Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Політична участь громадян України у модернізаційних процесах сучасності як відображення особливостей взаємовідносин в системі влада – суспільство

100%

Rotar N. , Czerniowiecki Uniwersytet Państwowy im. J. Fedkowycza

|

tom 1

PL

Głównym wyzwaniem, z jakim boryka się współczesne ukraińskie społeczeństwo, jest zapewnienie znaczącego poziomu zaangażowania obywateli w proces modernizacji politycznej. Specyfika ukraińskiego społeczeństwa polega na tym, że zachodnioeuropejska praktyka modernizacji gospodarczej sama w sobie jest rozumiana jako czynnik sprzyjający masowej partycypacji politycznej, jako że posiadanie znacznych zasobów ekonomicznych i kognitywnych z punktu widzenia odejścia od wartości związanych z przetrwaniem na rzecz wartości związanych z autoekspresją nie przyczynia się do konsolidacji społeczeństwa wokół strategicznych celów modernizacji. W przypadku Ukrainy mamy do czynienia z określonymi modelami partycypacji politycznej, które wynikają z narodowych politycznych i instytucjonalnych uwarunkowań, które łączą w sobie formalne i nieformalne odzwierciedlają specyfikę kultury politycznej ukraińskiego społeczeństwa. Cechy ukraińskiego systemu politycznego i transformacyjna natura jego podstawowych zasad rządzących relacjami pomiędzy stosunkami pomiędzy rządem a obywatelami przyczyniły się do wykształcenia się trzech głównych modeli partycypacji politycznej: wyborczej, protestu, dyskursywnej. Modernizacyjny potencjał partycypacji politycznej początków XXI w. determinowany jest nie tyle przez jego elektoralne formy, a raczej możliwości, jakimi dysponują obywatele w sferze publicznej, co z kolei odzwierciedla charakter i jakość relacji pomiędzy państwem i społeczeństwem.

EN

One of the major challenges facing the contemporary Ukrainian society is the institutional and motivation to ensure a high level of inclusion of citizens in the process of political modernization. The peculiarity of the Ukrainian society is that characteristic of Western societies practice of economic modernization is itself understood as favorable conditions for mass political participation, since possession of a large economic and cognitive resources for moving from survival values to self-expression values, compounded reinforced, sometimes decisive, values of the factor of political and ideological nature, which do not contribute to the consolidation of society around the strategic objectives of modernization. By citizens of Ukraine together models of political participation due to the specifics of the national political and institutional context, which combines both formal political institutions and informal caused by features of the political culture of the Ukrainian society. Features of the political system of Ukraine, its transformational nature of the basic principles of relations between the government and citizens contributed to the formation of three main models of political participation – electoral, protest, discursive. Modernization potential of political participation in the early twenty-first determined not so much by its electoral forms as possible the participation of citizens in the area of public policy, which is a reflection of the character and quality of the relationship between state and society.

2

Parlamentarzysta online: badanie aktywności polityków w Internecie w perspektywie regionalnej

75%

Jacuński M. , Borek M.

|

2014

|

tom 16

205 - 220

EN

In the article we consider whether the availability of web communication tools affected the MP’s and MEP’s readiness to take advantage of the opportunities resulting from permanent and targeted communication in the inter-election period. The main assumption underlying the chosen topic is that despite the phenomenon of permanent campaign and the development of own political media, particularly social media, politicians fail to communicate effectively. The empirical study at a regional level covered as many as 47 Lower Silesia’s Members of Polish and European Parliament.

3

Przedstawicielstwo interesów Serbołużyczan - aktualna debata

75%

Elle L.

|

nr 27

31-52

EN

The author analyzes the process of institutionalizing the interests of Sorbian in Germany in the twentieth and twenty-first century. Auditing of historical determinants of this process is used as a basis for reflection on today's political condition of the Sorbs and the possibility of maintaining national identity in contemporary conditions.

PL

Autor analizuje proces instytucjonalizacji interesów Serbołużyczan w Niemczech w XX i XXI wieku. Badanie historycznych uwarunkowań tego procesu jest wykorzystywane jako podstawa do refleksji na temat dzisiejszej kondycji politycznej Łużyczan i możliwości utrzymania tożsamości narodowej we współczesnych warunkach.

