Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Public Penance of Heretics: its Forms and Functions

100%

Kras P.

|

nr 2: Historia - Selected Papers in English

57-77

EN

The Polish version of the article was published in Roczniki Humanistyczne vol. 59, issue 2 (2011). The article discusses the origins of public penance for heresy in the early Christian tradition as well as examining its application in the penitential practice of the medieval Church. It demonstrates how public penance for mortal sins, which took shape in Late Antiquity, was later adopted and developed within the system of medieval Inquisition. In the medieval collections of canon law, heresy was qualified as a religious crime which required special public penance. Following the guidelines set up in the ancient Church, any heretic who declared his or her intention to renounce their wrongs was to be interrogated by a bishop, who would grant them absolution of sins and prescribed due penance. An important aspect of penance for heresy was public solemn penitence, which took place on Sundays and feast days and included a number of rituals. The penitent heretic had to appear in a special garment with his or her hair cut off and barefoot. The ritual of solemn public penitence for mortal sins was formed in Late Antiquity and as such was later incorporated into medieval pontificals. The rise of medieval Inquisition, which was used as an efficient weapon against popular heresy, stimulated the development of penitential discipline for heretics. Papal Inquisitors, who came to be appointed as extraordinary judges in heresy trials since the 1230s, were particularly inventive in the way how public penance might be employed to fight heretics. Medieval registers of heresy trials, carried out by papal inquisitors and bishops, are still the main source of information about penalties imposed on heretics who were sentenced for their errors. The public announcement of a sentence and penalty was the final act of the inquisitorial procedure. The penitential document (littera penitentialis), which was first read publicly and later handed over to the penitent heretic, listed various forms of penitence which he had to fulfil. In the inquisitorial strategy of penance, which started to be used in the first half of the thirteenth century, a solemn public penitence of heretics became commonplace. The inquisitorial registers and manuals for inquisitors described in detail the ritual of public penance and its functions. The penance imposed on heretics offered them a chance to repent publicly for their public crimes and to give satisfaction to society which had been disturbed by their deeds. That is why solemn public penance usually took place in a cathedral or central market square on feast days to be attended and witnessed by the local community. Through his special appearance and penitential garment with two penitential crosses, the heretic was highly visible and could not be anonymous. The whole society was responsible for supervising the penance of heretics and controlling their religious and moral conduct. Any act of religious transgression or misconduct was to be reported to the ecclesiastical authorities. Of course, public penitence was aimed at teaching a lesson to all the faithful and preventing them from falling into heresy.

2

Przyczyny i konsekwencje rozbieżności rozumienia przymiotu nierozerwalności małżeńskiej w prawosławiu i katolicyzmie

75%

Trojanowski B.

|

nr 1

139-164

PL

The proposed topic is extremely timely in an era of debate over the possibility of allowing divorced persons who have remarried to receive Holy Communion. In this regard it is worth examining the causes and consequences, which are still present in the canon of the Catholic Church, with a different understanding of the attribute of marital indissolubility. While in fact the Catholic Church and the Orthodox Church agree on the teaching of the sacraments, including the teaching of the sacrament of marriage and its attribute of indissolubility, in practice the understanding of indissolubility results in a different use of canon in both Churches. The reason is primarily a different interpretation of the so-called Matthew clause. Hence, in the East, St. Basil the Great in some way allowed the practice of penance for divorced people who remarried. While his teaching on marital indissolubility is clear, the same cannot be said for the explanation of the discipline he recognizes. Interpretation of the individual principles described by St. Basil, causes many difficulties. In the West, the most significant Church Father in this matter is St. Augustine, he synthesized the teaching on marriage while explaining the doctrine and practice to be followed. He did not omit the attribute of indissolubility and defined the relationship between a man and a woman before the end of the previous marriage as adultery. As a consequence of the differences in understanding of the attribute of marital indissolubility, there are clear restrictions in today’s canonical discipline in the Catholic Church, which must be observed in the case of some pastoral service towards an Orthodox person, whether in the case of a mixed marriage or for any other reason.

3

Scena sakramentu pokuty w koronie drzewa sakramentów w Jasionej

75%

Kliś Z.

