Rozwój podmiotów ekonomii społecznej (PES) w województwie opolskim związany jest w głównej mierze z rosnącymi regionalnymi potrzebami społecznymi. Ograniczone środki finansowe w sferze polityki społecznej skutkują brakiem skutecznych i efektywnych rozwiązań w obszarze problemów społecznych i ekonomicznych. Celem artykułu jest ukazanie aktualnego stanu rozwoju PES w województwie opolskim w odniesieniu do perspektywy czasowej 2009–2017. Przedstawiono również zmianę danych ilościowych dotyczących podmiotów ekonomii społecznej w województwie opolskim, w celu ukazania znaczenia tego wskaźnika dla działań publicznych ukierunkowanych na rozwój wsparcia instytucjonalno-organizacyjnego ES. W warstwie teoretycznej wykorzystano analizę literatury przedmiotu, która posłużyła do zbadania uwarunkowań organizacyjnych wspomagających wdrażanie warunków sprzyjających rozwojowi PES w województwie opolskim. W warstwie empirycznej wykorzystano metody analizy danych zastanych (ilościowych) jako metodę badawczą, opierającą się na analizie powstawania nowych PES. Dane te posłużą do lepszego zrozumienia warunków sprzyjających i hamujących rozwój PES w regionie opolskim. Autor wskazuje na niepokojącą tendencję w słabnącej dynamice wzrostu nowych PES.
EN
The development of social economy entities (PES) in the Opole Voivodeship is mainly related to growing regional social needs. Limited financial resources in the sphere of social policy result in the lack of effective solutions in the area of social and economic problems. The aim of this article is to present the current state of PES development in the Opolskie Voivodship with respect to the time perspective 2009-2017. The changes in the number of social economy entities in Opolskie voivodship was also presented in order to show the significance of this indicator for public actions aimed at the development of institutional and organizational support. In the theoretical layer, literature analysis was used to examine the organizational conditions supporting the implementation of conditions conducive to the development of PES in the Opolskie Voivodeship. In the empirical layer, research methods of data analysis (quantitative), based on the analysis of the formation of new PES were used. These data will serve to better understand the conditions that favor and inhibit the development of PES in the Opolskie region. The author shows a disturbing tendency in the slowing growth of new PES.
Social entrepreneurship is constituted of various market initiatives aimed at balancing the economic objective achieved with the so-called social goals. These initiatives are both top-down (e.g. non-for-profit companies established as a result of public-private partnerships), mixed (e.g. student co-operatives supported by enterprises) and bottom-up (e.g. social co-operatives of natural persons). The phenomenon of social entrepreneurship is located in the area of social economy considerations, although it seems to go beyond the framework set for this area of knowledge. This means that social enterprises do not submit to the commonly used economic accounts of the functioning of business entities. It also means that the measurement of the (social) value of their functioning is subject to constant discussion, both in the area of scientific knowledge and socio-economic practice. Social enterprises operating in rural areas constitute a special type of social economy entities. In addition to tasks related to economic activity and the function of stimulating social capital of Polish villages, they seem to fulfil important tasks in the area of strengthening the transformation of Polish villages to modernity, both on the level of management and social activity. The paper presents the issue of social enterprises as an actual and potential tool to support the development of Polish rural areas. This issue is considered in the context of the theory of social costs, assuming the interdependence of all activities carried out in the so-called common space, and the theory of social capital, according to which the “thicker” the network of social relations is, including the economic ones, the more the quality of life increases. Reference is also made to the original model of the Matrix of Social Enterprises, on the foundation of which the Matrix of Social Enterprises in Rural Areas is described. As a result of the conducted research, selected manifestations of social entrepreneurship of Polish villages are identified and described based on the Matrix of Social Entrepreneurship, both in the context of their historically rooted traditions, economic and social conditions and culture-forming functions. The paper formulates conclusions regarding the growing importance of social entrepreneurship for Polish countryside, especially with regard to the ability to create labor demand, market cooperation and social capital thickening. There was also formulated a positive assessment of the impact of social entrepreneurship on the contemporary rural areas.
