PL
 |
EN
Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 8

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  poezja okolicznościowa
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
1
Content available Koronacja Jana III Sobieskiego w ujęciu poetów i pamiętnikarzy
100%
Jarczykowa M.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
|
2019
|
tom 53
|
nr 2
117-135
EN
The article presents Polish texts related to the coronation of Jan III Sobieski. Wacław Potocki and Wespazjan Kochowski praised the king for submitting defense of the homeland over coronation ceremonies, organized two years after the election. In those ceremonies participated Jan Chryzostom Pasek, who noted that there were three successive kings in Cracow and that fact was associated with the tradition of the solemn burial of predecessors by the ascending monarch. Mikołaj Jemiołowski focused on the speech by the Bishop of Cracow Andrzej Trzebicki, whose speech he translated from Latin into Polish. The burial and the coronation were widely described by an anonymous author of “Connotatio Variarum Occurentiarum 1677” and Bogusław Kazimierz Maskiewicz. They both copied the Jan Andrzej Morsztyn’s epitaph from kings’ catafalque. The manuscript contained also an oration of Stanisław Herakliusz Lubomirski, speaking during the coronation proceedings in the Parliament to the new chancellor Jan Stanisław Wyżga. The article is based on unknown manuscript sources.
PL
W artykule przedstawiono polskie teksty odnoszące się do koronacji Jana III Sobieskiego. W. Potocki i W. Kochowski chwalili króla za przedkładanie obrony ojczyzny ponad uroczystości koronacyjne, zorganizowane dopiero 2 lata po elekcji. W ceremoniach tych brał udział J. Pasek, który odnotował, że w Krakowie znaleźli się trzej kolejno panujący królowie, co było związane z tradycją uroczystego pochówku poprzedników przez wstępującego na tron monarchę. M. Jemiołowski skupił się na wygłoszonej przez biskupa krakowskiego A. Trzebickiego mowie, którą przełożył z łaciny na język polski. Szerzej przebieg pogrzebu i koronacji przedstawili diaryści: anonimowy autor „Connotatio variarum occurentiarum 1677” oraz B.K. Maskiewicz, którzy m.in. skopiowali z katafalku królewskiego epitafium autorstwa J.A. Morsztyna. W rękopisie znalazła się także oracja S.H. Lubomirskiego przemawiającego podczas sejmu koronacyjnego przy oddawaniu pieczęci podkanclerzemu J.S. Wyżdze. W artykule wykorzystano nieznane dotychczas źródła rękopiśmienne.
2
Content available Władza pod piórem… Zmiany w przedstawianiu postaci Napoleona w polskiej poezji z okresu Księstwa Warszawskiego
89%
Koncewicz M.
Konteksty Kultury
|
2022
|
tom 19
|
nr 2
310-326
EN
The aim of the article is to present the creation process of Napoleon’s figure in Polish poetry from the period of the Duchy of Warsaw. It presents how the perception of his power changed depending on the political situation. The article also points out the influence of culture and religion on creating the figure of a ruler. Examples of poetry relating to historical events such as the treaties of Tilsit or the defeat during the Moscow campaign show how the social mood and attitude to power have changed. The analysis of the poetic language and connections with various areas of culture were crucial for creating the figure of Napoleon as a ruler. Poets like Wincenty Turski, Franciszek Wężyk and Józef Skorkowski focus on the military merit of Napoleon. They use metaphors and other stylistic devices related to the sphere of the sacred and to the Greek and Roman mythology. Julian Ursyn Niemcewicz and Kajetan Koźmian in their poems describe images of death and defeat of marching devastated troops. All in all, in Polish poetry from the period of the Duchy of Warsaw we can compare the portrait of a successful ruler with that of a failing one.
