Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Wieloletnie doświadczenia Wydziału Górniczego AGH w zakresie zabezpieczania i adaptacji podziemnych obiektów zabytkowych

100%

Tajduś A. , Mikoś T. , Chmura J.

Górnictwo / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2001

|

tom R. 25, z. 2

97-111

PL

Wiele zabytkowych podziemi należy do najbardziej znanych i najczęściej zwiedzanych obiektów na świecie. Rośnie też światowe zapotrzebowanie na turystykę podziemną - rodzi się specyficzna moda na zwiedzanie tajemniczych bądź "sentymentalnych" podziemi, które zawsze będą przyciągać ludzką wyobraźnię swoją osobliwością, historią bądź związanymi z nimi wspomnieniami. Miliony ludzi na całym świecie corocznie zwiedza zarówno podziemia powstałe w sposób naturalny (jamy, kawerny, groty, jaskinie), jak też będące efektem pracy człowieka (miasta jaskiniowe, podziemne grobowce, klasztory skalne i świątynie pieczarowe). Stare, historyczne wyrobiska górnicze w postaci komór, chodników i składów oraz kilkusetletnie zabytkowe kopalnie cieszą się wielkim zainteresowaniem zwiedzających. Trend ten obserwuje się również w naszym kraju. Z dostępnych informacji wynika, że łączna długość tych tras w Polsce dawno przekroczyła 35 km w ponad 30 dostępnych obiektach i zwiedza je rocznie ponad 2 mln osób. Ciągle odkrywane i udostępniane są nowe podziemia. Rodzi to wiele problemów technicznych. W przeciągu setek lat obiekty podziemne ulegały częściowej lub całkowitej destrukcji, co powodowało powstawanie różnego typu zapadlisk na powierzchni terenu, które w konsekwencji były przyczyną uszkodzenia lub zniszczenia budowli zabytkowych. Prace naukowe i ekspertyzy dotyczące zabezpieczenia pod względem górniczym i budowlanym prowadzone są na Wydziale Górniczym od ponad 40 lat. Wieloletnie doświadczenia budownictwa podziemnego i geotechniki Wydziału Górniczego AGH w Krakowie zmierzają do przywrócenia tym obiektom dawnych wartości historycznych bądź użytkowych, np. w postaci udostępnienia zwiedzającym podziemnych tras turystycznych, podziemnych komór-sanatoriów itp. Treścią tego artykułu są problemy techniczne związane z adaptacją i zabezpieczeniem tych obiektów.

EN

Many antique subterranean structures belong to the most frequently visited objects in the world. Demand for underground tourism is growing all over the world, visiting mysterious or sentimental underground monuments is coming into a special fashion. Such things will always attract human imagination by their mysteriousness, peculiarity, history or personal recollections. Millions of people all over the world every year visit both the undergrounds created in a natural way (pits, cavities, caves, grottos) and those being the result of man's work (cave cities, underground tombs, rock-cloisters, and cavern-temples). The old, historical mining workings in the form of chambers, galleries, and stores and several hundred years old antique mines are of great interest among the visitors. This trend can also be observed in our country. From the available sources of information it is known that the total length of these routes in Poland long time ago exceeded 35 km in over 30 available objects which are visited-by over 2 million people yearly. New underground objects are still being discovered and opened to the public. It creates a lot of technical problems. Within hundreds years the underground structures have been submitted to partial or total destruction which on the surface of the terrain caused formation of various types of sink holes. The latter, in consequence, have been the cause of damage or destruction of the ancient monuments. Research work and expertises at the Mining Faculty concerning the mining and building protection have been carried on for over 40 years. Many years' experience in underground building engineering and geotechnics of the mining faculty of AGH in Cracow aim at restoration of the old historic and useful values of the objects e.g. in the form of opening underground tourist routes, underground chambers-sanatoriums and the like, to the visitors. This article concerns the technical problems related to the adaptation and protection of these objects.

