Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Poezja religijna i sakralna

100%

Żurakowski B.

Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education

|

2013

|

nr 1(1)

13

PL

Poezja religijna (i sakralna) jest współcześnie uprawiana równie często jak niegdyś, choć nierzadko występuje w nowych kontekstach. Dostrzegalne są tu odniesienia uniwersalne w różnorodnych sytuacjach historycznych, estetycznych, wychowawczych. Max Scheler twierdzi, że „akt poznania religijnego znacznie bardziej upodabnia się do artystycznego poznania świata aniżeli do poznania właściwego nauce i metafizyce” . Jakże akt poetycki bliski jest aktowi religijnemu. Międzynarodowe czasopismo „Religious and Sacred Poetry” („Poezja Religijna i Sakralna”) umożliwia we właściwym sobie zakresie zgłębianie wspólnego obszaru literatury pięknej i religii. Z radością oddajemy pierwszy numer czasopisma Czytelnikowi.

2

Wędrowanie wśród wierszy – o poezji michalitki s. Dawidy Ryll

75%

Popielarz-Zajdel E. M.

Dydaktyka Polonistyczna

|

2022

|

nr 8 (17)

233-241

PL

Tekst pod tytułem Wędrowanie wśród wierszy – o poezji michalitki s. Dawidy Ryll podejmuje próbę analizy i interpretacji niektórych wierszy michalitki, siostry Dawidy Ryll. Poetka, siostra zakonna, w swoich wierszach odwołuje się do sacrum. Pisze o rzeczywistości, która nas otacza, o cierpieniu czy wątpliwościach, ale zawsze w jej poezji najważniejszy jest Bóg. Poezja jest zatem także świadectwem wiary michalitki.

EN

Attempts to analyse and interpret some of the poems of michalitka, nun Davida Ryll. The poet, a nun, in her poems refers to the sacred. She writes about the reality that surrounds us, about suffering or doubts, but God is always the most important in her poetry. Poetry is therefore also a testimony to michalitka’s faith.

3

Miara rzeczy. Teologiczny kod Modlitwy Norwida

63%

Roszak P.

Studia Gdańskie

|

2019

|

nr 44

75-86

PL

W artykule przedstawiono teologiczną interpretację wiersza Modlitwa Cypriana K Norwida, wskazując na zakładaną przez poetę wizję działania Boga w świecie oraz sens modlitwy. Nie jest traktowana jako lista próśb, ale specyficzna sytuacja hermeneutyczna, dzięki której człowiek lepiej rozumie siebie i świat. Analiza wiersza wydobywa główne wątki teologicznej refleksji Norwida dotyczącej natury Boga, Jego sposobu komunikowania prawdy człowiekowi, przez co odkrywa się prawdę o skończoności człowieka i mocy słowa, które odkrywa perspektywę ludzkiej egzystencji.

EN

The article presents a theological interpretation of the poem “Prayer” by Cyprian K Norwid, pointing to the poet’s vision of God's action in the world and of the meaning of prayer, which is not treated as a list of requests, but as a peculiatr hermeneutic situation, thanks to which a person better understands himself and the world. The analysis of the poem extracts the main themes of Norwid's theological reflection on the nature of God, his way of communicating the truth to man, which reveals the truth about the finitude of man and the power of words, which reveal the perspective of human existence.

4

[Rev.] Ks. Stefan Radziszewski, Kamińska ostiumiczna, Wydawnictwo Jedność, Kielce 2011, ss. 272, bibliogr., indeks.

63%

Tytko M. M.

Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education

|

2014

|

nr 4(8)

217-220

PL

W recenzji książki monograficznej ks. Stefana Radziszewskiego pt. Kamińska ostiumiczna (‘Kamieńska w odrzwiach’) omówiono krótko jej strukturę, zawartość (treść) i konkluzje twórcy dzieła. Książka dotyczy opisu i analizy poezji polskiej poetki chrześcijańskiej Anny Kamieńskiej (1920-1986). Autor monografii objął badaniem całą twórczość poetycką tej poetki (wszystkie tomiki wierszy). Ks. Radziszewski wprowadził kategorię ‘ostiumiczności’, którą rozumie czworako (definiuje to na s. 238): 1. dziedzictwo poetyki quasi sacrum, 2. negacja negacji (interpretacja symboliczna), 3. swoiste odczytanie apokastasis panton [odnowienia całego bytu], 4. realizacja idei paschalnej.

