Odzysk cynku i ołowiu z odpadów poflotacyjnych składowanych przez dziesięciolecia stał się w ostatnich latach tematem wielu badań. Uciążliwość składowania odpadów poflotacyjnych dla środowiska związana jest głównie z pyleniem. Ponadto zawarte w odpadach metale ciężkie mogą w określonych warunkach długoterminowego składowania przechodzić w związki rozpuszczalne, stanowiąc w ten sposób potencjalne zagrożenie dla czystości wód, gleby i szaty roślinnej w rejonie ich składowania. Celem badań, których wyniki przedstawiono w niniejszym opracowaniu było rozpoznanie zagrożenia dla środowiska wodnego i gleb powodowanego przez składowanie nowej generacji odpadów powstałych w wyniku powtórnej ekstrakcji cynku i ołowiu z odpadów poflotacyjnych rid cynkowo-ołowiowych (Zn-Pb) ze składowiska ZGH 'Orzeł Biały' w Piekarach Śląskich. Porównując skład chemiczny eluatów uzyskanych z nowej generacji odpadów cynkowo-ołowiowych do eluatów z odpadów pierwotnych ze składowiska stwierdzić należy, że zawierają one 4,5 - 10 razy mniej siarczanów (tym samym nie przekraczają normy) , 5-krotnie niższą zawartość soli rozpuszczalnych (przewodnictwo właściwe), 7 - 10-krotnie niższy wskaźnik BZT5 i 4 - 20-krotnie niższy wskaźnik CHZT. Zawartość mikropierwiastków w eluatach jest porównywalna.
EN
Possibilities of zinc and lead recovery from flotation tailings that have been damped for decades are recently extensively investigated. Their arduousness for environment is connected mainly with dusting. Moreover heavy metals contained in wastes can be, under specific conditions, transformed into soluble forms becoming hazardous for water, soil and vegetation. The investigations aimed et determining the hazard for water and soil caused by dumping of new generationwastes formed in the process of repeated extraction of zinc and lead from the flotation tailings. The tailings are dumped in the 'Orzeł Biały' ore-yard in Piekary Śląskie. The comparison of chemical composition of eluates from new generation of zinc and lead wastes and eluates from primary wastes dumped in the ore-yard showed that the first contained 4,5 - 10 times less of soulphates (not exceeded the standard), 5 times less of soluble salts (electrolytic conductivity), 7 - 10 times lower BOD5, and 4 - 20 times lower COD. Contents of microelements in both eluates are similar.
Celem badań było opracowanie metody ograniczenia erozji i poprawy estetyki fragmentów powierzchni zboczy zbiornika poflotacyjnego 'Żelazny Most' przez ich pokrycie gatunkiem Elymus arenarius, który przebadany w doświadczeniach wykazywał dobry wzrost i dużą odporność na trudne warunki wegetacji na zboczach. Zakres badań obejmował ocenę wpływu nawożenia mineralnego i organicznego oraz polyacrylamidu (jako środka zwiększającego retencję wodną podłoża) na wzrost roślin w bardzo ubogim podłożu pokrywającym zbocza zbiornika z odpadów po flotacji rud miedzi o składzie mechanicznym piasków i piasków pylastych. Z przeprowadzonych badń wnioskować można, że Elymus arenarius Vahl. 'Glaucus' jest rośliną właściwie dobraną do obudowy biologicznej zboczy zbiornika . Rośliny tego gatunku rosły najlepiej na poletkach nawożonych zestawem nawozów mineralnych w kombinacji N:P2O5:K2O, jak 1:1:1, a za najkorzystniejsze nawożenie organiczne dla warstwy powierzchniowej uznać można dawkę 2 dm3 substancji organicznej (torfu, kory lub mieszaniny torfu, kory i węgla brunatnego) pod 1 roślinę w momencie sadzenia. Wpływ polyacrylamidu oceniono pozytywnie, lecz w świetle dalszych obserwacji powinien on być stosowany nie posypowo, lecz wprowadzany wraz z substratem torfowo-korowym przy wysadzaniu roślin.
EN
In this research, the authors tried to work out a method of visual conflict limitation, created by the postflotation reservoirs in the landscape of the Polish Copper Mining Region. As the most valuable plant to cover the heaps, it came out appear the grass Elymus arenarius Vahl. 'Glaucus' - a very hard species, growing even in a very poor sandy media along the dunes of the beach. However, the addition of low peat substrate, pine bark and the brown coal, also mineral fertilizers in the N:P2O5:K2O ratio like 1:1:1, seems to be indispensable for a good growth of this grass in the poor, sandy surface layer of the heaps. In spite of that, the polyacrylamide rate improoved the growing condition, by increasing the water retention of the media.
