Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Modlitwy poetyckie Zygmunta Krasińskiego

100%

Biliński K.

Rocznik Przemyski

|

2012

|

tom 48

|

nr 2: Literatura i Język

63-71

XX

The poetical prayers by Zygmunt Krasiński are pessimistic about life. Their authors proves the tragedy of human existence. According to his poetical view nothing else is left but to say prayers for the grace of sudden death, which equals with human's liberation. The poems are - on the one hand - typical in the Catholic way of expression; on the other hand, due to Krasiński's desire of new afterlife connected with the existence despair, they went much beyond the Catholic outlook. Entire anthology of the lyrics is very much related to the poet's life, therefore it gets this particular autobiographical character.

2

Psychology of prayer

80%

Bartáková V.

E-psychologie (E-psychology)

|

2008

|

tom 2

|

nr 2

39-44

EN

Practice of prayer has negative or positive psychological effects depending on the extent of frankness put in the prayer. Prayer, for which is characteristic instrumentation of God for own needs, brings in the end negative effects. Prayer might be filled by fetishistic and autistic intentions, might become an escape from real problems. The prayer related to God who is value himself leads to positive effect in its consequences: openness, trust and expression of will to change play important roles here. This process results in psycho-hygienic relevant development of regularity and order in everyday practice, clarification of values and differentiation between important and secondary things. Encounter with oneself, which is part of the prayer, challenges the worshipper to become willing to admit own mistakes, accept them and become able to bear the truth about own self. Similar process occurs in psychotherapy, where the person develops his positive aspects, recovers his abilities, lives a more authentic and fulfilling life. One doesn’t become a faultless man all of a sudden, but he „clarifies“ his personality, behavior as well as relationships. He becomes more and more integrated and authentic.

3

L’USO DEI PRONOMI ALLOCUTIVI NELLE LINGUE ROMANZE IN RIFERIMENTO ALLA DIVINITÀ

80%

AIOANE M.

Concordia Discors vs Discordia Concors: Researches into Comparative Literature, Contrastive Linguistics, Cross-Cultural and Translation Strategies

|

2014

|

tom 6

41-55

EN

In this article we will focus on the use of address pronouns and some ritual formulas in religious language, in the way one address to the Deity, meant as a living presence, absent or depicted in the icons, analyzing some prayers or parts of prayers, of psalms etc. in the Orthodox or Catholic rite, in Romanian, Italian, Spanish and Portuguese, insisting on the use of the mystical and intimate address pronoun TU. We also refer to some greetings and other ritualistic forms which came forward in ceremonious situations.

4

Rodzina, duchowny i ich miejsce przy umierającym człowieku

70%

Ławreszuk M. , p. , Ławreszuk M. , Kostiuczuk J. , Ignatiuk K. , p. , Ławreszuk M. , Ignatiuk K.

ELPIS

|

2017

|

nr 19

PL

Artykuł podejmuje zagadnienia związane z duszpasterską opieką nad umierającym człowiekiem. Prawosławia wskazując na bezwarunkowe przykazanie miłości uczy, że miłość i wiara buduje więzi, których nawet śmierć nie jest w stanie przerwać. Cierpienia umierającego człowieka muszą być kompensowane troską, którą winni przejawiać rodzina, bliscy oraz duchowni. Artykułskupia się na poszukiwaniu praktycznych wskazówek związanych z kontaktem i opieką nad osobą umierającą. Przedstawione wnioski, wynikające z pasterskiego doświadczenia teologów oraz cerkiewnej praktyki modlitewnej, jednoznacznie potwierdzają konieczność zaangażowania duchownych i bliskich w pomoc i wsparcie osoby umierającej.

5

Please, God... Prayer and its functions in narratives. Based on projective method of research (Religious Apperception Test). Theoretic background and rationale of the study

70%

Grudzińska Z.

|

EN

In religious studies, prayer has been extensively researched. Psychological studies use survey methods, so low-educated respondents often cannot comprehend the items. A projective method is presented, based on the Thematic Apperception Test by A. Murray and Ch. Morgan. Data collected in semi-structured interviews are used for qualitative research and for statistical analysis. Quantitative analysis of the references to prayer in narratives has yielded certain results, confirming the usefulness of the test. Qualitative analysis has revealed specificity of the petition and intercession prayer and has called attention to association of location to specific types of prayer.

