Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Reprezentacje rodziny w poradnikowych gatunkach dziennikarskich. Przykład kobiecej prasy powojennej

100%

Idem M.

|

tom 18

|

nr 47

45-56

PL

Cel naukowy: Celem opracowania jest zaprezentowanie narzędzi, którymi posługiwali się powojenni dziennikarze do demonstrowania w prasie kobiecej kwestii rodzinnych oraz analiza tych przekazów na poziomie reprezentatywnym. Problem i metody badawcze: W artykule wyróżnione zostały reprezentacje rodziny, które prezentowano na łamach prasy kobiecej w latach 1946-1947. Wskazano na szczególne znaczenie wymienionego okresu historycznego dla rozwoju prasy po wojnie oraz dla negacji pojęcia rodzin „przedwrześniowych”. Jako metodę badawczą zastosowano analizę treści, analizę genologiczną oraz badania literaturowe. Proces wywodu: W toku rozważań poruszono kwestię pojęcia „czasu nieoznaczoności” oraz reprezentacji rodziny na łamach prasy tuż po zakończeniu II wojny światowej. Kolejno poruszono temat roli prasy kobiecej w procesie kształtowania świadomości o konstytutywnych cechach rodziny w XX wieku. Decydującą część opracowania stanowi analiza przekazów o rodzinie w kontekście genologii medialnej i zinterpretowanie dziennikarskich narzędzi stosowanych w celu wyróżnienia konkretnych jej cech. Wyłonione na podstawie analizy treści kreacje rodziny przedstawione są jako szansa na zintensyfikowanie zainteresowania kobiecą narracją historyczną.Wyniki analizy naukowej: Analizowane przekazy dziennikarskie świadczą o dominacji tekstów afirmujących codzienną praktyczność oraz emocjonalność. Przekazy są tak konstruowane, by zapewnić czytelnika o autentycznym wpływie odbiorców na treść pisma. Przeważającym gatunkiem dziennikarskim pojawiającym się w analizowanym materiale są listy do redakcji, często adaptowane do innych gatunków dziennikarskich, instruktaże oraz reportaże wykazuje podobieństwo do opowieści true stories. Wnioski, innowacje, rekomendacje: Dziennikarze powojennej prasy kobiecej uznali wyższość roli kobiet w rodzinie i prezentowali tę ideę za pomocą konkretnych narzędzi gatunkowych.

2

Prasa kobieca jako pomoc dydaktyczna na przykładzie kursów dla żon żołnierzy Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego w Szczecinie

88%

Kobus M. , Szczeciński U.

|

tom 18

PL

W artykule starano się pokazać, w jaki sposób teksty zaczerpnięte z prasy kobiecej mogą posłużyć celom dydaktycznym. Przeprowadzona fragmentaryczna analiza podręczników pokazała, że autorzy bardzo rzadko sięgają po teksty z tego rodzaju czasopism. Do ukazania przykładowych ćwiczeń wykorzystano „Claudię” (poziomy B1, B2) i „Panią” (poziomy C1, C2). Różnorodna tematyka i obecność tekstów poruszających tematy kontrowersyjne sprawiają, że omawiane tytuły są ciekawym materiałem i pomocą w rozwijaniu kompetencji językowej słuchaczy obu płci.

EN

This article aims to show how the texts taken from the women’s press can serve educational purposes. A fragmentary analysis of textbooks has shown that the authors very rarely refer to texts from this kind of magazines. In the article, magazines such as “Claudia” (levels B1, B2) and “Pani” (levels C1, C2) were used to show exemplary exercises. A variety of topics and the presence of texts that bring up controversial issues cause these titles to be an interesting material and assistance in developing the linguistic competence in students of both sexes.

3

„Twój Styl” jako przykład magazynu dla kobiet – wstęp do badań

75%

Dąbrowska-Cendrowska O.

|

2022

|

nr 1(12)

169-190

EN

‘Twój Styl’ is a luxury women’s magazine that has been published in the Polish press market continuously since 1990. Krystyna Kaszuba was its founder and the first chief editor. Taking inspiration from foreign magazines such as ‘Marie Claire’ and ‘Elle’ she created the unique Polish luxury magazine. In the years 1990–2021 ‘Twój Styl’ developed the position of a leader in its typological group, becoming a model for other magazines.The aim of the research is: to present the state of the research on the most important luxury magazine on Polish media market; to highlight the most important events in over 30-year history of this periodical; to define the place of ‘Twój Styl’ in the group of luxury magazines existing on Polish press market and to outline further areas of research on this magazine.

