Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Tendencje erozyjne koryta rzeki Dunajec w przekroju wodowskazowym Zabno

100%

Lapuszek M. , Ratomski J.

Monografie Komitetu Gospodarki Wodnej PAN

|

1997

|

nr 13

91-99

2

Weryfikacja krzywej natężenia przepływu w przekroju wodowskazowym na rzece Uszwicy

100%

Michalec B. , Tarnawski M. , Majerczyk A. , Wachulec K.

Przegląd Naukowy. Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2013

|

tom 22

|

nr 4[62]

3

Mozliwosc wykorzystania przyblizonych metod do ustalania wartosci srednich przeplywow charakterystycznych dla przekrojow o niepelnym okresie obserwacji

84%

Generowicz J. , Jedryka E.

Woda - Środowisko - Obszary Wiejskie

|

2001

|

tom 01

|

nr 2[02]

165-178

4

Analiza przeobrażeń koryta rzeki Czarna w długim okresie czasu w wybranych profilach wodowskazowych

84%

Lapuszek M.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2015

|

nr I/1

PL

Dokonano analizy zmienności położenia dna koryt rzecznych w czasie w wybranych trzech profilach wodowskazowych: Rakowie, Staszowie i Połańcu na rzece Czarnej, w długim, ponad 50-letnim okresie czasu, w powiązaniu ze stwierdzoną działalnością antropogeniczną w korycie cieku. Ponadto przeprowadzono analizę składu granulometrycznego rumowiska kształtującego badane przekroje korytowe w celu rozpoznania struktury koryta cieku, a także określenia intensywności przemieszczania się rumowiska. Czarna jest lewobrzeżnym dopływem Wisły, na znacznej długości jest rzeką przeobrażoną w wyniku regulacji technicznej, a w 36+000 km jej biegu zbudowany został zbiornik zaporowy Chańcza. Ujście Czarnej do Wisły położone jest w okolicy Połańca. Poprzez zmiany koryta rzeki w układzie pionowym i poziomym dążą do wykształcenia nowego profilu równowagi hydrodynamicznej w zaburzonych warunkach systemu fluwialnego. Jak wykazują obserwacje koryt badanego cieku, zwykle tempo tych zmian jest bardzo szybkie tuż po wystąpieniu zaburzenia, po czym w czasie ulega osłabieniu, a koryto osiąga ponownie równowagę hydrodynamiczną (np. w Połańcu). Ważną rolę w procesie kształtowania koryta rzeki odgrywa też proces erozji brzegów, w wyniku którego koryto zasilane jest materiałem o grubszej frakcji w stosunku do frakcji rumowiska, w którym utworzone jest dno rzeki. W korytach,gdzie ten proces ma miejsce obserwuje się agradację dna. Z obserwacji zmienności średnic charakterystycznych na długości Czarnej i z analizy rozkładu uziarnienia w poszczególnych profilach badawczych wynika, że stopniowe zmniejszanie się ziaren na długości rzeki jest zakłócone w wyniku dostawy rumowiska niesionego przez dopływy Czarnej, jej zdolności do transportu ziaren o maksymalnej średnicy. Ponadto zakłócenia te obserwuje się na odcinku powyżej i poniżej zbiornika Chańcza.

EN

The analysis of variability of riverbed elevation recorded at three selected gauging cross-sections: Raków, Staszów and Połaniec on Czarna River is presented in the current paper. The studies concern the period of more than fifty year. Focus was on the analysis of the riverbed changes in relation with known anthropogenic activities in the bed of the river. In addition, an analysis of grine size distribution of sediment forming the river channel was examined. The studie was done in order to identify the structure of riverbed, as well as the intensity of sediment movement throughout the ricer course. Czarna river is a left tributary of the Vistula river, at a considerable length, is transformed as a result of technical river channel regultion. At 36+000 km of the river course, Chańcza dam was set. The mouth of Czarna river is located close to the Town of Połaniec. The river channel aspire to shape a new longitudinal profile of hydrodynamic balance in new conditions of fluvial system, by changing its shape in the vertical and horizontal direction. As indicated by river channel observations, changes are very fast after a disturbance, after which they are weakening, and the riverbed reaches again hydrodynamic equilibrium (eg. In Połaniec). An important role in riverbed development plays also bank erosion process. Riverbed is supplied with thicker grains than this fraction, which forms the bottom. In the river channels where this process takes place accummulation of sediment in the bottom is observed. According to observations, the variability of sediment characteristic diameter along Czarna river course is disturbed. This is due to the seiment supply by the tributaries of Czarna river and its ability to transport the grains with a maximum diameter. Moreover, these disturbances are observed in the section upstream and downstream of the Chańcza reservoir.

