Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Dlaczego istnieje piękno?

100%

Kozaczko M.

|

1999

|

tom Z. 1

97-101

PL

W historii estetyki wiele mówi się o tym, na czym polega piękno, ponieważ odpowiedź na pytanie właściwe: „czym jest piękno", jest zakryta przed naszym poznaniem. Próba odpowiedzi na pytanie ontologiczne wikła nas nieuchronnie w odwieczny spór, w którym „wszystko już było". Spróbujmy zatem zapytać, dlaczego istnieje piękno. Tak postawione pytanie dotyczy przyrodzonych człowiekowi mechanizmów wyzwalających to odczucie.

2

W poszukiwaniu piękna - rozważania nad estetycznym aspektem kopuł

51%

Woźniak K.

|

2009

|

tom z. 49

227-234

3

MISCELLANEA: “Beauty” in Hans-Georg Gadamer’s philosophical hermeneutics

51%

Czakon D.

Miscellanea Anthropologica et Sociologica

|

2013

|

tom 14(1)

EN

The purpose of this article is to present the notion of beauty according to Hans-Georg Gadamer’s philosophy. The author describes Gadamer’s thoughts referring primarily to the essay The Relevance of the Beautiful and philosopher’s major work Truth and Method. The article consists of five parts which depict, inter alia, the relevance of the beauty, relation between beauty and truth, the glare of beauty and the problem of the lack of beauty.

4

Utility, strength, beauty -criteria adopted by IBA Furst-Puckler-Land

51%

Kuhn R.

|

2009

|

tom R. 106, z. 1-A

78-81

EN

In its full title the International Building Exhibition in Lusatia quite deliberately cites Prince Puckler, who demonstrated through his parks in Bad Muskau and Cottbus/Branitz how man-made landscapes can be a thing of beauty. In taking on the task of redeveloping a post-mining landscape, the IBA Furst-Puckler-Land was mindful that the re-emergence of this landscape would otherwise have been dictated only by the German mining statutes and regulations where the main criteria are utility and strength. Unfortunately, beauty is usually considered a luxury in Germany and not as an equal pillar in the Vitruvian triad. The IBA is keen to redress the balance.

PL

W swoim pełnym tytule Międzynarodowa Wystawa Budownictwa w Łużycach specjalnie cytuje księcia Pucklera, który poprzez swoje parki w Bad Muskau i Cottbus/Branitz pokazywał, jak stworzone przez człowieka krajobrazy mogą być rzeczą piękną. Przy podejmowaniu zadania powtórnego rozwoju krajobrazu pokopalnianego, IBA Furst-Puckler-Land pamiętało o tym, iż przywrócenie krajobrazu jest dyktowane tylko przez niemieckie ustawy i regulacje dotyczące kopalnictwa, gdzie głównymi kryteriami są użyteczność i trwałość. Niestety, piękno jest zwykle traktowane w Niemczech jako luksus, nie jako równoprawny filar triady witruwiańskiej. IBA jest zainteresowana przywróceniem równowagi.

5

MISCELLANEA: „Piękno” w filozoficznej hermeneutyce Hansa-Georga Gadamera

51%

Czakon D.

Miscellanea Anthropologica et Sociologica

|

2013

|

tom 14(1)

PL

Celem artykułu jest przedstawienie pojęcia piękna występującego w filozofii H.-G. Gadamera.Autorka tekstu opisuje refleksję Gadamera, odwołując się przede wszystkim doeseju Aktualność piękna oraz najważniejszego dzieła filozofa, Prawdy i metody. Artykułskłada się z pięciu części, które przedstawiają między innymi: aktualność piękna, związekpiękna i prawdy, światło piękna oraz problem braku piękna.

6

Miasto nie widzi czy jest piękne. Formalizm procesu

51%

Grodzicki P.

|

2007

|

tom R. 104, z. 2-A

95-103

PL

Artykuł stanowi propozycję spojrzenia na miejskie środowisko zamieszkania nie z punktu widzenia człowieka, lecz fizycznie przebiegającego procesu. Zawarte w nim hipotezy odnoszą się do współcześnie rozwijanych koncepcji z dziedziny nauk przyrodniczych.

