Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Adaptacja zabytkowego założenia dworsko-parkowego w Piekartach

100%

Ozimkowska L. , Wojtatowicz J.

MAZOWSZE Studia Regionalne

|

2018

|

nr 27

103-121

EN

The paper is based on project preparation works carried out in Piekarty, a village located in the southwestern part of the Mazovia region in Poland. The field study covered the historical park, including the access lane and a pond, and a small portion of the vast Piekarty estate and park complex that had once encompassed farmlands, river valley areas and fish ponds as well as stables and other outbuildings. The main objective was to gather all the necessary data for preparing a project serving to preserve the historical features while adapting the landscape to the needs of today’s user. The study employed the standard terrain evaluation methodology along with a detailed examination of the connections and correlations between the park and its immediate and further surroundings. The paper proposes that information on the surroundings be collected as well, as the species present outside the park could have inhabited the park grounds or would be able to inhabit them after the restoration works. Special emphasis was placed on identifying those features or their remnants which are of special natural and cultural interest. Attention was also paid to adhering to conservation guidelines as regards the protected historical area. Analyses at the stage of project preparation concerned landscape components and characteristics, such as atmospheric air, flowing and standing waters, vegetation and wildlife, soil types, relief, natural scenery and man-made structures. A number of landscaping solutions were also suggested, varying as to the degree of preservation of the existing landscape elements and possible layouts of the park. They will constitute the basis for a discussion leading to the selection of the optimal land use and design.

PL

Artykuł powstał na podstawie prac przedprojektowych przeprowadzonych we wsi Piekarty, w południowo-zachodniej części województwa mazowieckiego. Obszarem badań objęto zabytkowy park z aleją dojazdową i stawem oraz niewielką część rozległego założenia dworsko-parkowego, którą dawniej stanowiły grunty rolnicze, dolina rzeki ze stawami rybnymi, stajniami i innymi obiektami gospodarczymi. Podstawowym celem opracowania było zebranie danych niezbędnych do wykonania projektu uwzględniającego zarówno ochronę istniejących wartości jak i dostosowanie terenu do potrzeb współczesnego użytkownika. Standardową metodę analiz terenu rozszerzono o badanie związków i zależności między parkiem a jego bliższą i dalszą okolicą. Przedstawiono propozycję pozyskiwania informacji także z otoczenia, zakładając że gatunki istniejące jeszcze poza parkiem mogły występować w parku lub mogłyby żyć w parku po rewaloryzacji. Szczególną uwagę zwrócono na identyfikację istniejących elementów i ich pozostałości mających wartości przyrodnicze i kulturowe, a także na wytyczne konserwatorskie dotyczące obszaru zabytkowego. W analizach przedprojektowych badano składniki i cechy krajobrazu takie jak: powietrze atmosferyczne, wody (płynące i stojące), szata roślinna i świat zwierzęcy, gleby, rzeźba terenu, cechy estetyczno-widokowe oraz elementy wprowadzone przez człowieka. Zaproponowano kilka rozwiązań różniących się stopniem zachowania istniejących elementów i układem kompozycyjnym. Będą one służyły dyskusji w celu wyboru optymalnego sposobu zagospodarowania terenu.

2

Historic Rzeszów parks as a mainstay of precious invertebrates

100%

Czerniakowski Z. W. , Olbrycht T.

|

tom R. 111, z. 6-A

149--156

EN

This research shows that historic parks in Rzeszów are inhabited by a significant number of interesting species of beetles. The most important group among them from the environmental and economic points of view are ground beetles, especially predatory species of the genus Carabus, legally protected. Rare and protected saproxylic beetles are represented by several species, of which Osmoderma eremita deserves special attention. Similarly, two species belonging to the family of Cerambycidae and Elateridae, rarely encountered in the Podkarpacie region, were identified in the parks of Rzeszów. Thus, the historic parks have become not only an important part of the landscape, but also contribute to the enrichment of biodiversity and to wildlife conservation.

PL

Przeprowadzone obserwacje udowodniły, że zabytkowe parki Rzeszowa zasiedla spora liczba interesujących gatunków chrząszczy. Wśród nich bardzo istotną zarówno z ekologicznego, jak i gospodarczego punktu widzenia grupę stanowią biegaczowate, a zwłaszcza drapieżne gatunki z chronionego prawem rodzaju Carabus. Rzadkie i chronione chrząszcze saproksyliczne reprezentowało kilka gatunków, spośród których na szczególną uwagę zasługuje Osmoderma eremita. Podobnie rzadko spotykanymi na Podkarpaciu, a stwierdzonymi w rzeszowskich parkach okazały się dwa gatunki z rodzin Cerambycidae i Elateridae. Tak oto historyczne parki stanowią nie tylko ważny element krajobrazu, ale również przyczyniają się do wzbogacania bioróżnorodności i ochrony przyrody.

3

Historical urban parks in Upper Silesia – identity of the place in design activities

100%

Łakomy K.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2016

|

tom Y. 113, iss. 1-A

83--96

EN

The article presents the genesis of the development of urban parks in Upper Silesia in the 19th century and at the beginning of the 20th century. On this basis and on the basis of analysis of the preservation status of these areas, elements of place identity were defined which are the most appropriate for application in restoration processes or remediation of these areas.

