Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Recenzja: Tomasz Snarski, Debata Hart – Fuller i jej znaczenie dla filozofii prawa, Gdańsk: Wydawnictwo UG 2018, ss. 341

100%

Redzik A.

|

nr 1-2

156-162

EN

This is a review of the book which was published on the basis of a doctoral thesis of barrister dr. Tomasz Snarski. Attention has been drawn to the significance of the debate which began in 1958 together with the publication of a lecture by an English lawyer Herbert Lionel Adolphus Hart (1907-1992) in the “Harvard Law Review”. The article met with a response from an American legal philosopher Lon Luvois Fuller (1902-1978). The debate concerned the principles of law, boundaries of positive law and its relation to the natural law.

2

Kazirodztwo jako przykład sporu między prawem naturalnym a pozytywnym

94%

Okoński J.

|

tom 85

63-70

EN

This paper discussed incest as an example of a dispute between natural and positive law. An analysis of Art. 201 of the Polish Penal Code was conducted through the prism of legal goods, which, according to the doctrine, Art. 201 is supposed to protect. The article assessed the prohibition of incest as a kind of legal and natural norm, both from the point of view of the classic, maximalist concept of natural law and H.L.A. Hart’s minimum content of natural law. The article then refers to a significant lack of universality of penalization of this phenomenon across legislations of other European states. The author assumed that the Polish statutory penalization of incest met the conditions of the concept of the minimum content of natural law. Therefore, it may be treated as an expression of the legislator’s acceptance of the protection of moral principles, which are present in Polish culture.

PL

Artykuł przedstawia kazirodztwo jako przykład sporu między prawem naturalnym a pozytywnym. Analizie poddano art. 201 k.k., dokonując jej przez pryzmat dóbr prawnych, które zgodnie z poglądami przedstawicieli doktryny artykuł ten ma chronić. W jego treści zakaz kazirodztwa jako rodzaj normy prawnonaturalnej poddany jest ocenie z punktu widzenia koncepcji zarówno maksymalizmu prawnonaturalnego, jak i minimum prawa natury H.L.A. Harta. Artykuł w swojej treści odnosi się również do istotnego braku powszechności penalizacji omawianego zjawiska w ustawodawstwach innych państw europejskich. Autor przyjmuje, że polska, ustawowa penalizacja kazirodztwa spełnia warunki koncepcji minimum prawa natury i tym samym daje wyraz przyjęciu przez ustawodawcę ochrony zasad o charakterze moralnym, obecnych w polskiej kulturze.

3

O postrzeganiu prawa na przykładzie sprawy rolnej z ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego

84%

Truszkiewicz Z.

|

nr 1(32)

179-203

EN

The article illustrates the relationship between the perception of the law and its practical application. For this purpose, a case was used in which controversies arose concerning the application of the Act on shaping the agricultural system. Those controversies boiled down to the question of whether the regulations contained in this Act and concerning the acquisition of agricultural real estate should also apply in the case of the transformation of a limited liability company into a limited partnership. The deliberations performed showed that the legal assessment of the same issue may differ depending on whether the person making the assessment adheres to a positivist or natural law perception. The former tends to lead the interpreter to rely mainly on a literal interpretation, while the latter tends to rely on other methods of interpretation, including a functional-objective interpretation. The latter even implies the need to verify positive law and to concretise legal norms in atypical cases. Such an approach allows to avoid legal assessments that lead to consequences that are, on the one hand, in line with the literal reading of the rules and, on the other hand, irrational and therefore unjust and wrong.

PL

W artykule została ukazana zależność między postrzeganiem prawa a jego praktycznym stosowaniem. Wykorzystano w tym celu przypadek, w którym wystąpiły kontrowersje dotyczące stosowania ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego. Sprowadzały się one do pytania, czy regulacje zawarte w tej ustawie, odnoszące się do nabywania nieruchomości rolnych, powinny mieć zastosowanie także w przypadku przekształcenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w spółkę komandytową. Rozważania wykazały, że ocena prawna tej samej kwestii może być różna w zależności od tego, czy osoba dokonująca oceny będzie zwolennikiem pozytywistycznego czy prawnonaturalnego postrzegania prawa. Pierwsze z nich skłania interpretatora do opierania się głównie na literalnej wykładni, natomiast drugie – do odwoływania się do innych metod wykładni, w tym na wykładni funkcjonalno-celowościowej. Ta ostatnia zakłada nawet konieczność weryfikowania prawa pozytywnego i konkretyzowania norm prawnych w przypadkach nietypowych. Takie podejście pozwala uniknąć ocen prawnych, które prowadzą do następstw z jednej strony zgodnych z literalnie odczytywanymi przepisami, a z drugiej – nieracjonalnych, a tym samym niesprawiedliwych i niesłusznych.

