Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Posadowienie budynków poniżej poziomu wody gruntowej

100%

Traczyński K.

|

tom nr 9

75-76

2

Wpływ poziomu wody gruntowej i wilgotności gleby piaszczystej na roczne przyrosty biomasy wierzby wiciowej w świetle badań lizymetrycznych

86%

Rydałowski M.

|

tom T. 13, z. 4

115--128

PL

Badano w latach 2009–2012 zależność między plonem wierzby wiciowej (Salix viminalis L.) a głębokością zwierciadła wody gruntowej na stacji lizymetrycznej w Falentach na czarnej ziemi zdegradowanej. Zwierciadło wody w lizymetrach w sezonie wegetacyjnym IV–X utrzymywano na stałym poziomie 30, 100 i 170 cm poniżej powierzchni gruntu. Corocznie zastosowano takie same dawki nawożenia, jak w otoczeniu, tj. 50 kg·ha-¹ N, 30 kg·ha-¹ P2O5 i 70 kg·ha-¹ K2O. W lizymetrach mierzono wilgotność gleby, przyrost biomasy oraz plon końcowy. Badania wykazały istotny wpływ głębokości zwierciadła wody gruntowej oraz warunków pogodowych roku na plon wierzby wiciowej (Salix viminalis L.) w pierwszych dwóch latach uprawy. W warunkach położenia zwierciadła wody gruntowej na głębokości 30 cm (wariant A), stwierdzono istotnie mniejszy plon w porównaniu z pozostałymi wariantami (B – 100 cm i C – 170 cm). Nie wykazano istotnej różnicy w rocznych przyrostach biomasy wierzby między wariantami B i C. Badania lizymetryczne wykazały również, że wraz z wiekiem rośliny następuje zmniejszenie zależności plonu wierzby od warunków wodnych oraz zmniejszenie plonu. W latach 2011 i 2012 nie stwierdzono istotnej różnicy między plonami we wszystkich wariantach poziomu wody gruntowej. W warunkach ustabilizowanego zwierciadła wody gruntowej i stałej pokrywy roślinnej osłaniającej glebę, wahania opadów w badanym okresie nie miały istotnego wpływu na zmienność uwilgotnienia gleby.

EN

Studies on the relationship between the yield of willow Salix viminalis L. and groundwater table depth were performed in the lysimetric station in Falenty on black degraded earth in the years 2009–2012. The groundwater table depth in lysimeters was kept at a constant level of 30, 100 and 170 cm during the growing season (April–October). The lysimeters were fertilised with an annual dose of 50 kg·ha-¹ N, 30 kg·ha-¹ P2O5 and 70 kg·ha-¹ K2O, the same as in surrounding fields. Soil moisture, biomass increments and final yield were measured in lysimeters The effect of groundwater table depth and weather conditions on the yield of willow Salix viminalis L. was demonstrated in the first two years of cultivation. Significantly lower yield was noted at the groundwater table depth of 30 cm (variant A) compared with other variants (B – 100 cm and C – 170 cm). Statistically significant differences in the annual biomass increments of willow were not found between the variants B and C. Lysimetric studies showed also that the effect of water conditions and the annual yield decreased with plants’ age. In the years 2011–2012 no statistically significant differences were found in Fields among all variants of groundwater table depth. At stabilised ground water table and permanent plant cover, variable precipitation did not Ebert significant effect on soil moisture.

3

Wykorzystanie poziomu wody gruntowej jako wskaźnika uwilgotnienia gleby torfowo-murszowej w warunkach różnej ewapotranspiracji

86%

Szajda J. , Olszta W.

|

tom T. 2, z. 2

33--45

PL

Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że w warunkach gdy straty wody na parowanie są w całości pokrywane przez podsiąk kapilarny ze strefy nasyconej, optymalny dla badanej gleby poziom wody gruntowej oscyluje w pobliżu 70 cm, ciśnienie ssące w warstwie korzeniowej, wyrażone wartością pF, przyjmuje wartość stałą, niezależnie od wielkości ewapotranspiracji, a wartość tego ciśnienia różnicuje się w zależności od poziomu wody gruntowej. Charakterystyki liczbowe uzyskanych zależności, wykorzystane do oceny minimalnej i optymalnej głębokości odwodnienia, zapewniającej wilgotność warstwy korzeniowej, przy której uzyskuje się maksymalne plony bez luksusowego zużycia wody na ewapotranspirację oraz skuteczną ochronę gleby przed niekorzystnymi przemianami po odwodnieniu dowodzą, że minimalna i optymalna głębokość odwodnienia jako wskaźnik uwilgotnienia jest wielkością zmienną, zależną od ewapotranspiracji. Podane w pracy zależności mogą być podstawą sterowania nawadnianiem, a materiał empiryczny może być stosowany do kalibracji modeli symulujących udział podsiąku w pokrywaniu rozchodów wody na ewapotranspirację dla ustalonych i zmiennych warunków przepływu.

