Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Peatland subsidence on the Wizna study area with a functioning irrigation-drainage system made of ceramic drains

100%

Nazaruk G. , Kaca E.

Journal of Water and Land Development

|

1999

|

tom no. 3

77-89

EN

The performed studies dealt with of problem of peatland surface subsidence on the Wizna study area with a functioning prototype of an amelioration system consisting of collective ditches spaced at an interval of 500 m and a low-slope (i = 0.5 ‰) drainage-irrigation network. The studies involved well irrigated wet (A) and semi-dry (C) potential soil-moisture complexes. The obtained results refer to the peatland close to the drains i.e. the area, which was deformed, artificially lowered and compacted due to melioration measures. Parts of the studied plots were used as highly productive meadows. Except for the modernization of the melioration system (replacing ditches with drains) and post-melioration management of complete cultivation (on plot B-16 this management was performed twice), systematic intensive measures using of heavy equipment were carried out on these areas. The studies showed that on a peatland meliorated between 1963 and 1964 the surface still slowly subsided. In the period 1975-1995, the peatland surface declined on average by 0.3 cm·y-¹ on a wet complex (A) and twice that, i. e. by 0.6 cm·y-¹ on a semi-dry complex (C).

PL

Przeprowadzone badania dotyczyfy problemu obniżania się powierzchni torfowiska na obiekcie Wizna w warunkach funkcjonowania prototypewego systemu melioracyjnego, złożonego z rowów zbiorczych o rozstawie 500 metrów i małospadkowej (i = 0,5‰) odwadniająco-nawadniającej sieci drenarskiej. Badaniami objęto dobrze uwodniony potencjalny kompleks wilgotnościowo-glebowy mokry A i kompleks posuszny C. Uzyskane wyniki dotyczą torfowiska w bliskim sąsiedztwie drenów, tj. powierzchni która była deformowana, sztucznie obniżona i ugniatana w wyniku działań melioracyjnych. Powierzchnie badanych kwater były użytkowane produkcyjnie jako wysokowydajne łąki. Na powierzchniach tych oprócz modernizacji systemu melioracyjnego (zamiana rowów na dreny) i zagospodarowania pomelioracyjnego metodą pełnej uprawy (na kwaterze B-16 zagospodarowanie to prowadzono dwukrotnie), prowadzono systematycznie intensywne zabiegi pratotechniczne z wykorzystaniem ciężkiego sprzętu. Badania wykazały, że na zmeliorowanym w latach 1963 -1964 torfowisku ciągle nastepuje powolne obniżanie się powierzchni. W okresie od 1975 do 1995 roku powierzchnia torfowiska obniżała się średnio 0,3 cm·r-¹ na dobrze uwodnionego kompleksie mokrym A i dwa razy więcej tj. 0,6 cm·r-¹ na kompleksie posusznym C.

2

Peatland subsidence on the Wizna study area with a functioning irrigation-drainage system made of ceramic drains

75%

Nazaruk G. , Kaca E.

Journal of Water and Land Development

|

1999

|

nr 03

EN

The performed studies dealt with of problem of peatland surface subsidence on the Wizna study area with a functioning prototype of an amelioration system consisting of collective ditches spaced at an interval of 500 m and a low-slope (i= 0.5 %о) drainage-irrigation network. The studies involved well irrigated wet (A) and semi-dry (C) potential soil-moisture complexes. The obtained results refer to the peatland close to the drains i.e. the area, which was deformed, artificially lowered and compacted due to melioration measures. Parts of the studied plots were used as highly productive meadows. Except for the modernization of the melioration system (replacing ditches with drains) and post-melioration management of complete cultivation (on plot B-16 this management was performed twice), systematic intensive measures using of heavy equipment were carried out on these areas. The studies showed that on a peatland meliorated between 1963 and 1964 the surface still slowly subsided. In the period 1975-1995, the peatland surface declined on average by 0.3 cm ∙y-1 on a wet complex (A) and twice that, i. e. by 0.6 cm∙ y-1 on a semi-dry complex (C).

