Przekształcenia terenów poprzemysłowych - efekty i perspektywy badań i działań. Przekształcenie terenów i obiektów poprzemysłowych stało się jednym z ważniejszych problemów jakie muszą rozwiązywać miasta na przełomie er: industrialnej i postindustrialnej. W ciągu ostatnich 20 lat wypracowano podstawy teoretyczne oraz narzędzia praktyczne prowadzenia przekształceń i obecnie obserwuje się w Polsce wiele ciekawych przedsięwzięć realizowanych w dużych miastach. Dalsze działania powinny objąć również mniejsze ośrodki a prowadzone badania dostarczać wiedzy na temat potencjalnych przekształceń obiektów dopiero dzisiaj powstających.
EN
Transformation of post–industrial areas and objects - current results and future perspectives. Brownfields transformation and post–industrial objects conversion became one of important problems to be solved by towns in the time of both - industrial and post–industrial eras turnover. Within last 20 years there had been theoretical base of such activity worked out as well as instruments for practical acting. Nowadays we may observe numerous, interesting transformations of brownfields situated in bigger Polish cities. They should be followed by smaller towns. Scientific researches will be oriented to provide knowledge on potential transformation of these objects which are just built up.
Województwo śląskie jest najbardziej uprzemysłowionym i zurbanizowanym regionem w Polsce. Podobnie jak inne stare europejskie regiony „węgla i stali" od kilkudziesięciu lat przebudowuje swoją gospodarkę. Wiąże się to ze zjawiskiem opuszczania dotychczasowych lokalizacji przez kopalnie oraz zakłady przetwórcze. W krajobrazie pojawiają się rozległe tereny poprzemysłowe nierzadko położone w centrach miast. Ich właściwe przekształcenie i zagospodarowanie stało się poważnym problemem urbanistyczno-architektonicznym regionu. W artykule przedstawiono charakterystykę zjawiska powstawania terenów poprzemysłowych i cele ich przekształceń. Następnie omówiono ten problem w województwie śląskim. W drugiej części artykułu przedstawiono wybrane przykłady konwersji terenów pogórniczych oraz poprzemysłowych na obszarach śródmiejskich oraz w procesie kształtowania krajobrazu otwartego.
Dawne wieże wodne, tracąc swoje pierwotne walory funkcjonalne, stały się w większości dziedzictwem kłopotliwym, wręcz niechcianym. Trudności adaptacyjne (dostosowanie do obowiązujących norm i przepisów, duże koszty) przeważają niestety nad ewidentnymi wartościami historycznymi, architektonicznymi, konstrukcyjnymi czy krajobrazowymi. Tekst porusza problem konserwacji i adaptacji jednej z dwóch „siostrzanych” wież katowickich, zaprojektowanych przez braci Georga i Emila Zillmannów. Wieża „Borki” znalazła nowego właściciela i od 4 lat prowadzone są w niej prace konserwatorsko-remontowe mające na celu przywrócenie obiektowi dawnej świetności oraz umożliwienie adaptacji do nowych, społecznie użytecznych funkcji. W ramach współpracy naukowo-badawczej, nawiązanej pomiędzy Fundacją Śląsk Wczoraj i Dziś a Wydziałem Architektury Politechniki Śląskiej w Gliwicach, wykonane zostały prace badawcze i analityczne obiektu wraz z otaczającym go kontekstem, a następnie studenci opracowali szereg rozwiązań projektowych, z których najbardziej interesujące mają szansę na realizację. W tekście zaprezentowane zostały działania przedprojektowe oraz główne trendy pojawiające się w koncepcjach studenckich.