2

Koncepcja systemu wentylacji dla podziemnego obiektu turystycznego powstałego w dawnej kopalni węgla kamiennego

60%

Pach G. , Wrona P.

Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa

|

2011

|

tom R. 49, nr 1

22-29

PL

W artykule przedstawiono dobór wentylatorów do przewietrzania planowanego podziemnego obiektu turystycznego. Wykonano obliczenia rozpływów powietrza przy wariantowym zastosowaniu osiowych wentylatorów średnio- i niskoprężnych. Do obliczeń przyjęto uproszczoną sieć wentylacyjną obiektu. Zdecydowano na wykorzystanie dwóch wentylatorów niskoprężnych (pracujących w połączeniu równoległym) ze względu na otrzymywane w obliczeniach wyższe wartości ich sprawności. Przy zastosowaniu wentylatorów średniociśnieniowych wydatki powietrza w wyrobiskach obiektu były niższe niż przy wykorzystaniu wentylatorów niskociśnieniowych.

EN

Selection of the fans for ventilation of underground tourist future object has been presented in the article. Calculation into air discharge (flow) at different variants of applied axial fans (low pressure and medium pressure fans) were conducted. Simplified ventilation net has been assumed. Considering efficiency of the fans - two parallel low pressure fans have been selected as final solution. In addition, they gave higher values of air discharge than medium pressure fans.

3

Radon w powietrzu jaskiń i innych podziemnych obiektów turystycznych

51%

Przylibski T. A.

Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Studia i Materiały

|

2002

|

tom Vol. 102, nr 29

167-179

PL

Radon gromadzi się we wszelkich podziemnych próżniach, a często jego koncentracje w powietrzu różnych obiektów podziemnych sięgają kilkuset kBq/m3. Największą rolę w dostarczaniu radonu do takich obiektów odgrywają otwarte szczeliny, uskoki i spękania skal najbliższego otoczenia obiektu. Istotna jest także zawartość macierzystego dla 222Rn, nuklidu 226Ra w tych skalach. O zmianach stężeń radonu w takim obiekcie, tak w czasie, jak i w przestrzeni decyduje przede wszystkim proces wentylacji. Jeśli jest on intensywny wahania stężeń radonu są nieregularne, a ich wartości z reguły niskie. W przypadku słabej wymiany powietrza z atmosferą występują okresowo wysokie koncentracje radonu oraz ich sezonowe zmiany. W okresie cieplejszym roku występują stężenia najwyższe, natomiast stężenia minimalne notowane są zimą. Wobec niewielkiej liczby podziemnych obiektów turystycznych w Polsce objętych badaniami występowania w ich powietrzu radonu wydaje się koniecznym prowadzenie dalszych badań w tym kierunku. Wynikiem tych prac powinny być także propozycje regulacji prawnych dotyczących narażenia radiacyjnego pracowników takich obiektów, podobnie jak to ma miejsce w innych państwach, zgodnie z wytycznymi organizacji międzynarodowych.

EN

Radon accumulates in all kinds of underground vacuums and its concentrations in the air of various underground formations can reach several hundred kBq/m3. The most important role in supplying radon to such formations is played by open fissures, faults and cracks in the rocks in the closest neighbourhood of such structures. What is also vital is the content of 222Rn parent nuclide, 226Ra, in these rocks. Temporal and spatial changes in radon concentrations in such structures are determined most of all by the ventilation process. If it is intensive, the oscillations in radon concentrations are irregular, and their values are usually low. In the case of weak air exchange with the atmosphere, one can observe periodically high radon concentrations and their seasonal changes. The highest concentrations occur in the warmer season of the year, and the minimum concentrations are recorded in winter. As only a few underground tourist structures in Poland are currently examined for the occurrence of radon in their air, it seems necessary to conduct further research in this direction. These investigations should also result in proposing legal regulations concerning the radiation exposure of people employed in such formations, likewise it is done in other countries, according to the directives of the international organisations.