4

Funkcjonalna przestrzeń dla sacrum w rodzimym systemie prawa powszechnego – zarys problemu

84%

Sukienniczak P.

|

nr 4

27-51

PL

Życie ludzkie przebiega w dwóch różnych kierunkach: biologicznym – polegającym na nieuniknionym starzeniu się organizmu, oraz duchowym, będącym doskonaleniem i rozkwitem osobowości aż po jej fizyczne unicestwienie. Dwie krzywe obrazujące przebieg ludzkiego życia w pewnym momencie spotykają się i duchowość bądź wzmacnia gasnącą fizyczność, bądź słabnie wraz z nią. Człowiek jest jedynym gatunkiem, w którego życiu wyraźnie występuje element duchowej kultury jako formy istnienia, ważniejszej od biologicznej materii naszego bytowania. Pragnieniem człowieka jest, aby ukształtowany przez niego porządek społeczny stał się wyrazem szacunku dla wartości ludzkich każdej jednostki oraz realizował ideały równości, sprawiedliwości i opieki nad słabymi. Można nawet mówić o pewnej satysfakcji z porządku utrwalonego, nawet gdy nie jest on całkiem zadowalający. W porządku utrwalonym wiadomo, czego się można spodziewać. Istnieją pewne przyjęte reguły społecznej gry interesów. Nawet jeśli nie są one najlepsze, często większe poczucie bezpieczeństwa ma człowiek, gdy w ogóle jakieś reguły istnieją, niż gdy nie ma żadnych i żadnego zagrożenia nie można z góry przewidzieć. Porządek utrwalony wciela więc także pewne wartości duchowe.

EN

This thesis entitled „Functional space for sacrum in domestic system of positive law-outline of the problem”. This study it’s an attempt of state in general a common of space where is functioning both sacrum (in some the right characteristic symptoms and forms) and law (as a gender of set of proceedings rules which are included in system of legal regulations in force being in our culture). In author’s opinion this space on the one hand filling an inborn and non-transferable system of freedom and rights of man and on the other hand theories of law based on set of moral rules which are common to both these matters. Supplements these considerations is indication of constitutes interactions, relations and interdependences between of these concepts.

5

Moralne aspekty lustracji. O destrukcji moralności przez prawo i niekonstytucyjności pewnych form lustracji

83%

Piechowiak M.

|

2015

|

nr 27

37-59

EN

The article discusses Polish law regulations from the years 1998–2007 designed as a basis for the process of post-communist lustration. The author analyses several acts of law to bring to the fore the assumed aims of the lustration process, its suggested scope, procedures and forms of penalization. The author’s objective is to reveal the axiological foundations of the project of lustration. In the course of his analysis the author points to the discrepancies between sentences prescribed in the lustration acts and the assumed faults of individuals. One of the striking examples of such discrepancy was the article concerning the penalization of individuals for submitting false lustration statement or for a denial to submit it. The author argues that the logic of this law was based on shifting responsibility for the evils of the former political system onto individuals who happened to live in this system and participated in it to various degrees. According to the author lustration based on a state-imposed “test of morality” bears resemblance with totalitarian systems in its attempt to invade an internal sphere of morality. The state orders to perform an action which exclusively and directly aims at realization of a strictly internal moral value, a value based on conformity between a statement and convictions, and simultaneously the state appoints itself as someone determining the content of these convictions and someone who observes and judges realization of this moral value.

PL

Artykuł przedstawia polskie regulacje prawne z lat 1998-2007 będące podstawą lustracji. Analizuje szereg aktów prawnych prezentując zakładane cele lustracji, jej zakres, procedury i przewidywane sankcje karne (administracyjne). Celem autora jest identyfikacja aksjologicznych podstaw regulacji prawnych dotyczących lustracji. W trakcie analiz wskazuje on m. in. na brak proporcji między sankcjami karnymi a winą jednostek, zwłaszcza w niektórych przypadkach penalizacji oświadczeń lustracyjnych niezgodnych z prawdą lub penalizacji niezłożenia oświadczeń. Autor argumentuje także, że analizowane rozwiązania zakładały – wbrew deklarowanym celom – przeniesienie odpowiedzialności za zło systemu politycznego z jego aktywnych twórców na jednostki wbrew woli poddane działaniu tego systemu. Ponadto argumentuje, że lustracja oparta na przeprowadzanym przez państwo „teście moralności” radykalnie ingeruje w wewnętrzną sferę moralności jednostki i stąd zakłada elementy typowe dla aksjologii systemów totalitarnych; państwo nakazuje dokonać działania, które bezpośrednio i wprost zmierza do realizacji ściśle wewnętrznej wartości moralnej opartej na zgodności oświadczenia z przekonaniami, i jednocześnie państwo ustanawia siebie nie tylko obserwatorem i sędzią realizacji tej wartości, ale także autorem wzorca przekonań, z którymi oświadczenie ma być zgodne.