Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Kierunki modernizacji gospodarki Polski w świetle doświadczeń wynikających z okresu kryzysu

100%

Bolonek R.

|

2012

|

tom 24

136-158

PL

Celem artykułu jest wskazanie kierunków modernizacji gospodarki Polski, które wynikają z podstawowych problemów makroekonomicznych, wyłonionych na podstawie porównania wskaźników makroekonomicznych Polski z pozostałymi krajami UE-27. Okazuje się, iż mimo, że wzrost gospodarczy w Polsce pozostaje na relatywnie wysokim poziomie na tle krajów UE-27, to ujawnił się problem zbyt wysokiego poziomu długu publicznego na przewidywanym w 2012 roku poziomie przekraczającym uregulowania z Maastricht. Wprawdzie są kraje, które mają wyższe poziomy długu, jednak żaden z tych krajów nie był dotychczas zmuszony, tak jak Polska, renegocjować długów z Klubem Paryskim i Klubem Londyńskim oraz wprowadzać narzucone przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy reformy. Zatem najpilniejszym zadaniem modernizacyjnym wydaje się być reforma finansów publicznych, jednak zadaniem ważnym jest zmiana struktury produkcji w Polsce pod kątem opracowania atrakcyjnej oferty towarowo-usługowej w handlu zagranicznym. Niski poziom eksportu zapewne wynika z braku zaawansowanych technologicznie produktów, które można zaoferować na rynkach globalnych. Mimo pewnych sukcesów za mała jest dbałość o dywersyfikację rynków zbytu dla przemysłu przetwórczego i rolno-spożywczego. Być może właśnie należałoby powiązać innowacje i zaawansowane technologicznie rozwiązania dla zwiększenia dystrybucji polskich towarów przemysłu rolno-spożywczego w sposób, który dawałby przewagę konkurencyjną. Być może także należałoby zadbać o atesty dla zdrowej i pracochłonnej polskiej żywności, ponieważ za takim rozwiązaniem przemawiają względy ekonomiczne, a mianowicie, wysoka stopa bezrobocia strukturalnego. A zatem należy określić przewagę oferty polskiej produkcji artykułów żywnościowo-spożywczych w UE-27, bowiem unijny rynek dla tego typu artykułów wynosi aż 10 procent.

EN

The aim of the paper is to point out the directions of modernisation of the Polish economy that result from fundamental macroeconomic problems identified on a base of comparisons of macroeconomic indicators for Poland and the other EU27 countries. Although the economic growth in Poland is maintained at relatively high level comparing to EU27 countries, there revealed a problem of too high level of public debt that is predicted to be in 2012 year at the level exceeding the Maastricht regulations. There are some countries with higher level of debt, however, none of the countries has been ever forced, as Poland was, to renegotiate debt with the Paris Club and the London Club as well as to implement reforms forced by the International Monetary Fund. The reform of public finance seems to be the most pressing modernisation task. However, it is also important to transform the production structure in Poland to create an offer of commodities and services that would be attractive for external trade. Low level of export stems from the lack of technologically-advanced products, that can be offered on the global markets. Despite some success, the care about diversification of markets for industry and agriculture is not sufficient. Perhaps, it would be justified to connect innovation and technologically-advanced solutions to stimulate distribution of Polish food products in a way that could bring competitive advantage. It also seems to be economically justified to take care about certificates for healthy and workengaging Polish food as this direction is supported by the high structural unemployment rate. Then the advantage of the Polish offer of food products in EU27 should be specified, as the union market for such products constitutes 9% of the whole market.

2

Energia dla polskiej gospodarki. Teraźniejszość i przyszłość - nowe technologie i rozwiązania

88%

Kurowska G.

|

2016

|

tom Nr 1

30--32

PL

Europejski Kongres Małych i Średnich Przedsiębiorstw odbył się w zeszłym roku, jednak słowa, które padły podczas spotkania, są nadal aktualne. Eksperci podkreślili, że przyszłość energetyki w Polsce rysuje się w pozytywnym świetle, jednak trzeba pamiętać, by zmiany w tej branży były ewolucyjne, a nie rewolucyjne.