PL

„Twój Styl” to luksusowy magazyn kobiecy ukazujący się na polskim rynku prasowym nieprzerwanie od 1990 r. Jego twórczynią i pierwszą redaktorką naczelną była Krystyna Kaszuba, która wzorując się na zagranicznych czasopismach, tj. „Marie Claire” i „Elle”, stworzyła unikatowy polski magazyn luksusowy. W latach 1990‒2021 „Twój Styl” wypracował pozycję lidera w swojej grupie typologicznej, stając się wzorem dla innych czasopism. Celem podjętych badań jest: przedstawienie stanu badań nad najważniejszym magazynem luksusowym na polskim rynku medialnym; uwypuklenie najważniejszych wydarzeń w ponad trzydziestoletniej historii periodyku; określenie miejsca „Twojego Stylu” w grupie magazynów luksusowych istniejących na polskim rynku prasowym oraz nakreślenie kolejnych obszarów badań nad tym czasopismem.

4

Mąż w roli nieformalnego opiekuna chorującej żony. Analiza wizerunków mężczyzn w reportażach dotyczących raka piersi w prasie kobiecej

75%

Zierkiewicz E.

|

2018

|

tom XIX

|

nr (3/2018)

273-305

EN

Cancer diagnosed in a wife/mother affects the entire family system, disrupting its functioning. Until recently, however, breast cancer was treated by women as their private trouble – they rarely talked about their illness with their husbands, and concealed it from their children. Most often, they sought support from mothers and sisters or in patient associations. The changes currently taking place in Polish society are conducive to the appearance of greater openness and intimacy in marriage, also in the situation of illness suffered by a wife. In Poland, no scientific research has yet been carried out regarding the issue of husbands’ involvement in the role of an informal caregiver of a wife with breast cancer, at most it was noted that husbands constitute the most important source of support for chronically ill partners. The issue of dyadic coping has been studied in the West for at least two decades, while in Poland only mass media mentioned it. The aim: The aim of the study was to identify the subject positions offered to husbands of sick wives, described in features in women’s magazines on the experience of breast cancer. The analyses were also supposed to provide an answer to the question of whether the marital relationships shown are a proper example of dyadic coping with a wife’s illness in Polish society. Method: The study used the method of critical discourse analysis and focused on examining the subject positions of husbands of chronically ill wives. Results and conclusions: Four features from women’s magazines describing the experiences of women with breast cancer were subjected to research. These features appeared between September and November, that is when mass media implement a social mission to raise awareness about breast cancer. Critical analysis of the press discourse has identified three main subject positions of the husbands who take up “marital work”, which cannot be described explicitly as dyadic coping with breast cancer in their wives. The women’s magazines published features showing the changes within the marriage, and at the same time, as is typical of this type of mass media, does not acknowledge its occurrence.

PL

Choroba nowotworowa zdiagnozowana u żony/matki oddziałuje na cały system rodzinny i zaburza jego funkcjonowanie. Do niedawna jednak rak piersi był przez kobiety traktowany jak ich prywatny kłopot – rzadko rozmawiały o swojej chorobie z mężami, a przed dziećmi ją zatajały. Najczęściej wsparcia szukały u matek i sióstr lub w stowarzyszeniach pacjenckich. Zmiany zachodzące obecnie w polskim społeczeństwie sprzyjają pojawieniu się większej otwartości i intymności w małżeństwie, również w sytuacji choroby doświadczanej przez żonę. W Polsce nie prowadzono jeszcze badań naukowych dotyczących kwestii angażowania się mężów w rolę nieformalnego opiekuna żony z rakiem piersi, co najwyżej zauważano że stanowią oni najważniejsze źródło wsparcia dla chorujących partnerek. Zagadnienie diadycznego radzenia sobie jest od co najmniej dwóch dekad badane na Zachodzie, w Polsce natomiast ogólnie wspominają o nim jedynie mass media. Cel badań: Celem przeprowadzonych badań było zidentyfikowanie pozycji podmiotowych, na których lokowani są mężowie chorujących żon opisywani w reportażach prasowych o doświadczeniu raka piersi. Dokonanie analizy miało także pomóc odpowiedzieć na pytanie, czy ukazywane relacje małżeńskie stanowią warty promowania w polskim społeczeństwie przykład diadycznego radzenia sobie z chorobą u żony. Metoda: W badaniach wykorzystano metodę krytycznej analizy dyskursu i koncentrowano się na badaniu pozycji podmiotowych mężów chorujących żon. Wyniki i wnioski: B adaniom p oddano c ztery r eportaże p rasowe o pisujące przeżycia kobiet z rakiem piersi, które ukazały się między wrześniem a listopadem, a więc wtedy, gdy mass media realizują społeczną misję podnoszenia świadomości w zakresie tej choroby. Krytyczna analiza dyskursu prasowego pozwoliła zidentyfikować trzy główne pozycje podmiotowe mężów podejmujących „pracę małżeńską”, którą trudno opisać jednoznacznie jako diadyczne radzenie sobie z rakiem piersi u żony. Prasa kobieca publikuje reportaże ukazujące przemiany w relacji małżeńskiej, a przy tym, co typowe dla tego rodzaju mass mediów, nie uznaje ich zachodzenia.

