Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Changes in Plasma Potassium During Graded Aerobic Exercise and Two Hours of Recovery

100%

Tenan M. , McMurray R. , Hosick P. , Hackney A.

Journal of Human Kinetics

|

2010

|

tom 26

51-55

EN

Plasma potassium increases with exercise intensity. Subjects (n=8) were monitored for changes in plasma potassium while exercising at progressively increasing steady-state intensities and for two hours of recovery. Plasma potassium was significantly increased at 100% of VO2peak compared to 20% and 40% (p<0.01). Plasma potassium at 60 and 120 minutes of recovery from exercise was significantly higher than 6 minutes post exercise (p<0.015). These results support the supposition that high-intensity exercise may lead to hyperkalemia, and also indicates that increases in [K+] occur up to two hours after the cessation of exercise, a newly reported phenomenon. Although, high levels of plasma potassium are known to cause cardiac abnormalities and related events, exercise induced changes in normal healthy adults are not currently believed to have clinical implications

2

Comparison of the variable potassium fertilization on light and heavy soils

88%

Kulczycki G. , Grocholski P. , Stepien P. , Michalski A.

Open Chemistry

|

2015

|

tom 13

|

nr 1

EN

The present study aims to characterize the effect of the annual potassium variable rates fertilization (VRF) on the content of the soluble K, with this being investigated in both light and heavy soils. The study was performed between 2007 and 2013 in two separate areas differing in the soil texture classes. The initial levels of potassium determined in both experimental areas were classified as very high. The data obtained confirmed the positive effect of the variable fertilization techniques on the equalization of the K contents in the experimental fields, as determined by the decrease in the variance, standard deviation, and range of the elements content in both types of the soils studied. As assumed, the controlled withholding of fertilization applied in the early stages of the experiment resulted in a decrease of K content toward the preferred, medium to optimal, levels. In addition, we found that the progressive initiation of the potassium VRF on the experimental areas, to prevent an excessive decreases, resulted in earlier global adjustment of K contents in the light soils in contrast to the heavy ones, with the final spatial equalization being better in the latter, however.

3

Zmiany zawartości związków azotu i potasu w wodach powierzchniowych w zlewni Jeziora Świdwie

75%

Gałczyńska M. , Wybieralski J. , Baczuń K.

|

2007

|

tom R. 15, nr 2

70-74

PL

Od marca do października 2003 r. prowadzono badania zawartości N-NO3, N-NO, i N-NH4 i K w wodach powierzchnlowych na terenie zlewni jeziora Świdwie. Badane wody charakteryzowały się stosunkowo niskimi stężeniami N-NO3 i K, które przeczą negatywnemu wpływowi gospodarki rolnej na jakość wód w zlewni jeziora Świdwie. Ustalono, że dominującą formą azotu w wodach rzeki Gunicy i Małej Gunicy był N-NO3, a w kanałach Strugi Żurawiej i Bolków-Łęgi N-NH4. Zaobserwowana w VIII 2003 roku, we wszystkich punktach pomiarowych, około 4-krotnie większa wartość koncentracji K związana była 7. wystąpieniem w tym czasie intensywnych opadów atmosferycznych. Stwierdzony spadek stężeń związków azotu w porównaniu z okresem 1995-96 korzystnie wpłynął na jakość wód w zlewni Świdwia. Dodatkowe obniżenie stężeń N-NH4 w wodach Strugi Żurawiej i kanału Bolków-Łęgi uzyskać będzie można przez poprawę gospodarki wodno-ściekowej na terenie zabudowanym w sąsiedztwie tych cieków.

EN

The studies 011 the content of N-NO3, N-NO2 i N-NH4 and K in surface water of the catchment area of the Lake Świdwie have been carried out in the period III to X 2003. The analyzed water were characterized by rather Low concentrations of N-NO3 and K, which contradicts the belief that agriculture has a negative influence on the quality of water in the Świdwie basin. It was found that in water of Gunica and Mała Gunica rwers contained mostly N-NO3, and in canals of Struga Żurawia and Bolków Łęgi N--NH4 was dominant. The fourfold amount of potassium found in August 2003 in all sampling sites was connected with very high precipitation, Decreased concentrations of nitrogen compounds have been observed In 2003 and advantageous influenced on surface water quality in the Świdwie basin.

4

Zawartość potasu w wybranych sokach pomidorowych

75%

Stasiuk E.

|

2009

|

tom nr 61

15-18

PL

W dostępnych na rynku sokach pomidorowych przeprowadzono oznaczenia zawartości potasu. Badania wykonano metodą spektroskopii atomowej. Stwierdzono nieznaczne różnice w zawartości potasu w analizowanych sokach. Na opakowaniach większości analizowanych soków podana jest informacja o zawartości potasu.

EN

In the domestic tomato juices the contents of potassium has been determined. The examination have been conducted by emission atomic spectroscopy. In the samples there are slightly differences in contents of potassium among them. On the packages of most examined juices the information is included about the potassium contents by producer.

5

From the discovery of radioactivity to the development of the K-Ar dating method

75%

Hałas S.

