Opracowanie przedstawia – w ujęciu syntetycznym – poglądy pedagogiczne i działalność wychowawczą Henryka Ruszczyca w Zakładzie dla Niewidomych w Laskach. Projekt wychowania jego autorstwa, ceniony we współczesnej tyflopedagogice, został ujęty na tle uznanych systemów i koncepcji pedagogicznych: S.B. Matki Elżbiety – Róży Czackiej, Feliksa Antoine’a Dupanloupa Philibert’a, Janusza Korczaka oraz św. Jana Bosko, będących źródłem inspiracji dla myśli i praktyki pedagogicznej XX wieku.
W artykule przedstawiono fakty z życia Róży Marii Czackiej i jej działalność. Matka Elżbieta Róża Czacka była prekursorką edukacji i rehabilitacji osób niewidomych i słabowidzących w Polsce; twórczynią nowoczesnych, wzorcowo funkcjonujących instytucji, będących praktyczną egzemplifikacją jej teoretycznych koncepcji i założeń. Scharakteryzowano również dzieło Matki Elżbiety, uwzględniając jego kontekst naukowy i pragmatyczny. Tyflologiczne i socjalne inicjatywy, niosące wsparcie osobom z dysfunkcją wzroku oraz aktywność w tworzeniu globalnych, systemowych rozwiązań w dziedzinie polityki społecznej i oświatowej dotyczącej tej grupy osób z niepełnosprawnością, sytuują Różę Marię Czacką w gronie postaci znaczących dla polskiej pedagogiki specjalnej, w tym zwłaszcza tyflopedagogiki.