Natryskiwanie zimnym gazem jest najnowszą metodą natryskiwania cieplnego. Dzięki uniknięciu niekorzystnego wpływu temperatury na cząstki materiału powłokowego i podłoże pozwala ona uzyskać właściwości powłok nieosiągalne dotychczas konwencjonalnymi metodami natryskiwania cieplnego. W artykule przedstawiono podstawy procesu natryskiwania zimnym gazem oraz jego zastosowania w przemyśle. Pokazano ponadto wyniki badań własnych struktury i analizy liniowej powłoki miedzianej natryskanej zimnym gazem wykonane za pomocą mikroskopu skaningowego Jeol JSM 5400.
EN
Cold spraying in the modem method of thermal spraying. Thanks to the avoidance of detrimental effect of high temperature on surface particles and substrate, this method allows to obtain coating properties which are impossible to achieve by conventional thermal spraying methods. Paper presents bases of cold spraying process and its industrial applications. Results of structure investigations of cold sprayed copper coating carried out by means of SEM Jeol JSM 5400 are presented.
Opracowany w połowie lat 80 ubiegłego stulecia przez zespół prof. A. Papyrina proces natryskiwania zimnym gazem znalazł wiele nowych zastosowań w różnych gałęziach przemysłu. Główną zaletą procesu jest możliwość uniknięciu niekorzystnego wpływu temperatury na cząstki materiału powłokowego i podłoże, który występuje w pozostałych metodach natryskiwania cieplnego. Z tego powodu właściwości powłok natryskanych zimnym gazem są nieosiągalne innymi metodami. W artykule przedstawiono wyniki badań własnych właściwości powłok miedzianych natryskanych zimnym gazem przy użyciu systemu CGT Kinetics 4000.
EN
Process of cold spraying was dveloped by prof A. Papyrin team in the mid of 80 of the last century and it has found a lot of new applications in different branches of industry. The main advantage of this process it is possibility to avoid detrimental influence of temperature on the sprayed powder particles and substrate what occurs in the case of other methods of thermal spraying. It is the reason why unique properties of cold spraying coatings are not possible to achieve by other methods. CGT Kinetics 4000 system has been applied to spray samples. Results of structure investigations and properties of cold sprayed cooper coatings carried out by means of SEM Jeol JSM 5400 are presented.
Artykuł dotyczy badań nad właściwościami drutów stalowych z powłoką miedzianą. Ich istotą była identyfikacja zalet wynikających z połączenia dwóch odmiennych pod względem właściwości materiałów, a także parametryzacja cech bimetalowych drutów typu CCS (Copper Clad Steel). Aplikacyjny charakter pracy wynika z powszechnego zastosowania drutów Fe-Cu w instalacjach odgromowych i uziemiających, podzespołach elektronicznych, a także w kablach energetycznych i sygnałowych oraz jako przewody jezdne. W pracy opisano wymagania norm oraz technologie produkcji drutów Fe-Cu, ze szczególnym uwzględnieniem procesu ciągnienia. Przedstawiono wyniki badań powłoki miedzianej, właściwości mechanicznych i elektrycznych drutów oraz ich gęstości. Otrzymane rezultaty pozwoliły na stwierdzenie, iż druty CCS stanowią współcześnie korzystną pod względem ekonomicznym alternatywę i konkurencję dla klasycznych materiałów przewodzących.
EN
In the present paper, the properties of copper clad steel wires are reported. The essence of the matter was the identification of advantages resulting from joint of two different materials in terms of their properties, as well as the parameterization of their properties. Application nature of the research work results from common use of the Fe-Cu wires in lightening protection systems, electronic components, power and signal cables as well as a trolley wire. The paper describes the standards and technologies for the production of Fe-Cu wires, with particular emphasis on the drawing process. The results of investigations on the copper clad, mechanical and electrical properties of wires and their density are presented. The obtained results have confirmed that nowadays the CCS wires are economically advantageous and competitive alternative to the classical conductive materials.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W przemyśle często występuje konieczność maskowania części powierzchni obrabianych elementów stalowych poprzez nakładanie na powierzchnię warstwy miedzi. Warstwę tę usuwa się następnie najczęściej poprzez wytrawianie w roztworach kwasu chromowego(VI), co stwarza ogromne zagrożenie środowiskowe. W pracy przeanalizowano możliwość zastosowania w tym celu roztworów zawierających nadtlenek wodoru, jako utleniacz, oraz związki kompleksujące miedź. Na podstawie analizy danych fizykochemicznych wytypowano jako potencjalny komplekson kwas etylenodiaminotetraoctowy. Wykazano doświadczalnie, że roztwory zawierające ten związek, oraz amoniak i nadtlenek wodoru nadają się doskonale do wytrawiania miedzi z powierzchni stali. Szybkość wytrawiania miedzi w ich przypadku jest kilkakrotnie wyższa niż w przypadku roztworów kwasu chromowego(VI), równocześnie nie wykazują one działania korozyjnego w stosunku do stali.