Geochronometria

|

2012

|

tom Vol. 39, no. 3

158-166

EN

In this paper I try to explain why the potassium-argon dating method was developed much later than other radiometric methods (like U-He and U-Pb), which were established at the beginning of the 20th century. In fact the pioneering paper by Aldrich and Nier (1948) was published 50 years after the discovery of polonium and radium, when nearly all the details concerning potassium isotopes and radioactivity of potassium-40 had been investigated. The role of Marie Curie’s concept of the na-ture of radioactivity in the discovery of the radioactivity of potassium is emphasized.

6

Stabilizator napięcia jako kontroler temperatury włókna w spektrometrze mas ze źródłem termoemisyjnym

75%

Hałas S. , Nowak J. , Durakiewicz T.

|

2001

|

tom nr 2-3

79-84

PL

W pracy opisano zastosowanie prostego stabilizatora szeregowego napięcia do kontrolowania temperatury włókna, Tf w termoemisyjnym źródle jonów spektrometru masowego. Napięcie na włóknie, Vf jest mierzone za pomocą pary przewodów dołączonych wewnątrz źródła jonów równolegle do pary przewodów służących do grzania włókna. Pokazano, że wartość Vf jest wprost proporcjonalna do Tf w szerokim zakresie temperatur. Wartość Tf jest kontrolowana jedynie wartością napięcia referencyjnego, Vf które może być wybierane ręcznie z dzielniku napięcia lub za pomocą komputera. Sygnały cyfrowe z komputera są transmitowane optoelektroniczne a następnie w kontrolerze temperatury są przetwarzane na sygnał analogowy. Opisane urządzenie jest stosowane w spektrometrze mas służącym do analizy zawartości potasu metodą rozcieńczenia izotopoweg0.

EN

We describe the use of a simple voltage stabilizer that controls filament temperature, Tf in the ion source of a thermal ionization mass spectrometer (TIMS). The filament voltage, Vf is measured by means of a separate pair of wires connected inside of the ion source in parallel to the wires supplying power. It has been demonstrated that Vf is directly proportional to Tf in a wide range of filament temperature. The Tf value is solely controlled by the reference voltage, Vf which can be manually selected from a voltage divider or by means of a computer. Digital signals from the computer in form of series of pulses are transmitted opto-electronically and subsequently converted to the analog signals. The temperature controller described here is succesfully applied for analysis of potassium concentration by the isotope dilution method.

7

Badania magazynowania i redukcji tlenków azotu przy różnych czasach podawania mieszanki bogatej i ubogiej dla reaktora katalitycznego Pd/K2CO3/Al2O3

63%

Darkowski A. , Dłuha D. , Księżopolska M.

|

2006

|

tom nr 3

201-210

PL

Na podstawie przeprowadzonych badań określono wpływ stosunku przepływu mieszanki bogatej do przepływu mieszanki ubogiej, na zdolności katalityczne układu zawierającego związki potasu i palladu. Testy aktywności wykonano w zakresie temperatury 200-400 stop. C przy przepływie mieszanka bogata/ mieszanka uboga: 1 min/1 min; 1 min/2 min; 1 min/3 min oraz 1 min/4 min. Biorąc pod uwagę czas spalania danej mieszanki oraz odpowiadający jej współczynnik nadmiaru powietrza λ wyznaczono dodatkowy parametr Lambda średnie - λ. Na podstawie jego wartośsci można określić stopień zmniejszenia zużycia paliwa w określonych warunkach. Najwyższe stopnie konwersji tlenków azotu osiągnięto w temperaturze 200 stop. C. Nawet dla λ = 1,15 stopień konwersji nie spadał poniżej 84%.

EN

Studies of Pd/K2CO3/AL2O3 catalyst for nitrogen oxides storage and reduction at different periods of lean and rich mixtures were performed. The highest NOx conversion was obtained at 200°C. Average λ was calculated using times of lean and rich periods. Even for λ, =1,15 conversion was higher than 84%.

8

An impact of municipal sewage sludge and wheaten straw on some indicators of soil fertility

63%

Wołoszyk C. , Balcer K.

Polish Journal of Chemical Technology

|

2007

|

tom 9

|

nr 3

114-117

EN

In a two-factor pot experiment the impact of applied diverse doses of municipal sewage sludge and equal dose of wheaten straw, with and without supplemental mineral N and NPK fertilization, on some fertility properties of soil was assessed. The soil used in the experiment was acid brown incomplete soil (good rye complex). The grass - Festulolium - was the test plant, harvested four times and in the second year - common sunflower and blue phacelia. After the harvest of phacelia, the pH (in 1 M KCl), the content of total nitrogen, total carbon and the available forms of P, K and Mg were analyzed.Fertilization with sewage sludge and straw failed to have a significant influence on the change of the soil pH. However, all doses of sewage sludge + straw, in comparison with the control, significantly increased the content of total carbon (from 31.8 to 37.8%) and total nitrogen (from 34.3 to 52.2%) in the soil. There was significantly more phosphorus available in the soil from all the objects with sewage sludge and straw than in the soil from the control object (from 8.2 to 21.6%), while the content of potassium was higher only in the soil from the object with 1.5% of sewage sludge + straw and magnesium at the highest dose of sewage sludge. The mineral N and NPK fertilization, used against the background of sewage sludge and straw, did not have asignificant impact on the shaping of the analyzed soil fertility indicators.