3

Rozwój społeczno-ekonomiczny w III Rzeczypospolitej. Efekty. Defekty. Warunki integracji

75%

Woźniak M. G.

|

nr 39

38-54

PL

W artykule dowodzi się, że awans Polski mierzony wzrostem PKB i wskaźnikami rozwoju rynków odnotowany w latach 1990–2013 nie otwiera perspektywy budowy gospodarki opartej na innowacjach. Wiązał się on również z wysokimi kosztami społecznymi. Ich źródłem były szokowa transformacja i polityka gospodarcza podporządkowane standardom neoliberalnym, które ignorują kontekstualne uwarunkowania rozwoju. Słabości procesu innowacyjnego biorą się z oparcia go na zewnętrznych transferach i zaniku zaangażowania państwa we wspieranie rozwoju sektora B+R oraz rozwoju branż high-tech. W artykule zaprezentowano również te systemowe warunki prze-zwyciężania dezintegracji procesów rozwojowych, które mogłyby być uruchomione świadomymi decyzjami racjonalnie działających podmiotów gospodarczych.

EN

The study is aimed to prove that the advancement in Poland measured by a GDP growth and by indicators of a market development noted for years 1990–2013 does not open perspectives to build an economy based on innovations. It was also accompanied by high social costs. They re-sulted from a shock transformation and an economic policy subordinated to neoliberal standards that ignore contextual conditions of development. Weaknesses of process of innovation stem from its basis in external transfers and disappearance of state engagement in support for development of R&D sector as well as development of high-tech branches. The system conditions for overcoming disintegration of development processes which could be started by conscious decisions of rational-ly acting economic entities were presented in the paper as well.

4

Niespójności w rozwoju kapitału ludzkiego w Polsce – spojrzenie przez pryzmat koncepcji kapitału intelektualnego. Część 1: Kapitał ludzki a kapitał społeczny

75%

Wosiek M.

|

nr 41

340-353

PL

Celem artykułu jest poszukiwanie odpowiedzi na pytanie, na ile akumulacja kapitału ludzkiego w Polsce po 1990 roku znajdowała wsparcie w innych komponentach kapitału intelektual-nego, spośród których jako przedmiot analizy wybrano dwa istotne ogniwa tego kapitału: kapitał społeczny (analizowany w I części opracowania) oraz kapitał strukturalny rozwoju (II część opracowania). Sformułowano hipotezę badawczą, że polską gospodarkę cechuje niedostateczna synergia rozwoju kapitału ludzkiego z innymi wymiarami kapitału intelektualnego. Niespójności te tworzą dodatkowe bariery dla rozwoju kapitału ludzkiego i czerpania korzyści z ponoszonych na ten cel nakładów. Ze względu na dostępność danych statystycznych analizy dotyczą zróżnicowanych okresów badawczych, jednak zasadniczo koncentrują się wokół przedziału czasowego 1998–2012. Zmiany kapitału ludzkiego w Polsce w latach 1998–2012 cechowała niedostateczna synergia z rozwojem kapitału społecznego. Mimo że w analizowanych latach uwidoczniła się wzrostowa tendencja obu kapitałów (choć zmiany w kapitale społecznym przebiegały wolniej i były mniej ukierunkowane), to jednak można wskazać pewne przejawy niespójności w rozwoju tych dwóch form miękkiego kapitału. Znaczącym zagrożeniem dla wystąpienia w Polsce wzajemnie wzmacniających się sprzężeń między kapitałem ludzkim a społecznym jest słaba kondycja kapitału społecznego. Tym samym blokowane są pewne kanały, które mogłyby wspomagać rozwój kapitału ludzkiego poza systemem edukacji. Zagrożenie płynie także ze strony dotychczasowych mechanizmów rozwoju kapitału ludzkiego w Polsce, jak dominacja zmian ilościowych nad przemianami jakościowymi oraz mała skuteczność edukacji w oddziaływaniu na kapitał społeczny.