Folia Historica Cracoviensia

|

1998

|

tom 4

EN

A painting depicting the biblical Tree of Life and the Tree of Sacraments adorns the chancel arch on the side of the former choir in Mary Magdalene's Church in Jasiona (currently in the church's side chapel). The painting dates back to the turn of the 15th century. The article discusses the subject matter of the painting in a broad contest of symbolism, theology etc.

PL

W kościele parafialnym p.w. Marii Magdaleny w Jasionej, na łuku tęczowym od strony dawnego chóru (obecnie w kaplicy bocznej kościoła), na przełomie XV i XVI w. namalowana została scena ukazująca drzewo rajskie i drzewo sakramentów. Artykuł omawia tematykę tego malowidła w szerokim kontekście symboliki, teologii, etc.

4

Zdrada małżeńska w świetle ksiąg pokutnych

75%

Story M.

|

nr 21 (1)

315-330

EN

Adultery – understood as a sexual relationship between two people, at least one of whom is married – on the one hand, has been the subject of considerations for centuries on how to limit this phenomenon, and on the other hand, despite penalties or penances imposed on people who violated the principles of fidelity binding on spouses, it has not lost its relevance over the centuries. The penitential books, which were written in the era of late Christian antiquity and the early Middle Ages and which are testimony to the development of penitential practice in the Church, also guarded marital fidelity, which was to be binding on both parties, and not only on women, as was the case in some ancient legal cultures. The aim of the article is to show, in the light of the books of penitence, what consequences threatened a person who entered into a marriage and later committed adultery, as well as people who in some way favored or encouraged such behavior.

PL

Cudzołóstwo – rozumiane jako relacja seksualna między dwiema osobami, z których co najmniej jedna pozostaje w związku małżeńskim – z jednej strony od wieków stanowiło przedmiot rozważań, w jaki sposób ograniczyć to zjawisko, a z drugiej strony pomimo nakładanych kar czy pokut na osoby, które naruszyły zasady wierności obowiązującej małżonków, nie straciło ono na przestrzeni wieków na aktualności. Księgi pokutne, które powstały w epoce późnej starożytności chrześcijańskiej i wczesnego średniowiecza i które są świadectwem kształtowania się praktyki pokutnej w Kościele stały również na straży wierności małżeńskiej, która miała obowiązywać obie strony, a nie tylko kobiety, jak to miało miejsce w niektórych antycznych kulturach prawnych. Celem artykułu jest ukazanie w świetle ksiąg pokutnych, jakie konsekwencje groziły osobie która zawarła małżeństwo, a później dopuściła się cudzołóstwa, a także osobom, które w jakiś sposób sprzyjały lub zachęcały do takiego zachowania.

5

La pénitence dans les "Apophtegmes des Pères du Désert"

75%

Starowieyski M.

|

tom 6

317-326

PL

BRAK

6

Chrześcijańska metanoia w liturgii Środy Popielcowej

63%

Kowalkowsi M.

|

nr 43

159-171

PL

Liturgia Środy Popielcowej rozpoczyna czas Wielkiego Postu i zaprasza do wkroczenia na drogę wewnętrznej przemiany. W tym artykule, wychodząc od chrześcijańskiego rozumienia pojęcia nawrócenia, dochodzimy do praktycznych spostrzeżeń, że czas Czterdziestnicy paschalnej, a szczególnie liturgia Popielca wzywa człowieka do reorganizacji swojego życia i skierowania go ku Bogu. W szczególny sposób przypominają o tym słowa Zbawiciela: „Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię” (Mk 1, 15), które obrzędy Środy Popielcowej wykorzystują podczas posypania głów popiołem. Człowiek przez całe swoje ziemskie życie poddany jest nieustannej walce między dobrem a złem. Z tego też względu każdy akt pokuty jest zawsze niedoskonały i wymaga nieustannego ponawiania. Nadzieją dla chrześcijanina jest to, że kruchość życia i słaba kondycja moralna spotykają się z przebaczeniem i wielkim miłosierdziem Boga.