6

„DOTĄD O NIC NIE PROSILIŚCIE W IMIENIU MOIM” (J 16, 24). PRAGMATYKA WYPOWIEDZI MODLITEWNYCH W EWANGELICZNYCH WSPÓLNOTACH CHARYZMATYCZNYCH

70%

Grabowska M.

Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych AMW

|

2017

|

nr 1

5-26

EN

The paper addresses the issue of speech acts in charismatic evangelical groups. Its main thrust oscillates around the notion of prayer and its untypical character. The features that make this speech act unique comprise elements that betray traits of the magical function of language. At the same time there is a lack of classical forms of address, typical for more traditional Christian Churches.

7

The Psalter to the Threshold of Eternity

60%

Magnante A.

Roczniki Teologiczne

|

2016

|

tom 63

|

nr 10: Nauki o rodzinie

141-160

EN

Following the example of Jesus Christ and Paul of Tarsus, the Church has adopted the Psalms as its privileged prayer book. Some objections have been put forward against such poems because they belong to a given people, culture, and tradition. Thus author believes that something new is to be proposed and taught. First, the “I” of the author and the “I” of the community have to surrender to the “I” of the poem. Second, since the human being, created in God’s image and likeness, is placed at the centre of the universe, he can perform a cosmic liturgy in honour of God. In this way he becomes the representative of all humanity spread all over the world. Once he has collected all the voices of humanity he has to present them, as a pure sacrifice, to the heart of Christ.

PL

Kościół, idąc za przykładem Jezusa z Nazaretu i wskazówkami Pawła z Tarsu, szczególnie wyróżnił Psałterz jako materiał modlitewny, mimo że niektóre psalmy wzbudzają kontrowersje, gdyż przynależą one do specyficznego kręgu kulturowego. Wychodząc naprzeciw powyższym zastrzeżeniom, autor proponuje, aby podczas używania modlitwy z psalmami zastąpić jaźń autora jaźnią utworu. Po drugie, poprzez modlitwę psalmami możliwe jest uwielbienie dzieła stworzenia. Modlący reprezentuje stworzenie i poddaje je jako ofiarę dla Serca Chrystusowego.

8

Uzdrowienie w „spoczynku w Duchu Świętym” i jako owoc modlitwy wstawienniczej

60%

Rybicki A.

Roczniki Teologiczne

|

2014

|

tom 61

|

nr 5: Teologia Duchowości

65-78

EN

The present article raises anthropological, theological and salutary aspects of such phenomena as the interceding prayer for healing, healing, and “rest in the Holy Spirit”. The definition and nature of these phenomena are discussed, as well as their biblical sources and such anthropological aspects as the necessity of a comprehensive look at healing, at the threat of reducing these phenomena to a purely psychological mechanism etc. Also symptoms of internal healing are presented, and testimonies are quoted that were given by people who have experienced „rest in the Holy Spirit” which was connected with internal healing in their lives.

PL

Niniejszy artykuł porusza antropologiczne, teologiczne i zbawcze aspekty takich zjawisk, jak modlitwa o uzdrowienie, uzdrowienie, spoczynek w Duchu Świętym. Omówiona jest definicja i natura tych zjawisk, źródła biblijne, takie aspekty antropologiczne, jak konieczność całościowego spojrzenia na uzdrowienie, niebezpieczeństwo zredukowania tych zjawisk do czysto psychologicznego mechanizmu itd. Ukazane są też symptomy uzdrowienia wewnętrznego. Przytoczone są także spisane świadectwa osób, które doświadczyły „spoczynku w Duchu Świętym” i łączyło się to w ich życiu z uzdrowieniem wewnętrznym.

9

RODZINA MIEJSCEM ROZPOZNANIA I DOJRZEWANIA POWOŁANIA

60%

Najda A. J.