EN

In his review of the monographic book by father Stefan Radziszewski Ostiumic Kamienska (‘Kamienska in the door’) the author briefly discussed the structure, content and conclusions of this work. The book is concerned with the description and analysis of the poetry of Anna Kamienska (1920-1986) a Polish Christian poet. In his monograph Stefan Radziszewski dealt with all of Kamienska’s poetic works. He introduced the category ‘ostiumicsness’ that he understood in four ways (he defined it on p. 238): 1. heritage of the ‘quasi sacred ‘ poetics, 2. the negation of negation (a symbolic interpretation), 3. specific re-reading of apokatastasis panton [renewal of all the being], 4. realization of the paschal idea.

5

„Jedno po drugim oglądamy”. Doświadczenie spotkania z obrazem religijnym w wierszach Jakuba Ekiera

63%

Szewczyk-Haake K.

Sacrum et Decorum. Materiały i studia z historii sztuki sakralnej

|

2014

|

tom 7

21-35

PL

Liryka Jakuba Ekiera stanowi dość rzadki w poezji współczesnej przypadek, kiedy to wiersze odwołujące się do religijnego dzieła malarskiego budują za jego pośrednictwem własną drogę ku prawdom wiary oraz prawdom o wierze. Analizowane teksty wskazują na odmienność malarskiego tworzywa, posługującego się światłem i ciszą, od żywiołu poetyckiego; zarazem to właśnie ogląd dzieła religijnej sztuki dawnej staje się inspiracją dla wysiłku wyrażenia w języku duchowego doświadczenia człowieka nowoczesnego. Omawiane tu wiersze poświęcone dziełom sztuki religijnej nie do końca dają się wpisać w najczęściej stosowane na gruncie polskiego literaturoznawstwa typologie ekfraz. Dzieje się tak na skutek świadomie tworzonej przez Ekiera „piętrowości” jego liryki, choć w pewnej mierze jest zapewne specyfiką większej grupy ekfraz dotyczących obrazów o tematyce religijnej. Teksty poetyckie, odnosząc się do tego rodzaju dzieł sztuki, dotykają zarówno do istotnej treści przedstawień (historii biblijnej), jak i specyfiki dzieł plastycznych, zdolnych opowiadać o biblijnych zdarzeniach sobie tylko właściwymi środkami. Wobec obu tych sfer język – szczególnie zaś coraz bardziej oddalającej się od sacrum język współczesności – pozostaje w pewnej mierze bezradny. Na drodze „nieskutecznej alegacji”, której obiektem jest dawne dzieło sztuki religijnej, utwór poetycki zdolny jest jednak powiedzieć coś istotnego zarówno o współczesnej lekturze dawnych dzieł, jak i o współczesnym doświadczeniu religijnym, dla których wspólnym mianownikiem są hermeneutyczne przeświadczenie o niezbywalności własnego horyzontu poznawczego i nieustanna próba jego przekraczania.

