Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Restytucja patriarchatu na Soborze Lokalnym Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego (1917-1918)

100%

Szczur J. , p. , Ławreszuk M. , Kostiuczuk J. , Ignatiuk K. , p. , Ławreszuk M. , Ignatiuk K.

ELPIS

|

2017

|

nr 19

PL

Początek XX wieku był okresem przełomowym dla życia Kościoła prawosławnego w Rosji. Głównym wydarzeniem, które zmieniło sytuację zewnętrzną i wewnętrzną Kościoła był Lokalny Sobór Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego w latach 1917-1918. Najważniejszą decyzją soborowych obrad była restytucja patriarchatu, zlikwidowanego rezolucjami cara Piotra I w XVIII wieku. Zainicjowana dyskusja wokół tego procesu była źródłem wielu interesujących wypowiedzi i kierunków dialektyki. W niniejszym artykule prezentowana jest pozytywna argumentacja w celu restytucji patriarchatu w oparciu o publikacje S.N. Bułgakowa, N.I. Troickiego i A.W. Wasiljewa, które były dodatkiem do prac soboru. Szczególnie ważne jest ich odniesienie do przymiotów Kościoła: jedności, apostolskości i soborowości.

2

Rodzina podhalańska - raport z badań

84%

Kurowska K.

Tematy z Szewskiej

|

2017

|

nr Rodzina 2(19)2017

21-31

PL

W artykule zaprezentowana została część badań przeprowadzonych na obszarze Podhala dotyczących współczesnych wzorów męskości. Obowiązujące w danej społeczności wzory kulturowe są związane z wartościami ważnymi dla jej członków. Kluczową zaś wartością, mającą wyraźne przełożenie na funkcjonujący na Podhalu wzór kulturowy, a tym samym determinującą postawy i zachowania mieszkańców, jest rodzina. Istotnym aspektem badań była przytoczona analiza współczesnej rodziny podhalańskiej i relacji między jej członkami.

EN

The article is presenting part of my research on patterns of masculinity. I have analyzed the transformations taking place in the surrounding world which have an impact on the attitudes and patterns of behaviour, checking which of them have the strongest influence on the deconstruction of the cultural model of masculinity. My study therefore shows the male models that are currently being implemented in Podhale and the factors that shape them. Patterns of masculinity are very closely linked with the values prevailing in the region. The most powerful factors shaping attitudes in Podhale, are: family, religion and locality, so, an important aspect of the study was quoted analysis of the modern family Podhale and prevailing agreements between its members.

3

Spory o patriarchat symbolem zakończenia epoki synodalnej w dziejach Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej początków XX wieku

84%

Pawełczyk-Dura K. , p. , Ławreszuk M. , Kostiuczuk J. , Ignatiuk K. , p. , Ławreszuk M. , Ignatiuk K.

ELPIS

|

2017

|

nr 19

PL

Odejście od patriarchatu nastąpiło w Rosji na początkach XVII wieku. Decyzja cara Piotra I o powołaniu kolegialnego Świątobliwego Synodu Rządzącego na czele z oberprokuratorem stała się przedmiotem sporów między zwolennikami i przeciwnikami patriarchatu. Dyskusje o roli i miejscu patriarchy w strukturze rosyjskiego zarządu cerkiewnego wybrzmiały najpełniej podczas posiedzeń Komisji Przedsoborowej (1906-107) i Soboru Lokalnego (1917-1918), przywracającego godność pierwszego biskupa i stanowiącego symboliczne zakończenie polemik podejmowanych w tym temacie. Niniejszy artykuł stanowi próbę przybliżenia przeciwstawnych stanowisk. Poprzez analizę wystąpień aktywnych uczestników tych zgromadzeń pokazano różnorodność przywoływanych argumentów historycznych i kanonicznych oraz współczesnych potrzeb wspólnoty.

4

Zapisać ojcostwo (Tomasz Jastrun, Jacek Podsiadło)

84%

Śmieja W.