Studia Ełckie

|

2017

|

tom 19

|

nr 4

451 - 461

EN

Every person is called by God, although there are different types of voca-tions (cf. 1 Cor 12:5). But not every person can properly discern one’s own vocation and respond positively to the voice of God who calls to the priesthood or the consecrated life. Scriptural texts speaking about the calling of individual persons are helpful, but first and foremost important is the atmosphere of the family home. Biblical texts speak of the families from which those called came from. The Church repeatedly teaches about the role and tasks of families in discerning and nurturing of vocations. There are also numerous statements made by people dedicated to the service of God, which testify to the irreplacea-ble role of their families in the discernment and maturation of their own voca-tion.

10

Dzieje sanktuarium Matki Bożej w Gidlach w świetle akt z Archiwum Dominikanów w Krakowie

51%

Cholewiński Ł.

Roczniki Teologiczne

|

2015

|

tom 62

|

nr 4: Historia Kościoła

85-103

EN

The purpose of this paper is to present and to familiarize the history of the Shrine of Our Lady of Gidle. Until now, it did not live his monograph. This work is a contribution to the full monograph. The author relied on the Dominican Archives in Krakow, available sources and literature. It discusses the history of the sanctuary to 1914. Particular attention is paid to build the temple. Discusses the stages of its construction. In the text the author draws attention also to the cult of the Mother of God in Gidle. It is characterized by problems that came pilgrims. Together form a picture of the sanctuary in the period from the sixteenth to the twentieth century.

PL

Celem niniejszej pracy jest przedstawienie i przybliżenie historii Sanktuarium Matki Bożej w Gidlach. Temat ten nie doczekał się jak do tej pory swojego opracowania. Artykuł może stać się przyczynkiem do napisania pełnej monografii. Autor oparł swoje badania na materiałach zgromadzonych w Archiwum Dominikanów w Krakowie. Wykorzystał także dostępną literaturę przedmiotu. W swojej pracy omówił dzieje klasztoru do 1914 r. Szczególna uwaga skierowana została na kwestię budowy świątyni, gdzie umieszczono cudowną figurkę Matki Bożej. W artykule poruszone zostały także kwestie związane z rozwijającym się ruchem pątniczym. Elementy te złożyły się na historiograficzną wizję dziejów sanktuarium od XVI do XXwieku.

11

O ekspresywności modlitw w "Psałterzu Dawidowym" Mikołaja Reja

51%

Kowalska D. , Uniwersytet Łódzki K. H. J. P.

|

tom 049

EN

The article analyses the linguistic signs of expressiveness present in the prayers attached to the prose paraphrase of Mikołaj Rej’s David’s Psalter, in particular the evaluative (modality) and intensifying exponents. Rej’s prayers are characterized by a lot of emotionalisms which make them a tool of the emotional expression. The writer uses many expressional synonyms accumulated as two or three evaluative expressions and many epithets which perform the hyperbolic function and intensify the referent feature of the noun. Metaphors and rhetorical questions also serve the function of intensification. The expressiveness is also emphasizes by the use of the elements characteristic of the spoken language: the lexicon of the vernacular speech, a wide variety of phatic signals and demonstrative pronouns. The application of these linguistic phenomena makes Rej’s prayers, despite the structural limitations, assume the character of private confessions full of authentic affection and admiration of God – the addressee.

12

Modlitewnik jako lekarstwo. Analiza genologiczna

51%

Wojtak M.

Roczniki Humanistyczne

|

2015

|

tom 63

|

nr 6: Językoznawstwo

241-261

EN

The article is devoted to the analysis of an innovative form of the prayer book. It has been given the form of an artifact similar to the cure. In this way it implies a reference to the metaphor the prayer book is a cure. The entirety of the material is treated in the analyses as a collection of genres of unusual contours. The genre characteristics includes the following types of utterances: a collection of texts on a package, a leaflet for the patient and a proper prayer book. The first two types are a contamination of utilitarian genres presenting a cure and catechetical or cult genres, whereas the prayer book refers to the modernized versions of the genre. The author treats the entirety (a collection of utterances) as communication stylized to form an advertisement, yet in the communication sense and not the generic one. A collection of diverse utterances is (just like advertisements): appealing, suggestive, comprehensible and easy to remember. Perceiving the prayer book in terms of a cure and giving it the external form of the medicine results in creation of a new formula of the genre. The genre code of the prayer book has been expanded and supplemented with new exponents. The catechetical discourse (including the integral catechesis) has gained new carriers of persuasiveness by the reference to the advertising discourse.