EN

This article is a proposal of a glance at the urban environment of habitation not from the point of view of a human but physically proceeding process. Hypotheses presented here refer to contemporary developed concepts in the area of natural sciences.

7

Moral boundaries of beauty

38%

Zadykowicz T.

Rocznik Teologii Katolickiej

|

2016

|

tom 15

|

nr 2

EN

Reflection on beauty should also consider the moral aspects, and therefore the relationship to good. The relationship between beauty and good indicates Hebrew and Greek terminology, which is the same word (heb., tob, gr. kalos, agathos) that determines both beauty and good. In the Aristotelian-Thomistic concept every being is beautiful and also good because it has its source in God’s creative action. Due to the ongoing today subjectivisation and relativism of beauty it should be emphasized that this title is worth only what reflects eternal beauty. Therefore, not everything is beautiful what a man creates and what as such is considered. Beautiful is what is good and what leads to goodness. Beyond this limit imposed by the good exists only apparent beauty, and even ugliness, which is sometimes called beauty, but it is not. Striving toward eternal beauty, creating beauty within and around each other, growing up in beauty is a moral duty of a man.

PL

Refleksja nad pięknem powinna uwzględniać także jego aspekty moralne, a więc relację do dobra. Na wzajemny stosunek piękna i dobra wskazuje terminologia hebrajska i grecka, która tym samym słowem (hebr. tob, gr. kalos, agathos) określa zarówno piękno jak i dobro. W koncepcji arystotelesowsko-tomistycznej każdy byt jest piękny i zarazem dobry, ponieważ ma swoje źródło w stwórczym działaniu Boga. Ze względu na dokonującą się współcześnie subiektywizację i relatywizację piękna należy podkreślić, że na to miano zasługuje jedynie to, co stanowi odbicie piękna wiecznego. Nie jest zatem piękne wszystko, co człowiek tworzy i za takie uznaje. Piękne jest to, co jest dobre i co prowadzi ku dobru. Poza tą granicą wyznaczoną przez dobro istnieje tylko piękno pozorne, a nawet brzydota, która bywa nazywana pięknem, choć nim nie jest. Dążenie ku pięknu wiecznemu, tworzenie piękna w sobie i wokół siebie, wzrastanie w pięknie jest moralnym obowiązkiem człowieka.

8

Analiza prac plastycznych dzieci z perspektywy klasycznego postrzegania piękna

38%

Cierkosz I.

Przegląd Pedagogiczny

|

2013

|

nr 2

85-97

PL

Głównym celem zaprezentowanych rozważań jest ukazanie specyficznych cech dzieła dziecięcego, nawiązujących do Wielkiej Teorii Piękna, za której główne wyznaczniki niezaprzeczalnie uznać należy proporcję, symetrię, ład i harmonię. dokonana analiza stanowi próbę odpowiedzenia na pytanie, czy dzieci tworząc swobodne prace plastyczne, dążą do pierwotnego kanonu piękna, którego znajomość stanowi podstawę wszelkiego rodzaju przedsięwzięć artystycznych. Proponowane rozważania poprzedzone zostały krótkim wstępem, obejmującym zjawisko definicyjnej polifoniczności pojęcia piękna, a także istotę analizowanego i prezentowanego problemu. Pierwsza część pracy stanowi próbę ukazania głównych wyznaczników klasycznej teorii piękna wraz z ogólnym, aczkolwiek koniecznym uzasadnieniem kierunku rozważań. Rozdział następny uznać należy za faktyczną analizę wybranych prac dziecięcych z uwzględnieniem podstawowych kategorii. Część podsumowującą i wieńczącą prezentowaną analizę stanowi natomiast rozdział trzeci.