EN

The poems by Jakub Ekier constitute a case that is quite rare in contemporary poetry: the case when poems referring to religious paintings build, via those paintings, their own way to the truths of faith and the truths about faith. The analysed texts indicate the difference between the painting material, which makes use of light and silence, and the poetic element; at the same time it is an act of looking at an old master religious painting that becomes an inspiration for the effort to express in language the spiritual experience of modern man. The poems analysed here, and dedicated to works of religious art, do not quite fit the typologies of ekphrasis that are the most commonly applied in Polish literary studies. This is due to the multiple levels deliberately created by Ekier in his poetry, although to some extent such is probably the specificity of a larger group of ekphrases concerning religious paintings. Poetic texts referring to such works of art touch both the substance of the representations (the biblical history) and the specificity of works of visual art, capable of expressing the biblical events using their own, specific means. In the presence of both of those spheres, language – particularly the language of modernity, increasingly diverging from the sacred – is to a certain extent helpless. By means of “ineffective reference” whose object is an old master religious painting, a poem is, however, able to say something important both about the modern reading of old masterpieces and about modern religious experience, for which the common denominators are the hermeneutical conviction of an inalienable character of one’s own cognitive horizon and constant attempts to cross it.

6

Źródła poezji Konstancji Benisławskiej. Barokowa elegia pokutna a Pieśni sobie śpiewane

63%

Żukowska K.

Meluzyna. Dawna Literatura i Kultura

|

2019

|

tom 1 (10)

39-51

EN

The article is devoted to the analysis of the religious model present in „Songs Sung to Oneself” by Konstancja Benisławska, an eighteenth-century poet from Polish Livonia. Benisławska’s work, interpreted by Marek Prejs as a „manifestation of conscious historicism”, has not yet received research focusing on its possible Baroque sources and inspirations, among which the penitential elegy popular in the 17th century was undoubtedly present. The genre in which the lyrical ego assumes the costume of David’s penitential attitude, is characterized by penetrating contents contained in existential anxiety and high temperature of the emotions while stressing such traits as the impermanence and ridicule of human intentions. These elements also appear in Benisławska’s work. Therefore, the poet’s work can be perceived as a continuation of the tradition of penitential elegy, present mainly in the texts of seventeenth-century poets, as: Kasper Miaskowski, Wacław Potocki or Wespazjan Kochowski.

7

Wojciecha Kudyby Gorce Pana

63%

Heck D.

Góry, Literatura, Kultura

|

2018

|

tom 12

351-360

EN

In the 20th century religious poetry was mainly the domain of famous poet priests; today better known are secular authors from various generations, for example Zbigniew Jankowski, Wojciech Bonowicz, Krzysztof Koehler, Wojciech Wencel and Mirosław Dzień. Standing out with his avoidance of pathos and clarity of poetic diction, Wojciech Kudyba published his first book of poetry appreciated by literary critics, Tyszowce i inne miasta (Tyszowce and other towns), thirteen years ago. It was followed in 2008 by Gorce Pana (Gorce of the Lord) — of key importance to the understanding of the role of the mountains in Kurdyba’s poetic imagination — and Ojciec się zmienia (The Father is changing) in 2011. The summa of the poet’s oeuvre so far, a selection entitled W końcu świat (Finally the world), is divided into three parts: “Inne miasta” (Other towns), “Inne góry” (Other mountains) and “Kogo brak” (Who’s missing). They correspond to his earlier volumes of poetry. The poet’s own descriptions point to the considerable signifi cance of a coherent composition of the collection. Repetitions of the various motifs resemble a rosary or a sequence of mirror reflections. Hermeneutic analyses of the various poems lead to a conclusion that harmony, questioned by the possibility of self-irony, results in the eff ect of moved form, sought after by the poet, while literary geography, fascination with the mountains and respect for epiphany balance out the irony, stabilising the emphasis on the eternal harmony of the universe present in the beauty of Gorce.

8

Kołczan miłości, czyli o metamorfozach starej alegorii

63%

Buszewicz E.

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

|

2016

|

nr 6(9)

211-222

EN

The aim of this paper is to show how the allegory of an arrow piercing the heart, as an element of erotic discourse, functioned in early-modern Polish poetry (both secular and religious). The author analyses two poems: a vernacular poem by Jan Kochanowski, from his collection of Songs (I 4), published in 1585 in Krakow, and its Latin paraphrase written in 17th century by Elisaeus a Sancta Maria OCD, who was the author of a verse collection De vita, gestis ac miraculis sanctae matris nostrae Theresiae a Iesu, Seraphicae virginis Lyricorum libri IV, epodon liber unus duoque epigrammatum, published in 1650 in Krakow as well. Elisaeus calls his paraphrase a “palinody” because of its polemic tendencies. The analysis of Kochanowski’s song focuses on finding the dominant elements of each stanza for the purpose of demonstrating that the Carmelite poet saved their order, but presented them in a completely different dimension, in a new ideological context, opening a metaphysical perspective.