9

Wpływ użytkowania gleb na zawartość fosforu i potasu w glebach rdzawych

63%

Wawrzyniak-Gramacka E. , Drab M.

|

tom nr 133 (13)

431-438

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań porównawczych rdzawych gleb porolnych i przyległych do nich gleb leśnych pod względem zawartości fosforu i potasu. Opisywane gleby, niezależnie od sposobu użytkowania, cechowała niska zawartość oznaczanych pierwiastków, co sugeruje potrzebę nawożenia tych gleb P i K. Na zasobność gleb w fosfor i potas miało wpływ zakwaszenie i zawartość węgla organicznego.

EN

Paper presents the results of comparative studies of post agricultural rusty soils and forest soils adjoining to then as regards content of phosphorus and potassium. The two types of soils, independently of the cultivation type, were characterized by low level of marked elements. This behavior suggests the need for fertilization with P and K. Acidification and the quantity of organic carbon had an influence on the amount of phosphorus and potassium in those soils.

10

Catalytic activity of supported silver and potassium salts of tungstphosphoric acid in dehydration of ethanol

63%

Haber J. , Matachowski L. , Pamin K. , Napruszewska B.

|

2002

|

tom Vol. 50, No. 2

189-202

EN

Potassium and silver salts of tungstophosphoric acid (HPW) have been supported on silica. Two series of potassium and silver salts of tungstophosphoric acid K(x)zH(3-x)PW(12)O(40) and Ag(x)H(3-x) PW(12)O(40), where x = 1;2;3 supported on silica were prepared using incipient wetness method. In a typical synthesis, the heteropolyacid which after deposition on silica was washed with water to remove the part of heteropolyacid not bound to the support was reacted with silver or potassium salt. The vapour-phase dehydration of ethanol was employed as a test reaction. All the catalytic tests were carried out in a conventional flow type reactor, under atmospheric pressure, in the temperature range 125-500 °C. The results of these studies were used to explain the differences between the catalytic activities of heteropolysalts of potassium and silver supported on silica.

11

Bilans składników nawozowych w wybranych gospodarstwach Pomorza Zachodniego

63%

Burczyk P.

|

2010

|

tom T. 10, z. 4

15-22

PL

W pracy przedstawiono wyniki obliczeń bilansowych azotu, fosforu i potasu, sporządzonych metodą "u wrót gospodarstwa" (ang. "farm gate balance"). Obejmowały one pięć gospodarstw z województwa zachodniopomorskiego położonych w sąsiedztwie jeziora Miedwie. Wykonano je dla lat 2002-2006. Przedstawiono także wyniki obliczeń współczynników efektywności wykorzystania wymienionych składników w tych gospodarstwach. Stwierdzono, że najwięcej składników nawozowych wnoszono do gospodarstw z nawozami mineralnymi, zaś wynoszono - ze sprzedanymi produktami roślinnymi. We wszystkich badanych gospodarstwach występowały nadwyżki bilansowe azotu, które wynosiły od 26 do 178 kg·ha-¹. W odniesieniu do fosforu w niektórych gospodarstwach zanotowano ujemne salda bilansowe - od -6 do -3 kg P·ha-¹, zaś w innych - nadwyżki dochodzące do 44 kg P·ha-¹. W przypadku potasu we wszystkich gospodarstwach występowały nadwyżki bilansowe - od 2 do 80 kg K·ha-¹. Efektywność wykorzystania azotu wynosiła średnio 35%, potasu 51%, a fosforu sięgała 54%. Wyniki obliczeń bilansowych i wskaźników efektywności wykorzystania N, P i K w badanych gospodarstwach świadczą o bardzo zróżnicowanym gospodarowaniu składnikami nawozowymi, zaś duże dodatnie wartości bilansu - o możliwościach występowania strat składników nawozowych i niebezpieczeństwie przenikania związków azotu, fosforu i potasu do wód powierzchniowych i gruntowych.

EN

This work presents balances of nutrients (nitrogen, phosphorus and potassium), in five farms of zachodniopomorskie province estimated in the years 2002-2006. The balance "at the farm's gate" was performed according to widely accepted PARCOM rules adapted to Polish conditions by PIETRZAK [1997]. The inputs comprise nutrients in commercial fertilizers, purchased animal feed, mineral additives, purchased seeds etc., but also nutrients in wet and dry precipitation. The outputs comprise nutrients in sold plant and animal products. The difference between the inputs and outputs is a surplus. The ratio of nutrients sold in products to total nutrients inputs is the nutrients utilization efficiency expressed in percents. Most nutrients are delivered to a farm with mineral fertilizers and most left the farm with sold plant products. Nitrogen balance varied between +26 and 178 kg N·ha-¹. In some farms a negative phosphorus balance was noted (-3, -6 kg P·ha-¹) but in the other a surplus amounted +44 kg P·ha-¹. For potassium only surpluses were noted and varied between +2 and +80 kg K·ha-¹. Phosphorus utilization efficiency was about 54%. Different nutrient balances and utilization efficiencies indicate differences in nutrient management among analysed farms. High nutrient surpluses may pose a risk for ground and surface water quality.

