W pracy scharakteryzowano drogi wodne zlewni Północnej Dźwiny, w powiązaniu z innymi sąsiadującymi rzekami (Wołga, Szeksna), łączącymi morza: Bałtyckie, Białe, Kaspijskie, Azowskie i Czarne. Przedstawiono historię rozwoju dróg wodnych w powiązaniu z rozwojem miast i osiedli od XII wieku do chwili obecnej. Do czasu wybudowania śluz, ograniczenia w transporcie wodnym sprawiały tzw. „wołoki”. Są to spłycenia na wododziałach, na których przemieszczanie łodzi odbywało się przy użyciu sił ludzkich i zwierząt pociągowych. Za cara Piotra I, tj. w latach 1703-1709, wybudowano pierwszy system śluz, łączący Wołgę z Newą. Później, sukcesywnie budowano kolejne śluzy, wydłużając sztuczne drogi wodne zlewni Północnej Dźwiny, poprzez łączenie jej kanałami z sąsiednimi rzekami. W końcu XIX wieku w związku z pojawieniem się nowego typu statków szlaki wymagały modernizacji. Przyczyną były nieodpowiednie parametry tras żeglugowych i śluz. W efekcie na początku XX wieku dokonano zmian w wielkości i budowie śluz, przekształcając je z drewnianych na betonowe, a w latach 80. zmieniając wrota drewniane na metalowe. Dalsze prace, jak pogłębianie kanałów czy udoskonalanie śluz prowadzono w Rosji Sowieckiej. Przedstawiona historia użytkowania dróg wodnych wskazuje na wzajemne oddziaływanie człowieka i przyrody oraz znaczny wpływ przyrody na gospodarkę człowieka.
EN
The article seeks to describe waterways of the Northern Dvina basin in relation to the neighbouring rivers (Volga, Sheksna), which connect The Baltic Sea, White sea, Caspian Sea, Azov Sea and Black Sea. The history of waterways development is discusses in regard to the development of cities and settlements since the 12th century to the present times. Before the channel sluices were built, water transport had been constrained by the so called voloki, meaning shoals on watersheds where boats were moved with the use of draft animals or human muscles. During the reign of Peter I, i.e. in the years 1703-1709, the first system of sluices was developed, which connected the Volga and the Neva. Consequently, other sluices were built, extending the artificial waterways of the Northern Dvina basin by means of connecting it to the neighbouring channels. At the end of the 19th century, due to introduction of a new type of ships, waterways had to be modernized to account for larger vesels.Thus, at the beginning of the 20th century, changes were made in the size and construction of sluices, replacing wooden structures with concrete ones and, in the 80s’, replacing wooden gates with metal ones. Further works, such as dredging and sluices improvement, were conducted in the Soviet Russia. The history of waterways use presented herein shows the interaction between the human economy and the environment.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.