Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Nowe regulacje dotyczące stężeń radonu (Rn-222) w budynkach i miejscach pracy w zapisach znowelizowanej ustawy Prawo atomowe

100%

Mazur J. , Kozak K.

Inżynier i Fizyk Medyczny

|

2020

|

tom Vol. 9, nr 3

169--172

PL

Nowe regulacje w prawie polskim dotyczące radonu są konsekwencją implementacji zaleceń zawartych w opublikowanej w 2014 roku Dyrektywie Rady UE 2013/59/EURATOM, która ustanowiła podstawowe normy bezpieczeństwa w celu ochrony przed zagrożeniami wynikającymi z narażenia na działanie promieniowania jonizującego, w tym również na radon. Nowa Dyrektywa zaktualizowała i ujednoliciła prawodawstwo w krajach członkowskich UE w oparciu o najnowsze badania naukowe i doświadczenia służb dozorowych. Zapisy Dyrektywy odzwierciedlają wyniki dwudziestoletnich badań w zakresie ochrony radiologicznej (IAEA, WHO, OECD, ICRP). W związku z koniecznością nowelizacji przepisów w Polsce powołano zespół do spraw opracowania koncepcji wdrożenia do prawa polskiego Dyrektywy (zarządzenie Ministra Środowiska z dnia 8 sierpnia 2014, Dz. Urzędowy MŚ, poz. 50). Autorzy artykułu brali udział w pracach tego zespołu, dotyczących wprowadzenia nowych zapisów odnośnie narażenia na radon. Efektem pracy zespołu był raport, przekazany w listopadzie 2015 Ministrowi Środowiska. Raport ten stanowił podstawę do dalszych prac nad nowelizacją ustawy Prawo atomowe, której tekst jednolity został opublikowany we wrześniu 2020 – Dz.U. 2019, poz. 1792.

2

Fizyk medyczny w rentgenodiagnostyce i radiologii zabiegowej według obecnego stanu prawnego

100%

Badziak M.

Inżynier i Fizyk Medyczny

|

2023

|

tom Vol. 12, nr 3

201--203

PL

Fizyk medyczny w radiologii, a dokładniej według obecnej nomenklatury w rentgenodiagnostyce i radiologii zabiegowej, na przestrzeni ostatnich kilku lat coraz bardziej zaznacza swoją obecność za sprawą nowelizacji ustawy Prawo atomowe w 2019 r. [1]. O ile istnienie fizyka medycznego w radioterapii czy medycynie nuklearnej nie jest niczym nowym, tak fizyk medyczny właśnie w rentgenodiagnostyce i radiologii zabiegowej jeszcze niedawno był postrzegany jako pewnego rodzaju „ciekawostka przyrodnicza”. Zaczynając swoją przygodę ponad 12 lat temu z radiologią, z takimi opiniami bardzo często się spotykałem. Wynikało to z uwagi na fakt, że do tej pory procedury diagnostyczne realizowane w zakładzie radiologii wykonywane były przez techników elektroradiologii, pielęgniarki i lekarzy radiologii. Nie bardzo było wiadomo, gdzie takiego fizyka medycznego można by umieścić. Jedyne obowiązki, jakie można byłoby wtedy powierzyć takiemu fizykowi medycznemu to wykonywanie testów podstawowych aparatury rentgenowskiej. Pierwsze zapisy o testach podstawowych wynikały z Rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie warunków bezpiecznego stosowania promieniowania jonizującego dla wszystkich rodzajów ekspozycji medycznej [2]. Inne obowiązki wynikały zazwyczaj z codziennej organizacji dnia pracy w zakładzie radiologii, m.in.: konserwacja i diagnozowanie usterek aparatów RTG, nadzór nad płynnością archiwizowania badań w systemie PACS itd.

3

Polska i świat radiologiczny

100%

Kowski R.

Inżynier i Fizyk Medyczny

|

2022

|

tom Vol. 11, nr 1

20--20

PL

Uprzedzam – ten artykuł będzie trochę przewrotny. Czasy mamy niezwykłe. Gdy zaczynałem pisać ten tekst, myślałem, że świat nam normalnieje – pandemia powoli odchodzi na horyzont zdarzeń w miarę okiełznanych i powszedniejących i będziemy mogli zająć się wreszcie powrotem do normalnej codzienności. Cóż – okazuje się, jak zwykle, że stare porzekadło „chcesz rozśmieszyć Pana Boga, to Mu powiedz o swoich planach” nie traci nic na swojej aktualności.