PL

Obniżanie powierzchni torfowiska na obiekcie Wizna w warunkach funkcjonowania systemu odwadniająco-nawadniającego wykonanego z drenów ceramicznych Przeprowadzone badania dotyczyły problemu obniżania się powierzchni torfowiska na obiekcie Wizna w warunkach funkcjonowania prototypowego systemu melioracyjnego, złożonego z rowów zbiorczych o rozstawie 500 metrów i małospadkowej (i = 0,5%o) odwadniająco-nawadniającej sieci drenarskiej. Badaniami objęto dobrze uwodniony potencjalny kompleks wilgotnościowo-glebowy mokry A i kompleks posuszny C. Uzyskane wyniki dotyczą torfowiska w bliskim sąsiedztwie drenów, tj. powierzchni która była deformowana, sztucznie obniżona i ugniatana w wyniku działań melioracyjnych. Powierzchnie badanych kwater były użytkowane produkcyjnie jako wysokowydajne łąki. Na powierzchniach tych oprócz modernizacji systemu melioracyjnego (zamiana rowów na dreny) i zagospodarowania pomelioracyjnego metodą pełnej uprawy (na kwaterze B-16 zagospodarowanie to prowadzono dwukrotnie), prowadzono systematycznie intensywne zabiegi pratotechniczne z wykorzystaniem ciężkiego sprzętu. Badania wykazały, że na zmeliorowanym w latach 1963 -1964 torfowisku ciągle następuje powolne obniżanie się powierzchni. W okresie od 1975 do 1995 roku powierzchnia torfowiska obniżała się średnio 0,3 cm∙ r-1 na dobrze uwodnionego kompleksie mokrym A i dwa razy więcej tj. 0,6 cm∙r-1 na kompleksie posusznym C.

3

Obniżanie się powierzchni ekstensywnie użytkowanego torfowiska w krajobrazie sandrowym na Pojezierzu Mazurskim

51%

Bieniek A. , Helinska A.

Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych

|

2008

|

tom 526

PL

Badania przeprowadzono na torfowisku Siódmak (547 ha), położonym w zlewni rzeki Sawicy, na Pojezierzu Mazurskim. Stwierdzono, że w warunkach ekstensywnego użytkowania, z uwagi na różnorodność złoża torfowego oraz podłoża (piasek, gytia), powierzchnia torfowiska uległa wyraźnemu skonfigurowaniu o deniwelacji do 1 m. W płytkich glebach torfowo-murszowych (MtIIIc1) oraz w glebach mineralno-murszowych (Mr11) osiadanie wyniosło 6-9 cm na przestrzeni 22 lat, czyli średnio rocznie 0,3-0,4 cm. Największe obniżenie powierzchni (od 16 do 22 cm) stwierdzono w glebach torfowo-murszowych silnie i średnio zmurszałych (MtIII, MtII). Tempo obniżania się ich powierzchni wyniosło 0,7-1,0 cm·rok⁻¹. Na tak znaczące osiadanie mogły mieć wpływ nie tylko pokłady torfu, ale także podścielające, głębokie złoże gytii organicznej.

EN

A study was conducted in the Siódmak (547 ha) peat-bog area situated in the drainage area of the Sawica River, in the Mazurian Lake District. According to the study findings, extensive use of the peat-bog and the diversity of peat deposit, as well as the substrate (sand, gyttja), created peat-bog surface denivelations of up to 1 m. Shallow peat-muck soils (MtIIIc1) and mineral-muck soils (Mr11) hod settled by 6-9 cm over the period of 22 years, which gives an annual value of 0.3-0.4 cm. The largest depression of the surface (16 to 22 cm) was found in peat-muck soils with a high and medium degree of decay. The rate of surface settlement was 0.7-1.0 cm·year⁻¹. Such a considerable value may be caused by peat deposits, but also by the underlying, deep deposits of organic gyttja.