9

Exhortatio ad paenitentiam Dominika z Prus (kartuza, 1382–1460) i dwie parafrazy tego dzieła w literaturze polskiej XVII wieku. Trzy nieznane utwory ze zbiorów Biblioteki Jagiellońskiej

63%

Wichowa M.

Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej

|

2016

|

tom 66

155-175

PL

Dominik z Prus (1382–1460) jest autorem nieznanym polskim historykom literatury. Jednak jego wierszowany utwór Exhortatio ad paenitentiam cieszył się znaczną popularnością w Polsce w wieku XVII. Jego recepcja miała miejsce w środowisku franciszkańskim. Napomnienie […] rozpoznawalne było w obiegu rękopiśmiennym, w wersji skróconej w stosunku do oryginału. W pełnej redakcji wiersz liczy 158 strof, w polskiej wersji tylko 42. Najpierw zostały opublikowane dwa przekłady tego utworu na język polski: Augustyna Kochańskiego w 1611 roku i Aleksego Piotrkowczyka w 1654 roku, a dopiero w roku 1731 opublikowany został tekst łaciński. Wszystkie podawane tu do druku teksty przechowywane są w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej.

EN

Dominic of Prusy (1382–1460) is an author who has hitherto been unknown to Polish literary historians. However, his poetic work entitled Exhortatio ad paenitentiam enjoyed considerable popularity in seventeenth-century Poland – mainly with Franciscan Friars, among whom an abridged version was circulated in manuscript form. The full text is 158 stanzas long, while the Polish version – entitled Napomnienie – had only 42 stanzas. The Latin original was published as late as 1731 – many years after the two translations by Augustyn Kochański and Aleksy Piotrkowczyk, which came out in 1611 and 1654 respectively. The original copies of all the texts published here are to be found in the Jagiellonian Library.

10

Łacińskie średniowieczne hymny i ich polskie przekłady w liturgii

63%

Janus K. J.

Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars

|

2022

|

tom 59

|

nr 1

263-285

EN

The paper focuses on selected medieval hymns which are still present in liturgy. This fragments of the hymns are analysed that characterize by particularly poetical and stylistic devices. This ones are used in writing for emphasis mysterious issues and to get readers to understand theological ones. In this article an attention is paid to the meaning a melody and subordinating its to verse’s form. Created during centuries Polish translations are shown in this sketch as well. Philological considerations are based on intertextual references and regard the biblical, patristic contexts and issues connected with music and literary theory.

PL

Artykuł prezentuje wybrane średniowieczne hymny, które są wciąż wykonywane podczas liturgii. Poddano interpretacji te fragmenty, w których zastosowane środki obrazowania poetyckiego pomagają we właściwym odbiorze kwestii teologicznych. Zwrócono uwagę na znaczenie linii melodycznej i podporządkowanie jej fonii wiersza. Wskazano powstałe w przeciągu kilku stuleci polskie przekłady odznaczające się walorami estetycznymi. Filologiczne rozważania są prowadzone na płaszczyźnie intertekstualnej z uwzględnieniem tradycji biblijnej, patrystycznej, zagadnień z zakresu teorii literatury i muzyki.

11

„Wziąwszy Testamenty obadwa do ręku”. Wiersze religijne z „Pocztu herbów” Wacława Potockiego (przyczynek do rehabilitacji materii i dalszych badań)

63%

Piotrowiak D.