5

Realizacje konwencji gatunkowych w polskiej prasie typu people (na przykładzie dwutygodnika „Viva!”)

75%

Bulisz E.

Acta Humana

|

2015

|

tom 6

EN

The article takes into consideration the way in which genre conventions, characteristic for biweekly magazine „Viva!” are formulated. “Viva!” is a “people” type magazine that informs the readers about celebrities’, singers’, actors’, models’, writers’, artists’, journalists’ and TV presenters’ lives. The main genre employed is a press profile, that in “Viva!” is specified to a number of subgenres such as trailers, serial references, news, but also interviews and image reportage.

PL

Artykuł podejmuje sposób ukształtowania konwencji gatunkowych charakterystycznych dla dwutygodnika „Viva!”. Magazyn mieści się w segmencie tzw. prasy typu people, która zawęża swój przekaz do informowania o życiu gwiazd, celebrytów, aktorów, piosenkarzy, modelek, artystów, pisarzy, dziennikarzy i prezenterów telewizyjnych. Dominującym gatunkiem jest sylwetka prasowa, która w „Vivie!” ukonkretnia się w postaci różnych odmian: w formie zapowiedzi, w formie wzmianek seryjnych i notatek stowarzyszonych, wiadomości, a także w formie wywiadów i reportaży wizerunkowych.

6

Listy czytelniczek do „Kobiety i Życia” i „Przyjaciółki” jako źródło badań codziennego życia kobiet w PRL

63%

Zajko-Czochańska J. , Sokołowska U.

Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych

|

2020

|

nr 2(9)

94-109

PL

Opracowanie ukazuje istotę listów do redakcji jako źródła badania historii. Na wstępie zaprezentowano definicję analizowanego materiału źródłowego ze wskazaniem przesłanek przemawiających za uznaniem korespondencji czytelniczej za autentyczną. Do analizy posłużyły dwa najpopularniejsze czasopisma kobiece okresu PRL. „Przyjaciółka” adresowana do kobiet wiejskich, osób słabo wykształconych, głównie gospodyń domowych, „Kobieta i Życie” zaś do kobiet zamieszkujących miasta, robotnic, nauczycielek czy inteligentek. Wybór tytułów wynika również z faktu, iż to właśnie do obu tych redakcji napływało najwięcej listów czyniąc je powiernikami ludzkich problemów. Artykuł prezentuje różnorodną tematykę podejmowaną w listach do redakcji na łamach obu periodyków, wskazując na podobieństwa i różnice w podejmowanych przez czytelników zagadnieniach.

EN

The study shows the essence of letters to the editor as a source of research on history. At the beginning, the definition of the analyzed source material is presented, with indication of the reasons for considering reading correspondence to be authentic. Two of the most popular women's magazines of the PRL period were used for the analysis. A "Best Friend" addressed to rural women, poorly educated people, mainly housewives, and "Woman and Life" to women living in cities, workers, teachers or intellectuals. The choice of titles also results from the fact that it was to both these editors that the most letters were received making them confidants of human problems. The article presents a variety of topics discussed in letters to the editorial staff in both periodicals, indicating similarities and differences in the issues undertaken by readers.

7

Edukacyjna rola „Przyjaciółki” w życiu kobiet wiejskich PRL-u w latach 1956–1975, ss. 269

63%

Zajko-Czochańska J.

|

2022

|

nr 2(13)

231-238

EN

Self-report of the doctoral dissertation entitled The educational role of “Friend” in the life of rural women in the People’s Republic of Poland in the years 1956–1975 written under the supervision of prof. dr hab. Małgorzata Dajnowicz presents the activities of the most popular women’s magazine published during the People’s Republic of Poland for the dissemination of knowledge among rural women. The author presents the cognitive purpose of the work, research questions, sources used in the doctoral dissertation, as well as research methods. The self-report presents the structure of the dissertation along with a synthetic discussion of each of the chapters of the work, as well as the final conclusions contained in the dissertation.

PL

Autoreferat rozprawy doktorskiej pt. Edukacyjna rola „Przyjaciółki” w życiu kobiet wiejskich PRL-u w latach 1956‒1975 napisanej pod kierunkiem prof. dr hab. Małgorzaty Dajnowicz prezentuje działania najpopularniejszego czasopisma kobiecego wydawanego w okresie Polski Ludowej na rzecz upowszechniania wiedzy wśród kobiet wiejskich. Autorka przedstawia cel poznawczy pracy, pytania badawcze, wykorzystane w dysertacji doktorskiej źródła, a także metody badawcze. W autoreferacie zaprezentowano strukturę rozprawy wraz z syntetycznym omówieniem każdego z rozdziałów pracy, a także wnioski końcowe zawarte w dysertacji.