EN

The Liturgy of Ash Wednesday begins the time of Lent and invites the faithful to enter the path of inner change. In this article, starting from the Christian understanding of the concept of conversion, we come to practical observations that the Paschal time, especially the liturgy of Ash Wednesday, calls man to reorganize his life and direct it to God. This is especially remembered in the words of the Saviour: „Repent and believe in the Gospel” (Mk 1:15), which the rites of Ash Wednesday use when heads are sprinkled with ash. Throughout his entire earthly life, man is subject to a constant struggle between good and evil. For this reason, every act of penance is always imperfect and requires constant renewal. The hope for the Christian is that the fragility of life and the weakness of the human moral condition meet with forgiveness and God’s great mercy.

7

Kościół wobec służby wojskowej i wojny w świetle wybranych kanonów ksiąg pokutnych od VI do XI wieku

63%

Witowski W.

|

nr 14

57-71

EN

At the beginning of the history of the Church, the attitude of Christians to military service and war was varied. In later years, with the development of Christian doctrine and church discipline, these issues were regulated in detail by the provisions of individual councils and synods. The topic of Christian soldier also appears in penitentiary literature. Penitential books (libri poenitentiales), the subject matter of which actually covers the whole of human life in the context of the possibility of committing a crime - sin and its forgiveness by performing appropriate penance - also refer to the issues of Christian service in the army and participation in war. After analyzing the source text, the author would like to present primarily two issues in the article: the service of Christians in the army (royal or barbarian) and the problem of their participation in the war and the consequences for crimes committed during it. To present the subject, the author will use the canons of selected penitential books, in which interesting, from the point of view of the topic, issues appear.

8

Prace redakcyjne nad reformą okresu Wielkiego Postu

63%

Konecki K.

|

nr XII/12

241-251

EN

The author presents the details of the editorial issues concerning the reform of the Sea-son of Lent, which is the time of preparation for Easter. Herein are presented the essential changes that concern the structure, terminology, and the character of this time. The editorial works on the Season of Lent are focused on two particular issues: the exact composition of both the structure and the length as well as the description of its baptismal and penal charac-ter.

9

THE SPECTACLE OF REDEMPTION: GUILT AND VIOLENCE IN MARTIN SCORSESE’S RAGING BULL

63%

Serrano A.

|

nr 2

131-148

EN

Of all the characters that undertake a search for redemption in Martin Scorsese’s films, perhaps it is the story of Jake La Motta in Raging Bull that for many reasons presents the greatest challenge to understanding redemption’s role in the narratives of his films. Is Jake La Motta a redeemed character at the end of Raging Bull? I argue that Scorsese uses Raging Bull to criticize a ritualistic view of redemption by portraying the beginning of Jake’s search as a futile attempt to submit himself to a public spectacle of ritual violence in the boxing ring while visually relating this to the Catholic sacraments and the crucifixion. It will only be later—in the loneliness of a jail cell, estranged from his family and without having to have had gone through a rite—that Jake achieves the self-awareness redemption requires.

10

Małżeństwo w świetle księgi pokutnej Discipulus Umbriensium

51%

Story M.

|

nr 18 (2)

307-327

EN

The article aims to show the British-Irish Church and the legal and moral problems encountered by this congregation in the light of the Discipulus Umbriensium handbook of penance written by the Bishop of Canterbury. Priests were to ensure that inappropriate behaviors of the members of the Church were eliminated through the sacrament of confession, during which the penitent was also expected to answer the questions asked by the confessor, as well as through meticulous and long-term penance. Such inappropriate behaviors included cases of plural marriage or dissolution of marriage based on mutual consent. The sacrament of confession was also an opportunity to verify if the penitents entered into marriage despite the impediment of impotence or age, and therefore entered into it in an invalid way. The handbook of penance also referred to the then very popular Pauline privilege and the circumstances in which it could be applied. It also spoke about receiving the Communion by the spouses and specific limitations and suggestions when it should be received by them as often as possible.