4

Differences in fulfilling the entitlement to pre-school education in Masovian voivodship - in search of political conditions of local social citizenship

75%

Kurowska A. , Tomaszewska M.

|

nr 23(4)

85-103

EN

In the present paper, we analyse the differences in the use of pre-school education from the point of view of local social citizenship theory. Adopting this perspective means that, the level of diffusion of pre-school education reflects the level of entitlement to this type of education, an ingredient of the "social element of citizenship". Thus, in accordance with Marshall and his followers, we consider social citizenship most of all as a political phenomenon. Considering both economic (labour market conditions) and cultural (commune type: village vs. town) conditioning of local demand for pre-school education services, we shall concentrate on analysing local, political conditions of fulfilling the entitlement to this type of education. We shall also test the hypothesis, widespread in hitherto literature on the subject, of the basic difference factor for the participation in pre-school education being the commune's own income per capita. In the present paper, we demonstrate that the difference in political activity of the inhabitants of communes, measured by local turnout (in parliamentary elections) is correlated to the level of fulfilment of pre-school education entitlement to a much higher extent than the differences between the commune's own income per capita. The present paper demonstrates the results of the first stage of analysis of the political conditions of local social citizenship within the "Local social citizenship in social policy: the example of care services for children under 5"

PL

W niniejszym tekście analizujemy zjawisko zróżnicowania korzystania z edukacji przedszkolnej z perspektywy koncepcji lokalnego obywatelstwa społecznego. Przyjęcie tej perspektywy oznacza, że poziom upowszechnienia edukacji przedszkolnej jest dla nas odzwierciedleniem poziomu realizacji uprawnienia do tej edukacji - składnika „społecznego elementu obywatelstwa”. Obywatelstwo społeczne, zgodnie z tradycją Marshallowską, traktujemy jako przede wszystkim fenomen polityczny. Uwzględniamy gospodarcze uwarunkowania lokalnej polityki społecznej w zakresie edukacji przedszkolnej, jednak uwagę koncentrujemy na lokalnych, politycznych uwarunkowaniach obywatelstwa społecznego, w tym szczególnie tych związane z różnymi formami partycypacji politycznej mieszkańców. W niniejszym artykule pokazujemy, że zróżnicowanie aktywności politycznej mieszkańców gmin, mierzone lokalną frekwencją wyborczą (w wyborach parlamentarnych), w znacznie większym stopniu niż zróżnicowanie w dochodach gminy per capita jest powiązane z różnicami w poziomie realizacji uprawnienia do edukacji przedszkolnej.

5

Prawo do partycypacji. Wstęp do analizy rozwiązań konstytucyjnych w III RP w kontekście koncepcji otwartej demokracji

75%

Plecka D. , Och J.

|

nr 6(70)

215-223

PL

Jednym z podstawowych elementów wyróżniających demokrację otwartą jest partycypacja obywatelska rozumiana dość szeroko, bo obejmująca wszystkie aktywności obywatelskie, także poza wyborcze. Tak szeroki zakres praw partycypacyjnych został także zamieszczony w Konstytucji RP z 1997 r. O ile jednak w przypadku demokracji otwartej pojawiły się postulaty mówiące o partycypacji jako zobowiązaniu obywateli względem wspólnoty, o tyle w ustawie zasadniczej ogranicza się ją do praw obywatelskich. Celem artykułu jest przybliżenie charakterystyki zjawiska na obu płaszczyznach.

EN

One of the basic elements that distinguish open democracy is civic participation, understood quite broadly, as it covers all civic activities, including non-election activities. Such a wide range of participatory rights was also included in the 1997 Constitution of the Republic of Poland. However, while in the case of open democracy, there were postulates referring to participation as an obligation of citizens towards the community, in the basic law it is limited to civil rights. The aim of the article is to present the characteristics of the phenomenon on both planes.

6

Political participation of rural female leaders involved in the work of local action groups

63%

Zajda K.

Journal of Agribusiness and Rural Development

|

2014

|

nr 4(34)

233-244

EN

The subject of the article is political participation of rural female leaders involved in the work of local action groups. Previous analyses (disregarding the sex category) proved that the members of those organisations are politically active, but did not show whether women involved in their work were active (and if so, to what extent) – especially in the context of the low level of political participation of women living in villages. The aim was to provide the answer to the question whether the political activity of female members of local action groups can influence the form of local political relations. The article presents the results of sociological research involving a direct survey in Wielkopolskie and Podkarpackie voivodeships carried out in 2012 on the sample of 125 female members of local action groups. The majority of them displayed an average level of political participation. What distinguished the respondents against the background of women living in the country was their critical attitude to the local authorities. Many of them declared the will to stand for the next self-governmental election, among others to change the commune management.