9

Poszukiwanie emocji

38%

Węcławowicz-Gyurkovich E.

|

2009

|

tom R. 106, z. 1-A

150-154

PL

Dzisiaj architektura winna być nośnikiem także innych, dodatkowych wartości, niż te, które zawarte są w witruwiańskiej triadzie - użyteczność, trwałość, piękno. Oprócz wywoływania emocji i wrażeń winna być reakcją na problemy współczesnego miasta i jej mieszkańców.

EN

Today's architecture should bring different values than just the ones known as Vitruvian Triad. Beyond emotions and impressions it should react to the problems of the contemporary city and it's inhabitants.

10

W horyzoncie prawdy i piękna – rzeczywistość człowieka w stadium estetycznym w myśli S. Kierkegaarda

32%

Szpilka K.

Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia

|

2017

|

tom 24

287-302

PL

Celem artykułu jest próba zaprezentowania najważniejszych cech człowieka w este-tycznym stadium życia w myśli S. Kierkegaarda. Zostały ujawnione trzy osobliwe kwestie wraz z niezbędnym kontekstem dla zrozumienia oryginalności przesłania duńskiego filozofa. Esteta kieruje się ku prawdzie, którą Kierkegaard przyjmuje jako prawdę subiektywną, prawdę osoby w sensie egzystencjalnym, trudną do wyrażenia i przekazania drugiemu. Głównym celem estety jest piękno, któremu Kierkegaard nadał wymiar dialektyczny. Ostatnim akcentem tego artykułu jest wskazanie na dialogową strukturę zmysłowego i duchowego uwodzenia, któremu poddawany jest esteta.

EN

The aim of this article is the presentation of the most important features of man within the aesthetic stage of life as presented by S. Kierkegaard. Three peculiar issues have been exposed, including the necessary context for understanding the originality of the Danish philosopher. Aesthete is guided by the truth that Kierkegaard accepts as a subjective truth, the truth of the person in the existential sense, is difficult to express and communicate to the other. The main purpose of aesthete is the beauty to which Kierkegaard gave a dialectical dimension. The final theme of this article is the dialogical structure of sensual and spiritual seduction to which the aesthetics of beauty is subjected.

11

Piękno starzejącego się ciała: oczywisty czy pozorny wymiar wartości społecznych?

32%

Bieńko M. , Katedra Studiów Rodziny i Patologii Społecznej I. S. N. S. , mariola.bienko@gmail.com

|

tom 55

PL

Celem artykułu jest przegląd teorii i badań empirycznych, dotyczących problematyki społecznego oraz subiektywnego obrazu ciała w procesie starzenia. W sferze publicznej panuje powszechne przekonanie, że wraz z wiekiem obniża się atrakcyjność, a według stereotypu starzy ludzie postrzegani są jako „brzydcy”. Wobec wyzwania, jakim jest starość, seniorzy dążą do utrzymania pozytywnej oceny swojej fizyczności, zarówno w dziedzinie wyglądu, jak i zdrowia. Nowe pokolenia kończące sześćdziesiąty rok życia ucieleśniają zmiany, wyrażające się w postaci dyskretnego wzrostu wydatków, wyższego poziomu aktywności fizycznej, przywiązywania większej wagi do reżimu diety i kondycji fizycznej oraz częstszego szukania pomocy w obszarze kosmetycznych i odmładzających technologii. Przeprowadzone analizy wskazały na to, że efekty naturalnego procesu starzenia podlegają społecznej stygmatyzacji. We współczesnym zachodnim społeczeństwie obsesja na punkcie młodzieńczego, pięknego wyglądu stała się powszechna, a jej rezultatem są procedury zmierzające do odwrócenia procesu starzenia. Potrzeba estetyzacji ciał i medialne epatowanie pięknem cenzurują starość w wymiarze cielesnym. W artykule szczególną uwagę poświęcono zagadnieniom zróżnicowania płciowego w kontekście starości. O ile można znaleźć liczne przykłady mężczyzn, będących bohaterami kultury masowej, którym „pozwolono” się zestarzeć, o tyle w przypadku kobiet obowiązkowe jest bycie „wiecznie młodą”.