PL

Artykuł jest poświęcony analizie innowacyjnej formy modlitewnika. Nadano mu bowiem formę artefaktu podobnego do leku. W ten sposób nawiązano do metafory modlitewnik to lekarstwo. Całość jest w analizach potraktowana jako kolekcja gatunków o niezwykłych konturach. Charakterystyka genologiczna obejmuje następujące typy wypowiedzi: zbiór tekstów na opakowaniu, ulotkę dla pacjenta, właściwy modlitewnik. Dwa pierwsze typy stanowią kontaminację gatunków użytkowych prezentujących lekarstwo i gatunków katechetycznych lub kultowych. Modlitewnik zaś nawiązuje do zmodernizowanych wersji gatunku. Całość (kolekcję komunikatów) autorka traktuje jako przekaz wystylizowany na reklamę, lecz w sensie komunikacyjnym nie gatunkowym. Zbiór różnorodnych komunikatów jest (jak reklama): atrakcyjny, sugestywny, zrozumiały i łatwy do zapamiętania. Postrzeganie modlitewnika w kategoriach leku i nadanie mu zewnętrznej formy medykamentu owocuje powstaniem nowej formuły gatunkowej. Kod gatunkowy modlitewnika został poszerzony i uzupełniony o nowe wyznaczniki. Dyskurs katechetyczny (obejmujący katechezę integralną) zyskał nowe nośniki perswazyjności przez odwołanie do dyskursu reklamowego.

13

Teologia obrzędu wystawienia i adoracji Najświętszego Sakramentu

51%

Kwiatkowski D.

Studia Gdańskie

|

2017

|

nr 40

59-71

PL

W Eucharystii zawiera się całe dobro duchowe Kościoła, czyli Jezus Chrystus, który jest naszą Paschą i Chlebem żywym, który przez swoje ożywione przez Ducha Świętego i ożywiające Ciało daje życie ludziom. Swoją zbawczą skuteczność czerpie ona z realnej obecności Chrystusa. Z Eucharystią wiążą się również inne popularne formy kultu praktykowane w Kościele. Najbardziej znaną i rozpowszechnioną formą kultu Eucharystii poza Mszą św. jest niewątpliwie wystawienie i adoracja Najświętszego Sakramentu. Praktykowana jest ona na różne sposoby: znane są tak zwane wieczyste adoracje Najświętszego Sakramentu, podczas których adoruje się Chrystusa Eucharystycznego przez cały dzień, nabożeństwa czterdziestogodzinne, nabożeństwa różańcowe i inne okazjonalne formy tego kultu. Artykuł ukazuje teologiczne podstawy dla adoracji Najświętszego Sakramentu. Adoracja Chrystusa Eucharystycznego podkreśla odkupieńczy wymiar przebywania Boga pośród swojego ludu i zachęca do pełnego uczestnictwa we Mszy Świętej. Najważniejszym motywem dla adoracji jest rzeczywista obecność Chrystusa w Najświętszym Sakramencie. Uroczysta adoracja Chrystusa Eucharystycznego ma zawsze wymiar teocentryczny, chrystologiczny, eklezjalny i eschatologiczny.

EN

The Eucharist contains the entire spiritual good of the Church, that is Jesus Christ, our Passover and living bread. Through his flesh, made living and life-giving by the Holy Spirit, he gives life to men. The Eucharist draws its saving effectiveness from the real presence of Christ. There are other popular forms of cult outside Holy Mass which are connected with the Eucharist and practised in the Church. The best known and most widespread of these is the Eucharistic Exposition and Adoration. It is practised in various forms: so-called Perpetual adoration, which takes place in chapels where the Body of Christ is adored round the clock; forty-hour adoration; rosary services and other occasional forms of that cult. This article reveals the theological basis for adoration of the Most Blessed Sacrament. Adoration of Christ in the Eucharist underlines the redemptive dimension of God who is present among his people and encourages them to full participation in Holy Mass. The most important motive for adoration is the real presence of Christ in the Most Blessed Sacrament. Solemn adoration of Christ in the Eucharist always has the theocentric, christological, ecclesiastical and eschatological dimension.