PL
Przedsiębiorczość społeczna to zbiór różnych inicjatyw rynkowych zakładających zrównoważenie osiąganego celu ekonomicznego z tzw. celami społecznymi. Inicjatywy te mają zarówno charakter odgórny (np. spółki non for profit zawiązane w wyniku partnerstw publiczno-prywatnych), mieszany (np. spółdzielnie uczniowskie prowadzone w szkołach i wspierane przez przedsiębiorstwa) jak i oddolny (np. spółdzielnie socjalne osób fizycznych). Zjawisko przedsiębiorczości społecznej jest umiejscawiane w obszarze rozważań ekonomii społecznej, choć zdaje się ono wykraczać poza wyznaczone dla tej dziedziny wiedzy ramy. Oznacza to, że przedsiębiorstwa społeczne nie poddają się powszechnie stosowanemu rachunkowi ekonomicznemu funkcjonowania podmiotów gospodarczych. Oznacza to, także że pomiar wartości dodanej (społecznej) ich funkcjonowania podlega ciągłej dyskusji, tak w obszarze wiedzy naukowej, jak i praktyki społeczno-gospodarczej. Przedsiębiorstwa społeczne funkcjonujące na obszarach wiejskich stanowią szczególny rodzaj podmiotów gospodarki społecznej. Prócz zadań związanych z aktywnością ekonomiczną oraz funkcji pobudzania kapitału społecznego polskich wsi zdają się one pełnić ważną zadania w zakresie wzmacniania transformacji polskich wsi do nowoczesności, zarówno na płaszczyźnie gospodarowania, jak i aktywności społecznej. W artykule przedstawiona została kwestia przedsiębiorstw społecznych jako faktycznych i potencjalnych narzędzi wspierania rozwoju polskich wsi. Kwestię tę rozpatrzono w perspektywie teorii kosztów społecznych, zakładających współzależność wszelkich działań realizowanych w tzw. przestrzeni wspólnej oraz teorii kapitału społecznego, w myśl której im „gęstsza” staje się sieć relacji społecznych, w tym ekonomicznych, tym bardziej wzrasta jakość życia. Odniesiono się także do autorskiego modelu Macierzy przedsiębiorstw społecznych, na którego podbudowie opisana została macierz przedsiębiorstw społecznych obszarów wiejskich. W wyniku przeprowadzonych badań dokonano identyfikacji i opisu wybranych przejawów przedsiębiorczości społecznej polskich wsi opartych na Macierzy przedsiębiorczości społecznej, zarówno w kontekście ich historycznie zakorzenionych tradycji, uwarunkowań gospodarczych i społecznych oraz funkcji kulturotwórczej. W artykule sformułowane zostały wnioski dotyczące rosnącego znaczenia przedsiębiorczości społecznej dla polskiej wsi, szczególnie w odniesieniu do zdolności tworzenia popytu na pracę, kooperacji rynkowej i zagęszczania kapitału społecznego. Sformułowana została także pozytywna ocena wpływu przedsiębiorczości społecznej na współczesną wieś.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule jako główny cel wyznaczono przedstawienie istoty przedsiębiorstw społecznych, z uwzględnieniem ich miejsca i znaczenia na rynku pracy. Ukazano także zagadnienie innowacyjności w odniesieniu m.in. do: produktów i ich jakości, czynników produkcji oraz generowania miejsc pracy. Istotę artykułu stanowią rozważania społeczno-ekonomicznych aspektów w kontekście wyznaczonych celów i procesu zarządzania. Dla opracowania artykułu wykorzystano takie metody badawcze, jak: studia literatury przedmiotu, syntezę zebranego materiału oraz wnioskowanie.
EN
In the article presentation nature of social enterprises was set as a main aim. It was considered also their place and meaning on the work market. Also a problem of the innovation was portrayed among other things in taking to: products and their quality, production factors and generating places of employment. Deliberations of socioeconomic aspects of purposes in the context of appointed aims and the process of management constitute the essence of the presentation. For elaboration of article there were used such research methods how: the studies of objective literature, the synthesis of gathered material as well as the inference.
The subject of activities of entities pursuing social and economic goals has recently become very popular. Social entrepreneurship is focused on activities in which the economic role does not play a major role but innovative solutions to social problems. The paper aims to show what constitutes the value in business models for social enterprises and which elements of these models generate it. The value-based approach to the business model was used to find how the value is created and distributed in social enterprises. Empirical research was carried out based on case studies obtained from direct interviews. The novelty is to consider the value in relation to the elements of the business model, additionally, divided into three areas: value proposition, value creation and delivery, and value capture. In each area, the understanding of value was defined, and the elements creating this value in business models for social enterprises were identified, i.e. the unique character of offered services being the premise of generated income, involvement in supporting human capital and cooperation of social enterprise with stakeholders.