EN

The purpose of this paper is to review theory and empirical research concerned with the problem of social and subjective body image among the elderly. There is a common perception among the public that age reduces attractiveness and older people tend to be stereotyped as “ugly”. Given the challenges of aging, older individuals strive to maintain positive evaluation of their physical selves both in domain of appearance and health. As newer cohorts of “over sixties” replace older cohorts, changes have become embodied in through increased levels of discretionary spending, greater levels of physical activity, more attention to diet and fitness regimes, more frequent recourse to cosmetic and rejuvenative technologies. The analysis has shown that there is a social stigma around the effects of the natural ageing process. Obsession with a youthful and beautiful appearance has become commonplace in modern western society and has resulted in procedures trying to reverse the aging process. The need for aeastheticization of bodies and media fixation on beauty functions as censorship of old age in the physical realm. Special attention was given the gender-related differences in aging. As there are examples of men presented in mass culture who were “allowed” to get old, in the case of women it is obligatory to be “forever young”.

12

Architektura a miasto współczesne: nowy złoty wiek czy wykorzystanie utraconego snu?

32%

Fein R.

|

2008

|

tom R. 105, z. 6-A

53-56

PL

W wielu miejscach zaobserwować można tendencję do powrotu do życia w mieście. Niestety, ekonomiczne spekulacje bardzo często wykluczają z tej nowej możliwości gorzej sytuowanych i nieustająco zakłócają cenną istniejącą strukturę socjoekonomiczną i równowagę miast. Tak czy inaczej, renesans miasta powinien pokrywać się z powrotem kwestii piękna, jako przeciwieństwa aspektu funkcjonalnego, który dominował przez niemal sto lat. Wiele miast próbuje dziś "ubrać się" w znakomite budynki. Fakt ten pokazuje, że potrzeba magii miasta została ponownie dostrzeżona. Miasto to stale zmieniający się organizm; w tym znaczeniu zawsze odradza się z własnej przeszłości i kontekstu. Nowe budynki w mieście powinny szanować kontekst: równocześnie jednak nie możemy zapomnieć, że są one zarodkiem nowego, miejmy nadzieję, że lepszego, porządku.

EN

A tendency to return to live in the city can be observed in many places. Sadly, economical speculation very often excludes the less privileged from this new potential and continues to disrupt valuable existing socioeconomic structures and balances within the cities. In any case, the renaissance of the city should coincide with the return of the aspect of beauty, as opposed to the aspect of functionality which has been dominating for almost a hundred years. The fact that many cities nowadays try to "dress up" with outstanding buildings shows that the need of magic of a city is being recognized again. A city is a constantly changing organism; in this sense, it is always regenerating itself out of its own past and context. New buildings in the city should respect the context; at the same time, however, we must not forget that they are the nucleus of a new, hopefully better context.

13

Architektura wczoraj, dziś, jutro - pomiędzy pięknem i oryginalnością

32%

Gyurkovich J.

|

2010

|

tom R. 107, z. 7-A/1

110-119

PL

Powstająca dziś architektura jest efektem myślenia w mniej lub bardziej odległej przeszłości o przyszłym kształcie budynku czy fragmentu miasta. Poszukiwanie nowości jest immanentną cechą architektury. Oryginalność nie musi oznaczać brzydoty.

EN

Architecture built nowadays seems to be the effect of thinking in the past about the future shape of a building or a part of a city. A search for newness is an immanent feature of architecture. Originality does not have to mean ugliness.

14

Czego nie mógł przewidzieć Witruwiusz? Albo - przypadek harfy Orfeusza

32%

Kozłowski D.

|

2009

|

tom R. 106, z. 1-A

68-73

PL

Dwa tysiące lat po Witruwiuszu możliwa jest refleksja nad jego księgami. Mimo całkowitego odcięcia współczesności od światów mentalnych przeszłości możliwa i celowa jest interpretacja; także kontynuacja teorii wielkiego architekta. Pewnych dokonań czasu Rzymianin nie mógł przewidzieć: architektury nieprzedstawiającej, komercji sztuki, przemian technologii budowania i utraty znaczenia piękna w sztuce.