8

Rozwój prasy kobiecej w Rosji do 1917 r.

63%

GOWORKO-SKŁADANEK B.

Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych

|

2019

|

nr 2(7)

156-170

PL

W Rosji przed rewolucją na rynku prasy kobiecej dominowały czasopisma o charakterze literacko-społecznym, mające na celu edukację kobiet oraz zapewnienie im rozrywki. Dopiero w okresie rewolucyjnym (1904–1917) wraz z aktywizacją ruchów kobiecych i upolitycznieniem „kwestii kobiecych” nastąpił intensywny rozwój prasy kobiecej. Na łamach prasy politycznej feministki i przedstawiciele lewicowych partii politycznych poruszali problemy kobiet związane z ich nierównym statusem w społeczeństwie i rodzinie. Wzmianki o działalności organizacji kobiecych i prowadzonej walce o prawa kobiet pojawiały się także w czasopismach masowych o charakterze literacko-publicystycznym, w których dominowały jednak tematy związane z prowadzeniem gospodarstwa domowego oraz modą. Propagowały one też często tradycyjną rolę kobiety.

EN

In Russia, in the pre-revolutionary period, magazines of literary and social character dominated on the female press market, their role was both educating women and providing entertainment to them. In the revolutionary period (1904–1917), the activation of women’s movements and the politicisation of the “women’s issues” affected an intensive development of the women’s press. In the political press, feminists and representatives of leftist political parties raised women’s problems, their unequal status in society and in the family. In mass magazines of literary and journalistic character, which often promoted the traditional role of women, despite of topics related to running a household and fashion, there were references to the activities of women’s organisations and the fight for women’s rights.

9

Deskrypcja wielodzietności w mutacji wiejskiej „Przyjaciółki” (1956–1975)

63%

Zajko-Czochańska J.

Rocznik Historii Prasy Polskiej

|

2021

|

tom 24

|

nr 4

37-50

PL

W artykule przedstawiono problematykę dotyczącą przerywania ciąży oraz planowania rodziny, wpływającą na wielodzietność polskich rodzin. „Przyjaciółka” jako najpopularniejsze pismo kobiece okresu PRL podnosiła zagadnienie emancypacji kobiet, wzrostu ich świadomości oraz wiedzy na ten temat. Redakcja pisma edukowała, informowała oraz udzielała licznych porad, po które zwracały się czytelniczki w nadsyłanej korespondencji.

EN

This article outlines the state of public debate on abortion and family planning, issues which were connected with the perception of large families with many children, as a background to the coverage of all these themes by Przyjaciółka, a mass circulation women’s weekly in the period 1956–1975. The magazine was certainly committed to the goal of raising women’s self-awareness. The emancipatory agenda was pursued systematically by information, education, and discussions of letters from readers about their personal problems, together with advice how to deal with them.

10

Bauer Media Group in the Polish media market, 1991–2019

63%

Dąbrowska-Cendrowska O.

|

nr 4

11

Wybory parlamentarne w propagandowych publikacjach prasy Ligi Kobiet. Wybrane przykłady

63%

Marcinkiewicz-Kaczmarczyk A.

|

nr 1(8)

158-175

PL

Społeczno-Obywatelska Liga Kobiet (potem Liga Kobiet) była organizacją prorządową i została utworzona w sierpniu 1945 r. Cele oraz zakres zadań organizacji zawierał statut SOLK uchwalony w tym samym roku. Zgodnie z treścią statutu głównym jej zadaniem było prowadzenie pracy ideowo-wychowawczej wśród kobiet. Zadanie to było realizowane m.in. za pośrednictwem prasy. ZG LK w latach 1947–1989 wydał łącznie siedem pism, do których należały: „Kobieta”, „Poznajmy Prawdę”, „Nasza Praca”, „Ja i Mój Dom”, „Gospodarstwo Domowe”, „Zwierciadło” oraz „Ty i Ja”. Najwięcej informacji na temat wyborów parlamentarnych w Polsce Ludowej można znaleźć w takich pismach, jak „Poznajmy Prawdę” i „Nasza Praca”. Problematyka wyborów parlamentarnych była poruszana zarówno na łamach „Poznajmy Prawdę”, jak i „Naszej Pracy”, a jej nasilenie zależało od aktualnej polityki władz. Na początku lat 50. realizacja planu sześcioletniego spowodowała konieczność mobilizacji całego społeczeństwa, a więc zaczęto propagować szeroką aktywizację kobiet we wszystkich dziedzinach życia. W tym czasie szczególnie intensywnie zachęcano kobiety do udziału w wyborach. Po przełomie październikowym w 1956 r. i zmianach programowych, jakie nastąpiły po II Krajowym Zjeździe LK w 1957 r., zrezygnowano z prowadzenia intensywnej pracy propagandowej i zachęcania kobiet do udziału we władzy. Ponownie zaczęto akcentować ich ważną rolę jako żon i matek, ale nie krytykowano podejmowania pracy zawodowej. W prasie LK znacznie większy nacisk położono na upowszechnianie różnego rodzaju poradnictwa, udzielanie wsparcia w wychowywaniu dzieci.