EN
The necessity of masking part of the surface of steel elements during processing by the deposition of copper layer occurs frequently in the industry. Most frequently these layers are removed then by etching in chromic(VI) acid solutions, what brings serious environmental problems. The possibility of replacing chromic acid solutions with the solutions containing hydrogen peroxide (H2O2) as an oxidizer and copper complexing agents was analyzed in the present paper. Basing on the analysis of the physicochemical data, ethylenediaminetetraacetic acid (EDTA) was selected as a potential complexing agent. It was showed experimentally that solutions containing EDTA, ammonia, and H2O2 are well suited for the removal of copper from the surface of steel. In the case of those solutions the rate of etching of copper is several times higher than in the case of chromic(VI) acid solutions, at the same time they do not cause corrosion of steel.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Metoda niskociśnieniowego natryskiwania na zimno (ang. Low Pressure Cold Spraying – LPCS) umożliwia nanoszenie powłok z miękkich metali, takich jak Sn, Zn, Al, Cu, ewentualnie Ni i Fe, oraz ich stopów. W procesie zaleca się stosowanie domieszki ceramiki do proszku metalu, w celu polepszenia właściwości mechanicznych uzyskanych warstw oraz zwiększenia wydajności procesu. Budowanie warstw z samego proszku metalu jest również możliwe. W pracy badano wpływ zastosowanego proszku na właściwości mechaniczne oraz mikrostrukturę uzyskanych powłok, naniesionych przy stałych parametrach procesu. Skupiono się na wykonaniu powłok miedzianych, które są powszechnie stosowane w elektrotechnice. Wykorzystano komercyjne proszki dendrytyczne; proszek Cu z domieszką Al2O3 (w proporcji obj. 50% Cu/50% Al2O3) o granulacji -45+15 μm oraz proszek Cu o granulacji -50+15 μm, którymi pokryto stop aluminium AA1350. Przeprowadzone analizy miały na celu określenie przyczepności warstw oraz ich mikrotwardości. Powłoki były odrywane zgodnie z PN-EN 582, bez obróbki powierzchni. Warstwy natryskiwano przy wykorzystaniu manipulatora, co umożliwiło uzyskanie równomiernie nałożonej powłoki.
