wygląd lalek, jak ich rolę w spektaklu. Animanty zwierząt niepopularnych (takich jak gołąb, wąż czy jętka) rzadziej niż lalki ssaków (kot, pies) wykazują podobieństwo do swoich, występujących w naturze, pierwowzorów. Jednocześnie lalki bohaterów nie-ludzkich niemal zawsze upodabnia się do ludzi lub infantylizuje.

2

Rok 1965 w Indonezji w spektaklach Papermoon Puppet Theatre z Yogyakarty i filmie Scena zbrodni Joshuy Oppenheimera

89%

Lis M.

|

2015

|

nr 1

64-76

PL

1965 is the date that has been disregarded in the recent history of Indonesia and the world. Gerakan 30 September (30th September Movement), self-appointed organization consisting of representatives of the Indonesian army carried out a failed coup on October 1, 1965, killing six generals. The same day evening the Movement fell and Partai Komunis Indonesia (Indonesian Communist Party) was blamed. In the following weeks communists and their supporters began to be removed from public life being arrested and murdered. The 1965 purges have been read in the West as a victory over communism. In Indonesia they remained taboo for almost half of the century.The paper focuses on showing how the events of 1965 are shown in today's Indonesia and in the word. For Papermoon Puppet Theatre 1965 is a key to understand the past, present and future of their homeland. For Oppenheimer meeting with former criminals has provided an opportunity to make the film about the political system in which genocide was erased from the collective memory of those who survived, and the offenders remain unpunished.

3

Teatr Lalek Andrzeja Pawłowskiego jako Projekt Nierealny

89%

Kopania K.

|

nr 23

59-71

EN

At the beginning of the 1950s, Andrzej Pawłowski, inspired by the achievements of the Bauhaus movement and the work of Sergey Obraztsov, director of the Central State Puppet Theatre in Moscow, was engaged with creating a mirror puppet theatre. He patented his project, which was intended to facilitate the work of puppeteers and ensure wider social accessibility of the theatre, and tried to develop it by attempting to create an epidiascope puppet theater. Ultimately, however, his efforts failed due to the lack of interest in the project of the puppeteers, as well as down-to-earth problems, primarily with the precise optical tools that were difficult to access at that time. Nevertheless, the derivative of the experiments he conducted were Kineforms, important for Polish art in the 1950s and 1960s. This text completes our knowledge of the mirror puppet theater. Thanks to the discovery of its design in the archives of the Patent Office in Warsaw, it became possible to accurately reconstruct the form and principles of operation of Pawłowski’s portable stage. On the other hand, an in-depth analysis of the puppetry milieu of post-war Poland, its aspirations, needs, and artistic horizons made it possible to determine why Pawłowski's project did not meet the interest of those for whom it was created.

PL

Na początku lat 50. XX w. Andrzej Pawłowski, wychodząc od inspiracji dokonaniami Bauhausu, ale też Siergieja Obrazcowa, dyrektora Państwowego Centralnego Teatru Lalek w Moskwie, pracował nad stworzeniem lustrzanego teatru lalek. Swój projekt, w założeniu ułatwiający pracę lalkarzom i zapewniający szerszą społeczną dostępność teatru, opatentował i starał się rozwijać, podejmując próby stworzenia epidiaskopowego teatru lalek. Ostatecznie jednak jego starania spełzły na niczym z racji braku zainteresowania projektem środowiska lalkarskiego, jak też przyziemnych problemów, przede wszystkim z trudno dostępnymi w tamtym czasie precyzyjnymi narzędziami optycznymi. Niemniej jednak pochodną prowadzonych eksperymentów były ważne dla polskiej sztuki lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych Kineformy. Niniejszy tekst uzupełnia naszą wiedzę o lustrzanym teatrze lalek. Dzięki odnalezieniu w Archiwum Urzędu Patentowego w Warszawie jego projektu możliwym stało się dokładne zrekonstruowanie formy i zasad działania przenośnej sceny Pawłowskiego. Z kolei głębsza analiza lalkarskiego środowiska powojennej Polski, jego aspiracji, potrzeb oraz horyzontów artystycznych, pozwoliła na ustalenie, dlaczego projekt Pawłowskiego nie spotkał się z zainteresowaniem tych, dla których był stworzony.

4

Lalka w teatrze lalek

71%

Tomaszewska E.

|

nr 2(48)

183-194

PL

Teatr jest stałym elementem edukacji dzieci i młodzieży. Jednak teatr lalek jako forma artystycznego dialogu prowadzonego za pośrednictwem formy plastycznej (lalki) nie cieszy się dziś zainteresowaniem pedagogów. Autorka artykułu postawiła sobie za cel przekonanie edukatorów do tej specyficznej formy teatru i jej możliwości komunikowania się z wychowankiem zarówno poprzez tworzenie spektaklu w ramach laboratorium teatralnego, przez rozmowę o spotkaniu z teatrem profesjonalnym, jak i jako sposób komunikacji interpersonalnej. Wykorzystując badania teatrologiczne i antropologiczne, analizuje możliwości budowania metafory teatralnej za pomocą lalki, a w oparciu o analizę recenzji i opisów widowisk lalkowych oraz obserwację własną współczesnej twórczości lalkowej – dokonuje przeglądu form lalek i sposobu ich istnienia w teatrze. Pokazuje ogromną różnorodność możliwości i wskazuje siłę pobudzania wyobraźni zarówno twórcy, jak i widza. Zwraca uwagę na najnowszą koncepcję „materialnego performansu”, który należy rozumieć jako swoisty dialog interpersonalny między kreatorem a odbiorcą za pośrednictwem materialnego obiektu. Z jednej strony mobilizuje się dzieci do zainteresowania realnym światem, który stanowi przecież naturalne środowisko człowieka. Ma to szczególne znaczenie w świecie zdominowanym przez nowe technologie i wirtualne światy. Z drugiej strony materialny pośrednik ma również walor terapeutyczny, to znaczy pozwala na szczerą i prawdziwą rozmowę, stając się wartościowym narzędziem w pracy edukatora.

EN

Theatre is a constant element of children’s and teenager’s education. But puppet theatre treated as a form of artistic dialogue conducted through a material form (puppet) seems not to be of interest to pedagogues. The aim of the author is to convince educators of the value of this specific form of theatre and of its possibilities in terms of communication with pupils. This communication takes place in three forms: through creating a spectacle in a theater lab at school; in conversations about the professional performances; in interpersonal communication. Using the relevant theatrological and anthropological research, the author analyzes the possibilities of building a theater metaphor with a puppet and – based on the analysis of theatrical reviews, the description of contemporary performances and personal theatrical observation –the author makes a review of different puppet forms and their manner of animation. She shows the huge diversity of possibilities and points out the power of stimulating the imagination of both the creator and spectator. She also draws attention to the new concept entitled “material performance” which should be understood as a kind of interpersonal dialogue between the creator and the recipient through means of the material object. On the one hand, it motivates children to be interested in the real world which is the natural human environment. It is very important in a reality dominated by new technologies and virtual worlds. On the other, this material intermediary has also therapeutic significance i.e. it allows more honest and genuine communication and thus becoming a valuable tool in the work of the educator.