5

Metody separacji niżówek na zdarzenia niezależne na przykładzie rzek Polski Wschodniej

84%

Raczynski K.

Woda - Środowisko - Obszary Wiejskie

|

2015

|

tom 15

|

nr 4[52]

6

Eksploatacja wybranych ujęć wód powierzchniowych na obszarze dolnej Wisły na tle przepływów charakterystycznych

84%

Stepnowski R.

Wiadomości Meteorologii, Hydrologii, Gospodarki Wodnej

|

2011

|

tom 05

|

nr 3

7

Przepływy gwarantowane potoku Cięcinka w warunkach antropopresji

84%

Madzia M. , Wiezik B.

Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych

|

2009

|

nr 38

8

Wstepna ocena zmiennosci oporow ruchu w korycie srodkowej Odry w przekrojach wodowskazowych Malczyce i Scinawa

84%

Glowski R. , Kasperek R. , Parzonka W.

Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej we Wrocławiu. Konferencje

|

1995

|

tom 10

|

nr 2

37-42

9

Zmienność zasobów dyspozycyjnych z biegiem rzeki Odry na przykładzie danych z przekrojów wodowskazowych Ścinawa i Słubice

84%

Urbanski I. , Boczarska M.

Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej we Wrocławiu. Melioracja

|

1991

|

nr 39

10

Zwiazek opadu i odpływu w zlewni rzeki Baryczy do przekroju Łąki

84%

Drabinski A.

Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej we Wrocławiu. Melioracja

|

1990

|

nr 34

11

Wpływ charakterystyk fal powodziowych oraz zlewni na parametry syntetycznych hydrogramów jednostkowych beta i Weibulla

67%

Walega A.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2011

|

nr 07

PL

W artykule dokonano oceny możliwości opisu obserwowanych hydrogramów jednostkowych za pomocą syntetycznych hydrogramów jednostkowych wyrażonych w funkcji rozkładu prawdopodobieństwa beta i Weibulla w przekrojach: Gorliczyna na Mleczne, Iskrzynia na Morwawie, Jasło na Jasiołce i Brzeźnica na Wielopolce. Podstawą przeprowadzonej analizy były obserwowane hydrogramy z wielolecia 1980-82 z półroczy letnich i zimowych. Właściwa analiza bazowała na hydrogramach jednostkowych opisujących odpływ bezpośredni ze zlewni. Parametry kształtu i skali obu analizowanych funkcji określono za pomocą funkcji celu bazującej na minimalizacji różnicy pomiędzy obserwowanym i symulowanym przepływem w kulminacji dla analizowanego epizodu. Poprawność opisu fal jednostkowych analizowanymi funkcjami testowano za pomocą współczynnika efektywności Nasha i Sutcliffe. Analiza wykazała, że funkcja beta i Weibulla dobrze opisują analizowane hydrogramy jednostkowe (nieznacznie lepsze rezultaty obliczeń uzyskano dla funkcji beta). Zaledwie w 27% wszystkich analizowanych epizodów jakość modeli była niesatysfakcjonująca. W przypadku obu funkcji wartości przepływów w kulminacji najsilniej uzależnione są od parametru skali β.

EN

The article evaluated the possibility of description of the observed unit hydrographs using the synthetic unit hydrographs defined by beta and Weibull probability distributions in the following sections: Gorliczyna on the Mleczka river, Iskrzynia on the Morwawa river, Jasło on the Jasiołka river and Brzeźnica on the Wielopolka river. The performed analysis was based on the observed hydrographs from the multi-year period of 1980-82 from the summer and winter half-years. The analysis itself was based on the unit hydrographs describing the direct outflow from the catchment. The shape and scale parameters of both analyzed distributions were defined using a function that based on minimization of the difference between the observed and simulated flow during the culmination of the analyzed episode. The correctness of the unit waves description by the analyzed distributions was tested using the Nash and Sutcliffe efficiency coefficient. The analysis indicated that the analyzed unit hydrographs are well described by the beta and Weibull distribution (slightly better results of calculations were obtained for the beta distribution). The quality of the models was unsatisfactory only for 27% of all analyzed episodes. For both functions the relationship observed between flow values in the culmination and the β scale parameters was the strongest.

