Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

„Klin” Tuwima: strategie przeżycia polsko-żydowskiego poety

100%

Tomassucci G. , Wydział Filologii L. i. L. , Giovanna Tomassucci – profesor polonistyki na Uniwersytecie w Pizie (Dipartimento di Letteratura F. e. L. , g.tomassucci@teletu.it

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2014

|

tom 26

|

nr 4

EN

Tuwim’s approach to the “Jewish question” has already been analyzed by Polish and foreign scholars. The article is intended to consider some “survival strategies” of the Polish poet from a slightly different angle. In Poland, in the period between the wars Jewish writers were persuaded to accept total polonization and a rejection of their ethnic identity; yet, at the same time they often suffered a rejection from the circles of Polish artists. Any attempt of highlighting their Jewish identity or even a slight interest in Jewish culture incited brutal Jew-bashings. Tuwim considered his being a Polish Jew not only as a fact to be proud of, but also as an opportunity for engaging with self-criticism. He painfully felt the Jewish question as “a powerful wedge cleaving [his own] worldview”. However, like many other Polish- Jewish writers he masked its enduring presence in his own psyche, constructing his public persona through a process of self-fashioning. This paper tries to follow the traces of this “wedge” in Tuwim’s works: from poems supposedly having nothing to do with the “Jewish question”, to encrypted allusions to the great Yiddish writers, from his relentless questioning of all forms of intolerance and nationalist rhetoric, to his conviction that a new poetic language could “reform the world” and become a homeland for all readers regardless of their nationality.

2

Tuwim’s Wedge: 'Survival Strategies' of a Polish-Jewish Poet

100%

Tomassucci G. , University of Pisa D. o. P. , g.tomassucci@teletu.it

|

EN

Tuwim’s approach to the “Jewish question” has already been analyzed by Polish and foreign scholars. The article is intended to consider some “survival strategies” of the Polish poet from a slightly different angle. In Poland, in the period between the wars Jewish writers were persuaded to accept total polonization and a rejection of their ethnic identity; yet, at the same time they often suffered a rejection from the circles of Polish artists. Any attempt of highlighting their Jewish identity or even a slight interest in Jewish culture incited brutal Jew-bashings. Tuwim considered his being a Polish Jew not only as a fact to be proud of, but also as an opportunity for engaging with self-criticism. He painfully felt the Jewish question as “a powerful wedge cleaving [his own] worldview”. However, like many other Polish-Jewish writers he masked its enduring presence in his own psyche, constructing his public persona through a process of self-fashioning. This paper tries to follow the traces of this “wedge” in Tuwim’s works: from poems supposedly having nothing to do with the “Jewish question”, to encrypted allusions to the great Yiddish writers, from his relentless questioning of all forms of intolerance and nationalist rhetoric, to his conviction that a new poetic language could “reform the world” and become a homeland for all readers regardless of their nationality.

3

Udział Kościoła w propagandzie na rzecz Ziem Odzyskanych (1945-1949)

84%

Cichocka M.