12

Akumulacja makropierwiastków w roślinach i glebie w warunkach rolniczej utylizacji osadów ściekowych z północno-wschodniej Polski i dużych aglomeracji miejskich. Cz.3 Akumulacja potasi i sodu w roślinach

63%

Harms H. , Nowak G. A. , Wierzbowska J. , Klasa A. , Kucharski J.

|

1998

|

tom R. 6, nr 5

147-153

PL

W 20-miesięcznym doświadczeniu wazonowym porównano możliwość akumulacji azotu, fosforu, potasu, sodu, wapnia i magnezu w glebie oraz działanie na produkcję biomasy roślin osadów ściekowych pobranych z 13 oczyszczalni, w których wydzielono dwie grupy (serie): pochodzące z terenów północno-wschodniej Polski (uznanych za ekologicznie czyste) i duzych aglomeracji miejsko-przemysłowych. Do gleby w wazonach wniesiono jednakowe ilości w przeliczeniu na suchą masę osadów, która odpowiada 75 t * ka, a następnie uprawiano kolejno po sobie: burak ćwikłowy oraz koper. Zawartość potasu i sodu w roślinach oznaczano metodą ESA. Badania wykazały, że koncentracja potasu w roślinach obu serii osadów ściekowych nie wykazała znaczących różnic, natomiast sodu w serii północno-wschodniej Polski o 9-30% wyższa w porównaniu z dużymi aglomeracjami miejskimi. Akumulacja potasu, a w jeszcze większym stopniu (o 10-40%) sodu była wyższa w serii północno-wschodniej Polski w porównaniu z dużymi aglomeracjami miejskimi. W ciągu 20 miesięcy badań najwięcej potasu akumulowały rośliny z osadamiL Mrągowa, Iławy i Olsztyna, najmniej Zalewa, natomiast sodu obiektów Zalewa, Mrągowa i Iławy.

EN

During 20 months lasting pot trial the possibility of patassium and sodium accumulation was studies as well effects on crops biomass of an application sewage sludges sampled from 13 sewage treatment plants. Sludges were studied in two experimental series: first originated from north-eastern Poland (regarded as ecologically clean) and second from big Polish cities. The same amount of sewage sludge expressed in dry matter (75 t of DM per ha) was introduced to the soil and following vegetable crops were grown: chard, spinach, lettuce, small radish, onion, red beet and dill. Concentrations of studied nutrients was detemined by ESA method. Our studies have shown that potassium concetration in plant tissues of two experimental series of sewage sludges did not show any significant differences, wheareas sodium was higer in the series of north-eastern Poland by 9-30% compared to big cities. Potassium and ewen more sodium (10-40%) concentration was higher in the series of north-eastern Poland than in the series of big Polish cities. In the time of the experiment the highest amount of K was accumulated in plants of sludges treatment: Mrągowo, Iława, and Olsztyn, the lowest Zalewo, whereas highest accumulation of sodium was found in Zalewo, Mrągowo and Iława.

13

Extraction of vanadium and potassium compounds from the spent vanadium catalyst from the metallurgical plant

51%

Mazurek K.

Polish Journal of Chemical Technology

|

2012

|

tom 14

|

nr 2

49-53

EN

A spent vanadium catalyst, from the plant of metallurgical type, was leached in a sulfuric acid solution to recover vanadium and potassium compounds. The effect of time, temperature, concentration of acid, catalyst particle size and phase ratio was studied. Additionally the concentration of iron, copper, zinc, arsenic and lead compounds was determined. The flow sheet for the proposed process of spent vanadium catalyst leaching is presented.

14

Forms of potassium, magnesium and calcium in the arable soils of the Siedlce county (Eastern Poland)

51%

Królak E. , Raczuk J. , Karwowska J.

|

2007

|

tom Vol. 14, nr 8

819-828

EN

In arable soils of the Siedlce county, the content of potassium, magnesium and calcium in water-extractable, ammonium acetate- and nitric acid-extractable forms was measured. Moreover, the content of 40K isotope was determinated with the use of ?-spectrometric measurements. It was established that, in relation to acid-extractable forms, potassium is the one of the three macroelements which extracts to the soil solution in greater amounts than magnesium and calcium. The forms of metals absorbed by soil sorption complex comprise about 50-60 % of acid-extractable forms. Acid-extractable forms make up less than 1% of the total content of potassium; it was calculated on the basis of y-spectrometric measurements. The content of magnesium and calcium was statistically correlated with the content of Corg and the soil reaction. Such correlations were not observed for potassium.