Autobiografia. Literatura. Kultura. Media

|

2015

|

nr 1(4)

73–98

PL

W artykule autor próbuje opisać literackie przedstawienia ojcostwa w najnowszej literaturze. Konstatuje, że po fali „literatury antyojcowskiej” (określenie Przemysława Czaplińskiego) kojarzonej z książkami Izabeli Filipiak, Wojciecha Kuczoka, Jacka Dehnela, Edwarda Pasewicza nadeszła fala „ojców, którzy mówią”. Egzystencjalne doświadczenie ojcostwa w twórczości Tomasza Jastruna i Jacka Podsiadły staje się przedmiotem literackiego przedstawienia w zapisach lirycznych (Jastrun i Podsiadło), a także w tekstach paraliterackich (felieton). Autor próbuje opisać specyfikę obu tych głosów, a także ukazać wyłaniającą się z opisów wspólnotę doświadczania ojcostwa poza patriarchalnymi schematami, a więc ojcostwa poszukującego swojej nowej definicji. Na tę wspólnotę składają się m.in. ojcowskie przeżywanie ciąży, detabuizacja cielesnego obcowania z dzieckiem, sakralizacja relacji dziecko–ojciec poza religijnym układem odniesienia, nasilona potrzeba ochrony dziecka przed niebezpiecznym światem zewnętrznym.

EN

The article is an attempt of description of fatherhood in the newest polish literature. It claims that after the period of “anti-father” literature (a term coined by Przemysław Czapliński to describe novels by Izabela Filipiak, Wojciech Kuczok, Jacek Dehnel, Edward Pasewicz), the wave of “fathers who speak” has arrived. Existential experience of fatherhood in texts by Tomasz Jastrun and Jacek Podsiadło becomes the subject of description in lyrical and quasi-literary texts. The author tries to present specifity of both poets as well as their common experience of fatherhood as located out of patriarchal schemes. This common experience is constituted by: father’s experience of pregnancy, close bodily relationship with a child, sacralization of this relation outside the traditional religious points of reference, particularly strong anxiety of confrontation with outer world.

5

Patriarchat Ekumeniczny Konstantynopola pod panowaniem tureckim

84%

Imach M.

Nurt SVD

|

2015

|

nr 1

140-156

PL

Po pielgrzymce Papieża Franciszka do Turcji i spotkaniu z Patriarchą Ekumenicznym Konstantynopola Bartłomiejem (listopad 2014), odnotowano znaczny wzrost zainteresowania relacjami katolicko-prawosławnymi. Dlatego też wydaje się rzeczą pożądaną przyjrzenie się faktycznej sytuacji Patriarchatu Ekumenicznego Konstantynopola na terenie Turcji. W pierwszej części artykułu przedstawiono historyczny kontekst zdobycia Konstantynopola przez Turków i konsekwencje tego zdarzenia dla Patriarchatu. Następnie ukazano czas rozwoju Patriarchatu pod panowaniem tureckich sułtanów. Dwie ostatnie części prezentacji obejmują okres XX wieku z ukazaniem istotnych zmian, które – z chwilą powstania Republiki Tureckiej – doprowadziły do osłabienia znaczenia Patriarchatu. Mimo trudnych relacji z rządami Turcji, obserwuje się większe zaangażowanie Patriarchatu na rzecz ekumenizmu – zwłaszcza katolicko-prawosławnego.

EN

After Pope Francis’ pilgrimage to Turkey and a meeting with Ecumenical Patriarch Bartholomew of Constantinople (November 2014), there was a significant increase in interest in Catholic-Orthodox relations. Therefore, it is natural that we want to take a look at the actual situation of the Ecumenical Patriarchate of Constantinople in Turkey. The first part of the article presents the historical context of the conquest of Constantinople by the Turks and the consequences of this event for the Patriarchate. Next we shown the time of the Patriarchate’s development under the rule of the Ottoman Sultans. The last two parts of the presentation cover the period of the twentieth century showing the significant changes that at the time of the creation of the Republic of Turkey led to a weakening of the importance of the Patriarchate. Despite the difficult relations with the governments of Turkey, we have observed that the Patriarchate now shows greater commitment to the ecumenical, especially the Catholic-Orthodox, movement.

6

Feminizm i komunitaryzm – zgodność czy konflikt?

84%

Guczalska K.