PL

W artykule przedstawiona została geneza powstawania parków miejskich na Górnym Śląsku w XIX i na początku XX w. W oparciu o nią oraz analizę współczesnego stanu zachowania tych obszarów określone zostały elementy tożsamości miejsca, najwłaściwsze do zastosowania w procesach rewaloryzacji czy rekultywacji tych obszarów.

4

Przemiany w kompozycji Plant Krakowskich na przykładzie Ogrodu Barbakan

84%

Greniuk A.

PUA Przestrzeń Urbanistyka Architektura

|

2019

|

tom Vol. 1

101--111

PL

Planty to pierścień zieleni wokół Starego Miasta Krakowa, założony w XIX wieku. Na przestrzeni lat park zmieniał swoją kompozycję, ale niezależnie od przekształceń Planty są jednym z najważniejszych i najcenniejszych terenów zieleni w Krakowie. Ze względu na wyjątkowy charakter zostały one wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO wraz ze Starym Miastem. Praca ma na celu ukazanie przemian parku w odniesieniu do zmieniających się kanonów piękna na podstawie wybranego fragmentu Plant.

EN

The Planty Garden in Cracow is the belt of greenery around The Old Town, that was formed in 19th century. Over the years the garden's composition has been changed but independently of those changes, 'green ring' is one of the most important and valuable public greenery in the city. As an integral part of the Historic Centre of Cracow the Planty Garden was scheduled into UNESCO World Heritage List. This work shows character of those transformations with reference to beauty principles changes.

5

The adaptation of the historic park at the manor house in Dolná Strehová

84%

Halajová D.

Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie

|

2017

|

tom T. 45

519--524

EN

The goal of this work is to point out principles of the adaptation of the historic park at the manor house in Dolná Strehová for new uses. The historical park is situated in the center of the village Dolná Strehová, district Veľký Krtíš in southern Slovakia, 5 km from the border with Hungary. The manor house is owned by the Museum of Hungarian Culture in Slovakia, is a permanent exhibition of an celebrated writer and poet Imre Madách (1823-1864), author of a dramatic work “The Tragedy of Man.” Development of the park near the manor house in Dolná Strehová is closely linked to developments and changes in functional use of the manor house. The manor house in Dolná Strehová was built in the second half of the 18th century in Baroque style, Classicism reconstruction of the manor house was carried out in the years 1809-1811. The first concrete design of the park in its total is illustrated in the historic cadastral map from 1868. A more detailed version is the drawing by Imre Madách from the year 1858. Based on an analysis of historical documents, we can state, that the original basic composition of the park was built in the so-called mixed garden style. The area in close proximity to the manor house was designed by using principles of creating a formal garden in relation to the Baroque and Classical style of the manor house. The more distant areas of the park were designed in a natural-landscape style passing to the park forest. In 1936 a tomb was built in the park, to which the exhumed remains of Imre Madách were transferred. At present, the original design of the park, the communication system, as well as the main axis of the original composition disappeared. The original elements of small architecture were also lost. The composition of vegetation structures is unreadable, and a minimum of the original woody plants were preserved. In 1980, and then in the years 2011-2013 a comprehensive renovation of the manor house was achieved, without significant interventions in the park. In 2015 a project for park adaptations was created to adapt the historic park to the new functional use. The aim of reconstruction of the park is to build an environment for visitors of the museum, also for residents of the village and for activities for the elementary school and kindergarten on site.

PL

Celem pracy jest zaprezentowanie zasad adaptacji zabytkowego parku przy dworze w miejscowości Dolná Strehová do nowych zastosowań. Historyczny park usytuowany jest w centrum wsi Dolná Strehová, w regionie Veľký Krtíš, na południu Słowacji, 5 km. od granicy z Węgrami. Dwór będący własnością Muzeum Kultury Węgierskiej na Słowacji, jest miejscem stałej ekspozycji wybitnego pisarza i poety Imre’a Madácha (1823-1864), autora dramatu „The Tragedy of Man”. Rozwój parku w pobliżu dworu w miejscowości Dolná Strehová jest ściśle związany z rozwojem i zmianą sposobu funkcjonowania dworu. Dwór został wybudowany w drugiej połowie XVIII wieku w stylu barokowym, a latach 1809-1811 dokonano rekonstrukcji w stylu klasycystycznym. Pierwszy konkretny projekt całości parku ilustruje mapa katastralna z 1868 roku. 520 Bardziej szczegółową wersją jest rysunek Imre’a Madácha, z 1858 r. Na podstawie analizy dokumentów historycznych można stwierdzić, że oryginalna, podstawowa kompozycja parku została urządzona w tzw. mieszanym stylu ogrodowym. Obszar znajdujący się w pobliżu dworu został zaprojektowany z zastosowaniem zasad projektowania ogrodu formalnego, w nawiązaniu do baroku i klasycystycznego stylu dworu. Bardziej odległe obszary parku zostały zaprojektowane w naturalnym stylu krajobrazowym przechodzącym w kierunku parku leśnego. W 1936 r. w parku wybudowano grobowiec, do którego przeniesiono ekshumowane szczątki Imre’a Madácha. Obecnie oryginalny projekt parku, systemu komunikacyjnego, jak również głównej osi dawnej kompozycji zanika. Historyczne elementy małej architektury również zostały utracone. Kompozycja roślinna jest nieczytelna, a zachowane zostało jedynie minimum oryginalnej roślinności. W roku 1980, a następnie w latach 2011-2013, dokonano gruntownej renowacji dworu, bez znaczącej interwencji w park. W 2015 roku powstał projekt adaptacji parku w celu dostosowania historycznego założenia do nowego sposobu funkcjonowania i użytkowania. Celem rekonstrukcji parku jest stworzenie przestrzeni dla zwiedzających muzeum oraz mieszkańców wsi i miejsca aktywności przy szkole podstawowej i przedszkolu, na tym obszarze.