Przegląd Zachodniopomorski

|

2019

|

nr 1

55-81

PL

Celem artykułu było ukazanie i ocena udziału Kościoła katolickiego w uprawianej w latach 1945-1949 propagandzie na rzecz Ziem Zachodnich i Północnych. Teza zaś brzmi: Kościół katolicki w Polsce odgrywał świadomą i celową rolę w procesach polonizacji Ziem Odzyskanych między innymi uprawiając na ich rzecz propagandę. W roku 1945 w interesie Polski i Kościoła leżało trwałe zintegrowanie Ziem Zachodnich i Północnych z resztą kraju. Jednym z elementów koniecznych do osiągnięcia tego celu był przyjazd na te ziemie Polaków, ich adaptacja, zaangażowanie w odbudowę i zagospodarowanie oraz pozostanie na stałe. W nie znające precedensu, przedsięwzięcie zaangażowano przede wszystkim siły państwowe, które miały doprowadzić do realizacji polityki faktów dokonanych prowadzonej przez Józefa Stalina. Zajęcie Ziem Zachodnich było wówczas zgodne z polską racją stanu, dlatego włączyły się w to dzieło również ośrodki naukowe i Kościół. Zaraz po wojnie rozpoczęto akcję propagandową na rzecz Ziem Odzyskanych skierowaną do Polaków z województw centralnych (by ułatwić im zaakceptowanie zmian granicznych), do mieszkańców Kresów Wschodnich (by nadać sens ich migracji na zachód) oraz do społeczeństwa tworzącego się na terenach poniemieckich (by pozostali i zaczęli utożsamiać się z nową małą ojczyznę). Propaganda uprawiana przez Kościół różniła się od tej stosowanej przez państwo i ośrodki naukowe głównie tym, że odwoływała się do haseł ponownej chrystianizacji tych, protestanckich dotąd ziem. Specyficzny pod tym względem był region Pomorza Zachodniego, najsłabiej powiązany historycznie z Polską i długo borykający się z próżnią osadniczą. Stąd propaganda była tu bardziej intensywna, wykorzystywano w niej lokalną prasę katolicką i kościelną (zwłaszcza: "Tygodnik Katolicki" oraz "Zarządzenia Administracji Apostolskiej Kamieńskiej, Lubuskiej i Prałatury Pilskiej"), która stanowi podstawowe źródło do badań poruszanego problemu. W roku 1949, wraz ze zmianą polityki władz państwowych, działalność propagandowa na rzecz Ziem Odzyskanych straciła na znaczeniu. Jest to również ważna cezura ze względu na możliwości funkcjonowania Kościoła, które zostały od tego roku poważnie ograniczone, również w zakresie uprawianej przezeń propagandy.

4

Adaptacja? Asymilacja? Wykluczenie? Powojenna polityka państwa polskiego wobec Ślązaków

84%

Szmeja M.

Opuscula Sociologica

|

2016

|

nr 4(18)

5-18

PL

W artykule rozważana jest polityka kolejnych rządów powojennej Polski wobec Ślązaków jako mieszkańców Ziem Zachodnich i Północnych, czyli włączonych w 1945 roku do Polski. Polityka ta nosiła znamiona czystek etnicznych, mianowicie przeprowadzano weryfikację narodowościową, po której wysiedlono osoby uznane za Niemców, prowadzono szeroko zakrojoną akcję asymilacyjną do kultury polskiej, rugując lokalną kulturę. Na podstawie dokumentów z Archiwum Akt Nowych dotyczących Ministerstwa Ziem Odzyskanych widać, jak niespójna była polityka państwa, jak wiele zależało od decyzji lokalnych decydentów.Prowadzono polonizację ziem włączonych do państwa, eliminując kultury regionalne – na Śląsku polegało to na polonizacji imion, nazwisk i nazw geograficznych, zakazie mówienia po śląsku, usunięciu księży nieposługujących się płynnie językiem polskim, zakazie porozumiewania się po niemiecku, usuwaniu z życia społecznego lokalnych elit. Taka działalność stanowiła analogię do tej prowadzonej przez nazistów w latach 30. XX wieku. Odzwierciedleniem tej polityki były badania socjologiczne, które od pewnego momentu zatraciły wymiar obiektywny i sprzyjały oficjalnym posunięciom władz. Obecna polityka wobec Śląska niewiele się różni. Nadal silna jest presja polonizacyjna, a próby uzyskania autonomii czy rejestracji języka śląskiego jako regionalnego rodzą agresywne reakcje polityków.

EN

The article presents the policy implemented by several governments of the post-war Poland towards Silesians, inhabitants of the Recovered Territories, that is to say the territories that became part of Poland after World War 2. That policy included elements that may be called ethnic cleansing; there was ethnicity identification according to which persons identified as Germans were displaced; and an assimilation action was taken to promote Polish culture and to remove the local one. Documents from the Archives of Current Acts concerning the Ministry of Recovered Territories prove that the State’s policy was incoherent and many questions depended on local decision-makers. The Polonisation of the recovered territories eliminated regional cultures; in Silesia it consisted in Polonisation of surnames, personal and geographical names, a ban on speaking Silesian and German, displacement of priests who did not speak Polish fluently and local elites in general. That policy may be compared to the one pursued by the Nazis in the 1930s. One of the results of such a policy were sociological studies, which – at a certain point – stopped being objective and started supporting the official policy. The present-day policy towards Silesia is hardly different; the Polonisation pressure is still quite strong, and any attempts to gain autonomy or recognition of the Silesian language as a regional one meet with aggression on part of politicians.