EN

The Social-Civic Women’s League (later the Women’s League) was established in September of 1945. It was a government organization. Their goals and structures were included in statement which was issued in the same year. The addendum of the statement was the ideological declaration. The most important goal of the organization was the promotion of the ideology of the Polish Workers Party and then, Polish United Workers Party. Propaganda was disseminated by press of the Women’s League. There were seven journals which were published during the period from 1947–1989: “Woman”, “Know the Truth”, “Our Work”, “I and My Home”, “The Household”, “The Mirror” and “You and Me”. The magazines “Know the Truth” and “Our Work” included most information about parliamentary elections. The authors of articles encouraged women to participate in elections and showed the benefits resulting from political changes in Polish People Republic. The promotion of the elections used specific contents which were adopted to policy of government.

12

Sylwetki polityków na łamach „Zwierciadła” (1990–2019)

63%

Dąbrowska-Cendrowska O.

|

2023

|

nr 2(15)

141-162

EN

Zwierciadło is a women’s magazine that has been publishing on the Polish press market continuously since 1957. Its first editor-in-chief was Alina Rebane. After the political transformation, its periodicity has changed. The weekly was transformed into a monthly magazine belonging to the group of luxury women’s magazines. The main goal of the research was an attempt to characterize the ways of presenting the profiles of politicians in the pages of Zwierciadło in the years 1990–2019 To achieve this goal, the most important facts from the magazine’s history were presented, focusing on the years 1990–2019. Methods of content analysis (quantitative to show dominant trends and qualitative to answer the question of how politicians were written about) were used.

PL

„Zwierciadło” to magazyn kobiecy ukazujący się na polskim rynku prasowym nieprzerwanie od 1957 r. Jego pierwszą redaktorką naczelną była Alina Rebane. Po transformacji ustrojowej jego periodyczność uległa zmianie. Tygodnik przekształcono w miesięcznik należący do grupy luksusowych magazynów kobiecych. Celem głównym badań była próba charakterystyki sposobów prezentowania sylwetek polityków na łamach „Zwierciadła” w latach 1990‒2019. Aby zrealizować tak określony cel, przedstawiono najważniejsze fakty z historii funkcjonowania magazynu, koncentrując się na latach 1990‒2019. Posłużono się metodą analizy zawartości (ilościową, aby pokazać dominujące tendencje) oraz analizą treści (jakościową, aby odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób pisano o politykach).

13

Konstancja Hojnacka (ok. 1880–1943). Sylwetka publicystki dwutygodnika „Moja Przyjaciółka” ze Żnina

63%

Wodniak K.

|

2023

|

nr 2(15)

47-70

EN

Edited by Konstancja Hojnacka (ca. 1880–1943) in the town of Orlęta, the journal Świat Kobiecy-Rekord was known in Żnin in the early 1930s, when the most-read female press title of the interwar period, Moja Przyjaciółka created in the local Alfred Krzycki’s Publishing House, was not yet planned. In 1939, its subscribers received a guide to good manners, entitled Cohabitation with People, the only book publication by the journal’s Lviv collaborator. Thanks to the high circulation, comparable to school textbooks, it found its way into many Polish homes. The article presents the relationship of the writer, press and radio editor, esotericist and social activist from the borderland metropolis with Moja Przyjaciółka in her best years 1937–1939.

PL

Redagowany przez Konstancję Hojnacką (ok. 1880–1943) w grodzie Orląt żurnal „Świat Kobiecy–Rekord” znany był w Żninie już u progu lat 30. XX w., kiedy najpoczytniejszego kobiecego tytułu prasowego międzywojnia, „Mojej Przyjaciółki” powstającej w tamtejszych Zakładach Wydawniczych Alfreda Krzyckiego, nie było jeszcze w planach. W 1939 r. do jej abonentek trafił poradnik dobrego wychowania pt. Współżycie z ludźmi, jedyna publikacja książkowa lwowskiej współpracowniczki czasopisma. Dzięki wysokiemu, porównywanemu z podręcznikami szkolnymi nakładowi znalazła się ona w wielu polskich domach. W artykule przedstawiono związki literatki, redaktorki prasowej i radiowej, ezoterystki i aktywistki społecznej z kresowej metropolii z „Moją Przyjaciółką” w jej najlepszych latach 1937–1939.