6

Parki przyszłości – o różnych koncepcjach kształtowania terenów zieleni w miastach

84%

Zachariasz A.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2012

|

tom R. 109, z. 1-A/2

455--462

PL

W artykule zaprezentowano uzasadniony historycznie, sprawdzony, ale ciągle najlepszy sposób kształtowania ciągłego, spójnego systemu terenów zieleni w mieście, najlepiej zaspokajającego potrzeby mieszkańców. Olmstedowskie parkways, które zapoczątkowały tworzenie zielonych dróg (greenways) to do dzisiaj jedna z modelowych form, m.in. tak obecnie modnych parków linearnych. Mogą one funkcjonować w każdym rodzaju przestrzeni, polepszają jakość krajobrazu miejskiego, łączą elementy systemu zieleni, sprzyjają rozwojowi miasta, tworzą korytarze ekologiczne, wykorzystują np. tereny opuszczone, są przedmiotem eksperymentów projektowych. Zaprezentowano też znaczenie obiektów historycznych i historią inspirowanych, wypełniających wiele nowoczesnych funkcji, m.in. kształtowujących miejsca tożsamości, do których bez wątpienia należą ogrody i parki.

EN

The article presents historically justified and proven yet still the best method of shaping a consistent, unified system of green space in urban areas, that best fulfills the needs of their residents. Olmsted’s ‘parkways’, which initiated a creation of ‘greenways’, are still one of the model forms of the popular today linear parks. They can function in every type of space, they improve the quality of urban landscape, combine different elements of green systems, assist the urban development, create eco-corridors, utilize urban waste areas and are a subject of experimental design projects. The article also highlights the importance of historic and historically inspired objects that are utilised to fulfill many modern functions, for example to shape the identity of place; parks and gardens definitely belong to this category.

7

The problem with the valuation of parks in historical manor-houses in rural areas in Poland

84%

Rosłon-Szeryńska E. , Łukaszkiewicz J. , Fortuna-Antoszkiewicz B.

Ekonomia i Środowisko

|

2019

|

tom nr 2

104--116

EN

Manor-house parks are an important part of natural and cultural landscape of Polish countryside. While sites designated as historical do enjoy an elevated “social” status, this does not always translate into its monetary market value. Own research shows large price discrepancies in property appraisal reports for the same real estate. The discrepancies were related to valuation of vegetation (Rosłon-Szeryńska, 2018). Even though there are many methods and techniques of appraisal (including: profit-, market-, cost-oriented or mixed) available in specific legal acts and standards, apprising vegetation is still problematic. The goal of this research is to evaluate reasons behind these glaring discrepancies in appraisal of manor-house and park complexes in rural communes. Research included an analysis of current market prices of 100 historical real estates comprised of a manor-house and a park from all over the country. Regression analysis proves that the share of park’s value in the overall historical real estate price is too low. This particularly applies to parks with an area of less than 5 ha.

8

Value determination of water systems in historic gardens as the foundation of garden art works

42%

Ruban L.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2014

|

tom R. 111, z. 5-A

61--67

EN

The value of water systems in Ukrainian historic gardens and parks (founded in the 17th–19th centuries), which are formed on the natural beds of rivers and creeks, is disclosed on the example of their general planning structure and composite construction. The main principles of garden art works in these parks had a strong influence on the methodology of planning contemporary green areas, particularly in and around the “energy independence” of water systems. The modern trend of the integrated approach in architectural-landscape organization of streamside territories are shown in the author’s projects proposals.

PL

Wartości systemów wodnych w ukraińskich historycznych ogrodach i parkach (zakładanych w XVIII i XIX w.), które uformowane zostały w naturalnych korytach rzek i potoków, zostały ukazane na przykładach ich ogólnej struktury planistycznej i konstrukcji kompozycji. Główne zasady dzieł sztuki ogrodowej tych parków miały wielki wpływ na współczesną metodologię planowania trenów zielonych, a zwłaszcza zagadnień związanych z wykorzystaniem systemów wodnych jako niezależnych źródeł energii. Nowoczesne trendy zintegrowanego podejścia do architektoniczno-krajobrazowego planowania terenów przystrumienowych zostaną przedstawione na przykładach autorskich projektów.