PL
Artykuł podejmuje temat kreowania postaci Napoleona w polskiej poezji z okresu Księstwa Warszawskiego. Przedstawia, jak zmieniało się postrzeganie jego władzy w zależności od sytuacji politycznej. Ukazuje wpływ kultury i religii na kreowanie postaci władcy. Poeci tacy jak Wincenty Turski, Franciszek Wężyk i Józef Skorkowski skupiają się na zasługach wojskowych Napoleona. Posługują się metaforami i innymi środkami stylistycznymi związanymi ze sferą mitologii sakralnej oraz greckiej i rzymskiej. Julian Ursyn Niemcewicz i Kajetan Koźmian w swoich wierszach opisują obrazy śmierci i klęski maszerujących niszczycielskich oddziałów. W pracy omówiono przykłady utworów odnoszących się do wydarzeń historycznych takich jak zawarcie pokoju w Tylży czy klęska kampanii moskiewskiej. Pokazano, jak zmieniały się nastroje społeczne i stosunek do władzy. Artykuł skupia się przede wszystkim na analizie języka poetyckiego i powiązań z różnymi dziedzinami kultury. Porównuje portret władcy odnoszącego sukcesy z obrazem tego, który ponosi porażkę.
3
"Moeris" Marcina Eysymonta – panegiryczna sielanka na cześć Stanisława Augusta
89%
Pawlata M.
Napis. Pismo poświęcone literaturze okolicznościowej i użytkowej
|
2015
|
nr 21: Sztuka tracenia, sztuka rezygnacji. Samoograniczenie i autocenzura
263-269
EN
"Moeris. Eclogue in other words pastoral pride: education and rest of youth extols in front of His Royal Highness Stanisław August, the King of Poland, The Grand Duke of Lithuania, and in rural rhymes a Polyarchy", this is one of three idylls by Marcin Eysymont which were offered to Stanisław August. They were published in “Zabawy Przyjemne i Pożyteczne” ["Pleasant and Useful Games"] between 1774-1776. The work is a praise of king’s activities, who was stressing the need of youth’s education and upbringing in the spirit of good citizenship. At that time it was a very important but also a very difficult issue on account of the political situation after the first partition of the country. It is the context that is very important to interpret "Moeris" – the prototype, Virgil’s ninth eclogue from where the name of the main protagonist was taken and the theme – sorrow after the loss of land, depicted with the use of pastoral topoi.
4
Content available Staropolskie ekshorty (ekscytarze) – geneza, cechy i odmiany (zapowiedź monografii)
89%
Kuran M.
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
|
2020
|
tom 38
|
nr 1
EN
The aim of this study is to determine the scope of a future monograph, which will be devoted to Old Polish exhortations, and show the key issues concerning this genre, based on the current state of research. The author’s reflections focus on Polish literature of the 16th and 17th centuries – heroic epics, occasional poetry and prose, as well as orations. The starting point for the author’s deliberations on the subject is the ancient genesis of exhortation as a form found in the heroic epics and historical works. In the subsequent subsections of this paper, the author brings up the statements of Polish scholars, who explored the subject of exhortations, including Juliusz Nowak-–Dłużewski, Alojzy Sajkowski, Jadwiga Kuczyńska, Roman Krzywy and Renata Gałaj-–Dempniak. Based on Teresa Michałowska’s conclusions concerning genealogy, the author proposes a hypothesis that exhortation is a separate literary genre, which uses a group of topoi. The future monograph is intended to show the functioning of exhortation in treatises on poetics and rhetoric as a separate literary genre. The author’s objectives are also to showcase the presence of this genre in lyrical and epic works, as well as present oration as a self-–contained and non-–self-–contained expression in terms of polygraphy and content. The additional objective of the new work is to show the changing specificity of topoi in exhortations, which were to be used within parenthesis, for the effective formation of reality.
PL
Celem studium jest określenie w oparciu o dotychczasowy stan badań zakresu problemowego przyszłej monografii, która poświęcona byłaby staropolskim ekshortacjom i pokazywała węzłowe dla niej zagadnieia. Przedmiotem refleksji jest literatura polska XVI i XVII wieku: epika bohaterska, poezja i proza okolicznościowa, oratorstwo. Punkt wyjścia dla rozważań stanowi antyczna geneza ekshortacji jako formy spotykanej w epice bohaterskiej i dziełach historycznych. W dalszej części rozważań przedstawia się stanowiska polskich badaczy, którzy pisali o ekshortacjach, między innymi: Juliusza Nowaka-Dłużewskiego, Alojzego Sajkowskiego, Jadwigi Kuczyńskiej, Romana Krzywego i Renaty Gałaj-Dempniak. W oparciu o ustalenia Teresy Michałowskiej z zakresu genologii stawia się tezę, iż ekshortacja jest osobnym gatunkiem literackim posługującym się zespołem toposów. Przyszła monografia ma ukazać funkcjonowanie ekshortacji w traktatach z zakresu poetyki i retoryki, jako osobnego gatunku literackiego, jej obecność w liryce, epice i oratorstwie, jako wypowiedź samoistną i niesamoistną poligraficznie i treściowo, jak też zmienną swoistość topiki ekshortacyjnej, która służyć miała skutecznemu formowaniu rzeczywistości w ramach parentezy.