PL

Przedmiotem rozważań w niniejszym artykule jest partycypacja polityczna liderek wiejskich zaangażowanych w prace lokalnych grup działania. Dotychczasowe analizy (nie uwzględniające kategorii płci) dowodziły, iż członkowie tych organizacji są aktywni politycznie, jednak nie wskazywały, czy aktywne (i w jakim stopniu) są kobiety zaangażowane w ich prace – zwłaszcza w kontekście niskiego poziomu partycypacji politycznej kobiet zamieszkujących wieś. Dążono do udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy aktywność polityczna członkiń lokalnych grup działania może wpłynąć na kształt lokalnych stosunków politycznych. Zaprezentowano wyniki badań socjologicznych przeprowadzonych za pomocą ankiety rozdawanej w województwie wielkopolskim i podkarpackim w 2012 roku na próbie 125 członkiń lokalnych grup działania. Większość z nich charakteryzowała się średnim poziomem partycypacji politycznej. Respondentki wyróżniały się na tle kobiet zamieszkujących wieś swoją krytyczną postawą wobec lokalnych władz. Wiele z nich deklarowało chęć kandydowania w następnych wyborach samorządowych, chcąc m.in. dokonywać zmian w zarządzaniu gminą.

7

Personality Traits and Civic Activity of Young Voters: Preliminary Evidence from Poland

63%

Marmola M. , Olszanecka-Marmola A. , Jagoda K.

|

2023

|

tom 80

117-137

PL

W artykule zanalizowano, w jaki sposób osobowość determinuje aktywność obywatelską młodych wyborców w Polsce. Aby to sprawdzić, przeprowadzono badania empiryczne łączące cechy z modelu Wielkiej Piątki (ekstrawersja, ugodowość, sumienność, stabilność emocjonalna, intelekt) oraz, w przeciwieństwie do innych badań, cztery rodzaje aktywności obywatelskiej (zaangażowanie społeczne, partycypacja polityczna, partycypacja wyborcza, indywidualna aktywność polityczna). Analiza z wykorzystaniem modelu regresji liniowej metodą najmniejszych kwadratów (OLS) wykazała istotny wpływ ekstrawersji na większość przejawów aktywności obywatelskiej. Badani, którzy uzyskali wyższe wyniki w wymiarze ekstrawersji, częściej angażowali się w działania zaklasyfikowane jako indywidualna działalność polityczna, zaangażowanie społeczne i partycypacja polityczna. Ponadto intelekt wiązał się z indywidualną aktywnością polityczną, podczas gdy stabilność emocjonalna nie miała istotnego wpływu na aktywność obywatelską. Badanie wykazało również pewne zależności między aktywnością obywatelską a modelem Wielkiej Piątki. Ugodowość pozytywnie wpływała na zaangażowanie społeczne i partycypację wyborczą, podczas gdy sumienność zwiększyła partycypację polityczną.

EN

The article analyzes how personality determines the civic activity of young voters in Poland. To check this, empirical research combining Big Five traits (extraversion, agreeableness, conscientiousness, emotional stability, intellect) and, unlike other studies, four types of civic activity (social commitment, political participation, electoral participation, individual political activity) was conducted. The OLS regression analysis revealed a significant effect of extraversion on most manifestations of civic activity. Those who score higher on this trait were more likely to involve in individual political activity, social commitment, and political participation. Moreover, intellect was associated with individual political activity, while emotional stability had no significant impact on civic activity. The study also discovered some dependencies with the other Big Five traits. Agreeableness positively influenced social commitment and electoral participation, while conscientiousness increased political participation.

8

Voter turnout at the national level in Poland – selected aspects

51%

Rachwał M.

|

nr 2

73-86

PL

Przedmiotem artykułu jest zagadnienie frekwencji wyborczej w Polsce na poziomie ogólnokrajowym w latach 1990–2019. W szczególności autor skupił uwagę na roku 2019, gdyż zanotowano wówczas najwyższą frekwencję w wyborach parlamentarnych w analizowanym okresie. Celem badań było ustalenie przesłanek, które miały wpływ na wskazaną sytuację, na wzrost aktywności wyborczej obywateli RP. Przeprowadzona analiza skłania do wniosku, iż po przejęciu władzy przez Prawo i Sprawiedliwość w 2015 roku doszło do istotnych modyfikacji systemu społecznego, w tym politycznego, co przyczyniło się do zmiany wybranych cech sytuacji wyborczej i podwyższenia poziomu emocji politycznych. Konsekwencją był znaczny wzrost frekwencji wyborczej w 2019 roku, gdy odbyły się wybory do Parlamentu Europejskiego, jak również do Sejmu i Senatu. Podczas badań zastosowanie znalazły: metoda analizy i krytyki piśmiennictwa (źródeł), metoda systemowa, metody statystyczne.

EN

The article addresses the issue of voter turnout at the national level in Poland in 1990–2019. In particular, the author focused on 2019, when the turnout in parliamentary elections was the highest throughout the period under analysis. The aim of the study is to determine the reasons for this increase in the electoral activity of Polish citizens. The analysis leads to the conclusion that after the Law and Justice party took power in 2015, significant modifications of the social system, including the political system, ensued, thereby altering selected features of the electoral situation and raising the level of political emotions. The outcome involved a significant increase in voter turnout in 2019, when the elections to the European Parliament, as well as to the Polish parliament (the Sejm and Senate) were held. The study employs the following methods: analysis and criticism of literature (sources), the systemic method, and statistical methods.