14

Urzeczywistnianie się Kościoła w małżeństwie i rodzinie według Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 roku

51%

Rogalski A.

Kościół i Prawo

|

2017

|

nr 6 (19) nr 1

23-42

PL

Rodzina jest najmniejszą jednostką zarówno społeczeństwa, jak i Kościoła. W rodzinie i poprzez rodzinę Kościół się realizuje i urzeczywistnia. Kościół, jako wspólnota osób ochrzczonych, ma spełniać misję głoszenia Dobrej Nowiny, która realizuje się w potrójny sposób: prorocki, kapłański i królewski. Ustawodawca ukazuje tę misję w kan. 204 Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r., stwierdzając: „Wiernymi są ci, którzy przez chrzest wszczepieni w Chrystusa, zostali ukonstytuowani Ludem Bożym i stawszy się z tej racji na swój sposób uczestnikami kapłańskiego, prorockiego i królewskiego posłannictwa Chrystusa, zgodnie z własną każdego pozycją, są powołani do wypełniania misji, jaką Bóg powierzył pełnić Kościołowi w świecie”.

EN

The family is the smallest unit of both society and the Church. The Church lives and grows inside and through the family. The Church is seen as a community that announces the Gospel of Christ. The joyful news is spread thanks to the participation of every baptized in the triple mission of Christ (as Prophet, Priest, and King). The legislator recognizes this mission in can. 204 of the 1983 Code of Canon Law stating: “the Christian faithful are those who, inasmuch as they have been incorporated in Christ through baptism, have been constituted as the people of God. For this reason, made sharers in their own way in Christ’s priestly, prophetic, and royal function, they are called to exercise the mission which God has entrusted to the Church to fulfill in the world, in accord with the condition proper to each”.

15

Sztuka modlitwy w doświadczeniu filokalistycznym Emiliana (Vafeidisa) Simonopetrity

51%

Borkowski A. , p. , Ławreszuk M. , Kostiuczuk J. , Ignatiuk K. , p. , Ławreszuk M. , Ignatiuk K.

ELPIS

|

2017

|

nr 19

PL

Starzec Emilian określa modlitwę charyzmą, niebiańskim radosnym spotkaniem i komunią Boga z człowiekiem. Sztuka modlitwy w doświadczeniu filokalistycznym starca jest uzależniona od stanu naszego umysłu, który powinien być czysty, pozbawiony wszelkiej obcej treści w oczekiwaniu przyjścia Boga. Prawdziwa modlitwa odrzuca wszelki smutek i małoduszność, zaś ramki prawa w których może zaistnieć są określane przez pokój, ciszę, spokój ducha, absolutne wyciszenie i milczenie. W rzeczywistości modlitwa nie jest czymś, co czyni sam człowiek, jedynie to rozpoczyna, tego pragnie, ale wypełnia ją Duch Święty. Modlitwa jestnaszą powszednią powinnością życiową. O sukcesie podczas modlitwy możemy mówić wówczas, gdy stanie się naszym miejscem schronienia. W swym nauczaniu starzec rozróżnia czynniki wewnętrzne i zewnętrzne, które mają wpływ na modlitwę. Do pierwszych zalicza stan naszego ducha i jego związek z Bogiem, zaś modlitwę określa mianem homilii umysłu, oddechem ducha, pokłonem oddawanym Bogu. Do drugich zalicza wiedzę o różnych sposobach modlitwy, niezbędną do mistycznego natchnienia przez Ducha Świętego. Takimi są uczestnictwo w liturgii Bożej, modlitwa nieustanna, jezusowa i własna, reguła modlitewna, rozważania w skupieniui wyciszeniu. Modlitwa nie izoluje się sama w sobie, ale pozostaje w ścisłym związku z uczestnictwem w nabożeństwach, dziękczynieniem, czuwaniem, w celu pokonania cielesnych namiętności. Starzec przestrzega przy tym, aby modlitwa nie stała się powodem odizolowania, ponieważ wówczas stanie się kłamliwą i nieszczerą. Modlitwa nie jest pracą umysłową która męczy, ale jest pełnią dynamizmu nakierowanego na Boga.