5
Content available Odświętność i codzienność życia kulturalnego Krakowa. Poezja okolicznościowa w dzienniku „Czas” w pierwszym piętnastoleciu po powstaniu styczniowym
71%
Samborska-Kukuć D.
Rocznik Historii Prasy Polskiej
|
2018
|
tom 21
|
nr 3
39-55
PL
W artykule zaprezentowano okazjonalne teksty, publikowane w latach 1864–1879 na łamach dziennika „Czas”. Odsłaniają one specyfikę utrwalania codzienności Krakowa i okolic zarówno w perspektywie uroczystych celebracji, jak i społecznościowych marginaliów. Sporządzono wykaz tych tekstów, ustalono ich autorów, dokonano deszyfracji pseudonimów, wskazano konwencje i osobliwości genologiczne, a także podjęto próbę nakreślenia stosunku krakowian do kwestii niepodległościowych, romantyzmu i patriotyzmu oraz uznanych autorytetów.
EN
This article examines the occasional verse published by the daily Czas [Time] in 1864–1879, i.e. over a decade and a half after the suppression of the January Rising. These texts, which feature both solemn occasions and local ephemera, present us with a unique chronicle of life of Cracow and its environs. In addition to listing all the relevant texts, the article attempts to identify their authors, i.e. unlock their initials or pseudonyms, to outline the conventions and genological peculiarities of that verse, and to gauge the attitudes of the Cracovians towards the question of Poland’s independence, Romanticism, patriotism as well as some well-known authority figures.
6
Content available Ślady literackiego portretu i interpersonalnych relacji Wojciecha Miera zapisane w poezji dedykowanej zapomnianemu literatowi doby stanisławowskiej
71%
Kadzidło K.
Ogrody Nauk i Sztuk
|
2014
|
nr 4
320-327
PL
Celem artykułu jest ukazanie portretu Wojciecha Miera wyłaniającego się z poezji jemu dedykowanych, b ądź zawierających wzmianki o nim. Analizie zostały poddane wiersze Stanisława Kostki Potockiego, Ignacego Potockiego, Wincentego Dunina, Stanisława Trembeckiego oraz poezja anonimowa doby Oświecenia. Zaakcentowane zostały poglądy poetów na umiejętności literackie starościca buskiego, jego talent oraz wybory estetyczne, jakich dokonywał w swoich poezjach. Poruszony został również obraz filozoficznych przekonań W. Miera, jaki został utrwalony w omówionych utworach, ze szczególnym uwzględnieniem rysu libertyńsko-epikurejskiego jego światopoglądu.
EN
Article’s aim is to present Wojciech Mier’s profi le emerging from poetry dedicated to or mentioning him. Analysed were poems of Stanisław Kostka Potocki, Ignacy Potocki, Wincent Dunin, Stanisław Trembecki and anonymous poetry of Enlightment. Stressed were poets’ views on literary skills of Busko’s starosta’s son, his talent, aesthetic choices made in his poetry. Mentioned were also Mier’s philosophical beliefs perpetuated in elaborated works with particular consideration of libertine-epicureic feature of his world-view.
7
Content available The festive and the every day in Cracow’s cultural life: Occasional verse in the daily Czas in the aftermath of January Rising, 1864–1879
71%
Rocznik Historii Prasy Polskiej
|
2018
8
Content available remote Piotr Kociumbas, Słowo miastem przepojone. Kantata okolicznościowa w osiemnastowiecznym Gdańsku
71%
Zientara W.
Folia Toruniensia
|
2012
|
tom 12
131-132
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.