EN
Former water towers, losing their original functional values, have mostly become a troublesome, even unwanted heritage. Adaptation difficulties (adaptation to applicable standards and regulations, high costs) unfortunately prevail over evident historical, architectural, construction or landscape values. The text deals with the problem of conservation and adaptation of one of the two "sister" towers in Katowice, designed by the brothers Georg and Emil Zillmann. The "Borki" tower has found a new owner and conservation and renovation works have been carried out in it for 4 years, aimed at restoring the building to its former glory and enabling adaptation to new, socially useful functions. As part of the scientific and research cooperation established between the Śląsk Yesterday and Today Foundation and the Faculty of Architecture of the Silesian University of Technology in Gliwice, research and analytical work was carried out on the facility, along with its surrounding context, and then students developed a number of design solutions, the most interesting of which have a chance to be realised. The text presents pre-project activities and main trends emerging in student concepts.
The article analyzes the technical condition of historic boiler and turbine buildings located on the site of the former “Polmerino” worsted spinning mill complex. These buildings are included in the municipal register of monuments of the city of Lodz, and are currently located on the territory of a new residential area. The primary purpose of assessing these facilities was to analyze the technical feasibility and economic viability of revitalization and reconstruction. The technical condition of the load-bearing structure of the boiler and turbine buildings (structurally connected to each other) was determined to be in an emergency state – there was an imminent threat of a structural disaster. These facilities should have been demolished, and until the demolition of the buildings was carried out, a safety zone should have been demarcated and fenced off, preventing outsiders from being in the area. The immediate cause of damage to the elements of the load-bearing structure, threatening the safety of the structure, was the degradation of the masonry due to the impact of rainwater and groundwater. In addition, it was also found that demolition and reconstruction from acquired material was not possible.
PL
W artykule przeanalizowano stan techniczny zabytkowych budynków kotłowni i turbin, zlokalizowanych na terenie byłego kompleksu przędzalni czesankowej „Polmerino”. Obiekty te zostały wpisane do gminnej ewidencji zabytków Łodzi. Obecnie położone są na terenie nowego osiedla mieszkaniowego. Zasadniczym celem oceny tych obiektów było przeprowadzenie analizy technicznej oraz ekonomicznej opłacalności rewitalizacji i przebudowy. Stan techniczny konstrukcji nośnej budynków kotłowni i turbin (połączonych konstrukcyjnie ze sobą) określono jako awaryjny, ponieważ stwierdzono bezpośrednie zagrożenie katastrofą budowlaną. Obiekty te powinny zostać rozebrane, a do czasu wykonania rozbiórki należało wyznaczyć i wygrodzić strefę bezpieczeństwa, uniemożliwiającą przebywanie osób postronnych w tym obszarze. Bezpośrednią przyczyną powstania uszkodzeń elementów konstrukcji nośnej, zagrażających jej bezpieczeństwu, była degradacja murów w wyniku oddziaływania wód opadowych i gruntowych. Dodatkowo stwierdzono, że rozbiórka i odbudowa z pozyskanego materiału nie jest możliwa.
Artykuł omawia renowację Nowosolskiej Fabryki Nici „Odra”, jednego z największych zakładów powstałych w XIX wieku, podkreślając jej znaczenie historyczne i transformację na cele kulturalne i społeczne. Analizując architektoniczne i inżynieryjne rozwiązania, zaprezentowano kreatywne podejście do zachowania dziedzictwa przemysłowego. Przedstawiono także wpływ renowacji na życie społeczne i korzyści z nadania obiektom nowych funkcji. Artykuł podsumowuje pełny obraz renowacji, które przekształcają historyczne obiekty przemysłowe w nowoczesne miejsca kulturalne, sportowe i społeczne.
EN
The article discusses the restoration of the Novosol „Odra” Thread Factory, one of the one of the largest plants established in the 19th century, highlighting its historical significance and transformation for cultural and social purposes. Analyzing architectural and engineering solutions, a creative approach to preserving industrial heritage was presented. The impact of the renovation on social life and the benefits of giving the buildings new functions are also presented. The article concludes with a complete picture of renovations that transform historic industrial sites into modern cultural, sports and social venues.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.