EN
Low Pressure Cold Spraying method (LPCS) allows build coatings with soft metals such as Sn, Zn, Al, Cu, even Ni and Fe and their alloys. In the process admixture of ceramics to the metal powder is recommended to improve mechanical properties of deposited coatings and increase deposition efficiency. Building coatings with pure powder without ceramic is also possible. In the manuscript the influence of used powder on mechanical properties and microstructure of obtained coatings, deposited with constant process parameters is presented. Copper coatings were deposited, which are commonly used in the electrical engineering. Two kinds of commercial available dendritic powders, Cu powder with Al2O3 admixture (50% Cu/50% vol. Al2O3) with a particle size of -45+15 μm and pure Cu powder with a particle size of -50+15 μm were used in the tests. Aluminum alloy AA 1350 was used as a substrate. The aim of the research was to identify coatings bond strength and microhardness. The bond strehgth tests consisted in pulling off the coatings in accordance with standard PN-EN 582 without coating surface machining preparation. In the spraying process manipulator was used, what gives uniformly deposited coatings.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W metodzie niskociśnieniowego natryskiwania zimnym gazem (z ang. Low Pressure Cold Spraying - LPCS) powłoka konstytuowana jest z proszku pozostającego w stanie stałym. Połączenie cząstek następuje poprzez dynamiczne odkształcenie materiału i ma charakter przede wszystkim mechanicznego zakleszczania. W wyniku silnego odkształcenia plastycznego cząstek oraz podłoża skorupa tlenkowa zostaje rozkruszona i usunięta z powstającą wypływką. Dlatego aby doszło do połączenia metali o czystej powierzchni, niezbędne jest usunięcie warstwy tlenków. Artykuł przedstawia wpływ stopnia utlenienia proszku miedzianego o morfologii dendrytycznej na właściwości mechaniczne powłok (przyczepność, twardość, moduł Younga) naniesionych metodą LPCS na podłoże stopu aluminium AW1350. Powłoki naniesiono przy użyciu dwóch komercyjnych proszków dendrytycznych o granulacji -40+15 μm. Stopień utlenienia proszków określono poprzez mikroanalizę rentgenowską EDX. Analizę mikrostruktury przeprowadzono przy zastosowaniu mikroskopii skaningowej (SEM) oraz świetlnej. Przyczepność powłok określono metodą odrywania, natomiast twardość metodą Vickersa przy obciążeniu 2,94 N. Wraz ze wzrostem utlenienia proszku zwiększyła się porowatość naniesionych powłok, która lokalnie dochodziła do 12%. Przekłada się to na niskie właściwości mechaniczne, twardość rzędu 66 HV0,3 oraz wytrzymałość 3 MPa. Proszek o mniejszym stopniu utlenienia pozwolił nanieść powłoki o wyższej twardości 84 HV0,3 oraz wytrzymałości 5,5 MPa.
EN
Low-pressure cold spraying (LPCS) method is a solid-state particle deposition process. Particles bond mechanism is due to material dynamic plastic deformation and take a form of mechanical interlocking. As a result of particles and substrate plastic deformation oxide layer is crushed and removed with creating material jet. Therefore metallic bonding occurs after oxide layer removal. Presented paper shows the influence of copper powder oxidation of dendritic morphology on mechanical properties of the coatings (bond strength, hardness, Young’s modulus) deposited by LPCS method onto AW1350 aluminium alloy. The coatings were deposited of two various commercially available dendritic powders with the particles size of -40+15 μm. Powders particles oxidation was determined with EDX analysis. SEM and OM was employed to analyse microstructure of the coatings. Moreover the coatings bond strength was measured with pull-off test and hardness with Vickers method using load of 2,94 N. The coatings porosity increased with increasing powder oxidation and amounted up to 12%. As a result low mechanical properties, e.g. hardness of 66 HV0.3 and bond strength of 3 MPa, were obtained. The coatings deposited of powder with lower oxidation showed higher hardness and bond strength, amounted to 84 HV0.3 and 5.5 MPa, respectively.
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Results of the investigations on electrodepositon of zinc, copper and copper-zinc alloy coatings from the galvanic baths based on 2-hydroxyethyl- trimethylammonium acetate have been presented in the paper. An influence of cathodic current density on structure of the deposits (SEM) was determined. Moreover, a chemical composition (EDS) as well as a phase composition (XRD) of the obtained alloy coatings were analysed. On the basis of the realized studies it was found that the current conditions influence on grain size of zinc coatings, however in the case of Cu and Cu-Zn coatings the effect is unessential. The electrodeposited brass alloys were solid solutions of zinc in copper.
PL
W pracy przedstawiono wyniki badań nad elektroosadzaniem powłok cynkowych, miedzianych i stopowych Cu-Zn z kąpieli galwanicznych opartych na octanie 2-hydroksyetylo-(trimetylo)amoniowym. W ramach pracy określono wpływ katodowej gęstości prądu na strukturę osadzonej powłoki (SEM). Ponadto wykonano analizę składu chemicznego (EDS) oraz składu fazowego (XRD) wytworzonych powłok stopowych. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że warunki prądowe wpływają na rozmiar ziaren powłok cynkowych, jednakże w przypadku powłok Cu i Cu-Zn wpływ ten jest nieznaczny. Powłoki mosiężne osadzone elektrolitycznie stanowiły roztwór stały cynku w miedzi.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.