Prakseologia

|

2016

|

tom 158/2

215-245

PL

Artykuł przedstawia wspólne założenia teoretyczne obecne w feminizmie oraz komunitaryzmie, zwracając jednocześnie uwagę na niewspółmierność tych doktryn. Celem tekstu jest wskazanie przyczyn ideowego podobieństwa oraz różnicy obu teorii politycznych. Najogólniej rzecz biorąc, powodem bliskości doktryny feministycznej i komunitariańskiej jest rewizja liberalnego modelu podmiotu, natomiast konflikt między nimi ma swoje źródło w szczegółach dotyczących wspólnotowego pojmowania człowieka. Feminizm i komunitaryzm wychodzą od podobnej wizji podmiotowości, posiadają jednak różne cele. Są to odpowiednio: emancypacja i konserwatyzm. Ostatecznie, zarówno liberalizm, jak i komunitaryzm okazują się w perspektywie feministycznej nurtami patriarchalnymi. Artykuł omawia wątek uzyskiwania tożsamości i odrębności przez oba kierunki w konfrontacji z liberalizmem, temat podobieństwa tych doktryn w odniesieniu do zagadnienia podmiotowości („odcieleśnionej” i „osadzonej”) oraz wyartykułowanie powodów dystansu, który pojawia się w feminizmie w stosunku do teorii sprawiedliwości Johna Rawlsa. Aby nie pozostać na poziomie ogólnikowych stwierdzeń, praca poddaje analizie stanowiska: Marilyn Friedman, Susan Okin, Susan Hekman. Dzięki omówieniu poglądów feministek możliwe staje się wyartykułowanie powodów bliskości, a jednak ostatecznie niemożności utrzymania wspólnego frontu ideowego pomiędzy feminizmem a komunitaryzmem.

EN

The article presents the theoretical assumptions common to feminism and communitarianism, while drawing attention to the incommensurability of the two doctrines. The aim of the article is to identify the causes of the ideological similarity and difference of the two political theories. Very broadly speaking, the reason for the closeness between the feminist and communitarian doctrines is a revision of the liberal model of the subject, while the conflict between them has its roots in the particulars concerning the understanding of man as an element of community. Feminism and communitarianism have their origins in a similar vision of subjectivity, but they have different goals, which are emancipation and conservatism, respectively. Ultimately, from the feminist perspective both liberalism and communitarianism appear to be patriarchal propositions. In particular, the article discusses the matter of gaining identity and autonomy by both these doctrines in confrontation with liberalism; the topic of these doctrines’ similarity in relation to the problem of subjectivity (disembodied and situated); and articulating reasons for the distance which appears in feminism with regard to John Rawls’ theory of justice. In order to go beyond general statements, the article analyses the positions of Marilyn Friedman, Susan Okin, and Susan Hekman. Through discussing the views of these feminists, it is possible to articulate reasons for the closeness between feminism and communitarianism and for the ultimate impossibility of maintaining a unified ideological front by the two doctrines.

7

Praca zawodowa kobiet – pomiędzy obietnicą wyzwolenia a dyktatem kapitału

84%

Michalik S.

Profilaktyka Społeczna i Resocjalizacja

|

2014

|

tom 24

47-77

PL

Niniejszy tekst koncentruje się na wyjaśnieniu procesów i czynników, które przyczyniły się do umasowienia pracy zawodowej, zapoczątkowanego w latach 70. XX w. Punktem docelowym, rozwijanych tu dociekań, jest próba odpowiedzi na pytanie: na ile aktywność zawodowa jest wolnym zasobem emancypacji kobiet, na ile zaś jest podporządkowana i eksploatowana przez zewnętrzne siły społeczne. Artykuł ma status teoretycznej analizy, bazuje jednak na danych statystycznych udostępnionych przez autorów cytowanych w tekście oraz na raportach instytucji międzynarodowych. W tekście zostają zrekonstruowane a następnie porównane dwie konkurencyjne perspektywy teoretyczne interpretujące zjawisko masowej feminizacji siły roboczej. Pierwsza z nich to koncepcja G. Espinga-Andersena przekonująca, iż analizowane tu zjawisko zostało umożliwione dzięki mechanizmowi defamilizacji prac domowo-opiekuńczych. Z kolei druga narracja interpretacyjna przyjmuje perspektywę ekonomii politycznej i teorii krytycznej. Umasowienie pracy zawodowej kobiet jest tu wyjaśnione, postępującą od połowy lat 70., transformacją kapitalizmu, związaną z wyłanianiem się postindustrialnych, sieciowych struktur produkcji, organizacji, zarządzania czy zatrudnienia w gospodarce wolnorynkowej. W podsumowaniu zostaje wykazana większa przydatność poznawcza drugiej ramy interpretacyjnej. Staje się to przesłanką dla argumentacji, iż praca zawodowa kobiet, mimo jej umasowienia, pozostaje nadal w znaczącym stopniu podwójnie podporządkowana i eksploatowana zarówno w ramach struktur gospodarczych kapitalizmu, jak i patriarchalnej ekonomii gospodarstwa domowego.