4

EWOLUCJA PRAWNEGO STATUSU ORGANÓW NADZORUJĄCYCH BEZPIECZEŃSTWO WYKORZYSTYWANIA ENERGII JĄDROWEJ W POLSCE

71%

Nowacki T. R.

|

nr 3

115-149

EN

Up to the mid-twentieth century there were no special state authorities or legislation for radiation control, so users of radiation sources had to rely on their own practical and theoretical knowledge of radiation to protect themselves against its harmful eﬀects. The first Polish legislation on radiation protection was instituted in the 1950s, and a decade later a nuclear regulatory authority was appointed. For the next decades this body went through several changes of its name and institutional status, combining supervisory powers in the field of radiation safety with its primary task to stimulate and coordinate the growth of Poland’s nuclear energy industry and technology. Gradually under the inﬂuence of international trends and legislation it developed into a regulatory body responsible for nuclear safety, radiological protection, and nuclear security and safeguards. Currently the President of National Atomic Energy Agency (Państwowa Agencja Atomistyki) exercises the powers of the country’s nuclear regulatory body and has the status of a central government administration body.

PL

Do połowy XX w. z braku wyspecjalizowanych organów państwowych i przepisów prawa użytkownicy źródeł promieniowania bazowali na własnej wiedzy praktycznej i teoretycznej w zakresie wpływu promieniowania na organizm ludzki i możliwości ochrony przed jego negatywnymi skutkami. W latach pięćdziesiątych XX w. powstały pierwsze wprost poświęcone ochronie przed promieniowaniem przepisy rangi państwowej, a w dekadę później wyznaczono organ odpowiedzialny za regulację działalności z wykorzystaniem źródeł promieniowania jonizującego. Przez kolejne dekady organ ten zmieniał nazwę i usytuowanie w strukturze instytucji państwowych, łącząc kompetencje nadzorcze w zakresie bezpieczeństwa ze swoim pierwotnym i głównym zadaniem w postaci stymulacji i koordynacji rozwoju wykorzystania energii jądrowej i technik jądrowych w Polsce. Stopniowo pod wpływem międzynarodowych trendów i prawodawstwa wykształcał się organ odpowiedzialny wyłącznie za bezpieczeństwo jądrowe, ochronę radiologiczną, ochronę fizyczną obiektów i materiałów jądrowych oraz zabezpieczenia materiałów jądrowych. Aktualnie organem tym jest Prezes Państwowej Agencji Atomistyki będący naczelnym organem dozoru jądrowego i jednocześnie centralnym organem administracji rządowej.

5

Podstawy rozpoznania i oceny źródeł zdarzeń radiacyjnych w środowisku pracy w placówkach przetwarzania odpadów

63%

Garus M. , Sidor A. , Czyrek A. , Więcek I. , Chytła J.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2022

|

tom Nr 4 (114)

137--152

PL

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny na podstawie ustawy – Prawo atomowe zapewnia wsparcie merytoryczne wojewodzie w zakresie: pomiarów dozymetrycznych i spektrometrycznych na miejscu zdarzenia radiacyjnego, oznaczeń laboratoryjnych, interpretacji wyników i analiz, oceny zagrożenia i rozwoju sytuacji awaryjnej, opracowania projektu informacji wyprzedzającej dla ludności. Ponadto współpracuje z wojewodą w zakresie ewentualnych działań interwencyjnych typu: ewakuacja, podanie preparatów ze stabilnym jodem, wydanie zakazu lub ograniczenia spożywania skażonej żywności i skażonej wody przeznaczonej do spożycia. Zakres potencjalnych działań jest więc szeroki i wymaga kompleksowej wiedzy analitycznej. W artykule omówiono działania związane z postępowaniem w zdarzeniach radiacyjnych, praktyczne aspekty związane z: wyszukaniem materiału promieniotwórczego będącego przyczyną zdarzenia i jego identyfikacją oraz postępowaniem po wykryciu materiału promieniotwórczego i jego zabezpieczeniem, opierając się na doświadczeniu praktycznym z działań związanych ze zdarzeniami, które zaistniały na terenie województwa podkarpackiego. Omówiono również sposób zabezpieczenia osób interweniujących podczas zdarzenia radiacyjnego przed czynnikami biologiczno-chemicznymi mogącymi pojawić się w miejscu jego zgłoszenia oraz wyposażenie pomiarowe stosowane podczas interwencji w zdarzeniach radiacyjnych. Scharakteryzowano możliwości analityczne w przypadku zdarzeń o zasięgu zakładowym oraz wojewódzkim. Ponadto scharakteryzowano wymianę informacji z Wojewódzkim Centrum Zarządzania Kryzysowego, Państwową Strażą Pożarną i Centrum Zdarzeń Radiacyjnych Państwowej Agencji Atomistyki oraz pracownikami jednostki organizacyjnej, w której nastąpiło zdarzenie.