PL

W glebach ornych powiatu siedleckiego określano zawartość potasu, magnezu i wapnia w formach ekstrahujących się wodą, octanem amonu i kwasem azotowym. Ponadto za pomocą pomiarów y-spektrometrycznych oznaczono zawartość izotopu K-40. Ustalono, że w stosunku do form ekstrahujących się z gleby kwasem spośród trzech badanych makroelementów w największym stopniu do roztworu glebowego wymywa się potas, w znacznie mniejszych ilościach magnez i potas. Formy metali zasorbowane przez kompleks sorpcyjny stanowią ok. 50-60 % form wymywających się kwasem. Za pomocą pomiarów zawartości izotopu 40K ustalono, że zawartość potasu wymywająca się z gleby za pomocą kwasu azotowego stanowi poniżej 1% całkowitej zawartości tego pierwiastka w badanych glebach. Zawartość magnezu i wapnia w badanych formach była skorelowana statystycznie z zawartością Corg, oraz odczynem gleby. Zależności takich nie stwierdzono dla potasu.

15

Changes in Water Chemistry as a Result of Rainfall Runoff from the Roofs of Various Coatings. Part I / Kształtowanie Się Chemizmu Wód Opadowych W Wyniku Spływu Z Dachów O Różnych Pokryciach. Część I

51%

Niemiec M.

Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology

|

2012

|

tom 17

|

nr 1-2

121-131

EN

The aim of the study was to determine the level of calcium, magnesium, sodium, phosphorus and potassium in the waters flowing from the roofs of houses with varying degrees of coverage on the background of their contents in rain waters. On the basis of the Minister of Environment Decree of 24 July 2006 on conditions to be met for the introduction of sewage into the water or ground and on substances particularly harmful to the aquatic environment, runoff from paved areas shall be treated as sewage, and runoff from roofs of buildings are treated as pure water and can be discharged into the environment without a permit. However, literature data indicate the possibility of a significant enrichment of rainwater at the time of contact with the roof covering. The study included 24 roofs of houses or small trade buildings. As background to the research used rainwater collected in two randomly selected locations within the area of research. The study was conducted in areas with low human impact, in order to best capture the effect of the type of roofing material on the formation of water chemistry. Research area was located in the Luslawice in the Tarnow county in Malopolska province. The study included the most common roofs in the surveyed area: cement tile, ceramic tile, bituminous, unpainted galvanized metal, copper and asbestos cement. The tested water samples to determine the content of calcium, phosphorus, magnesium, sodium and potassium. In addition, it was determined the pH value of water and electrolytic conductivity. The results of this study indicate that the water runs off the roofs of respondents in each case contained a greater quantity of the analyzed elements in comparison with rainwater. For example, while the average content of magnesium in the water flowing from the tile cement was almost ten times higher than in rain water, in the case of tile ceramic was almost five times more water from the bituminous coverings contained about three times more magnesium, and water from the galvanized metal contained about six times more as compared with rainwater. Also in the case of most other elements enrichment factors found in the waters cover the cement (tile, and asbestos cement) then galvanized and coated while the lowest were recorded in the enrichment of waters from the roofs of the covering of ceramic tiles. Also noted an increase in the conductivity values in waters from the roofs of the coverings of cement, galvanized steel and ceramic tiles. All runoff from the roofs were of generally higher pH value compared with rainwater, the biggest reaction - about 8 found in the water with cement tiles, slightly lower, about 7.0 in water from roofs with ceramic tiles and sheet copper. pH of the water in the coated sheet was lower than in water, rainwater and oscillating within 5.5. Rainwater pH was 5.94.

PL

Celem pracy było określenie składu chemicznego wód spływających z dachów domów z różnym pokryciem na tle ich zawartości w wodzie deszczowej. W niniejszej pracy przedstawiono zawartość wapnia, magnezu, sodu, fosforu i potasu. Na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego spływy z terenów utwardzonych traktowane są jako ścieki, natomiast spływy z dachów budynków traktowane są jako wody czyste i można je odprowadzać do środowiska bez pozwolenia wodnoprawnego. Dane literaturowe wskazują jednak na możliwość znacznego wzbogacenia wody deszczowej w czasie kontaktu z pokryciem dachowym. Badaniami objęto 24 dachy domów jednorodzinnych lub małych budynków pełniących funkcje siedzib firm handlowo-usługowych. Jako tło do badań użyto wody opadowej zebranej w dwóch losowo wybranych miejscach na terenie obszaru badań. Badania przeprowadzono na terenach o niskiej antropopresji, aby jak najlepiej uchwycić wpływ rodzaju pokrycia dachowego na kształtowanie się chemizmu wód. Obszar badań zlokalizowany był we wsi Lusławice w powiecie tarnowskim, województwo małopolskie. Badaniami objęto dachy najczęściej występujące na badanym terenie: dachówka cementowa, dachówka ceramiczna, pokrycie bitumiczne, blacha ocynkowana, blacha miedziana, a także eternit. W badanych próbkach wód oznaczono zawartość wapnia, fosforu, magnezu, sodu oraz potasu. Dodatkowo oznaczono wartość pH wody oraz przewodność elektrolityczną. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że woda spływająca z badanych dachów w każdym przypadku zawierała większe ilości analizowanych pierwiastków w porównaniu z wodą deszczową, przy czym na przykład średnia zawartość magnezu w wodzie spływającej z dachówki cementowej była prawie dziesięciokrotnie większa niż w wodzie deszczowej, w przypadku dachówki ceramicznej było to prawie 5 razy więcej, natomiast woda z pokryć bitumicznych zawierała około 3 razy więcej magnezu, natomiast woda z blach ocynkowanej i powlekanej zawierała około 6 razy więcej tego pierwiastka w porównaniu z wodą deszczową. Także w przypadku pozostałych pierwiastków największe współczynniki wzbogacenia odnotowano w wodach z pokryć cementowych (dachówka i eternit),następnie z blach ocynkowanych i powlekanych, a najmniejsze wzbogacenie odnotowano w wodach z dachów o pokryciach z dachówek ceramicznych. Odnotowano także zwiększenie się wartości przewodności elektrolitycznej w wodach z dachów o pokryciach cementowych, blachy ocynkowanej oraz dachówki ceramicznej. Wszystkie spływy z dachów odznaczały się generalnie większą wartością pH w porównaniu do wody deszczowej; największy odczyn - około 8 - stwierdzono w wodzie z dachówki cementowej, nieco niższy, około 7,0, w wodzie z dachów z dachówki ceramicznej i blachy miedzianej. Wartość pH wody blachy powlekanej była niższa niż w wodzie deszczowej i oscylowała w granicach 5,5. Odczyn deszczówki wynosił 5,94.