EN

The aim of the article is to search for an answer to the question concerning the extent of support which the accumulation of human capital received in Poland after 1990 from other components of intellectual capital. From these components two essential links were selected for analysis: social and renewal capital. A research hypothesis, which has been formulated, assumed that the Polish economy was characterized by an insufficient synergy of the development of human capital with other dimensions of intellectual capital. These inconsistencies create additional barri-ers for the development of human capital and limit benefits from the resources invested in thisarea. Due to the availability of statistical data, the analyses concern various research periods; however they are generally concentrated on the period of 1998 to 2012. The confrontation of the paths for the development of human and social capital in Poland in 1998–2012 reveals a positive upward trend for these two types of capital. Such harmony towards the development may largely be attributed to the positive influence of human capital on social capital. However, as a result of the intricate cultural determinants of this process, its direct continuation cannot be expected in the future. Low social capital resources, on the other hand, make it difficult for such a relationship to occur the other way round.

5

Uwarunkowania polskiej polityki gospodarczej po roku 2022

63%

Banaszyk P. , Gorynia M.

|

nr 2

149-161

EN

The article focuses on indicating the desired directions of economic policy in Poland against the background of its potential and current conditions. It is assumed that the current condition of the Polish economy was determined by the interaction of the processes of transformation, privatization, globalization and European integration. The last chronological determinants of this state are the crisis caused by the COVID-19 pandemic and Russia’s military aggression against Ukraine. These impacts created the threat of stagflation. The growing importance of China and the trade war between that country and the US, together with Russian aggression, are crushing the current international economic order. These processes are changing the situation and prospects of the Polish economy, whose managers should redefine its place in the new international economic order that is gradually emerging under the influence of all these circumstances. The final picture of the next economic reality is unknown. However, it is worth striving to include Polish enterprises in European and global supply chains thanks to the technological modernization of their activities. In the area of fiscal policy, instead of competing with ever lower tax rates, it is worth developing public infrastructure and institutions. With regard to monetary policy, due to the inevitable increase in the economic risk of foreign investments in Poland, it will be a good idea to adopt the euro and thus create a safe prospect for economic development.

PL

W artykule skupiono się na wskazaniu pożądanych kierunków polityki gospodarczej w Polsce na tle jej potencjału i aktualnych uwarunkowań. Założono, że stan polskiej gospodarki jest zdeterminowany współoddziaływaniem procesów transformacji, globalizacji i integracji europejskiej. Ostatnie chronologicznie determinanty tego stanu to kryzys wywołany pandemią COVID-19 oraz agresja wojenna Rosji na Ukrainę. Wydarzenia te stworzyły zagrożenie stagflacją. Rosnące znaczenie Chin i wojna handlowa tego państwa z USA wraz z rosyjską agresją kruszą dotychczasowy międzynarodowy ład ekonomiczny. Procesy te zmieniają sytuację i perspektywy polskiej gospodarki, której sternicy powinni na nowo zdefiniować jej miejsce w nowym międzynarodowym ładzie gospodarczym, stopniowo wyłaniającym się pod wpływem tych wszystkich okoliczności. Niewiadomą jest finalny obraz następnej rzeczywistości gospodarczej. Jednak warto już teraz dążyć do włączenia polskich przedsiębiorstw w europejskie i światowe łańcuchy dostaw dzięki modernizacji technologicznej ich działalności. W obszarze polityki fiskalnej zamiast konkurować coraz niższymi stawkami i obciążeniami podatkowymi warto rozbudowywać infrastrukturę i instytucje publiczne. W odniesieniu do polityki monetarnej z powodu nieuchronnego wzrostu ryzyka ekonomicznego inwestycji zagranicznych w Polsce warto przyjąć euro i dzięki temu stworzyć bezpieczną perspektywę rozwoju gospodarczego.