PL

Celem artykułu, jest ukazanie w świetle księgi pokutnej Discipulus Umbriensium Biskupa Canterbury Kościoła brytyjsko-irlandzkiego i jego problemów prawnych, jak i moralnych, które ta wspólnota napotkała na swojej drodze. Duszpasterze mieli czuwać, aby poprze spowiedź, która polegała także na odpowiadaniu przez penitenta na zadawane pytania przez spowiednika, a zwłaszcza przez nakładanie drobiazgowych i długoczasowych pokut, wyeliminować niewłaściwe postawy wśród członków Kościoła. Zdarzały się bowiem wśród nich przypadki wielożeństwa, czy też rozwiązanie małżeństwa za obopólną zgodą. Spowiedź była także okazją do zweryfikowania, czy wierni mimo przeszkody impotencji lub przeszkody wieku zawarli małżeństwo, zawierając go w sposób nieważny. Księga pokutna podejmowała również bardzo aktualne wówczas zagadnienie przywileju Pawłowego, wskazując okoliczności, kiedy wolno go aplikować. Analizowany penitencjał porusza także temat przyjmowania komunii świętej przez małżonków, wskazując pewne ograniczenia, jak i sugestie, kiedy małżonkowie powinni jak najczęściej przystępować do Stołu Pańskiego.

11

„Tyś kształt człeka nad insze stworzenia ozdobił”. Dobro stworzenia i zło grzechu w pieśniach psalmicznych Niepróżnującego próżnowania Wespazjana Kochowskiego

51%

Gołębiowski M.

|

nr 6(11)

140-154

EN

The study is devoted to the issues of eulogy of the world and contempt of the temporal and sinful condition of man based on “psalmic cantos” in Niepróżnujące próżnowanie [Not Idling Idleness] by Wespazjan Kochowski. As I try to prove, the religious attitude of the Sarmatian poet indicates continuity of patristic tradition, especially the so-called “golden era” of the Fathers of the Church (turn of the fourth and fifth centuries). Kochowski’s theological vision contained in the song Everything from Heaven and in the poetic series To the Penitent is based on the dichotomy between the original perfection of creation and the need for God’s healing grace.

12

Anastazy Synaita, Homilia na temat Psalmu VI

51%

Piasecki D.

|

tom 88

249-276

EN

Anastasius of Synai's homily on Psalm VI is maintained in the convention of Christian pedagogy. The preacher reminds his listeners of sin, encourages them to repent. This process is accompanied by conscious work on flaws, often tears of regret and improvement of life and repair of broken relationships with God and people. The fruit of spiritual effort understood in this way is the complete conversion of the sinner, forgiveness of sins and preparation for death, which is an inevitable stage towards eternal life.

PL

Homilia Anastazego Synaity na temat Psalmu VI utrzymana jest w konwencji pedagogiki chrześcijańskiej. Kaznodzieja przypomina słuchaczom o grzechu, zachęca do nawrócenia. Temu procesowi towarzyszy świadoma praca nad wadami, często łzy żalu oraz poprawa życia i naprawa zerwanych relacji z Bogiem i ludźmi. Owocem tak rozumianego wysiłku duchowego jest całkowite nawrócenie grzesznika, odpuszczenie grzechów i przygotowanie do śmierci, która jest nieuchronnym etapem ku życiu wiecznemu.

13

Sakrament pokuty i pojednania. Kryzys współczesny i kryzys doktrynalny

51%

Królikowski J.

|

tom 9

|

nr 2

53-74

EN

The sacrament of Penance and Reconciliation – a confession – in the recent decades has become a subject of manifold theological interpretations which have influenced its practicing. Recursively suggested interpretations have resulted in various critical moments in its practicing, or at least they contribute to the rise of suspicions directed at it. The situation calls for reconsideration of certain aspects of the theology of the sacrament of Penance and Reconciliation. It appears that the Church doctrine preserved in this matter implies the need for consideration of the three most vital questions, namely: what is the specific grace of the sacrament of Penance, what does the likeness of Christ, resulting from this sacrament, consist in, and how is the actual ecclesiality of the sacrament manifested. This article focuses on these three questions, positioning itself in a direct reference to the mentioned symptoms of the crisis in the sphere of sacramental penance. In the case of the first question the reader’s attention is brought to the relation between the sacrament of Penance and Baptism, which makes it possible to grasp the specificity of sacramental penance. The second question emphasises the truth that the likeness of Christ the Redeemer, who through his death judges men’s sins, may be achieved only by penance. As far as the third question is concerned, it is reminded that through conversion and penance a Christian renews his bond with the Church that in turn supports the sinner in the act of conversion and penance.