EN

Acting on the basis of the Atomic Law, the State Voivodeship Sanitary Inspector provides substantive support to the Voivode (provincial governor) in the scope of: dosimetric and spectrometric measurements at the site of a radiation emergency, laboratory determinations, the interpretation of results and analyses, the assessment of risk and the development of an emergency situation, and drafting a pre-emptive warning information for citizens. In addition, the inspector cooperates with the Voivode concerning potential intervention activities, such as: evacuation, the administration of preparations with stable iodine, and issuing a prohibition or restriction regarding the consumption of contaminated food and contaminated drinking water. The range of potential actions is therefore wide and requires comprehensive analytical knowledge. The article discusses activities related to the actions to take in the event of radiation emergencies. It explains some practical aspects regarding the search for radioactive material causing radiation emergencies and ways of identifying an emergency, and explains the procedure once radioactive material has been detected and how to safeguard it. This is all based on the practical experience developed during interventions related to the radiation emergences that occurred in the Podkarpackie Voivodship. The article looks at the methods of protecting the intervenors against biological and chemical agents that may appear at the location of a radiation emergency, as well as the signalling and measuring equipment used during the interventions related to radiation emergencies. The analytical possibilities were characterised in the case of events on a factory or voivodship scale. The article discusses aspects related to communication with the Provincial Crisis Management Centre, the State Fire Service and the Radiation Emergency Centre of the National Atomic Energy Agency, as well as with employees of the organisational unit where the radiation emergency occurred.

6

Projekt GOSPOSTRATEG-HTR: rezultaty projektu

63%

Boettcher A. , Celińska A. , Frelek-Kozak M. , Migdał M. , Dąbrowski M. P. , Sęktas P. , Sidło A. , Zakrzewska-Kołtuniewicz G. , Wawszczak D. , Brykała M. , Kiegiel K. , Miśkiewicz A. , Fuks L. , Herdzik-Koniecko I. , Chajduk E. , Starosta W. , Smoliński T. , Rogowski M. , Pawelec A.

Postępy Techniki Jądrowej

|

2023

|

tom z. 1

9--19

PL

Ochrona klimatu wymaga wdrożenia bezemisyjnych źródeł energii, takich jak reaktory jądrowe. Reaktory wysokotemperaturowe mogą stanowić doskonałe uzupełnienie wielkoskalowej energetyki jądrowej, poprzez zaopatrzenie rynku energetycznego w wysokotemperaturowe ciepło, do różnych procesów technologicznych. Pierwszym krokiem na drodze do wdrożenia technologii reaktorów wysokotemperaturowych w Polsce była realizacja projektu GOSPOSTRATEG-HTR. Niniejszy artykuł stanowi podsumowanie najważniejszych celów i osiągnięć projektu.

EN

Climate protection requires the deployment of zero-emission energy sources, such as nuclear reactors. Hightemperature reactors can be a perfect complement to large-scale nuclear energy by supplying the energy market with hightemperature heat for various technological processes. The first step towards the implementation of high-temperature reactor technology in Poland was the implementation of the GOSPOSTRATEG-HTR project. This article is a summary of the most important goals and achievements of the project.

7

Wykorzystanie technologii modułowych reaktorów jądrowych (SMR) jako źródła zasilania dla instalacji chemicznych w Polsce

51%

Sikora A. P. , Sikora M. P. , Wróblewski H.

Przemysł Chemiczny

|

2020

|

tom T. 99, nr 5

649--653