6

Tendencje rozwoju kapitału ludzkiego i społecznego w Polsce na tle krajów UE

63%

Wosiek M.

|

nr 4

34-43

PL

Celem artykułu jest poszukiwanie odpowiedzi na pytanie, czy i w jakim zakresie w okresie członkostwa w UE Polska domknęła lukę względem krajów UE w zakresie kapitału ludzkiego i społecznego. Kwestie te analizowane są w kontekście czynników konkurencyjności polskiej gospodarki. Rozważania prowadzono w oparciu o analizę przestrzennego rozmieszczenia oraz tendencji rozwoju tych dwóch rodzajów kapitału w krajach UE po 2002 r., z wykorzystaniem metod taksonomicznych. Wśród analizowanych krajów europejskich wysokiemu poziomowi kapitału ludzkiego na ogół towarzyszy relatywnie wysoki kapitał społeczny. Na tym tle Polska należy do grupy państw o relatywnie przeciętnym kapitale ludzkim oraz niewielkim kapitale społecznym, a niedociągnięcia występowały we wszystkich wymiarach tych kapitałów. Zapóźnienie w zakresie kapitału społecznego wydaje się mieć większe rozmiary i trwalszy charakter. W latach 2002-2012 zapóźnienie Polski w zakresie kapitału ludzkiego wobec wysoko rozwiniętych krajów UE zmniejszało się, natomiast w zakresie kapitału społecznego wobec państw z czołówki rankingu (głównie skandynawskich) nie uległo zmianie. Na obecnym etapie rozwoju, krytycznego znaczenia dla polskiej gospodarki nabiera kapitał ludzki. Jego synergia z kapitałem społecznym jawi się jako komplementarne ogniwo, którego znaczenie wzrośnie w kolejnych fazach rozwoju.

EN

The aim of this article is to search for an answer to the question whether and to what extent Poland, during the EU membership, has closed the gap in comparison to other EU countries with regard to human and social capital. Those issues are analysed in the context of competitiveness factors of the Polish economy. With the help of taxonomic methods, the studies were conducted on the basis of analysis of the structural distribution and tendencies in the development of these two types of capital in the EU countries after 2002. Among the analysed European countries, a high level of human capital is generally accompanied by a relatively high social capital. Poland belongs to the group of countries with rather average human capital and small social capital, with both types of capital showing deficiencies in every aspect. Furthermore, the gap in social capital, seems to be more considerable and have a more permanent character. Between 2002 and 2012, Poland narrowed the gap in the area of human capital in relation to the highly developed EU countries; however, the gap in social capital in comparison to the top-ranking countries (mainly Scandinavian ones) remained the same. Human capital becomes critically important for the Polish economy at this stage of development. Its synergy with social capital appears as a complementary link whose significance will increase at the subsequent stages of the country's development.

7

The next 100 years – applying megatrends to analyze the future of the Polish economy

51%

Malik R. , Janowska A. A.

|

tom 57

119-131

EN

The objective of the article was to assess a long-term exposure of the Polish economy to megatrends – key global changes influencing economies and societies worldwide. On the basis of the results of a structured literature review, the most cited global megatrends have been identified: digitalization, climate change, resource scarcity, population growth, population aging, urbanization growth. We operationalized these trends by selecting metrics based on existing indexes, forecasts and foresight studies. With the application of the metrics we created megatrend exposure indicators to measure a relative susceptibility of country economies to these trends. We used this tool to assess a relative exposure of the Polish economy to six megatrends and to create a country strategic profile. We applied a long-term perspective of up to 40 years and beyond. The outcome of the analysis shows that the exposure of the Polish economy is very high to population aging and high to digitalization. The exposure to urbanization growth and resource scarcity can be described as moderate. The exposure to climate changes has turned out to be low and to population growth very low. The novelty of our research is the structuring of megatrend exposure indicators and their application to foresight study for a country economy which, up to our knowledge, has not been attempted thus far. Knowledge of forthcoming changes and the degree of exposure to these megatrends can be used as input for strategic, long-term, analyses in various areas ranging from public policy to corporate investment.