12

Analiza przeobrażeń koryt rzecznych w długim okresie czasu na przykładzie wybranych dopływów Górnej Wisły

67%

Lapuszek M.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2015

|

nr I/1

PL

Dokonano analizy zmienności położenia dna koryt rzecznych w czasie w wybranych trzech profilach wodowskazowych: w Stróży na Rabie oraz w Żywcu i Oświęcimiu na Sole, w długim, ponad 100-letnim okresie czasu. Skupiono się na analizie utrzymania biegu rzeki w wybranych przekrojach badawczych w czasie. Jak wykazują badania, charakter biegu rzeki może zmieniać się przestrzennie i czasowo z różną intensywnością. W okresie 50-100 letnim zmiany te mogą być nieznaczne, ale może też nastąpić trwała zmiana kierunku rozwoju koryta. W artykule przedstawiono tendencje zmian położenia w czasie koryt wybranych górskich dopływów górnej Wisły na podstawie analizy zmienności stanów niskich rocznych w wieloleciu. Podano przyczyny zaobserwowanych zmian korytowych, które spowodowane były regulacją polegającą na skróceniu biegu rzeki i zawężenia koryta lub nadmierną eksploatacją istniejących aluwiów rzecznych. Przedstawiony w artykule sposób oceny zmienności koryt rzecznych w długim okresie czasu może stanowić wstęp do dalszych badań nad kierunkami rozwoju koryt i dolin rzecznych w aspekcie ich przyszłego zagospodarowania.

EN

The analysis of variability of riverbed elevation recorded at three selected gauging cross-sections: Stróża on Raba River and Żywiec and Oświęcin on Soła River is presented in the current paper. The studies concern the period of more than one hundred year. Focus was on the analysis of the river course maintenance in selected gauging stations. Research shows that the river course may change spacially and temporally with varying inensity. In the period of 50 – 100 years, these changes can be slight, but it can be also observed permanent change in the direction of the river channel development. The paper presents the trends of riverbed changes during the long period of time in selected mountain tributaries of the upper Vistula River, which were studied on the basis on the variability of observed mean annual water stages. In the paper there are given the reasons for the observed changes in the river course and channel geometry, which were caused by river regulation relayed on the shortening and narrowing of the river channel or the sediment exploitation. Presented in the article method of assessment of the variability of the river channels level in the long period of time may be the first step to future research on trends in the river channel and rivel valleys development.

13

Weryfikacja krzywej natężenia przepływu w przekroju wodowskazowym IMGW na rzece Dłubni

67%

Michalec B.

Acta Scientiarum Polonorum. Formatio Circumiectus

|

2012

|

tom 11

|

nr 3

PL

W pracy przedstawiono wyniki pomiarów geodezyjnych i hydrometrycznych oraz obliczeń wykonanych w celu weryfikacji krzywej natężenia przepływu przekroju wodowskazowego IMGW w km 8+400 rzeki Dłubni. Wodowskaz ten, znajdujący się ponad 300 m poniżej zapory zbiorników wodnych w Zesławicach, umożliwia rejestrację stanów wód, będących sumą odpływu ze zbiorników i dopływu wód potoku Baranówka. Natężenie przepływu obliczono metodą Harlachera na podstawie danych hydrometrycznych i za pomocą wzoru Chézy’ego. Opierając się na uzyskanych wynikach pomiarów i obliczeń, opracowano krzywą natężenia przepływu, którą porównano z krzywą opracowaną w 1993 roku przez IMGW Oddział Kraków. Określona maksymalna przepustowość koryta w przekroju wodowskazu według opracowania IMGW wynosi 95,6 m3 · s–1. Natomiast określona w wyniku obliczeń wykonanych na podstawie pomiarów zrealizowanych w 2011 roku, maksymalna przepustowość przekroju wodowskazowego jest równa 88,1 m3 · s–1. Skorygowana, niższa przepustowość koryta Dłubni poniżej zbiorników wodnych powinna zostać uwzględniona w instrukcji eksploatacji zbiorników w zapisie dotyczącym zrzutu wód w trakcie wezbrania.