16

Assessment of mineral and organic fertilization effect on the content of bioavailable forms of selected nutrients in soils

51%

Gondek K.

|

2008

|

tom Vol. 15, nr 11

1225-1238

EN

Diversified soil conditions, frequently caused by inconsistent fertilization apparently modify element bioavailability. In conditions of a pot experiment research was conducted to determine the effect of mineral and organic fertilization on bioavail-ability of phosphorus, potassium, magnesium and sulphur in soils with diversified texture. Irrespective of applied fertilization after three years of the studies the greatest amounts of bioavailable phosphorus, potassium and magnesium were found in silI sandy loam, which was conditioned by the soil properties and initial contents of these elements. In the medium soil an increase in bioavailable phosphorus content was obtained, whereas the smallest changes of this element content were determined in the heavy soil. After three years of investigations the content of bioavailable potassium diminished in all soils, whereas no greater changes were noted in the contents of bioavailable magnesium forms. On the other hand a considerable sulphur load supplied to the soils with organic materials, particularly sewage sludge and farmyard manure was reflected in the increase of sulphate sulphur content in soils. After three year period of the research the tendency of the greatest sulphate sulphur content in the soils fertilized with sewage sludge was maintained, whereas the increase in this component content in the soils fertilized with farmyard manure proved short-lived.

PL

Zróżnicowane warunki glebowe, bardzo często spowodowane niezrównoważonym nawożeniem, wyraźnie modyfikują dostępność pierwiastków dla roślin. W warunkach doświadczenia wazonowego podjęto badania mające na celu określenie wpływu nawożenia mineralnego oraz materiałami organicznymi na dostępność dla roślin fosforu, potasu, magnezu i siarki w glebach o zróżnicowanym składzie granulometrycznym. Niezależnie od zastosowanego nawożenia najwięcej fosforu, potasu i magnezu przyswajalnego po trzech latach badań stwierdzono w glinie piaszczystej pylastej, co było uwarunkowane właściwościami gleby i wyjściową zawartością tych pierwiastków. Najmniejsze zmiany w zawartości przyswajalnych form fosforu dotyczyły gleby ciężkiej (GIII), natomiast w glebie średniej (GII) uzyskano przyrost zawartości tego składnika. Po trzech latach badań zawartość przyswajalnego potasu zmniej-szyła się we wszystkich glebach, natomiast nie stwierdzono większych zmian w zawartości przyswajalnych form magnezu. Znaczy ładunek siarki wprowadzony do gleb nawożonych materiałami organicznymi, zwłaszcza obornikiem i osadami ściekowymi, znalazł odzwierciedlenie w przyroście zawartości siarki siarczanowej w glebie. Po trzyletnim okresie badań tendencja największej zawartości siarki siarczanowej w glebach nawożonych osadami ściekowymi została zachowana. Przyrost zawartości tego składnika w glebach nawożonych obornikiem okazał się krótkotrwały.

17

Współczesne możliwości leczenia kamicy układu moczowego u dzieci

51%

Bochniewska V. , Jung A. , Jurkiewicz B. , Straż-Żebrowska E.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2010

|

tom 6

|

nr 4

304-308

EN

Successful pharmacological treatment in patients with urolithiasis is currently possible. It is estimated that 80% of stones are passing urinary tract spontaneously. The essential management strategies in all type of urolithiasis is to sterilize the urinary tract, ensure proper diuresis and reduce salt intake. Low urine citrate levels is observed in 5-10% of the patients with the first episode of kidney stones. Potassium as well as sodium citrate are being used in medical practice. Surgical therapy should be considered when the stone dimension is increasing and at the same time recurrent episodes of renal colic or urinary tract infections are observed. Indications for surgical treatment of urolithiasis, regardless of the stone size, are: urinary tract infection coexisting with the high risk of pylonephritis or kidney abscess, difficulties in urine outflow with risk of worsening renal function, chronic pain, urolithiasis diagnosed in the single or transplanted kidney, bilateral block of the urine outflow from kidneys. The patients selection to ESWL depends on the present indications and contraindications. In recent years the view on the treatment of staghorn kidney stones has changed. In the past staghorn stones were qualified to open surgery. Nowadays ESWL and PCNL are recommended. The first-line treatment for ureteral stones is endoscopic treatment. Invasive treatment of urolithiasis has been changing lately, there is less open surgery in favour of endoscopic management.