14

Poradnictwo w zakresie wychowania w rodzinie na początku XX wieku w świetle czasopisma „Dobra Gospodyni”

63%

Nawrot-Borowska M. A.

|

2018

|

tom XVII

|

nr (1/2018)

51-84

EN

Aim: This study is aimed not only at developing a profile of the magazine, but also at attempting to show and systematize the guidelines for the family upbringing of children and young persons, which were extensively addressed in the columns of the magazine. An important objective is also to complement the existing research achievements in the area of the raising of children and the young in the early twentieth century. This text also serves to present the degree that women’s magazines (for example, “Dobra Gospodyni” [The Good Housewife]) shared in providing parents (mostly mothers) with assistance and advice in area of the upbringing of the younger generation. Methods: qualitative text analysis from a historical and pedagogical perspective Results: In the late nineteenth and early twentieth centuries, a lot of guide or howto titles from various walks of life, from the instructions for good behaviour, through teaching, religious, medical, hygiene, culinary, farm and gardening guides, on to the titles containing guidelines on "how to live happily”, appeared on the Polish publishing market. The popularity of different types of advice was also visible in the press, especially in women’s magazines, where editors often included separate columns dedicated to useful suggestions and guidelines for many areas of everyday life. “Dobra Gospodyni” [The Good Housewife], an illustrated weekly magazine for women (1901–1915), was a magazine dedicated entirely to providing counselling for women and was a cheaper substitute for popular non-serial publications. i.e. guide books. Conclusions: As results from the research, a lot of space is devoted to the issues devoted to tasks and responsibilities of parents, especially mothers, in the areas of moral, aesthetic, religious, physical and sexual education of children and young people, as well as tips in the organization of home teaching for children (with special emphasis on girls).

PL

Cel: Przygotowywane opracowanie ma na celu nie tyle charakterystykę samego czasopisma, co próbę ukazania i usystematyzowania wskazówek dotyczących wychowania w rodzinie, adresowanych w głównej mierze do kobiet–matek, która zajmowała na jego stronach stosunkowo wiele miejsca. Istotnym celem jest także uzupełnienie istniejącego już dorobku badawczego dotyczącego wychowania dzieci i młodzieży na początku XX wieku. Tekst ten służy także ukazaniu, jaki był udział prasy kobiecej (na przykładzie „Dobrej Gospodyni”) w służeniu pomocą i radą w wychowaniu młodego pokolenia (szczególnie w rodzinach inteligenckich, zamożnych i średniozamożnych, do których adresowane było czasopismo). Metody: jakościowa analiza tekstu źródłowego z perspektywy historyczno-pedagogicznej. Wyniki: Na przełomie XIX i XX wieku na rynku wydawniczym na terenie ziem polskich ukazywało się wiele pozycji poradnikowych z różnorodnych dziedzin życia – od poradników dobrego wychowania, przez poradniki pedagogiczne, religijne, lekarskie, higieniczne, kulinarne, gospodarskie, ogrodnicze, po pozycje zawierające wskazówki „jak żyć szczęśliwie”. Popularność różnego rodzaju porad widoczna była także na łamach prasy, szczególnie pism kobiecych, w których wydawcy zawierali niejednokrotnie odrębne rubryki, poświęcone radom i wskazówkom przydatnym w wielu dziadzinach codziennego życia. „Dobra Gospodyni: pismo tygodniowe ilustrowane dla kobiet” (1901–1915) było czasopismem w całości poświęconym poradnictwu dla kobiet i stanowiło tańszy substytut tak popularnych wydawnictw zwartych – poradników książkowych. Wnioski: Jak wynika z dokonanych ustaleń, na łamach badanego czasopisma sporo miejsca zajmowały zagadnienia poświęcone zadaniom i obowiązkom, powinnościom rodziców, szczególnie matek, zarówno w zakresie wychowania moralnego, estetycznego, religijnego, fizycznego, seksualnego dzieci i młodzieży, a także wskazówki z zakresu organizacji nauczania domowego dzieci (z uwagi kobiecy na charakter czasopisma ze szczególnym uwzględnieniem dziewcząt).