16

Dlaczego zła modlitwa nie jest możliwa?

51%

Hołda M.

Roczniki Filozoficzne

|

2016

|

tom 64

|

nr 1

27-36

PL

W artykule O wątpliwej moralności pewnych rozpowszechnionych form modlitwy Saul Smilansky rekonstruuje założenia moralnie niedopuszczalnej modlitwy. Założenia te dotyczą sposobu, w jaki Bóg wysłuchuje próśb modlących się ludzi, moralnego poziomu bóstwa i tych, którzy się modlą, a także natury relacji między modlitwą a wysłuchaniem jej przez Boga. W niniejszym artykule, podaję powody, dla których uważam, iż dokonana przez niego rekonstrukcja nie jest poprawna. Argumentuję, że niedopuszczalna moralnie modlitwa, o jakiej pisze Smilansky, w ogóle nie jest możliwa. Wskazanych przez niego założeń nie da się odnaleźć wśród założeń faktycznie modlących się ludzi. Nawet gdyby dało się je odnaleźć, niemożliwe jest ich łączne występowanie. Każdy, kto się modli, robi tym samym coś dobrego. Krytyka Smilansky’ego skierowana jest przeciwko czemuś, co faktycznie nie istnieje i nie może istnieć, dlatego nie dostarcza powodów, dla których należałoby uznać za niedopuszczalną jakąkolwiek modlitwę.

EN

In the article “A Problem about the Morality of Some Common Forms of Prayer,” Saul Smilansky reconstructs the basics of morally unacceptable prayer. These assumptions relate to the way in which God hears the petitions of praying people, the moral level of deity and those who pray, as well as the the nature of the relationship between prayer and God’s awareness (acceptance) of it. In this article, I present the reasons why I believe that the reconstruction made by Smilansky is not correct. I argue that morally inadmissible prayer is not at all possible. Assumptions indicated by him cannot be found among the assumptions of actually praying people. Even if we could find some of these assumptions, it is not possible that they all can occur together. So everyone who prays, does a good thing. Smilansky’s criticism is directed against something that does not exist and cannot exist and therefore does not provide reasons why any prayer should be considered as unacceptable.

17

Doksologie Apokalipsy jako model modlitwy uwielbienia

51%

Podeszwa P.

Verbum Vitae

|

2012

|

tom 22

155-184

EN

The article addresses the question of doxologies as found in the Apocalypse. The proposed analysis comprises of three principal parts. The first element was to characterize doxology as biblical prayer of worship to God. It was then followed by the description of eight doxologies present in the last Book of the New Testament (1:5b-6; 4:8-11; 5:9-14; 7:9-12; 11:15-18; 15:3-4; 16:5-7; 19:1-8), which are a paradigm for Christian prayer of worship, in particular communal prayer, considered in the last point of the deliberations. The examined doxologies of the Apocalypse confirm thoroughly the liturgical character of the last Book of the New Testament. They are an unceasing hymn of the Church, which gathers to worship, with powerful voice, its Creator and Savior. Thus it invariably recognizes the great gifts of God, accepting them and letting them bear fruit in the life of a community and individual believers. The Church fulfills its priestly mission and prepares to reign with God. The doxologies of the Apocalypse become then a significant “handbook” in the school of prayer of the New Testament.

18

The Voice Beyond Us J. Ratzinger/Benedict XVI’s Theses About Conscience

51%

Szymik J.