EN

The results of survey and hydrometric measurements and calculations made aimed for verifying of the rating curve of the cross-section in the km 8+400 of river Dłubnia, elaborated by Institute of Meteorology and Water Management (IMWM), were introduced in the work. This water-gauge, located above 300 m below the dam of water reservoirs in Zesławice, enables the recording of the water states, being the sum of outflow from reservoirs and the tributary of the waters of the Baranówka stream. The intensity of the water flow was calculated on the basis of the hydrometric data using the Harlacher’s method and using the Chézy’s formula. The rating curve, which was worked out on the results of measurements and calculations, was compare with the rating curve worked out in 1993 by IMWM Branch Cracow. It was stated that the maximal conveyance of river channel in water-gauge section, established according to the IMWM study, is 95.6 m3 · s–1. However the maximal conveyance qualifying in results of calculation executed according to measurements carrying out in 2011 is equal 88.1 m3 · s–1. Corrected, the lower conveyance of the channel of the Dłubnia river below water reservoirs, should be considered in the operation instruction of reservoirs in note relating to the outflows during the freshet.

14

Wyznaczenie krzywej natężenia przepływu w przekroju cofki zbiorników wodnych w Zesławicach

59%

Michalec B. , Walega A. , Cupak A. , Michalec A. , Poloska-Wrobel A.

Acta Scientiarum Polonorum. Formatio Circumiectus

|

2016

|

tom 15

|

nr 1

15

Próba opracowania zależności regionalnych do obliczania parametrów syntetycznego hydrogramu jednostkowego Snydera

59%

Walega A.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2012

|

nr 2/III

PL

W artykule dokonano próby opracowania zależności regionalnych do określenia parametrów w modelu Snydera. Model ten należy do grupy syntetycznych hydrogramów jednostkowych, którego parametry są ustalane w oparciu o charakterystyki zlewni. To stwarza możliwość jego stosowania w zlewniach niekontrolowanych do obliczeń przepływów maksymalnych prawdopodobnych oraz konstruowania fal hipotetycznych. W praktyce model ten jest stosowany powszechnie na świecie, natomiast w Polsce jest on zalecany do praktycznego wykorzystania, jednak z uwagi na brak ustalonych wartości parametrów modelu właściwych dla naszych warunków jego stosowanie jest mało wiarygodne. Optymalizacja parametrów modelu została przeprowadzona dla wybranych epizodów opadodpływ w zlewni Rudawy, Kamienicy, Grabinki, Stobnicy, Jasiołki i Wielopolki. Dane hydrologiczne wykorzystane w obliczeniach zostały udostępnione przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie oraz pochodziły z Roczników hydrologicznych dla dorzecza Wisły. Analiza wykazała, że model Snydera bardzo dobrze lub dobrze opisuje obserwowane wezbrania (wartości współczynnika efektywności E wahały się od 68 do 93%). Wykorzystując analizę regresji wielokrotnej opisano wartości parametrów modelu Snydera, które są uzależnione od kształtu zlewni, wyrównanego spadku cieku oraz parametru CN charakteryzującego pokrycie zlewni i przepuszczalność podłoża. Mimo, że wartości współczynnika korelacji wielokrotnej R w opracowanych zależnościach nie są istotne statystycznie, co wynika głównie z ograniczonej liczby danych wykorzystanych w analizie, to opracowane zależności można stosować w praktyce w obliczeniach parametrów modelu Snydera w zlewniach niekontrolowanych. Należy jednak pamiętać o potrzebie dalszych badań nad weryfikacją opracowanych zależności, co potwierdzi zasadność ich stosowania w obszarze Polski.