PL

Sakrament pokuty i pojednania – spowiedź – stał się w ostatnich dziesięcioleciach przedmiotem rozmaitych interpretacji teologicznych, które wpłynęły na jego praktykowanie. Niejednokrotnie proponowane interpretacje przyczyniły się do wywołania rozmaitych sytuacji kryzysowych w jego praktykowaniu albo przynajmniej wzbudzają podejrzliwość w stosunku do niego. Sytuacja domaga się ponownego przemyślenia niektórych aspektów teologii sakramentu pokuty i pojednania. Wydaje się, że utrwalona doktryna kościelna w tej materii sugeruje potrzebę przemyślenia zwłaszcza trzech kwestii: jaka jest specyficzna łaska sakramentu spowiedzi, na czym polega upodobnienie do Chrystusa, którego ten sakrament dokonuje, oraz w czym wyraża się jego właściwa eklezjalność. Na te trzy kwestie zostaje zwrócona uwaga w niniejszym artykule, przy bezpośrednim odniesieniu się do wspomnianych przejawów kryzysu w dziedzinie pokuty sakramentalnej.

14

Edukacyjne wspomaganie dorosłych w korzystaniu z sakramentu pokuty i pojednania

51%

Walulik A.

Colloquia Theologica Ottoniana

|

2016

|

nr 2

169-184

PL

Coraz radykalniej postępujące zmiany w różnych dziedzinach życia zmuszają człowieka dorosłego do poszukiwania nowego sposobu obecności w różnych przestrzeniach codzienności. Próbę stworzenia warunków do życia naznaczonego nową jakością tworzy, przynajmniej w jakimś wymiarze, edukacja dorosłych. Dla dorosłych wierzących także edukacja religijna. Skutki tego rodzaju wspomagania dorosłych w odnajdywaniu swojego miejsca w codzienności dotyczą również korzystania z sakramentu pokuty i pojednania. Z badań nad uczestnictwem w Korespondencyjnym Kursie Biblijnym wynika, że wiedza religijna służy dojrzewaniu dorosłego jako osoby oraz refleksji nad sobą, sensem życia, relacjami z innymi i z Bogiem. Pokazują, że dorosły rozwija się poprzez orientację na zadania i wartości, czego praktycznym wyrazem może być coraz bardziej dojrzałe korzystanie z sakramentu pokuty i pojednania. Dlatego respondenci wyrażają naglącą potrzebę poszukiwania nowych sposobów wspomagania dorosłych w praktykowaniu tego sakramentu.

EN

More and more radically progressive changes in different areas of life force an adult to search for a new way of presence in different areas of everyday life. Attempt to create the conditions for life marked by a new quality creates, at least in some dimension, adult education. Adult believers as religious education. The effects of this kind of support adults in finding their place in everyday life also apply to the use of the sacrament of penance and reconciliation. Research on participation in Bible Correspondence Course that religious knowledge is maturing as an adult person and reflect on them, the meaning of life, relationships with others and God. They show that adult develops through orientation on the job and the value of what may be the practical expression of the increasingly mature use of the sacrament of penance and reconciliation. Therefore, respondents expressed the urgent need to seek new ways of supporting adults in the practice of this sacrament.

15

Sakrament małżeństwa w dziewiętnastej księdze Dekretu biskupa Burcharda z Wormacji

51%

Story M.

|

nr 2

105-124

EN

Handbooks of penance created in the late ancient Christianity period and early Medieval times are proofs of a forming penance practice in the Church. The aim of this article is to show inappropriate practices related to entering into and fulfilling the sacrament of marriage, in the light of the Decree of Bishop Burchard of Worms who was known for the codification of the canon law. These practices caused significant penalties for those who committed them – penances requiring appropriate atonement which were often difficult to fulfill.The bishop of Worms who noticed an increasing breakdown of morality in regards to marital fidelity, obliged confessors to be vigilant during the sacrament of confession and point out the indissolubility of marriage, which deteriorated at the time – there were cases of plural marriage or even murder of the spouse in order to enter into another marriage. Through penance, priests were also obliged to help eliminate inappropriate sexual practices with members of families (sexual intercourses with sister in law or stepmother) or such acts as encouraging the spouse to cheat.During the sacrament of confession, priests also referred to impediments to marriage which included consanguinity, affinity or abduction of the woman in order to enter into marriage with her. They also highlighted the importance of engagement as an important period leading to marriage.

