Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl

Ograniczanie wyników

Znaleziono wyników: 2

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: polsko-ukraińskie kontakty językowe

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Odmiany terytorialne i społeczne współczesnego języka polskiego na Ukrainie

100%

Dzięgiel E.

LingVaria : Półrocznik Wydziału Polonistyki UJ poświęcony zagadnieniom języka i językoznawstwa

2017

nr 24

199-210

The article presents various types of differentiation in contemporary Polish language in Ukraine. It focuses primarily on 1) territorial factors – dispersion over a large area and the consequent diversification of political and cultural conditions, as well as influence from different languages and Ukrainian dialects, 2) societal factors – regional (cultural) Polish of former south-eastern Kresy in urban and rural centres, and the stratification of rural Polish into separate dialects of the peasantry and nobility, 3) historical factors – the influence that the history of Polish settlement in the region exerted on the shape of local Polish dialects. Referring to her own, 25-year long experience in studying Polish in Ukraine, and also to the literature on this topic, this author verifies previous views on the territorial and societal variations of the Polish language in Ukraine and revises the related interpretations of linguistic facts (e.g. the origin of the dental ł in Polish dialects in Ukraine).

Nazwy miejscowe Kresów Wschodnich w zapomnianej polskiej frazeologii

84%

Piela A.

Język Polski

2023

tom 103

nr 3

101-113

Artykuł wpisuje się w nurt badań nad frazeologią i onomastyką. Przedmiotem opisu są występujące w dawnej polszczyźnie związki, które mieszczą w swoim składzie komponent ojkonimiczny dotyczący obecnie Ukrainy. Analizie poddane zostały połączenia z rzeczownikami proprialnymi będącymi nazwami dużych lub znanych miast oraz mniejszych miejscowości i wiosek oraz z derywowanymi od nich przymiotnikami, np.: Berdyczów (Pisuj na Berdyczów), Brusiłów (brusiłowska biblioteka), Humań (humański dureń), Kamieniec Podolski (Kamieniec do Polski klucz). Celem rozważań jest bliższe spojrzenie na występujące w przeszłości frazeologizmy i przysłowia stanowiące świadectwo wiekowych powiązań historyczno-kulturowych między Polską i Ukrainą oraz wskazanie przyczyn zaniku opisywanych konstrukcji słownych. Omawiane połączenia stanowią ciekawy dokument językowy życia w odległych epokach. Zapisane w nich minione realia odzwierciedlają niegdysiejsze polsko-ukraińskie kontakty językowe.

The article represents a trend of research in phraseology and onomastics. It describes obsolete phraseological combinations which contain an oikonymical component which currently refers to Ukraine and it analyses combinations which feature proper names which refer to major or well-known cities as well as other places and villages along with adjectives which are derived from them, e.g.: Berdyczów (Pisuj na Berdyczów [lit. trans. Write to Berdyczów]), Brusiłów (brusiłowska biblioteka [lit. trans. Library of Brusiłów]), Humań (humański dureń [lit. trans. a fool from Humań]), Kamieniec Podolski (Kamieniec do Polski klucz [lit. trans. Kamieniec – a key to Poland]). The purpose of these considerations is to closely examine phraseologisms and proverbs which were used earlier and which constitute testimony to many centuries of historical and cultural links between Poland and Ukraine as well as to indicate the reason why the lexical constructions became obsolete. The lexical combinations which were described constitute a worthwhile linguistic account of the life in remote periods of history. The realia of the past documented in this account reflect former Polish‑Ukrainian linguistic contact.