EN

Two thousand years after Vitruvio a reflection on his books is possible. Although the present is totally disconnected with the mental worlds of the past, an interpretation is possible and purposeful; as well as the continuation of the theory of the great architect. However, some achievements of time the Roman could not foreseen: the nonfigurative architecture, the commercialization of art, the changes of technology of construction and the lack of the meaning of beauty in art.

15

Główne założenia estetyczne dekonstruktywizmu na przykładzie Muzeum Żydowskiego w Berlinie Daniela Libeskinda

32%

Omieciński T.

Architectus

|

2017

|

nr 3(51)

27-40

EN

Basic aesthetic assumptions of deconstructivism on the example of the Jewish Museum in Berlin by Daniel Libeskind

16

The sacred in beauty of the building space for meditation, prayer and liturgy

32%

Rabiej J.

Rocznik Teologii Katolickiej

|

2017

|

tom 16

|

nr 3

EN

Architecture links the pragmatic and metaphysical dimension of the culture. This phenomenon of architecture is particularly visible in sacred buildings. Churches are also the signs of the sacred in the “semiotic landscape” of modern cities. The full meaning of sacred architecture is not only connected with the institutionalised forms of religious cult. The value of location, plan composition, outlines’ shapes, architectural detail make these buildings the reinterpretation of the sacred buildings’ archetypes. In their forms we can interpret the meaning of universal symbols: a road, gate, nave, vault, tower, light and colours. We can find the sequences of these notions in modern buildings which semantic dimension lacks direct references to religion. The attributes typical of churches imitate architectural forms of museums, opera houses, theatres and shopping arcades ... The redefinition in the cultural space is deepened by the signs of “parasacralization” of its areas which have been connected so far with mass culture, entertainment or even commerce or consumption. The ideas of the sacred and beauty – having been redefined for ages – still determine the nature of erected buildings which were religiously inspired. We can identify the elements of these ideas in diverse forms of space which is used for meditation, prayer and liturgy. The symbolic originators of their architecture, which contemporary-wise keep a particular power of message, are light and colours.

PL

Architektura spaja wymiar pragmatyczny z wymiarem metafizycznym kultury. Szczególnie czytelnymi wyrazami tego fenomenu architektury są budowle sakralne. Świątynie są również znakami sacrum w „krajobrazie semiotycznym” współczesnych miast. Pełny sens architektury sakralnej nie wiąże się wyłącznie z instytucjonalnymi formami kultu religijnego. Walory lokalizacji, kompozycje planów, kształty sylwet, detale architektoniczne czynią te budowle reinterpretacjami archetypów budowli sakralnych. W ich formach odczytujemy wymowę uniwersalnych symboli: drogi, bramy, nawy, sklepienia, wieży, światła i kolorów. Sekwencje tych pojęć rozpoznajemy także we współczesnych budowlach, których wymiar znaczeniowy pozbawiony jest bezpośrednich odniesień do religii. Przymioty właściwe świątyniom naśladują formy architektoniczne muzeów, oper, teatrów, galerii handlowych... Przewartościowania w przestrzeni kulturowej pogłębiają obecnie przejawy „parasakralizacji” tych jej obszarów, które dotąd związane były z kulturą masową, rozrywką, czy nawet handlem lub konsumpcją. Idee sacrum i piękno - poddawane od wielu stuleci redefinicjom - wciąż wyznaczają istotę budowli wznoszonych z inspiracji religijnych. Pierwiastki tych idei identyfikujemy w różnorodnych formach przestrzeni, służących medytacji, modlitwie i liturgii. Symbolicznymi kreatorami ich architektury - zachowującymi współcześnie szczególną siłę wyrazu - są światło i kolor.

17

Vanitas czy venustas?