PL

Księgi pokutne, które powstały w epoce późnej starożytności chrześcijańskiej i wczesnego średniowiecza, są świadectwem kształtowania się praktyki pokutnej w Kościele. Celem artykułu jest ukazanie w świetle dziewiętnastej księgi Dekretu biskupa wormackiego Burcharda niewłaściwych zachowań godzących w sakrament małżeństwa, które powodowały obciążenie winnych dotkliwymi karami – pokutami wymagającymi odpowiedniego zadośćuczynienia, często trudnego do realizacji. Biskup z Wormacji, dostrzegając szerzący się upadek obyczajów w kwestii wierności małżeńskiej, zobowiązał spowiedników, aby w czasie spowiedzi zwracali uwagę na sprawę nierozerwalności małżeństwa – zdarzały się bowiem przypadki wielożeństwa, czy nawet małżonkobójstwa w celu zawarcia nowego związku. Duszpasterze mieli także dążyć do tego, by poprzez pokutę wyeliminować niewłaściwe zachowania seksualne penitentów z członkami rodzin (współżycie ze szwagierką lub macochą), czy też namawianie współmałżonka do zdrady. W czasie sprawowania sakramentu pokuty odnoszono się ponadto do zagadnień związanych z przeszkodami do zawarcia małżeństwa, do których zaliczano chociażby przeszkodę pokrewieństwa, powinowactwa, czy też uprowadzenia kobiety w celu zawarcia z nią związku małżeńskiego oraz podkreślano znaczenie zaręczyn jako ważnego etapu do zawarcia małżeństwa.

16

Płaszczyzny kształtowania postaw pokuty i pojednania

51%

Offmański A.

Colloquia Theologica Ottoniana

|

2016

|

nr 2

93-110

PL

Kształtowanie postaw pojednania się z Bogiem opiera się na wierze i jej dojrzałości. Im wiara jest dojrzalsza, tym bardziej chrześcijanin odkrywa swój związek z Chrystusem, który pełen miłosierdzia przychodzi i objawia człowiekowi, iż łaska Boga jest umocnieniem jedności z Bogiem Ojcem i prowadzi do jedności miłosiernej z każdym człowiekiem. Ustanawiając sakrament pojednania, Chrystus pragnie, by ta jedność z Bogiem była przez chrześcijanina odczuwana jako stan naturalny, a grzech stanowi naruszenie tego naturalnego stanu człowieka. Stąd sakrament pojednania grzesznika z Bogiem dzięki łasce nawrócenia powinien budzić stan poczucia doskonałego żalu i nawrócenia, prowadzących do przemiany postaw i rozsiewania wokół siebie czynów miłosierdzia. Do odnowy przeżywania pokuty – pojednania należałoby podjąć katechumenat pochrzcielny zanurzony w ewangelizację, ukazującą osobę Jezusa Chrystusa wchodzącego w życie człowieka i zatroskanego jego problemami. To w miłosierdziu świat znajdzie pokój, a człowiek szczęście.

EN

Shaping the attitudes of reconciliation with God is based on faith and its maturity. The faith is the mature Christian finds his relationship with Christ, which is full of mercy comes in and reveals to man that God’s grace is strengthening the unity with God the Father and leads to unity merciful with each man. In instituting the sacrament of reconciliation, Christ desires this unity with God was felt by Christians as a natural state, while sin is a violation of this natural state of man. Hence the sacrament of reconciliation of the sinner with God through the grace of conversion should arouse a sense of the state of perfect contrition and repentance leading to change attitudes and spread around her acts of charity. To the renewal of experiencing health penance – reconciled should be taken post-baptismal catechumenate immersed in the evangelization of showing the person of Jesus Christ entering into force of man and worried its problems. The world will find peace and human happiness only in the mercy.