Język - Szkoła - Religia

|

2022

|

tom 17

51-63

EN

The aim of this article is to present selected poems from Poczet herbów by Wacław Potocki – those concerning religious issues. They are unappreciated by the modern researchers but can be perceived differently: as the perfect examples of rejuvenation conventional formula of a stemma. The article focuses on such aspects of these texts as their connection with the tradition of the baroque conceptism, allegorical interpretation of the Bible, and the concept of the Book of Nature.

PL

Celem artykułu jest przybliżenie wybranych wierszy religijnych z Pocztu herbów Wacława Potockiego. Są one niedoceniane przez współczesnych badaczy. Można jednak spojrzeć na nie jako na przykłady udanej modyfikacji konwencji stemmatycznej i wykazać ich związki z barokową kulturą konceptu, alegoryczną interpretacją Biblii i wywodzącym się ze średniowiecza toposem świata jako księgi.

12

[Rev.] Ks. Wacław Buryła, Dogonić światło, Oficyna Wydawnicza 4K, Bytom [2008], ss. 155, [5].

51%

Tytko M. M.

Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education

|

2014

|

nr 2(6)

245-246

PL

Recenzja krótko opisuje osobę ks. Wacława Buryły jako poetę i organizatora konkursu literackiego poezji religijnej. Autor przedstawia tomik ks. Buryły pt. Dogonić światło (Bytom [2008]) i cytuje jeden wiersz pt. zawsze blisko, który opublikowno w tej książce poetyckiej.

EN

The review shortly describes the person of father Wacław Buryła (Waclaw Buryla) as the poet and the organizer of literary competition on religious poetry. The author presents the book by father Buryła Dogonić światło [To Catch the Light Up] (Bytom [2008]) and quotes one poetical work zawsze blisko [always near], that is published in the poetical book.

13

Jezus i Samarytanka. Spotkanie człowieka z Chrystusem w ujęciu Pieśni o blasku Wody, Karola Wojtyły

51%

Bogacz R. , Ligas M. K.

Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education

|

2014

|

nr 4(8)

51-71

EN

In the summary of the reflection on Christ’s dialogue with the Samaritan woman, we should say that the preoccupation with the meeting - awakening explains the absence of philosophical, historical and national topics in the early poetry of K. Wojtyła. It also allows for the conclusion that the probable source of the metaphorical description are the author's own experiences. Individual, unique, and religious experience was the imperative that forced him to write a lyrical diary. It also gave the poems significant testimony of a different reality. The meeting of Christ with the Samaritan woman has an individual dimension. It is connected with the transformation of the life of a human, who turning to the inner self, discovers the richness of the spiritual life. Contact with Jesus, as K. Wojtyła describes in his works, is shaped by the mysteries: the Incarnation, the Cross and the Resurrection, which leads the believer to eternal life. Three Christian virtues play an important role in the dialogue of Jesus with man: faith, hope, and love that shape human behavior. They define a person’s response to the proposal of meeting with God, and actually to the opportunity of seeing Him “face to face” for all eternity.

PL

Podsumowując rozważania na temat dialogu Samarytanki z Chrystusem należy powiedzieć, że zaabsorbowanie spotkaniem – przebudzeniem wyjaśnia fakt nieobecności we wczesnej poezji K. Wojtyły wątków filozoficznych, historycznych i narodowych. Pozwala również na stwierdzenie, że prawdopodobnym źródłem metaforycznego opisu są własne przeżycia Autora. Indywidualne, niezwykłe, religijne doświadczenie było imperatywem, które nie pozwalało milczeć stało się bodźcem do pisania lirycznego pamiętnika. Ono nadało również tym wierszom rangę świadectwa, za którym stoi inna rzeczywistość. Spotkanie Chrystusa z Samarytanką ma wymiar indywidualny, jednostkowy. Wiąże się ono z przemianą życia człowieka, który zwracając się w stronę własnego wnętrza, odkrywa bogactwo życia duchowego. Kontakt z Jezusem, jaki opisuje w swych utworach K. Wojtyła, kształtowany jest przez tajemnice: Wcielenia, krzyża i Zmartwychwstania, jakie prowadzą wierzącego ku życiu wiecznemu. Istotną rolę w dialogu Jezusa z człowiekiem pełnią trzy cnoty chrześcijańskie: wiara, nadzieja i miłość, jakie kształtują ludzkie postępowanie. To one wyznaczają odpowiedź osoby na propozycję spotkania z Bogiem, a właściwie na możliwość oglądania Go „twarzą w twarz” przez całą wieczność.