EN

The article attempts to establish regional dependencies for calculation of the Snyder’s model parameters. This model belongs to a group of synthetic unit hydrographs, whose parameters are determined based on the characteristics of catchments. This creates the possibility to use this model in uncontrolled catchments to calculate maximum probable flows and to construct hypothetical waves. In practice, this model is used worldwide. It is recommended for practical use in Poland, however due to the lack of established values of model parameters specific to Polish conditions, its use is rather unreliable. The optimization of the model parameters was carried out for the selected episodes of rainfall-runoff in the catchments of Rudawa, Kamienica, Grabinka, Stobnica, Jasiołka and Wielopolka. Hydrological data used in the calculations were provided by the Institute of Meteorology and Water Management National Research Institute in Warsaw and were derived from the Annals of hydrology for the Vistula basin. The analysis revealed that the Snyder’s model very well or well describes the observed flooding incidents (values of the effectiveness ratio E ranged from 68 to 93%). The parameter values of the Snyder’s model, which depend on the shape of the catchments, levelled slope of the watercourse and the CN parameter, characterizing the watershed’s coverage and ground permeability, were described using the multiple regression analysis. Although values of the multiple correlation coefficient R are not statistically significant in the established dependencies, which mainly results from the limited number of data used in the analysis, establishing of the dependencies may be applied in practice in the calculation of the Snyder‘s model parameters in uncontrolled catchments. It should however be remembered that there is still the need for further research to revise the established dependencies, which should confirm the validity of their application in Poland.

16

Wstępna analiza transportu rumowiska unoszonego w przekroju wodowskazowym Chałupki na granicznym odcinku górnej Odry

59%

Glowski R. , Kasperek R. , Parzonka W.

Acta Scientiarum Polonorum. Formatio Circumiectus

|

2010

|

tom 09

|

nr 2

PL

Odcinek Odry od km 20,7 (przekrój Chałupki) do km 27,7 (ujście rzeki Olzy) podlega naturalnym procesom morfodynamicznym. Występuje tutaj 7 naturalnych meandrów. Zmiany morfologiczne meandrującego odcinka Odry powodowane są m.in. procesami transportu i sedymentacji transportowanego przez rzekę rumowiska wleczonego i unoszonego. Wielkość i szybkość powstawania zmian morfologicznych zależy od natężenia i skali zjawisk hydrologicznych. Przebieg tych zmian widać wyraźnie po przejściu ekstremalnych powodzi – takich jak powódź z 1997 r. –którym towarzyszył masowy transport rumowiska. Wskutek wystąpienia takiego transportu podczas powodzi 1997 r. w rejonie meandra nr I doszło do zmiany trasy koryta rzeki Odry: nastąpiło przerwanie meandra i skrócenie biegu rzeki. W odciętym starym ramieniu meandra powstały wyspy z osadzonego rumowiska. Ich podbudowę stanowi rumowisko wleczone (kamienie, otoczaki, żwiry i grube piaski), nadbudowę zaś tworzą odkłady rumowiska drobnofrakcyjnego (pyły, gliny) z zawartością części organicznych. Opierając się na dostępnych danych, autorzy ocenili transport rumowiska unoszonego w przekroju wodowskazowym Chałupki. Autorzy oszacowali również, jaka ilość rumowiska unoszonego została osadzona w wierzchniej warstwie wysp w rejonie przerwanego meandra nr I. Osadzony drobnoziarnisty namuł organiczny ma cechy spoiste ważne dla stabilizacji nowo powstałych wysp, a ponadto stanowi przyjazne podłoże dla rozwoju roślinności pionierskiej.

EN

A stretch of the Odra river between km 20.7 (Chałupki gauging section) and km 27.7 (Olza river mouth) is subject to natural morphological processes and has 7 natural meanders. Some of the factors causing the morphological changes in this meandering river stretch include the transport and sedimentation of bed-load and suspended load. The extent and rate of those changes depend on the intensity and scale of hydrological events. The course of such changes could be easily observed after extreme floods when mass transport of sediment occurs. For example, the sediment mass transport as a consequence of the 1997 flood resulted in a change of the Odra river channel in the area of meander I (break of the meander and shortening of the river course) and the development of sediment islands in the cut-off old arm. The substructure of the islands consist of bed-load (stones, boulders, gravel and coarse sand), and the superstructure is built of fine-grained sediments (silt, clay) containing organic matter. Using the available hydrological data, the authors tentatively estimated the suspended load transport in the Chałupki gauging section and determined the amount of suspended load settled in the upper layer of the island in the area of the broken meander. The settled fine-grained organic mud has cohesive properties which are important for stabilisation of new islands and for development of pioneering vegetation.