PL

Celem artykułu była ocena długoterminowej ekspozycji polskiej gospodarki na megatrendy – istotne globalne zmiany wpływające na gospodarki i społeczeństwa na świecie. Na podstawie przeglądu literatury zidentyfikowano najczęściej cytowane globalne megatrendy: digitalizację, zmiany klimatyczne, niedobór zasobów, wzrost liczby ludności, starzenie się społeczeństwa, wzrost urbanizacji. Następnie dokonano operacjonalizacji tych trendów, wybierając mierniki oparte na istniejących indeksach, prognozach i badaniach foresight. Na tej podstawie stworzono wskaźniki ekspozycji na megatrendy do pomiaru względnej podatności gospodarek krajowych na te przemiany. Narzędzie to zostało wykorzystane do oceny względnej ekspozycji polskiej gospodarki na sześć megatrendów i stworzenia krajowego profilu strategicznego. W badaniu zastosowano długoterminową perspektywę do 40 lat. Wyniki analizy pokazują, że ekspozycja polskiej gospodarki jest bardzo wysoka i wyższa niż innych gospodarek na przemiany związane ze starzeniem się społeczeństwa i wysoka w przypadku cyfryzacji gospodarki. Podatność na przemiany związane ze wzrostem urbanizacji i niedoborem zasobów jest umiarkowana. Ponadto ekspozycja na zmiany klimatyczne okazała się niska, a na wzrost populacji bardzo niska. Nowością badania jest opracowanie wskaźników ekspozycji na megatrendy i ich zastosowanie do analizy przyszłości gospodarki krajowej. Takie ujęcie tego zagadnienia nie było dotychczas podejmowane w znanych nam pracach naukowych. Znajomość nadchodzących zmian i stopień ekspozycji na megatrendy można wykorzystać jako wkład w strategiczne, długoterminowe analizy w różnych obszarach, od polityki publicznej po inwestycje przedsiębiorstw.

8

Polityka społeczna państw Unii Europejskiej w aspekcie realizacji koncepcji zrównoważonego wzrostu gospodarczego

51%

Ważna E.

|

2018

|

nr 4 (36)

85-104

EN

One of the imperative priorities of the European Union countries is the pursuit of the strategy of the social-economic development in the respect of the natural environment. The implementation of the strategy which is defined like that can be named the policy of sustainable development. It results directly from the concept of sustainable development. The aim of the considerations is not only to identify the chances and challenges, but the justification that both in theory and especially in the practice of life of societies, it is unjustified at present to analyse separately processes of economic, social and environmental development. These three developmental elements should be investigated altogether, because they are closely conditioned and linked to each other. The comprehensive conceptualization of the development should also include spatial and regional factors.

PL

Jednym z nadrzędnych priorytetów krajów Unii Europejskiej jest realizacja strategii rozwoju społeczno-gospodarczego w warunkach poszanowania środowiska naturalnego. Realizację tak określonej strategii możemy nazwać polityką zrównoważonego rozwoju. Wynika to bezpośrednio z treści pojęcia zrównoważony rozwój. Celem rozważań prowadzonych przez autorkę jest nie tylko zidentyfikowanie szans i zagrożeń, ale także uzasadnienie, że zarówno w teorii, jak i zwłaszcza w praktyce życia społeczeństw bezpodstawne jest obecnie odrębne analizowanie przebiegu rozwoju gospodarczego, społecznego i środowiskowego. Te trzy elementy rozwojowe powinno się rozpatrywać łącznie, ponieważ są one ściśle wzajemnie uwarunkowane. Kompleksowe ujęcie rozwoju powinno zawierać także czynniki przestrzenne i regionalne.