Roczniki Teologiczne

|

2016

|

tom 63

|

nr 2: Teologia dogmatyczna - English Version

27-49

EN

Many times culture and liberal and democratic mentality of post-modern Europe juxtapose individual conscience with objective and commonly valid moral law, treating the former as completely autonomous, while replacing the latter with the law established by majority. J. Ratzinger/Benedict XVI reminds that conscience is a subjective norm, but the one that is not deprived of objective reference. As the ability inherent in human nature by God's intention, it corresponds with the order of things, also established by God, and links a will (freedom) of man with the will (freedom) of God. Rationality, characteristic of a man, and expressing through conscience as the ability to get to know the truth of existence and distinguish good from evil, has its roots in obedience, that is the readiness to listen to. Thus, conscience is, in essence, an ability to listen to God and co-knowledge about Him. That is why, prayer and respect for teaching of the Church play crucial role in shaping conscience and neither cognition mistake nor personal ignorance either do not justify or finally release the man’s guilt. It is crucified and resurrected Christ who justifies, and requirements of conscience lead to Christ, through remorse.

19

O różnicy między magią a modlitwą – krytyka stanowiska Saula Smilansky’ego

51%

Gomułka J. , Sajdek Z.

Roczniki Filozoficzne

|

2016

|

tom 64

|

nr 1

17-26

PL

Zawarta w niniejszym artykule dyskusja z tekstem Saula Smilansky’ego O wątpliwej moralności pewnych form modlitwy składa się z dwóch części. W pierwszej bronimy tezy, że fikcyjne przykłady prezentowane przez autora albo nie stanowią powszechnie akceptowalnych form modlitwy, albo dają się interpretować tak, że nie stanowią etycznego problemu. Życzenie komuś śmierci jest bowiem zawsze nieetyczne, ale w każdej wyobrażalnej sytuacji zagrożenia życia możliwa jest modlitwa o rozwiązanie, które nie pomnaża śmierci. W drugiej części bronimy tezy, że prezentowany w przykładach Smilansky’ego stosunek ludzi do Boga w ogóle nie jest religijny, a w konsekwencji działania w nich opisane nie zasługują na miano „modlitwy”. Kiedy bowiem w naszym nastawieniu do Boga liczy się tylko to, że jest On zdolny zmienić bieg zdarzeń na naszą korzyść, a to, że jest On dobry umyka naszej uwadze, wówczas nie mamy na myśli Boga tradycji religijnej. W tym punkcie przywołujemy myślicieli należących do nurtu tzw. Wittgensteinowskiego fideizmu, których krytyka modlitwy błagalnej idzie być może zbyt daleko, skłania jednak do refleksji nad granicami właściwego stosunku do Boga.

EN

Our discussion of Saul Smilansky’s paper “A Problem about the Morality of Some Com¬mon Forms of Prayer” consists of two parts. In the first part, we argue for the thesis that the fic¬titious examples given by the author of the paper either are not commonly acceptable forms of prayer (being unethical), or are interpretable in a way which removes the ethical problem altogether. It is always unethical to wish someone’s death, but in each imaginable situation of deadly danger there is a sense of a prayer for a solution which does not multiply death. In the second part, we defend the thesis that the attitude towards God depicted in Smilansky’s examples is not religious at all, and the acts desrcibed in them do not deserve to be called “prayers.” When all what really matters to us about God is that He is able to change the course of events in our favor, and His goodness escapes our attention, then by “God” we do not mean the God of religious tradition. At this point we recall the thinkers belonging to the so-called Wittgen¬steinian fideism, whose critique of petitionary prayer goes maybe too far, but also invites us to rethink the limits of the right attitude towards God.

20

The Prayer of Jesus on the Cross

51%

Zawadzki R.

Verbum Vitae

|

2012

|

tom 22

93-110

EN

The Passion Narratives in Synoptic Gospels present Jesus on the cross not only as a Messias patiens, but also as a Messias orans. This article constitutes an attempt to show a synoptic picture of the Crucified who prays. In the first part of the article we focus on the nonverbal dimension of Jesus’ prayer on the cross, e.g. on the posture of his body forced by the means of execution and on his laud, inarticulate cry of the agony. In the second part, the subject of the analysis becomes three of seven “last words of Jesus”, that assume the form of prayer: Luc 23,34a; Mt 27,46; Luc 23,46.