EN

The paper focuses on explaining processes and factors behind a mass employment of women, since the 1970s on. The author’s ultimate aim is to answer the following question: To what extent professional activity may be seen as a resource available for women empowerment or to what extent such activity is subordinated to external social forces and exploited by them. Even if the article takes a form of a theoretical analysis, it is still based on statistical data made available by the authors cited in the text, and on reports from international institutions. The paper reconstructs and compares two competing theoretical perspectives within which the mass feminization of the workforce is analyzed. The first one has been developed by G. Esping-Andersen and assumes that the said phenomenon was enabled by the defamilization of home and care tasks. The second interpretative narrative unbounds within the framework of political economy and critical theory. Mass employment of women is there explained in terms of the progressive transformation of capitalism, set in motion in the mid-1970s, and associated with the emergence of post-industrial, network-like structures of production, management or employment in the free market economy. In the conclusive remarks the author demonstrates a greater cognitive usefulness of the second interpretative frame. This is the starting point to argue that the employment of women, despite its mass scale, is still, to a great extent, subordinated and exploited in both, capitalistic economic structures and the patriarchal economy of the household.

8

Ekumeniczna koncepcja Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego

67%

Trochanowski A.

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

|

2016

|

nr 23

201-211

PL

Katolickie Kościoły wschodnie (KKW) stanowią integralną część Kościoła powszechnego. Dekret o Kościołach Wschodnich Katolickich „Orientalium Ecclesiarum” podkreśla, że posiadają one taką samą godność w relacji do siebie oraz do Kościoła łacińskiego. Działania tychże Kościołów na płaszczyźnie ekumenicznej określają dokumenty Soboru Watykańskiego II: Dekret o Kościołach Wschodnich Katolickich „Orientalium Ecclesiarum” oraz Dekret o Ekumenizmie „Unitatis Redintegratio”. KKW mają także prawo i obowiązek pomagać Stolicy Apostolskiej zrozumieć chrześcijański Wschód w poszukiwaniu utraconej jedności. Na tych Kościołach ze względu na wspólne dziedzictwo duchowe chrześcijańskiego Wschodu spoczywa odpowiedzialność współpracy z Kościołami prawosławnymi. W trosce o jak najlepsze relacje z bratnimi chrześcijanami pomocą ma służyć dokument opracowany przez Synod Biskupów Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego pt. Koncepcja ekumeniczna Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego (UKGK). Dokument został ogłoszony 23 grudnia 2015 r., a swojej mocy prawnej nabrał 23 lutego 2016 r. Koncepcja, zatwierdzona na pięć lat, szczegółowo przedstawia zagadnienia dotyczące genezy UKGK. Ponadto podchodzi bardzo krytycznie do procesów historycznych, które z jednej strony utrudniały rozwój UKGK, a z drugiej stanowiły zagrożenie utraty własnej tożsamości. Koncepcja ekumeniczna UKGK ukazuje otwartość na dialog z Kościołami prawosławnymi, w sposób szczególny na Ukrainie, oraz podkreśla potrzebę zjednoczenia chrześcijan, którzy są spadkobiercami chrztu św. Włodzimierza. W zakończeniu ekumenicznej koncepcji Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego autorzy stwierdzają, że odrodzenie wiary na Ukrainie nastąpi poprzez odnowienie Kościoła kijowskiego w jednym patriarchacie w jedności z biskupem Rzymu i z innymi Kościoła partykularnymi.

EN

Eastern Catholic Churches (ECC) are an integral part of the universal Church. The Decree about Catholic Eastern Churches ‘Orientalium Ecclesiarum’ emphasizes that they have the same dignity in relation to each other and to the Latin Church. The actions of these churches on the field of ecumenism are determined by the documents of the Second Vatican Council: The Decree about Ecumenism ‘Orientalium Ecclesiarum’ and The Decree about Catholic Eastern Churches ‘Unitatis Redintegratio’. ECC Churches also have the right and duty to help the Holy See to understand the Christian East in search of the lost unity. These churches are responsible for cooperating with Orthodox Churches because of their common spiritual heritage. The Synod of Bishops of the Ukrainian Greek Catholic Church prepared a document in the interest of the best possible relations with fraternal Christians. The mentioned document is entitled ‘The ecumenical concept of the Ukrainian Greek Catholic Church’ (UGCC). It was published on 23 December 2015 and its legal force took on 23 February 2016. The concept has been approved for five years. The idea broadly describes the issues that are the source of the UGCC. The document is very critical to the historical processes, which on the one hand, hindered the development of UGCC and on the other hand posed a threat of losing its own identity. The ecumenical concept of the UGCC shows openness to dialogue with Orthodox Churches in particular in the Ukraine and emphasizes the need to unite the Christians, who are the heirs of St. Vladimir baptism. In the end of the ecumenical concept of the UGCC the authors state that the revival of faith in the Ukraine will take place through the renewal of the Church of Kiev in one Patriarchate in union with the Roman Pontiff and with the other particular Churches.