PL
Tematyka działalności podmiotów realizujących cele społeczne i gospodarcze stała się w ostatnim czasie bardzo popularna. Przedsiębiorczość społeczna koncentruje się na działaniach, w których rola gospodarcza nie odgrywa większej roli, ale innowacyjne rozwiązania problemów społecznych. Takie podejście do przedsiębiorczości społecznej wskazuje, że działalność ta koncentruje się na wartościach społecznych. Jedną z koncepcji modelu biznesowego przedsiębiorstwa komercyjnego jest wskazanie, w jaki sposób tworzona i dystrybuowana jest wartość. Podejście oparte na wartościach powinno być również wykorzystywane przy tworzeniu modelu biznesowego dla przedsiębiorstw społecznych. Celem artykułu jest pokazanie, co stanowi wartość w modelach biznesowych dla przedsiębiorstw społecznych i jakie elementy tych modeli ją generują. W naszych badaniach braliśmy pod uwagę wartość w odniesieniu do elementów modelu biznesowego, dodatkowo w podziale na trzy obszary: propozycja wartości, tworzenie i dostarczanie wartości oraz wychwytywanie wartości. W każdym z tych obszarów identyfikujemy, jak rozumiana jest wartość i jakie są jej istotne elementy, które są kluczowe w modelu biznesowym przedsiębiorstw społecznych.
The article points to the processes of change in the economy that seek to take account of human subjectivity and its needs in economic, social and civic terms. As part of these changes, social innovations are used as innovations aimed at improving the quality of people's lives in organizational and relational terms. Opposing the systemic approach of prosociality comes the concept of the social economy as a segment of social market economy that pursues social objectives within the framework of economic activity. Social enterprises are a component of the social economy. The aim of the article is to point to social innovation in the context of social enterprises. The phenomenon of innovation, social innovation and social enterprises has been described. Social enterprises constitute an important element of the landscape of the economy, in terms of the socio-economic order, taking into account the factor of social innovation.
PL
Artykuł wskazuje na procesy zmian w gospodarce dążące do uwzględnienia podmiotowo-ści człowieka i jego potrzeb w ujęciu ekonomicznym, społecznym, obywatelskim. W ramach tych zmian zastosowanie mają innowacje społeczne jako innowacje ukierunkowane na podniesienie jakości życia ludzi w ujęciu organizacyjnym i relacyjnym. Naprzeciw systemowemu ujęciu prospołeczności wychodzi koncepcja gospodarki społecznej jako seg-ment społecznej gospodarki rynkowej (Społeczna gospodarka rynkowa, oparta na teorii ordoliberalizmu, stanowi przyczynę dynamicznego i szybkiego rozwoju Republiki Fede-ralnej Niemiec w latach 50. i 60. XX wieku, a następnie od połowy pierwszej dekady XXI wieku – mimo wielu trudności i kontrowersji wokół realizacji i ewolucji tej koncepcji (Dahl M., 2015, s. 61), który realizuje cele społeczne w ramach działalności gospodarczej. Elementem składowym gospodarki społecznej są przedsiębiorstwa społeczne. Celem artykułu jest wskazanie na innowacje społeczne w kontekście przedsiębiorstw społecznych. Zostało opisane zjawisko innowacji, innowacji społecznych i przedsiębiorstw społecznych. Jak wynika z artykułu przedsiębiorstwa społeczne stanowią ważny element krajobrazu gospodarki w ujęciu kształtowanego ładu społeczno-gospodarczego uwzględnia-jącego czynnik innowacji społecznych.
RU
В статье рассматриваются процессы изменений в экономике, направленные на учет человеческой субъективности и ее потребностей в экономической, социальной и гражданской перспективе. В рамках этих изменений социальные инновации применяются как инновации, направленные на повышение качества жизни людей в организационных и реляционных отношениях. Концепция социальной экономики как сегмента социальной рыночной экономики, которая преследует социальные цели в рамках предпринимательской деятельности, идет вразрез с системным подходом к процветанию. Социальные предприятия являются составной частью социальной экономики. Цель статьи - указать на социальные инновации в контексте социальных предприятий. Был описан феномен инноваций, социальных инноваций и социальных предприятий. Согласно статье, социальные предприятия являются важным элементом ландшафта экономики с точки зрения формирования социально-экономического порядка с учетом фактора социальных инноваций.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.