Sytuację elektroenergetyki 2013 roku wyznaczały przede wszystkim dwa obszary. Z uwarunkowań gospodarczych była to stagnacja w konsumpcji energii elektrycznej w kraju z kontynuacją zmian na rynku hurtowym. Z zaniedbań w stanowieniu prawa - uwarunkowania kontynuacji Polityki klimatyczno-energetycznej UE i uwarunkowania legislacyjne wewnętrzne (dotyczy to nie tylko tzw. trójpaku).
W okresie 2007-2019 nastąpił spadek zużycia węgla kamiennego w energetyce zawodowej o 21,2%. Warto zwrócić uwagę, że najwyższy poziom wykorzystania tego paliwa zanotowano w 2007 r. - około 46 mln ton, podczas gdy w 2019 r. już tylko 36,1 mln ton. W kolejnych latach prognozowany jest tu dlaszy spadek z uwagi na wyzwania, jakie stawia branży polityka klimatyczno-energetyczna Unii Europejskiej.
W artykule przeanalizowano szanse i zagrożenia dla polskiego węgla przede wszystkim w realiach unijnej polityki klimatyczno-energetycznej. Przedstawiono główne założenia tej polityki oraz wynikających z niej dyrektyw Unii Europejskiej w zakresie ochrony klimatu oraz wykorzystania Odnawialnych Źródeł Energii (OZE) w produkcji energii elektrycznej i cieplnej. Omówiono negatywne skutki (zagrożenia) dla Polski jakie pociąga za sobą sprostanie unijnym wymaganiom. Przedyskutowano również szanse polskiego węgla, podając propozycje rozwiązań umożliwiających spełnienie dyrektyw unijnych i zachowanie bezpieczeństwa energetycznego bez konieczności rezygnowania z polskiego węgla.
EN
The article identified opportunities and threats for Polish coal mainly in the realities of the EU climate and energy policy. It presents the main principles of this policy and the resulting EU directives in the field of climate protection and the use of Renewable Energy Sources (RES) in the production of electricity and thermal energy. Discusses the negative effects (risks) for Poland entailed meet EU requirements. Also discussed the chances of Polish coal, stating the proposed solutions for meeting the EU directives and maintain energy security without sacrificing Polish coal.
Unia Europejska, jako promotor polityki klimatycznej mającej na uwadze ochronę środowiska, stawia państwom członkowskim coraz wyższe i ambitniejsze wymagania ekologiczno-energetyczne. Dla Polski oznacza to wyzwanie głębokiej transformacji sektora energetycznego, obejmującej konieczność redukcji emisji GHG w wytwórstwie energii. Artykuł przedstawia uwarunkowania i założenia polityki energetycznej Polski, w tym dylemat swobody wyboru źródeł energii w świetle oczekiwań polityki klimatycznej UE, opartej na paradygmacie dekarbonizacji. W praktyce prowadzi to do drastycznego ograniczenia ilości węgla w bilansie energetycznym państwa i de facto ogranicza wolność wyboru własnego miksu energetycznego.
EN
Polish energy policy is determined by: a relatively high rate of energy self-suffi ciency based on large own coal resources, dependence on imported fossil fuels, in particular natural gas from Russia, as well as German–Russian energy cooperation in the Baltic Sea and the rigorous European Union climate policy, taking into account high CO2 emissions in the electricity production. The article presents the conditions and assumptions of the Polish energy policy in the dilemma of freedom of choice of energy sources in the light of the of European Union climate policy expectations based on the decarbonisation paradigm. In practice, it leads to a drastic reduction in the amount of coal in the national energy balance and de facto limits the freedom to choose of country’s own energy mix.
EU policies currently place significant emphasis on the commitment to ensure climate neutrality. A substantial role in these efforts is to be played by cities and local communities. This paper seeks to fill the gap in the research on the strategic commitment in Polish cities regarding the climate issue. This study has two purposes. It aims to highlight the key fields of local authorities’ climate commitment and also ascertain the extent to which climate is approached as an area of strategic intervention in major Polish cities. The research shows that the matter of climate is viewed in a very narrow sense, with the local authorities’ commitment usually being dedicated to a few areas of intervention. The analysis points to three generations of strategic documents and shows that cities are more likely to address climate issues if they are significantly exposed to climate and climate-induced risks and extreme weather events. It is evident that urban development strategies in Polish cities follow EU policies and their commitment rarely surpass the scope of intervention detailed in these policies or mainstream concepts of urban governance and urban planning.
PL
W politykach Unii Europejskiej szczególny akcent jest kładziony obecnie na osiągnięcie neutralności klimatycznej. Istotną rolę w tym dążeniu odegrać mają miasta i lokalne społeczności. Artykuł wypełnia lukę badawczą dotyczącą aktywności strategicznej samorządów polskich miast w zakresie klimatu. Cel badania jest dwojakiego rodzaju. Z jednej strony dotyczy on wyodrębnienia kluczowych obszarów aktywności samorządów lokalnych w zakresie klimatu, z drugiej – określenia, w jakim zakresie klimat jest polem interwencji strategicznej w polskich miastach wojewódzkich. Wyniki rozważań wskazują, że kwestia klimatu postrzegana jest wąsko – aktywność samorządów koncentruje się zazwyczaj jedynie na kilku z wymienionych obszarów. Analiza pozwala wyróżninić trzy generacje dokumentów, a także stwierdzić większą skłonność do formułowania zapisów dotyczących kwestii klimatu w miastach szczególnie narażonych na ryzyka klimatyczne i klimatozależne oraz zjawiska ekstremalne. Wyraźna jest adaptatywność strategii rozwoju miast Polski do polityk Unii Europejskiej, a ich aktywność rzadko wykracza poza obszary nakreślone w tych politykach czy poza główne nurty w zakresie zarządzania miastem czy urbanistyki.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.