9

Aktywność polityczna Polaków w świetle ewolucji postaw społeczno-politycznych związanych z przeobrażeniem systemu politycznego

51%

Kurcewicz U.

|

nr 1

35-55

EN

The article analyses the political attitudes and behaviours of the citizens, and describes the content and dynamics of the changes occurring due to the evolution of the Polish political system. The analysis of political participation by Polish citizens is presented in relation to the theoretical construct of social attitudes as a foundation of democracy, as proposed by Dahl. In the context of society’s approach to democracy and trust in institutions, a comparative analysis has been presented of voter participation in subsequent parliamentary and local elections. The process of creating a civil society, including the various forms of participation in non-governmental organisations, has been presented in relation to attitudes such as cooperation, social trust and care for the common good. In order to illustrate the egocentric and particularistic attitudes, the activities of citizens involved in the politics of protest have been analysed. Recent years have seen a number of demonstrations; symbolic in nature and testimony to certain principles, which have been used here as material for the analysis of the ideological approach to political problems. To sum up the problem of political participation of Polish citizens, it can be said that the dynamics of the forms and content of political participation indicates a growing involvement of citizens in the governance process, which definitely makes a positive contribution to the development of democracy. It must be noted, however, that the political activity of a large part of society has not been motivated by pro-democratic attitudes. The high diversification, disparity and instability of attitudes translate into the forms and content of political participation.

PL

Artykuł zawiera analizę postaw i zachowań politycznych obywateli, opis ich treści i dynamiki zmian zachodzących pod wpływem ewolucji polskiego systemu politycznego. Analizę partycypacji politycznej Polaków przedstawiono w odniesieniu do teoretycznego konstruktu postaw społecznych leżących u podstaw demokracji, zaproponowanego przez R. Dahla. W kontekście stosunku społeczeństwa do demokracji i zaufania do instytucji przedstawiono analizę porównawczą partycypacji wyborczej w kolejnych wyborach parlamentarnych i samorządowych. Proces kreowania społeczeństwa obywatelskiego – różne formy uczestnictwa w organizacjach pozarządowych przedstawiono w odniesieniu do postaw współdziałania, zaufania społecznego i dbałości o wspólne dobro. Dla ilustracji postaw egocentrycznych i partykularnych grupowych dokonano analizy działań obywateli uczestniczących w polityce protestu. Liczne demonstracje, jakie miały miejsce w ostatnich latach o znaczeniu symbolicznym, stanowiące wyraz dawania świadectwa wartościom posłużyły jako materiał do analizy ideologicznego stosunku do problemów politycznych. Podsumowując problem partycypacji politycznej Polaków można stwierdzić, iż dynamika form i treści partycypacji politycznej świadczą o pogłębiającym się uczestnictwie obywateli w procesie rządzenia państwem, co niewątpliwie stanowi pozytywny aspekt rozwoju demokracji. Zauważyć jednakże należy, że u podstaw aktywności politycznej znacznej części społeczeństwa nie leżą postawy sprzyjające demokracji. Silne zróżnicowanie, niespójność i chwiejność postaw przekłada się na formy i treść partycypacji politycznej.

10

Women’s Political Representation in the Czech Republic in the context of the transition from Communism to Democracy

38%

Gelnarová J. , Fousková M. V.

|

nr 4

133-142

PL

W artykule przedstawiony został przegląd reprezentacji politycznej kobiet w Czechosłowacji oraz w Czechach po upadku żelaznej kurtyny, w kontekście przejścia od systemu komunistycznego do demokracji. Artykuł obejmuje rozważania zarówno dotyczące ciągłości i zmiany, pomiędzy starym a nowym systemem, skupiając uwagę na zaangażowaniu politycznym kobiet – począwszy od utrzymywania tradycyjnego modelu rodziny i stereotypów płciowych, a kończąc na radykalnych zmianach ról w sferze prywatnej i publicznej. Koncentrując się na mechanizmach blokujących kobiety w ich dostępie do władzy politycznej i postawach społecznych, które mogłyby wyrównać ostatecznie szanse, a mianowicie zastosowaniu parytetów płciowych na listach wyborczych partii politycznych.

EN

This paper gives an overview of women’s political representation in Czechoslovakia and the Czech Republic after the fall of the iron curtain, framed in the context of the transition from Communism to democracy. It is concerned with both continuity and discontinuity between the old and the new regime regarding the political engagement of women – the persistence of traditional family model and gender stereotypes on one hand, and the radically changed roles of the private and the public sphere on the other. It focuses on the mechanisms disadvantaging women in their access to political power and on public attitudes to the measures which could level the playing field, namely gender quotas for political party candidate lists.