14

Na marginesie edycji Baldego

51%

Pieczyński M.

Tematy i Konteksty

|

2014

|

nr 4(9)

EN

Two early modern Polish translations of “Poema de vanitate mundi” by Jakob Balde edited by Maria Kozłowska is an important publication from the perspective of research into Baroque religious poetry, especially the Saxon times. The popularity of Balde’s poem in late Baroque can be seen not only in its subsequent editions, but also in the references to it in the works of the contemporary religious poets, including Dominik Rudnicki and Karol Mikołaj Juniewicz. In the introduction to this edition the author presents Balde as a Jesuit poet, who subordinates his writing to didactic and moralistic objectives, but at the same time strives to engage the reader’s senses, following the principles of Ignatian meditation.

15

Mała litania uroczysta Karola Szymanowskiego

51%

Boniecki E.

Polski Rocznik Muzykologiczny

|

2022

|

tom 20

262-298

EN

“Litany to the Virgin Mary. Two fragments” op. 59 (1930–33) was the last vocal work in Karol Szymanowski’s oeuvre. Its writing marked the end of Szymanowski’s adventure with poetry, which had lasted throughout his activity as a composer. Composed to fragments of Jerzy Liebert’s poem with the same title, from the collection “Gusła” (1930), it was also a tribute to the young poet–who died prematurely of tuberculosis in 1931–paid by Szymanowski, who was moved by Liebert’s fate. Meeting Liebert became one of the most important spiritual experiences for the composer in the last few years of his life. What brought the two men close on the creative level was Franciscanism as striving for simplicity in art and their attitude to artistic craftsmanship, to the “métier”. Liebert, who experienced a fervent religious conversion and who introduced a new tone into Polish religious poetry, touched a religious chord in Szymanowski’s soul and helped him to extract more music from the reserves of his religiosity, apparently already exhausted in the opinion of the author of “Stabat Mater”. In doing so, he contributed to a revitalisation of the composer’s spiritual life and provoked him into carrying out an “examination of conscience”, as it were, which ultimately led to the writing of the “Litany”. A small masterpiece of vocal lyricism showing new perspectives in Szymanowski’s oeuvre and at the same time a prayer, like Gioacchino Rossini’s “Petite messe solennelle”.

PL

„Litania do Marii Panny. Dwa fragmenty” op. 59 (1930–1933) była ostatnim utworem wokalnym w twórczości Karola Szymanowskiego. Na niej zakończył trwającą przez wszystkie lata jego działalności kompozytorskiej przygodę ze słowem poetyckim. Skomponowana do fragmentów wiersza Jerzego Lieberta pod tym samym tytułem, z tomu „Gusła ”(1930), była zarazem hołdem złożonym przedwcześnie zmarłemu na gruźlicę w 1931 roku młodemu poecie przez przejętego jego losem Szymanowskiego. Dla kompozytora spotkanie z Liebertem stało się jednym z najważniejszych duchowych wydarzeń w ostatnim okresie życia. Na płaszczyźnie twórczej zbliżył ich do siebie franciszkanizm, jako dążenie do prostoty w sztuce oraz stosunek do rzemiosła artystycznego, do „métier”. Przeżywający żarliwie nawrócenie religijne Liebert, który do polskiej poezji religijnej wprowadził nowy ton, potrącił religijną strunę duszy Szymanowskiego i pomógł mu wydobyć jeszcze muzykę z wyczerpanych już zdaniem autora „Stabat Mater” pokładów jego religijności. Tym samym przyczynił się do ożywienia życia duchowego kompozytora i sprowokował go do swego rodzaju „rachunku sumienia”, którego owocem była właśnie „Litania”. Małe arcydzieło liryki wokalnej ukazujące nowe perspektywy w twórczości Szymanowskiego, a jednocześnie modlitwa kompozytora, jak „Mała msza uroczysta” Gioacchina Rossiniego.