EN

Basing on performed measurements the authors found a diversification of moisture (pF) in the root zone layer, in dependence on soil water level and evapotranspiration. Soil water depth, as an indicator of moisture, varied depending on evapotranspiration; the optimum soil water level was about 70 cm. Numerical characteristics of obtained relationships, used to estimate the minimum water level depth that should provide maximum yield without the luxury water usage for evapotranspiration and efficient soil protection against unfavourable changes after dehydration, confirmed this thesis. Relationships presented in the paper can be a base for irrigation management and the empirical material for calibrating numerical models, which simulate the contribution of capillary uptake in covering evapotranspiration consumption at steady state and dynamic flow conditions.

4

Methane emission from peat-muck soil in the Biebrza River valley in relation to ground water level and fertilisation

72%

Turbiak J.

|

2012

|

tom no. 17 [VII-XII]

77-82

EN

The paper presents results of a two-year study on methane emission carried out in lysimetric station situated on Kuwasy peatland in the Biebrza River valley. The aim of this study was to estimate the amount of methane emission from peat-muck soil in relation to ground water level and fertilisation. Methane emission was determined with the chamber method using photo-acoustic probe. Methane emission significantly depended on the ground water level. The largest CH4 emission was found at full saturation of soil with water. With the decrease of ground water table the emission of methane decreased. Mineral fertilisation increased CH4 emission. At ground water table depth of 50 cm, CH4 emission from fertilised variant was by 42.3% bigger than from non-fertilised variant. Peat-muck soils overgrown by meadows in the Biebrza River valley were found to be an important source of methane emission. In the vegetation period at ground water table depths of 0, 25, 50 and 75 cm methane emission was 502, 361, 198, 141 kg·ha–1·(210 d)–1, respectively.

PL

W pracy przedstawiono wyniki dwuletnich badań emisji CH4, prowadzonych na stacji lizymetrycznej zlokalizowanej na torfowisku Kuwasy w dolinie Biebrzy. Celem badań było określenie wielkości emisji metanu z gleby torfowo-murszowej w zależności od poziomu wody gruntowej i nawożenia. Emisję metanu oznaczano metodą komorową za pomocą miernika fotoakustycznnego. Emisja metanu była istotnie zależna od poziomu wody gruntowej. Największą emisję CH4 stwierdzono w warunkach pełnego wysycenia profilu glebowego wodą. Wraz z obniżeniem poziomu wody gruntowej wielkość emisji CH4 malała. Nawożenie mineralne powodowało zwiększenie emisji CH4. W warunkach poziomu wody gruntowej utrzymywanego na głębokości 50 cm emisja CH4 w wariancie nawożonym była o 42,3% większa niż w wariancie bez nawożenia mineralnego. Stwierdzono także, że użytkowane łąkowo gleby torfowo-murszowe w dolinie Biebrzy były znaczącym źródłem emisji metanu. W okresie wegetacyjnym w warunkach poziomu wody gruntowej 0, 25, 50 i 75 cm emisja metanu wynosiła odpowiednio 502, 361, 198, 141 kg·ha–1·(210 dni)–1.

5

Analysis of Spatial Variability in the Depth of the Water Table in Grassland Areas

72%

Grzywna A. , Kamińska A. , Bochniak A.

|

tom Tom 18, cz. 1

291--302

EN

The kriging spatial statistical analysis technique was used to analyze spatial variability in the groundwater levels in irrigated grassland catchment in the Piwonia River valley. The geostatistical analysis in this study was performed using ArcGIS software, and the spatial distributions on fluctuations in groundwater levels were also studied. The objective of study was to evaluate the applicability of the kriging method for the analysis of the groundwater level. Field observation data collected in Sosnowica in 2011 were used (Western Polesie). The study area is located in Eastern Poland in the province of Lublin and has an temperate climate with temperature extremes -30°C and 35°C. (average 8°C). The annual rainfall in the area is about 600 mm, 40% of which occurs between June and September, and the evapotranspiration potential is high. The catchment area of the ditches is 0.46 km2 and is 86% of area is used as a one-crop seminatural meadows land. The soil cover is dominated by degraded soil muck-peat (MtII). In the catchment area 75% of the habitat moorshed and moist with a high groundwater level. In spring and summer, flooding of grassland in the eastern part of the study area was observed. It was caused by seepage of water from the pond and the supply of water after ice thawing or after rainfall. The obstruction of drainage including neglected ditches had also impact on flooding. The groundwater level in the western part of the study area decreased excessively in the fall because of drainage influence of the river which depth is 2 m. The dataset consisted of groundwater level measured at 15 points in three test periods (spring, summer and autumn). The measured groundwater levels were used to construct experimental semivariograms to characterize the spatial variability in the levels. A range of theoretical models (spherical, exponential, Gaussian models) were fitted to the experimental semivariograms. The models were validated using cross-validation statistics. Surface generated hydroizohipses maps were produced to illustrate spatial variations in the groundwater level in the study area. The spatial analysis of the groundwater level data from the piezometers led to the following conclusions: groundwater levels in the study area were autocorrelated in the distance between 203.5 and 300 m – depending on series, the groundwater level depth was smallest in the vicinity of the Hetman pond and greatest near the Piwonia river, spatial variability in the groundwater levels was described better by the Gaussian model than by the other models for all test series.