15

Czasopisma dla kobiet dla Śląsku w latach 1876-1939

63%

Sokół Z.

|

tom 7

11-32

EN

The article is related to the establishment and the development of women’s magazines which were published in Silesia during the Prussian regime (years 1876-1918). Author shows the independent titles of the women’s magazines as well as the supplements to the local press that were focused on cases of family, education of children, home teaching of Polish language, Roman Catholic faith and affairs of Polish history, which was banned by the Prussian government during the persecution called ‘Kulturkampf ’. The author presents the women’s magazines as unofficial handbooks of Polish language and national identity. She shows that at the historical moment of the threat of denationalization of young generation the most important part of the transfer of the Polish national identity were on the one hand the Silesian press editors (repressed by the Prussian government), on the other hand the Silesian mothers with their usage of women magazines

PL

Prezentowana pierwsza część pracy dotyczy powstania i rozwoju czasopism dla kobiet na Śląsku, wydawanych w zaborze pruskim w latach 1876–1918. Obejmuje czasopisma samoistne, jak również dodatki do prasy lokalnej, dotyczące rodziny, wychowania dzieci, a przede wszystkim organizacji domowego nauczania języka polskiego, religii katolickiej i historii Polski, usuniętych z programów szkolnych w okresie „Kulturkampfu”. Wobec zagrożenia wynarodowienia młodego pokolenia Polaków na Śląsku wytworzyła się opozycja w obronie polskiej tożsamości narodowej, języka i mowy polskiej, religii katolickiej, kultury i obyczajów. Naukę przeniesiono do domów rodzinnych, gdzie matki – mające największy wpływ na wychowanie dzieci, realizowały domowe wychowanie dzieci w duchu patriotyczno-narodowym. Do tego były potrzebne czasopisma dla kobiet, które przejęły rolę podręczników. Władze pruskie prześladowały wydawców i redaktorów, nakładały na nich kary pieniężne i wyroki pozbawienia wolności, a czasopisma zawieszano na okres stały lub czasowy, co było jednoznaczne z ich likwidacją, a mimo to ciągle się odradzały.

16

Międzynarodowy Rok Kobiet 1975 na łamach „Kobiety i Życia”

51%

SOKOŁOWSKA U.

Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych

|

2019

|

nr 2(7)

94-108

PL

Do lat 70. XX w. większość publikacji w „Kobiecie i Życiu” oscylowała wokół problematyki typowej dla prasy kobiecej, m.in. macierzyństwa, gospodarstwa domowego oraz poradnictwa. Wraz z początkiem lat 70. na łamach periodyku coraz częściej pisano o pozycji społecznej kobiet. Nastąpiła intensyfikacja tematyki dotyczącej działalności kobiet w sferze publicznej, w tym aktywności politycznej. Uzależnione było to od ówczesnych przemian na scenie politycznej kraju oraz zmian personalnych w redakcji „Kobiety i Życia”. Problematykę niskiego udziału kobiet w polityce podejmowano szczególnie często w wydaniach z 1975 r. Przy okazji obchodów Międzynarodowego Roku Kobiet redakcja zachęcała czytelniczki do zaangażowania w sferę polityczną. Wielokrotnie przedstawiano sylwetki polskich działaczek politycznych, jak również kobiet aktywnych publicznie poza granicami Polski.

EN

Until the 1970s, most publications in Kobieta i Życie [Women and Life] revolved around issues typical of women’s press, including maternity, household and counseling. At the beginning of the 1970s, the journal published more and more often about the social position of women. The subject of women’s activities in the public sphere, including political activity, intensified. It depended on the changes in the country’s political scene and personnel changes at the Kobieta i Życie editorial office. The issue of women’s low participation in politics was particularly often addressed in the 1975 editions. On the occasion of the International Year of Women, the Kobieta i Życie editors encouraged readers to become involved in the political sphere. The silhouettes of Polish political activists as well as women publicly active outside Poland were presented many times.

17

Zagadnienie praw kobiet na łamach „Kobiety i Życia” (1970–1989)

51%

Ćwik U.

Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych

|

2016

|

nr 1(1)

66-83

EN

The term “women's rights” should be understood as the power and freedom enjoyed by women in society. In some countries, women's rights are supported by law and local custom, whilein others they are ignored and violated. This is due to several factors: religious, social, cultural, economic or legal. The aim of this article is to present the issues of women's rights published in “Kobieta i Życie” magazine in the years 1970–1989. “Kobieta i Życie” was one of the most popular women's magazines in the Polish People's Republic. The magazine was addressed to the female intelligentsia living in cities. In 1970 Barbara Sidorczuk became the managing editor and the magazine’s thematic focus shifted to the themes of social status of women, improving qualifications and their rights in various fields of social life. By applying the method of analysis of the work the author of this article attempted to answer the following questions: How often did press materials address issues of women’s rights? What privileges were mentioned mostoften?