16

Ariański poeta, „mędrsza niewiasta” i uczony starzec. O nieznanej bohaterce „Spraw abo historyj znacznych niewiast” Erazma Otwinowskiego w świetle źródeł i intertekstów zbioru

51%

Kordyzon W.

Pamiętnik Literacki

|

2023

|

tom 114

|

nr 4

19-38

PL

Artykuł służy omówieniu sylwetek wczesnonowożytnych protestantek umieszczonych w parenetycznym zbiorze poetyckim „Sprawy abo historyje znacznych niewiast” Erazma Otwinowskiego z 1589 roku (Anne Askew, Jane Grey, Olimpia Fulvia Morata oraz anonimowa „księżna”, przypuszczalnie Vittoria Colonna lub Caterina Cibo). Celem była identyfikacja potencjalnych źródeł informacji (pisanych i ustnych) na temat bohaterek oraz interpretacja intertekstowych odniesień poczynionych przez poetę. Pozwoliło to przybliżyć kobiece wzorce osobowe zarysowane przez Otwinowskiego, które łączyły apologię męczeństwa za wiarę z uchodźstwem religijnym.

EN

The paper serves to delineate the figures of early-modern Protestant women included into Erazm Otwinowski’s paraenetic poetic collection “Sprawy abo historyje znacznych niewiast” (“Affairs or Histories of Notable Women,” 1589), namely Anne Askew, Jane Grey, Olimpia Fulvia Morata and an anonymous “princess,” presumably Vittoria Colonna or Caterina Cibo. As its purpose, the article accomplishes an identification of possible (oral or written) sources of information about the heroines and interpretation of intertextual references made by the poet. All that allows to portray the women patterns that Otwinowski sketched, combining apology of martyrdom for faith with religious exile.

17

[Rev.] o. Eligiusz Dymowski, Dotyk pamięci. (Wiersze wybrane), Wydawnictwo Prymat Mariusz Śliwowski, Białystok 2014, ss. 210.

51%

Tytko M. M.

Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education

|

2014

|

nr 2(6)

247-260

PL

Recenzja krótko opisuje osobę o. Eligiusza Dymowskiego OFM (urodzonego w 1965) jako polskiego poetę religijnego. Autor przedstawia tomik o. Dymowskiego pt. Dotyk pamięci. (Wiersze wybrane) (Białystok 2014), cytuje i opisuje chrześcijańskie wiersze, które opublikowno w tej książce poetyckiej.

XX

The review shortly describes the person of father Eligiusz Dymowski OFM as the Polish poet. The author presents the book by father Dymowski Dotyk pamieci. (Wiersze wybrane) [The Touch of the Memory. (The Selected Verses) (Bialystok 2014) and quotes and describes some poetical works, that are published in the poetical book.

18

Jesus and the Samaritan Woman: Meeting with Christ in Karol Wojtyła’s Song of the Brightness of Water

51%

Bogacz R. , Ligas M. K.

Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education

|

2014

|

nr 4(8)

27-50

EN

In the summary of the reflection on Christ’s dialogue with the Samaritan woman, we should say that the preoccupation with the meeting - awakening explains the absence of philosophical, historical and national topics in the early poetry of K. Wojtyła. It also allows for the conclusion that the probable source of the metaphorical description are the author's own experiences. Individual, unique, and religious experience was the imperative that forced him to write a lyrical diary. It also gave the poems significant testimony of a different reality. The meeting of Christ with the Samaritan woman has an individual dimension. It is connected with the transformation of the life of a human, who turning to the inner self, discovers the richness of the spiritual life. Contact with Jesus, as K. Wojtyła describes in his works, is shaped by the mysteries: the Incarnation, the Cross and the Resurrection, which leads the believer to eternal life. Three Christian virtues play an important role in the dialogue of Jesus with man: faith, hope, and love that shape human behavior. They define a person’s response to the proposal of meeting with God, and actually to the opportunity of seeing Him “face to face” for all eternity.