PL

Obecnie wielu pacjentów z kamicą nerkową może być z powodzeniem leczonych zachowawczo. Ocenia się, że 80% złogów rokuje na samoistne wydalenie. Utrzymanie jałowości dróg moczowych, zapewnienie prawidłowej diurezy, ograniczenie podaży soli stanowią podstawę terapii wszystkich typów kamicy. U 5-10% chorych z pierwszym incydentem kamicy moczowej obserwuje się zmniejszone wydalanie cytrynianów z moczem. W praktyce klinicznej cytryniany stosowane są w postaci soli sodowych i potasowych. W przypadku zwiększenia wymiarów konkrementów, zwłaszcza przy częstych nawrotach kolek nerkowych i zakażeń układu moczowego, należy rozważyć postępowanie zabiegowe. Wskazaniami do zabiegu usunięcia złogu, niezależnie od jego wielkości, są: współistnienie zakażenia układu moczowego z ryzykiem rozwoju odmiedniczkowego zapalenia nerek lub roponercza, znaczne utrudnienie odpływu moczu z dróg moczowych z zagrożeniem pogorszenia funkcji nerki, przewlekły ból, kamica jedynej lub przeszczepionej nerki, obustronny blok odpływu z nerek. W kwalifikacji do ESWL należy uwzględnić obowiązujące aktualnie wskazania i przeciwwskazania. W ostatnich latach zmienił się pogląd na temat leczenia złogów odlewowych. Dawniej kamica odlewowa była wskazaniem do postępowania operacyjnego. Obecnie zaleca się stosowanie ESWL i/lub PCNL. W leczeniu kamicy moczowodowej podstawową metodę stanowią zabiegi endoskopowe. Obecnie w zabiegowym leczeniu kamicy układu moczowego obserwuje się zmniejszenie liczby zabiegów otwartych na korzyść endoskopowych metod usuwania złogów.

18

Bilans fosforu i potasu w wybranych gospodarstwach rolnych trzech gmin regionu leszczyńskiego

51%

Borówczak F. , Alaszkiewicz M. , Miłkowska A. , Szymańska K.

|

2008

|

tom Vol. 53, nr 3

18-21

PL

Praca przedstawia bilans fosforu i potasu w 91 wybranych gospodarstwach rolnych trzech gmin regionu leszczyńskiego. W przeprowadzonych badaniach stwierdzono dodatni bilans fosforu w 65gospodarstwach, co stanowiło 71,4% ogółu gospodarstw. W 20 gospodarstwach (22,2% ogółu) dodatnie saldo bilansowe składnika przekraczało 50 kg P2O5/ha UR. W przypadku potasu dodatnia różnica bilansowa miała miejsce w 48 badanych gospodarstwach (52,7% ogółu gospodarstw). W 12 gospodarstwach (13,2%) była ona większa niż 50 kg K20 /ha UR. Spośród uprawianych roślin największą dodatnią różnicę bilansową fosforu stwierdzono w uprawie buraków pastewnych i cukrowych, ziemniaków oraz rzepaku ozimego. W uprawie większości gatunków roślin wykazano ujemny bilans potasu.

EN

In this paper the balance of phosphorus and potassium in 91 selected farms of three communities of Leszno Region is presented. It was stated in carried out research the surplus balance of phosphorus in 65 farms (71.4% of the total number of farms). In 20 farms (22.2% of the total number) the surplus value of balance of this component was larger than 50 kg P2O5 per 1 ha of agriculturally utilized area. In case of potassium, the surplus balance occurred in 48 examined farms (52,7% of total number). In 12 farms (13,2%) it was larger than 50 kg K20/ha of AUA. Among cultivated plants the highest surplus balance value of phosphorus was stated in fodder as well as sugar beet, potato and winter rape cultivation. In cultivation of the most plants it was showed the negative balance of potassium.