32%

Setkowicz P.

|

2009

|

tom R. 106, z. 1-A

488-492

PL

Marginalizowana spuścizna Witruwiusza pozostaje fundamentem "zbiorowej podświadomości" architektów, przynajmniej w kręgu oddziaływania zachodniej kultury. To dziedzictwo okazuje się kłopotliwe dla bezkompromisowych wizjonerów epoki ponowoczesnej. Poglądy zawarte w dziele De architectura tym trudniej ignorować, ze podzielają je miliony nieprofesjonalnych odbiorców. Konsekwentnie lekceważą oni kolejne rewolucje w sztuce kształtowania przestrzeni - nieodmiennie oczekując architektury, której wygląd będzie miły i wykwintny.

EN

The marginalized legacy of Vitruvius continues to remain the foundation of the "collective subconscious" of architects, at least in the sphere of influence of Western civilization. This legacy turns out to be troublesome to the uncompromising visionaries of the postmodern era. The views and opinions expressed in the work De Architectura are all the more difficult to ignore that they are shared by millions of unprofessional recipients. The latter consistently ignore the successive revolutions in the art of shaping space - invariably expecting architecture whose appearance would be pleasant and exquisite.

18

Witruwiusz i kontekst na przykładzie architektury Poznania XX wieku

32%

Nadolny A.

|

2009

|

tom R. 106, z. 1-A

416-421

PL

Doświadczenia powojenne w zakresie kreowania przestrzeni polskich miast odcisnęły niewątpliwe piętno na twórczości architektonicznej związanej z tworzeniem zabudowy o charakterze uzupełniającym. Z dzisiejszego punktu widzenia relacje zachodzące pomiędzy kontekstem a formą architektoniczną są przyczynkiem do dyskusji o jej wpływ na przestrzeń miasta, w tym przypadku Poznania. Nowoczesność, traktowana jako wyznacznik postępu może stać się problemem w odniesieniu do poszukiwania architektonicznego złotego środka i teorii Witruwiusza.

EN

Seeking context in the post-war architecture of Poznan is connected with the space of a city having its own history. Urban structure rooted in the turn of 19th century is a perfect base where attempts to fight the phenomenon can be observed. The way of interpreting the complementary development must be mentioned here. With respect to historic districts, it means an attempt to come back to certain type of enclosed - complementary development of the existing urban structure with modern architectural artistic means, contemporary to the time of the building construction the theory of Vitruvio.

19

Triada witruwiańska - reintegracja?

32%

Zaguła A.

|

2009

|

tom R. 106, z. 1-A

594-597

PL

W artykule autor próbuje pokazać zmiany, jakie zaszły w pojmowaniu witruwiańskiej triady: venustas, firmitas, utilitas w czasach nowoczesnych. Próbuje wskazać proces rozszczepiania i dekonstruowania pojęć tak istotnych dla architektury tradycyjnej. W konkluzji wyraża przekonanie, że ten proces był niezbędny w ewolucji współczesnego pojęcia architektury, ale dziś nadchodzi potrzeba ponownej reintegracji witruwiańskiej triady na nowych warunkach.

EN

In this article the author tries to indicates shifts, which occurred in comprehension of the Vitruvian triad: venustas, firmitas, utilitas, in modern times. He tries to indicate the process of break up and deconstruction of these notions, so important for traditional architecture. In conclusion the author express a conviction, that this process was essential in evolution of contemporary notion of architecture, but today we face the need of renewed reintegration of the Vitruvian triad.

20

Witruwiusz i jego dzieło - próba czasu, refleksji parę

32%

Barnaś J.

|

2009

|

tom R. 106, z. 1-A

169-172

PL

Wiekopomne dzieło Witruwiusza traktujące o wielu różnych aspektach procesu przygotowania i prowadzenia budowy obiektów architektonicznych będące sumą klasycznej greckiej i rzymskiej wiedzy o procesie budowania znosi mężnie próbę czasu zyskując wraz z upływem czasu nowe interpretacje, wynikające ze zmieniającego się podejścia do podmiotu, któremu jest poświęcone.

EN

The great work of Vitruvius on the great many aspects of the process of preparing for and the actual construction of buildings, being a compilation of the classical Greek and Roman knowledge of architecture and building construction, stands the test of time admirably, and is subject to new interpretations as the times change, and the approach to the topic along with it.