PL

Prawa kobiet, rozumiane jako uprawnienia i wolności należące do kobiet i dziewcząt w danych społeczeństwach, w niektórych regionach są zinstytucjonalizowane i wspierane przez prawo, miejscowe zwyczaje oraz zachowanie, podczas gdy w innych są ignorowane i łamane. Wynika to z kilku czynników, m.in. religijnych, społecznych, ekonomicznych, kulturowych czy prawnych. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie problematyki związanej z prawami kobiet, publikowanej na łamach „Kobiety i Życia” – jednego z najpopularniejszych czasopism kobiecych okresu Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Po 1970 r. i objęciu stanowiska redaktor naczelnej przez Barbarę Sidorczuk na łamach „Kobiety i Życia” coraz częściej poruszana była problematyka statusu społecznego kobiet oraz ich uprawnień w różnych dziedzinach życia publicznego. Poprzez metodę analizy zawartości prasy autorka stara się przede wszystkim, odpowiedzieć na pytanie: Jak często w publikowanych materiałach prasowych pojawiały się zagadnienia związane z prawami kobiet?

18

Role społeczne kobiet w przestrzeni publicznej i prywatnej w prasie typu people na przykładzie magazynu „Viva!” w latach 1997–2001

51%

Sałek W.

|

2023

|

nr 2(15)

163-183

EN

The article is an attempt to define the social roles of women presented in Viva! in the years 1997‒2001. The opening of the magazine Viva! in 1997 initiated the Polish people-type press segment, which is an intermediate form between the entertainment and gossip press and true story magazines. By presenting news about people recognizable through press profiles and interviews, Viva! combines aspects of public and private lives of woman characters. This is reflected in the social roles presented by the magazine. The quantitative analysis, preceded by theoretical considerations, was performed on 763 profiles of women on the passive plane (the characters of media coverages). The content analysis allowed the author to identify the social roles of women of the media coverage. The study revealed that women featured in the magazine Viva! actively participate in public and private spaces, playing a variety of roles, including those that are classically identified with both spheres: professional and family, as well as those non-standard, related to the specificity of the magazine – the roles of relatives and affinities of famous people.

PL

Artykuł stanowi próbę określenia ról społecznych kobiet prezentowanych na łamach „Vivy!” w latach 1997–2001. Otwarcie magazynu „Viva!” w 1997 r. dało początek polskiemu segmentowi prasy typu people, która stanowi formę pośrednią dla prasy rozrywkowo-plotkarskiej oraz prasy serca. Prezentując wiadomości o osobach rozpoznawalnych za pomocą sylwetek prasowych i wywiadów, „Viva!” łączy aspekty życia publicznego i prywatnego bohaterów. Ma to odzwierciedlenie w przedstawianych przez magazyn rolach społecznych. Analizie ilościowej, poprzedzonej rozważaniami teoretycznymi, poddano 763 sylwetki kobiet na płaszczyźnie pasywnej (bohaterek przekazów). Analiza zawartości pozwoliła zidentyfikować role społeczne bohaterek przekazów. Badanie ujawniło, że kobiety prezentowane na łamach czasopisma „Viva!” aktywnie uczestniczą w przestrzeni publicznej i prywatnej, pełniąc rozmaite role, w tym zarówno klasycznie utożsamiane z obiema sferami: zawodową i rodzinną, jak i niestandardowe, powiązane ze specyfiką magazynu – role krewnych i powinowatek osób sławnych.

19

Women journalists: Women with careers in journalism in the first half of the 19th century

51%

Żyrek-Horodyska E.

Rocznik Historii Prasy Polskiej

|

2019

|

nr 3

20

W kręgu literatury kobiecej: konteksty kultury książki w luksusowych magazynach dla pań

51%

Wodniak K.

Toruńskie Studia Bibliologiczne

|

2014

|

tom 7

|

nr 1(12)

59-72

PL

W artykule starano się pokazać udział luksusowych miesięczników kobiecych „Twój Styl”, „Pani” i „Bluszcz” w upowszechnianiu kultury czytelniczej na przestrzeni roku 2010. Magazyny te są miejscem bezpośredniej prezentacji przekazów literackich i paraliterackich, doskonale sprawdzają się też w roli źródła informacji i zarazem promocji określonych nazwisk, tytułów i gatunków literackich. Są naturalnym kanałem kreowania bestsellerów literatury kobiecej, poszerzającym społeczny obszar recepcji książki.

EN

The article indicates the role of luxury women’s monthly magazines “Twój Styl”, “Pani” and “Bluszcz” in motivating contacts with books and developing reading habits during the year of 2010. Discussed periodicals can be perceived as a medium presenting various literary and paraliterary texts directly on their pages and as a significant source of information and promotion of certain names, titles and genres using various types of criticism as well. That is why especially women’s periodicals create bestsellers and form the market of the popular female fiction.