PL

Do analizy zmienności przestrzennej poziomu zalegania wód gruntowych na nawadnianych użytkach zielonych w dolinie zlewni rzeki Piwonia wykorzystano technikę przestrzennej analizy statystycznej w postaci krigingu. W prezentowanych badaniach analizę geostatystyczną obejmującą studium rozkładu przestrzennego wahań głębokości położenia wód gruntowych przeprowadzono przy użyciu oprogramowania ArcGIS. Celem pracy była ocena możliwości stosowania metody krigingu do analizy poziomu wody gruntowej. Wykorzystane zostały dane obserwacyjne zebrane w rejonie Sosnowicy w 2011 roku (Polesie Lubelskie). Badany obszar położony jest we wschodniej Polsce, w województwie lubelskim i charakteryzuje się klimatem umiarkowanym z ekstremalnymi temperaturami od -30°C do 35°C (średnia 8°C). Suma opadów rocznych na obszarze badań wynosi około 600 mm, z czego 40% ma miejsce w okresie od czerwca do września, a potencjalna ewapotranspiracji jest wysoka. Powierzchnia zlewni rowu wynosi 0,46 km2 i jest w 86% użytkowana jako jednokośne półnaturalne łąki. W pokrywie glebowej dominują zdegradowane gleby murszowo-torfowe (MtII). 75% powierzchni stanowią siedliska pobagienne i wilgotne charakteryzujące się wysokim poziomem wody gruntowej w glebie. Podtapianie łąk we wschodniej części obszaru badań na wiosnę i w lecie jest spowodowane filtracją wody ze stawu, doprowadzaniem wody i niedrożnością systemu melioracyjnego w trakcie roztopów lub ulewnych opadów deszczu. Z kolei w zachodniej części badanego obszaru poziom wód gruntowych nadmiernie się obniża z powodu drenującego działania rzeki, której głębokość wynosi 2 m. Zbiór analizowanych danych dotyczył poziomów wód gruntowych mierzonych w 15 punktach w trzech okresach badawczych (wiosna, lato, jesień). Pomierzone poziomy wody gruntowej zostały wykorzystane do skonstruowania semiwariogramów eksperymentalnych charakteryzujących poziomą zmienność przestrzenną. Gama modeli teoretycznych (model sferyczny, wykładniczy i Gaussa) została dopasowana do semiwariogramów eksperymentalnych. Modele zostały sprawdzone za pomocą statystyki krzyżowej. W celu ilustracji zmian przestrzennych głębokości położenia wód gruntowych na obszarze badań utworzone zostały mapy hydroizohips. Analiza przestrzenna danych poziomu wód gruntowych z piezometrów doprowadziła do następujących wniosków: - autokorelacja poziomu wód gruntowych w obszarze badań ma zasięg od 203,5 do 300 m – zależnie od serii, - głębokość położenia zwierciadła wód gruntowych była najmniejsza w pobliżu stawu Hetman, a największa w pobliżu rzeki Piwonia, - przestrzenna zmienność głębokości położenia wody gruntowej dla wszystkich serii badań była lepiej opisana przez model Gaussa niż przez inne modele.

6

Wpływ odwodnienia na fizyko-wodne właściwości gleb pobagiennych na obiekcie łąkarskim w dolinie rzeki Supraśl

72%

Kiryluk A.

|

tom Nr 38

26--34

PL

W pracy analizowano zachodzące zmiany właściwości fizyko-wodnych gleb pobagiennych na zmeliorowanym obiekcie łąkowym Supraśl Górna. Badania prowadzono w latach 1987–2013 na dwóch siedliskach łąkowych : kompleks wilgotny (PKWG-B) i kompleks posuszny (PKWG-C). W siedlisku wilgotnym woda gruntowa przemieszczała się w zakresie 30–98 cm od powierzchni terenu i zasilała warstwę korzeniową gleby. W siedlisku posusznym woda gruntowa w okresie wegetacyjnym znajdowała się na głębokości poniżej 100 cm i była niedostępna dla roślinności łąkowej. Niekorzystne warunki wodne w siedlisku posusznym (okresowe i dłużej trwające braki wody glebowym) powodowały zwiększenie gęstości objętościowej i zmniejszenie pełnej pojemności wodnej gleby.

EN

The changes of the properties of physical-water post-bog soils on the drainage object meadow Upper Supraśl were analyzed in the work. Investigations were carried out in 1987–2013 on two meadow sites : the moist complex humid (PKWG-B) and the moist complex dry (PKWG-C). In the moist complex humid ground water moves in the range 30–98 cm of the surface and fed root soil layer. In the moist complex dry in the vegetation season the ground water was at a depth bellow 100 cm and its wasn’t available for meadow plants. Unfavorable water conditions in dry site (periodical and lasting longer lacks of the water soil) they caused increased of the bulk density and decrease of the full capacity of the water soil.