Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Struktura predykatowo-argumentowa jako narzędzie analizy tekstu: pro et contra

100%

Szumska D.

Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej

|

2017

|

tom 52

EN

The predicate-argument structure as a tool for text analysis: pro et contraThe aim of the present paper is to take part in the discussion about semantic syntax, also known as predicate-argument syntax on account of its key concepts. The article deals with the problem of the limited effectiveness of the model caused by the lack of an objective method of distinguishing arguments from adjuncts, which is crucial to defining the scope of propositional structure under analysis. The final conclusion is that the theory of predicative-argument structure needs to be reexamined in the light of the results of text corpora analysis that is more reliable than artificially prepared linguistic data. Struktura predykatowo-argumentowa jako narzędzie analizy tekstu: pro et contraCelem prezentowanego artykułu jest wzięcie udziału w dyskusji na temat składni semantycznej, określanej też jako składnia predykatowo-argumentowa ze względu na kluczowe pojęcia, którymi operuje. Rozważania koncentrują się na problemie ograniczonej efektywności modelu, spowodowanej brakiem obiektywnej procedury rozróżniania argumentów od adiunktów, co stanowi podstawę określenia granic poddawanej analizie struktury propozycjonalnej. Wnioski końcowe sprowadzają się do postulatu przetestowania możliwości metodologicznych modelu na szeroko zakrojonej analizie korpusów tekstów.

2

Kilka uwag o formalizacji argumentu propozycjonalnego pCaus w zdaniach z przyimkowymi kauzatywnymi wyrażeniami predykatywnymi w języku bułgarskim

100%

Banasiak J.

|

2018

|

tom 18

EN

Some remarks on the formalization of the propositional argument pCaus in sentences with prepositional causative predicative expressions in Bulgarian The paper focuses on the means of expressing propositional arguments in sentences with prepositional causative predicative expressions. Special attention is devoted to the causal argument (pCaus) and the processes of syntactic condensation and decondensation. Kilka uwag o formalizacji argumentu propozycjonalnego pCaus w zdaniach z przyimkowymi kauzatywnymi wyrażeniami predykatywnymi w języku bułgarskim W artykule skoncentrowano się na środkach wyrażania argumentów propozycjonalnych w zdaniach z przyimkowymi kauzatywnymi wyrażeniami predykatywnymi. Więcej miejsca poświęcono argumentowi przyczynowemu (pCaus) oraz procesom kondensacji i dekondensacji składniowej.

3

O sile emocji. Analiza semantyczna wyrażeń kogoś wryło, kogoś zamurowało i kogoś zatkało

84%

Wołk M.

|

2018

|

nr XX/4

PL

Przedmiotem badań w niniejszym artykule są trzy jednostki języka: kogoś wryło, kogoś zamurowało i kogoś zatkało będące jednoargumentowymi predykatami relacjonującymi rezultaty intensywnych emocji. Mieszczą się one w kategorii leksykalnych wykładników ‘zdziwienia’ i pojęć mu pokrewnych, choć odróżniają się od reprezentujących je wyrażeń m.in. nacechowaniem pragmatycznym (także obrazowością) i intensywnością emocji, które nazywają. W artykule opisane są ich właściwości syntaktyczne i mechanizmy predykacji (swoisty rodzaj przeniesienia z konkretu na abstrakt, hiperbolizacja), przede wszystkim jednak wyodrębnione są elementy struktury semantycznej analizowanych jednostek. Ostatecznym celem podjętej charakterystyki jest próba zdefiniowania wszystkich trzech badanych wyrażeń.

EN

The paper focuses on three linguistic units: kogoś wryło, kogoś zamurowało and kogoś zatkało. These are one-argument predicates which encode results of intense emotions. They can be treated as lexical exponents of ‘surprise’ and similar concepts, although they differ from other expressions representing this category in, among other factors, their pragmatic value (as well as their vividness) and the intensity of the emotions that they convey. The paper describes the syntactic properties of the expressions and the mechanisms of predication (a specific shift from the concrete to the abstract, hyperbolisation), but most importantly it distinguishes elements of the semantic structure of the linguistic units. The ultimate aim of the presented characterization is an attempt to define the three examined expressions.

4

O śmianiu się z czegoś i z kogoś, czyli o przedmiotowym i podmiotowym znaczeniu czasownika śmiać się

83%

Banasiak D.

|

tom 40

EN

The aim of this paper is to discuss the main syntactic and semantic features of the Polish predicate śmiać się (to laugh) within the theory of Semantic Syntax (Karolak 1984, 2002). It forms two, only seemingly similar, predicate-argument structures containing a prepositional phrase connected with the Polish preposition z + Gen. (at): 1) [ktoś] śmieje się z [kogoś ABSTR / czegoś ABSTR] ([somebody] laughs at [somebody ABSTR / something ABSTR]) and 2) [ktoś] śmieje się [z kogoś / czyjegoś], że_ ([somebody] laughs at [somebody / something what belongs to somebody] + SENT). The analysis shows they are different in terms of status and semantic roles of their arguments, axiological markedness, objective or subjective reference of the humour incorporated in the act of laughter. Also, they denote different semantic scenarios: the first means a vocal and facial reaction to ludic humour, the second constitutes a complex act of speech in which satirical, verbal or non-verbal humour is used as a pretext to communicate the agent’s disapproving judgment of the patient, or an antipathetic attitude towards it.

PL

Artykuł wpisuje się w nurt badań nad walencją polskich czasowników w oparciu o model struktur predykatowo-argumentowych opracowany przez Stanisława Karolaka. Jego celem jest analiza statusu formalnego oraz ról semantycznych argumentów przyłączanych przez predykat śmiać się za pomocą przyimka z. Analiza danych językowych pokazuje, że predykat ten konstytuuje w polszczyźnie dwie SPA: [ktoś] śmieje się z [kogoś ABSTR / czegoś ABSTR] i [ktoś] śmieje się [z kogoś / czyjegoś], że_ o odmiennych właściwościach formalnych, semantyce, nacechowaniu pod względem aksjologicznym oraz różnym odniesieniu – przedmiotowym lub podmiotowym – obecnego w akcie śmiechu komizmu. Znaczenie pierwszej z tych konstrukcji można ująć jako ‘wokalizacja będąca reakcją na komizm ludyczny’. W drugiej czasownik śmiać się jest derywatem semantycznym oznaczającym akt mowy będący ‘werbalnym lub niewerbalnym zachowaniem, w którym za pomocą satyrycznych środków komicznych komunikowana jest ujemna ocena osobowego obiektu lub niechęć wobec niego’.