PL

Podsumowując rozważania na temat dialogu Samarytanki z Chrystusem należy powiedzieć, że zaabsorbowanie spotkaniem – przebudzeniem wyjaśnia fakt nieobecności we wczesnej poezji K. Wojtyły wątków filozoficznych, historycznych i narodowych. Pozwala również na stwierdzenie, że prawdopodobnym źródłem metaforycznego opisu są własne przeżycia Autora. Indywidualne, niezwykłe, religijne doświadczenie było imperatywem, które nie pozwalało milczeć stało się bodźcem do pisania lirycznego pamiętnika. Ono nadało również tym wierszom rangę świadectwa, za którym stoi inna rzeczywistość. Spotkanie Chrystusa z Samarytanką ma wymiar indywidualny, jednostkowy. Wiąże się ono z przemianą życia człowieka, który zwracając się w stronę własnego wnętrza, odkrywa bogactwo życia duchowego. Kontakt z Jezusem, jaki opisuje w swych utworach K. Wojtyła, kształtowany jest przez tajemnice: Wcielenia, krzyża i Zmartwychwstania, jakie prowadzą wierzącego ku życiu wiecznemu. Istotną rolę w dialogu Jezusa z człowiekiem pełnią trzy cnoty chrześcijańskie: wiara, nadzieja i miłość, jakie kształtują ludzkie postępowanie. To one wyznaczają odpowiedź osoby na propozycję spotkania z Bogiem, a właściwie na możliwość oglądania Go twarzą w twarz przez całą wieczność.

19

Wstęp do „Poezji Religijnej i Sakralnej” (4)

44%

Tytko M. M.

Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education

|

2013

|

nr 4(4)

13-16

EN

This introduction to “Religious and Sacred Poetry : An International Quarterly of Religion, Culture and Education” concerns mainly the structure and the editorial team of the journal. The editorin- chief (Marek Mariusz Tytko) describes mainly the contents of the articles existing in this issue. Christian culture, religious literary culture, Christian religious poetry and sacred poetry are the main research area for authors of this quarterly. The international scholarly journal was founded in 2012 year in Cracow (Poland). It is a social and humanistic international project of some scholars from Europe and America. This quarterly has its own Internet service (www:religious-and-sacred-poetry.info).

20

O „Poezji Religijnej i Sakralnej” (6)

44%

Tytko M. M.

Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education

|

2014

|

nr 2(6)

19-42

PL

Wprowadzenie do “Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education” dotyczy głównie the zawartości czasopisma i jego struktury. Redaktor naczelny (Marek Mariusz Tytko) opisuje cele kwartalnika, jego program i plany redakcyjne. Wyjaśnia definicję „poezji religijnej” autorstwa Marii Jasińskiej-Wojtkowskiej (1957) i uzupełnia jej tezę poprzez opis szczegółowych obszarów badawczych w każdej chrześcijańskiej kulturze religijnej Kościoła Zachodniego i Kościoła Wschodniego. Chrześcijańska kultura, religijna kultura literacka, chrześcijańska poezja religijna i sakralna (poezja metafizyczna i duchowa) są głównym polem badawczym dla autorów tego kwartalnika.

EN

The introduction to Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education concerns mainly the content of the journal and its structure. The editor-in-chief (Marek Mariusz Tytko) describes the aims of this quarterly, its program and editorial plans. He explains the definition of “religious poetry” by Maria Jasińska-Wojtkowska (1957) and completes her thesis through the description of the special resarch areas in each Christian religious culture of the West Church and the East Church. Christian culture, religious literary culture, Christian religious poetry and sacred poetry (metaphysical and gospel / spiritual poetry) are the main research area for authors of this quarterly.