Rekultywacja terenów poeksploatacyjnych w kopalni siarki "Jeziórko" wymagała opracowania nowych metod naprawczych, ze względu na synergiczne oddziaływanie przekształceń chemicznych, geomechanicznych i hydrologicznych. Zaproponowana metoda reniwelacyjno-blokująca pozwalała dzięki zastosowaniu odpadowych szlamów po flotacji rud siarki na równoczesne zablokowanie i neutralizację skażeń oraz podniesienie rzędnej terenu powyższej zwierciadła wody. Prowadzone badania na powierzchniach doświadczalnych i wdrożeniowych potwierdziły pełną przydatność tego odpadu do rekultywacji podstawowej oraz prowadzenia na tym materiale upraw rolnych. Praca zawiera wybrane wyniki dokumentujące niektóre zmiany zachodzące w szlamach pod wpływem zainicjowanych procesów glebotwórczych. Uzyskane wyniki opisują tempo wypłukiwania sodu, dynamikę dekalcytacj i, oraz szybkość utleniania siarki elementarnej .
EN
The reclamation of post-exploitation areas in the sulphur mine "Jeziórko" required new remediation methods due to synergic effects of chemical, geo-mechanical and hydrologic transformations. The proposed re-levelling and blocking method allows - due to the application of sludge remaining after the flotation of sulphur ores - simultaneous blocking and neutralization of pollution and rising the terrain elevation above the groundwater table. The research done on experimental and implementation fields confirmed full usefulness of this kind of waste in basic reclamation and agricultural use of the area. The paper contains selected results documenting some changes in sludge, under the influence of soil-forming processes. The obtained results describe the speed of washing out sodium, dynamics of decalcitation and speed of the oxidation of elementary sulphur.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W pracy podjęto badania nad możliwością deponowania osadów ściekowych charakteryzujących się dużą zawartością metali ciężkich na dolomitowych odpadach poflotacyjnych. Wykonano 5 doświadczeń wazonowych, tworząc syntetyczne podłoża dla roślinności z różnym udziałem osadu ściekowego i odpadu poflotacyjnego, w których oznaczano zawartość Zn i Pb ze względu na największą koncentrację tych metali w stosowanych materiałach. W doświadczeniu użyto nasion trawy z gatunku Argona, charakteryzującej się odpornością na wysokie stężenia metali. W zebranej masie roślinnej oznaczono zawartość wybranych metali. Uzyskane wyniki pozwoliły stwierdzić, że podłoże złożone z 75% odpadu poflotacyjnego i 25% osadu ściekowego wykazuje najmniejszą dostępność metali ciężkich dla traw - mały współczynnik hioakumulacji. Dodatkowo taki sposób zagospodarowania osadu ściekowego ułatwia stabilizację biologiczną powierzchni składowisk odpadów poflotacyjnych z przerobu rud Zn-Pb.
EN
In the work the investigations on deposition of sewage sludge with increased concentration of heavy metals on post-notation dolomite wastes. Five pot experiments ha\e been performed, in which synthetic substrata for plants with diversified percentage of sewage sludge and post-flotation waste had been created. In every case the concentration of Zn and Pb has been determined (as those metals have highest concentrations in the investigated substances). Seeds of grass Argona were used in the experiment, since it is resistant against high concentrations of heavy metals. In the collected biomass the concentrations of selected metals have beendetermined. The results obtained established that the substratum consisting of 75% of post-flotation waste and 25% of sewage sludge gave the desired effect - the lowest hioaccumulation factor. Additionally, such a way of sewage sludge managing makes it easier to solve the problem of biological stabilization of disposal sites for Zn-Pb treatment post-flotation wastes.
Praca zawiera wyniki badań składu chemicznego odcieków, powstających podczas przemywania szlamów poflotacyjnych cynku i ołowiu. Ustalono rodzaj i zakres zagrożeń, wynikających z wypełniania odpadami poflotacyjnymi nieużytków pogórniczych. Dla wód podziemnych największe niebezpieczeństwo stanowią jony siarczanowe oraz w mniejszym stopniu cynk. Inne metale ciężkie występowały w odciekach w ilościach niewielkich, nie stwarzających zagrożenia dla wód gruntowych. Stwierdzono występowanie związku pomiędzy ilością wody przemywającej a składem chemicznym odcieków. Wyniki badań posłużyły do ustalenia warunków stosowania odpadów poflotacyjnych do rekultywacji nieużytków pogórniczych w rejonie olkuskim.
EN
The article presents the results of investigations on chemical content of infiltrating waters which appear during washing the post-flotation sludges of zinc and lead. The type and the degree of threat resulting from filling with the post-mining waste land post-flotation wastes was determined. The most dangerous for ground waters are sulphate ions, and also in less extent zinc. Other heavy metals were in small amount in infiltrating waters, and are not a threat to ground waters. A relation between the amount of washing waters and chemical content of infiltrating waters has been noticed. The results of investigations are to determine the conditions of use of post-flotation wastes for post-mining waste land reclamation in Olkusz region.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.