19

Pierwiastki promieniotwórcze a problem zagrożeń radioekologicznych w miastach regionu sudeckiego

51%

Strzelecki R. , Wołkowicz S. , Nałęcz T.

|

2000

|

tom Vol. 48, nr 12

1139-1150

PL

Sudety stanowiące fragment Masywy Czeskiego są obszarem, gdzie na rozległych terenach występują formacje skalne o podwyższonej promieniotwórczości naturalnej. Ludność zamieszkała na tym obszarze otrzymuje więc znacznie wyższe dawki promieniowania niż w innych regionach Polski. Pracami pomiarowymi objęto 14 miast. Najwyższa wartość mocy dawki promieniowania gamma, znacząco przekraczająca 100 nGy/h, została stwierdzona w miastach zlokalizowanych częściowo lub w całości na granitach karkonoskich (Szklarska Poręba, Jelenia Góra, Karpacz, Kowary). Znacząca niższa wartość, wahająca się od 72 do 62 nGy/h, stwierdzono w miastach zlokalizowanych na skalach osadowych. Mimo to, wartości te są prawie dwukrotnie wyższe od wartości średniej mocy dawki promieniowania gamma obliczanej dla całej Polski. Wielkość dawki promieniowania gamma zależy od zawartości radionuklidów naturalnych, w tym przede wszystkim od zawartości uranu (>4 ppm) i toru (>12 ppm). Wysoka koncentracja uranu w granicie karkonoskim, brak słabo przepuszczalnych utworów w nadkładzie, głębokie zwietrzenie górotworu i obecność licznych stref uskokowych powoduje, że miasta zlokalizowane w granicach jego wychodni są zagrożone wysokim ryzykiem radonowym. Udział skażenia cezem poczarnobyłskim w całkowitej dawce promieniowania gamma jest marginesowy i jedynie w rejonie Lądka Zdroju stwierdzono podwyższoną koncentrację tego radionuklidu, przy czym relatywnie wysoką wartość (88,8 kBq/m2) stwierdzono tylko na jednym punkcie pomiarowym.

EN

The Sudetes, being the fragment of Czech Massif, is an area with numerous exposures of rock formations characterized by increased natural radioacttivity. Autochthons of this region are submitted to significantly higher radiation doses rate than populations in other parts of Poland. Radiation measures were realized in 14 towns and the highest gamma dose rate, more than 100 nGy/h, were noticed in towns located totally or partially on the Karkonosze granites (a. e. Szklarska Poręba, Jelenia Góra Karpacz, Kowary). Distinctly lower doses, from 62 to 72 nGy/h, were measured in towns founded on the sedimentary rocks but they are still almost twice higher than an average dose of gamma radiation, calculated for the whole Poland area. Value of radiation dose depends on a content of natural radionuclides, mainly on an amount of uranium (>4 ppm) and thorium (> 12 ppm). High uranium concentration in the Karkonosze granites, a lack of low permeable sediments within an overburden, deep weathering ofmagmatic massif as well as occurrence of numerous fault zones favour a high radon risk in towns founded on such rock basement. Participation of post-Chernobyl caesium in a gamma dose is quite subordinate and only in the vicinity of Lądek Zdrój was detected its incresed concentration but the relatively high value (88,8 kBq/m2) was noticed in a single measure point.

20

Contents of alkaline element s in biomass of some plants fertilized with post-sewage waters as an indicator of usefulness of these plant s for energy purposes

44%

Martyn W. , Niemczuk B. , Czerwiński A.

|

2008

|

tom Vol. 15, nr 7

639-647

EN

The aim of the study was to determine the contents of alkaline and alkaline earth elements in soil and their contents in the biomass of same plants. In the study the following energy plants were used: Helianthus tuberosus, Rosa multiphlora and Salix viminali. In the experiment post-sewage waters from mechanical-biological sewage plant 'Łęczyńska Energetyka' situated in KWK Bogdanka in Nadrybie were used. The results of the experiment reveal that 2-year irrigation of podsolic soil with pre-filtered post-sewage waters caused considerable changes in soil chemistry. These changes included an increase of soil reaction, the mass of the alkaline elements, as well as changes in the relations between these elements. The energy plants that were cultivated absorbed the elements studied in different ways, which resulted in different reserves of these elements in the soil. Of all the investigated energy plants, the greatest capabilities to absorb the elements from the soil were observed in Helianthus tuberosus, whereas the smallest amounts of alkaline elements were absorbed by Salix viminalis.

PL

Celem badań było przeprowadzenie oceny zawartości pierwiastków alkalicznych i ziem alkalicznych w glebie oraz ich zawartości w biomasie wybranych roślin. Do badań wykorzystano uznane za rośliny energetyczne Helianthus tuberosus. Rosa multiphlora oraz Salix viminali. W doświadczeniu zastosowano wody po ściekowe pochodzące z mechaniczno-biologicznej oczyszczalni "Łęczyńskiej Energetyki" znajdującej się w KWK Bogdanka w Nadrybiu. Z przeprowadzonych badań wynika, że nawadnianie przez okres 2 lat gleby bielicowej oczyszczonymi wodami pościekowymi spowodowało znaczne zmiany w jej chemizmie, polegające głównie na wzroście odczynu gleby oraz masy i wzajemnych stosunkach między pierwiastkami zasadowymi zaś uprawiane rośliny energetyczne w zróżnicowany sposób pobierały badane pierwiastki, stąd też różny był ich zapas glebie. Wśród badanych roślin największe zdolności pobierania tych pierwiastków' z gleby wykazywał topinambur najmniejszymi zaś charakteryzowała się wierzba.